او می‌گوید: «داشتم بازی می‌کردم دیدم عزیز جونم روی زمین افتاده و صورتش کبود شده. هرچه صداش زدم چیزی نمی‌گفت. فوری دفتر تلفن رو برداشتم و به همسایه‌شون زنگ زدم و با کمک خانم ابراهیمی اونو به اورژانس رسوندیم. خدارو شکر می‌کنم که اون روز باباجون من رو برای دیدن مادربزرگ به خونه اونا برده بود و تونستم بهشون کمک کنم. حالا عزیز جونم قول داده از این به بعد داروهاش رو سر موقع بخوره ...»
به راستی اگر هانیه کوچولو به مادر بزرگش سر نزده بود چه سرنوشتی در انتظار سالمند‌ترین عضو خانواده آنان بود و آیا همیشه فرزندان و نوه‌ها بصورت برنامه‌ریزی شده به بزرگتر‌های خانواده سرمی زنند یا چشم آن‌ها برای دیدن افرادی که روزی برای بزرگ کردنشان خون دل خورده‌اند به در خیره می‌ماند و یا شاید هم در گوشه تنهایی مجبور به کنار آمدن با پیری و بیماری هستند شاید هم... .
زندگی در تنهایی
همه ساله در نیمه اول مهرماه در جهان، مقام سالمندان تکریم و نکو داشته می‌شود تا شاید بهانه‌ای باشد برای رفتن به سراغ مردان و زنان سپیدمویی که سالهای باقی‌مانده از عمر خود را در تنهایی زندگی می‌کنند. سازمان بهداشت جهانی شعار امسال را «سالمندی و سلامت» قرار داده است و آمارهای مستند وزارت بهداشت و مرکز آمار ایران حکایت دارد؛ بزودی دو موج سالمندی ایران را فرا می‌گیرد و با این موج‌های جمعیتی سرعت پیر شدن ایران چندین برابر سایر کشورها خواهد شد. وزارت بهداشت با هشدار نسبت به سرعت پیر شدن جمعیت ایران و روبرو بودن با دو موج سالمندی بر لزوم انجام برنامه‌ریزی‌های کلان و تنظیم ارایه خدمات سالمندی در تمام سطوح تاکید و اعلام کرده است بر اساس آخرین سرشماری مرکز آمار که در سال 1390 انجام شده حدود 2/8 درصد جمعیت کشور را سالمندان تشکیل می‌دهند و با تحقق پیش‌بینی نظام سلامت درباره پیری ایرانیان، جمعیت سالمند کشورمان تا سال 1404 بیش از 10 درصد و تا سال 1430 بین 21 تا 25 درصد جمعیت کشور را تشکیل خواهند داد. کار‌شناسان می‌گویند: تعداد سالمندان کشور به سرعت روند افزایشی دارد و متولدان دهه شصت، اکنون در محدوده سنی 30 تا 35 سال زندگی می‌کنند موج اولی هستند که حدود 30 تا 40 سال آینده به سن سالمندی می‌رسند. همچنین طی یک مدت زمان 20 تا 25 ساله موج بعدی اتفاق خواهد افتاد. موج اول سالمندی نیز موجی گسترده‌تر از این خواهد بود که در صورت غفلت دولت، فرصت 30 تا 40 ساله برای انجام برنامه‌ریزی کلان فرصتی محدود و غیر قابل جبران خواهد بود.
ایران، سالمند شده است!
طبق تعریف WHO اگر در کشوری میزان گروه سنی بالای 65 سال بین 4 تا 7 درصد باشد آن کشور رو به سالمندی و اگر بین 14 تا 20 درصد باشد آن کشور سالمند تلقی می‌شود و اگر بیش از 20 درصد باشد آن کشور سالخورده است. پس با توجه به جمعیت 8درصدی سالمندان کشور، ایران کشوری است که وارد دوران سالمندی شده است.
سید رضا انوشه، کار‌شناس منطقه‌ای WHO وعضو هیات علمی دانشگاه در این باره به گزارشگر ما می‌گوید: در ایران زیرساختهای مناسب شهری برای استفاده سالمندان در نظر گرفته نشده است و در این خصوص نقایص بسیاری وجود دارد که برنامه ریزان شهری باید به این موضوع توجه کنند. گرچه برای اولین بار در شورای شهر تهران لایحه شهر دوستدار سالمند تدوین شده اما هنوز این سند در حد شعار باقی مانده و اجرایی نشده است.
آموزه های دینی
حجت الاسلام والمسلمین بی‌آزار شیرازی نیز معتقد است؛ احترام به بزرگتر‌ها در خانواده و استفاده از نظرات آنان برای پیشبرد امور زندگی برکت و نعمت بزرگی است که پروردگار در اختیار همه قرار داده اما بیشتر افراد قدر آن را نمی‌دانند.
وی می‌افزاید: پیامبر در تکریم سالمندان فرموده است: هر کس مقام پیرمرد یا پیرزنى را بشناسد و براى سن و سالش به او احترام بگذارد، خداوند روز قیامت او را در پناه خود نگه مىدارد. همچنین از امام رضا(ع) نقل است: بزرگان خود را احترام و با ارحام خود رفت و آمد کنید و ناراحتىها را از آن‌ها برطرف سازید. بنابراین ما باید بیش از پیش قدر آنان را بدانیم و در تنهایی ر‌هایشان نکنیم.
دریغ از فراموشی بزرگتر‌ها
دکتر میرصادق شاهمرادی روان‌شناس و کار‌شناس خانواده نیز در گفتگو با گزارشگر ما می‌گوید: واقعیت این است که در حال حاضر سالمندان در کشور ما به دلیل کارآمد نبودن در حوزه خانواده و اقتصاد منزل، فراموش شده و به حال خود رها شده‌اند.
وی در توضیح گفته‌هایش می‌افزاید: هم اکنون هر شهر بزرگ یک یا چند خانه سالمندان دارد و بیشتر خانواده‌ها به بهانه نداشتن وقت و با پرداخت مبلغ ناچیزی سالمند را که در اصل ستون اصلی خانواده است به این مراکز حمایتی سپرده و از خودشان سلب مسؤولیت می‌کنند که این روند با توجه به خیز بزرگ جمعیتی سالمندی در ایران، می‌تواند فاجعه‌بار باشد.
به گفته این کار‌شناس خانواده، دولت نیز در این باره عقب مانده است و کار خاصی انجام نمی‌دهد و اگر چه روند سالمندی در کشورمان قابل رصد شده است، اما چالش‌های زیادی نیز پیش رو است که نیاز به اقدامات جدید درباره مراقبت‌های بهداشتی، بازنشستگی، تدارکات زندگی و روابط خانواده‌های مختلف با این عزیزان دارد.
شاهمرادی مشکلات نگهداری سالمندان را مورد اشاره قرار می دهد و می‌گوید: این عزیزان با کوچکترین مشکلی، معلول می‌شوند و نرخ بروز معلولیت در سالمندان 3 برابر افراد دیگر است که باید حمایت شوند.
او تعداد سالمندان معلول ایران را 217 هزار نفر بیان کرده متذکر می‌شود: 118 هزار نفر سالمندان معلول مرد و 99 هزار نفر زن هستند و بیش از 22 درصد سالمندان توانایی انجام امور خود را ندارند که به آن‌ها سالمندان آسیب‌پذیر یا آسیب‌دیده گفته می‌شود، بنابراین لازم است در تدوین سیاست‌های بهداشتی نهادهای دولتی و نظام سلامت راهکارهای حمایتی مخصوصی برای آنان اندیشیده شود.
حمایت دولت؛ تنها 30 درصد
حسین نحوی‌نژاد رئیس دبیرخانه شورای ملی سالمندان در مورد مشکلات جمعیت سالمندی در کشور به گزارشگر ما می‌گوید: متاسفانه در حال حاضر تنها 30 درصد سالمندان زیر پوشش نهادهای حمایتی هستند، و یک میلیون و 600 هزار سالمند نیز بازنشسته کشوری و لشگری هستند.
به گفته وی، کمیته امداد و سازمان بهزیستی دو نهاد حمایتی بزرگ کشورمان هستند که سالمندان را زیر پوشش دارند و یک میلیون و 150 هزار سالمند شهری و روستایی زیر پوشش کمیته امداد و فقط 150 هزار سالمند زیر پوشش سازمان بهزیستی قرار دارند. رییس دبیرخانه شورای ملی سالمندان می‌افزاید: بتازگی تحقیقاتی که در مورد سالمندان انجام شده نشان می‌دهد 86 درصد سالمندان با همسر خود، 2/29 درصد با فرزندان و 3/7 درصد به تنهایی زندگی می‌کنند و در این میان متاسفانه تنهایی در زنان سالمند که مادران جامعه هستند بیشتر است. ضمن اینکه 10 تا 12 هزار نفر از سالمندان کشور در خانه‌های سالمندان به سر می‌برند و برای مقابله با این روند باید کار کار‌شناسی و فرهنگسازی بیشتری انجام شود تا مقام مادر و پدران عزیزی که عمرشان را در راه خدمت به فرزندانشان و جامعه صرف کرده‌اند، بتوانند دوران سالمندی آرام و راحت و بانشاطی داشته باشند.
نظر شما