امروز، 25 اسفند ماه، روز تولد شاهنامه فردوسی است. روزی که فردوسی، چنانکه خود در بیت های پایانی شاهنامه می گوید، پس از سی سال رنج، حماسه بی همتایش را به جهان پیشکش کرد؛ سندِ بی بدیل و موزونی که قرن هاست مایۀ اعتبار و افتخار ایرانیان و یکی از بزرگ ترین قافلهسالارانِ کاروان رنج دیده و درد کشیده ایران زمین است. شاهنامه، گواهی دیرینه بر مبانیِ هویت فرهنگی ما و دفترچۀ خاطراتی باستانی است که هر فرهنگی بخت داشتنش را ندارد؛ دایره المعارفی است که طی هزار سال گذشته، ارزشهای انسانی را به خوانندگان خود آموخته است. بی سبب نیست که از هزار و اندی سال پیش، شاهنامه در دل و دست فارسیزبانان و فارسیدوستان جای دارد؛ عارف و عامی، شهری و روستایی، پیر و جوان، این کتاب را میشناسند و بدان راهی دارند. نقّالان و پردهخوانان داستانهای حماسی آن را با لحنی گرم و گیرا میخوانند و مرشدان با خواندن اشعار رزمی و پهلوانیاش ضرب میگیرند .هزار و اندی سال است که نقاشان و نگارگران این سرزمین، با کلک خیال انگیز خود صحنه های شاهنامه را به تصویر می کشند و شاعران با تقلید از شاهکار فردوسی، شاهنامه و شهنشاه نامه و گرشاسبنامه و اسکندرنامه میسرایند و ابیات آن را به تضمین و تلویح در شعر خود میگنجانند و برای تربت پاک آن پاکزاد رحمت می فرستند. سرانجام باید گفت بیش از یک قرن است که دانشمندان و پژوهشگران ادیب و زبانشناس و لغتشناس و دستوردان در شاهنامه به تحقیق پرداختهاند و اسطورهشناسان و متخصصان فرهنگ عامه و استادان ادبیات تطبیقی در دریای ناپیدا کرانه این کتاب غواصی میکنند و دُر و گوهر و صدف و مرجان به دست میآورند و با مقالات و کتب پرشمار خود بر غنای فرهنگ ایرانی و زبان فارسی میافزایند.
این چنین است که امروز در تولد هزار و چهار سالگی شاهنامه، آموزه های پربار این کتاب ارزشمند، هنوز هم زنده و پویاست و می تواند همچون چراغی در فراز و نشیب روزگار، فرا راه ما باشد :
بناهای آباد گردد خراب/ ز باران و از تابش آفتاب
پی افکندم از نظم کاخی بلند / که از باد و باران نیابد گزند
۲۵ اسفند ۱۳۹۲ - ۱۵:۴۰
کد خبر: 197561
قدس آنلاین- زهرا دلپذیر: تولد خاص انسان نیست، هر آنچه در جهان هستی است، زاییده آفریدگاری است.
نظر شما