قدس آنلاین/ پورافضلی: امرزوه مسیر حرکت امام رضا (ع) از مدینه تا مرو مورد توجه خاص ایرانیان واقع شده است. بنا بر منابع موجود، حضرت رضا (ع) از منطقه کویری و راه خشک بیابان عبور کرده اند. در منابع جدید این مناطق را کویر مرکزی و یا شهر کویری یزد تطبیق کرده اند. علاوه بر این ، شهر یزد در مسیر قدیمی فارس به شیراز قرار داشته است . وجود قدمگاهها و آثار یادبود بر جای مانده از عبور حضرت رضا (ع) در حوالی شهر یزد و برخی مناطق که از قدمت و اعتبار در خور توجهی برخوردارند ، عبور حضرت را از این شهر قوت می بخشد.(1)
نوشته اند در زمانی که حضرت علی ابن موسی الرضا (ع) بر حسب تقاضای مامون متوجه خراسان بودند به یزد آمدند و چند روزی توقف فرموده و هنگام توقف در « مسجد فرط » به عبادت قیام کردند و موضع عبادت آنحضرت را یک نفر یزدی عمارت نموده و گنبدی کوچک بر آن ساخته است.(2)
از جمله توقف گاههای مهم امام رضا (ع) در یزد قدمگاه خرانق (مشهدک) یزد است. خرانق در 6. کیلومتری یزد واقع شده است.مقامی که محل نزول حضرت ثامن الائمه می باشد در این مشهدک قرار دارد. مشهدک در کنار قبرستان خرانق قرارا دارد و تنها از آن بقعه گلی کوچک و ویرانه ای که یک طاق گنبدی شکل دارد بر جای مانده است.اهالی این منطقه مشهدک را محل عبادت و نماز حضرت امام می دانند.بنابراین آنجا را محلی مقدس می شمارند و قاریان در آنجا به قرائت قرآن می پردازند.
در این بقعه سنگ خاکستری رنگی است که اندازه آن 29×27 سانتی متر بر دیوار است و در سمت قبله که به جای محراب نصب شده به خط نسخ عباراتی به تاریخ 595 هجری بر آن حک شده و اطلاعات مهمی از عبور آن حضرت در اختیار محققان و مورخان می گذارد.
متن کتیبه :
« لا اله الا الله ، محمد رسول الله ، امیرالمؤمنین به تاریخ ست وتسعین مائه (9.6) علی بن موسی الرضا اینجا رسیده است و در این شهر فرود آمدو مقام کرد و به تاریخ سنه اثنی و تسعین و خمسائه (592) مشهد خراب بود و از جهد بوبکر بن علی ابی نصر رحمه الله فرمودنذ و به دست ضعیف پر گناه یوسف بن علی بن محمد بنا واکرده شد. خدایا برآن کس رحمت کن که یک بار قل هو الله به اخلاص در کار آنک (آنکه) فرمود و آنک کرد و آنک خواند کند.(3)

پانوشتها:
1. جغرافیای تاریخی هجرت امام رضا (ع) ، ص 1.4
2. تاریخ یزد ، احمد طاهری ، ص 4.
3. یادگارهای یزد ، ص 177 و 171