مهمترین علل تمایل مادران به انتخاب سزارین چیست؟
بهتر است در انتخاب روش زایمان ، مادر از مزایا و معایب روش های زایمان اطلاع کافی داشته باشد ، به همین منظور در ابتدا به طور مختصر به تعریف زایمان و مزایای زایمان طبیعی آن می پردازیم .
زایمان یک فرآیند کاملاً طبیعی است و فقط نیاز به اقدامات پیشگیری و حمایتی دارد اما با این وجود در تمام زنان باردار روند زایمان یکسان نیست ، چرا که عوامل متعددی می تواند سیر حاملگی را تغییر داده و موجب شود زایمان به صورت غیرطبیعی انجام گیرد .
دراکثرموارد (حدود 90 درصد) زایمان ها به روش طبیعی انجام می شود و به طور میانگین در 8 الی10 درصد موادر نیاز ضروری به روشی غیر از زایمان طبیعی می باشد .
به هرحال انتخاب روش زایمان حق هر مادری است ، ولی آنچه این انتخاب را آگاهانه تر می کند این است که مادر مطمئن باشد انتخاب هرروشی به بهترین نحو صورت می گیرد و این اطمینان وقتی حاصل می شود که شرایط زایمان طبیعی ، به روز و مطابق با استانداردهای دنیا پیشرفت کند و تسهیلاتی که برای آن در نظر گرفته می شود ، منصفانه باشد .
از طرفی آگاه کردن مادران و دادن اطلاعات صحیح به آنها چه از سوی رسانه ها و عوامل زایمان ، پزشکان و ماماها می تواند در تصمیم گیری درست مادران سهم قابل توجهی داشته باشد . شاید بتوان گفت ترس از زایمان طبیعی به دلیل درد ناشی از آن موجب شده که اغلب خانم ها تنها برای رهایی از این درد ، روش سزارین را به صورت انتخابی جایگزین زایمان طبیعی کنند .
زایمان مادر باید در محیطی امن و آرام انجام شود همچنین باردار عوامل زایمان ، ماما یا پزشک را همراه خود بداند بطوریکه از زایمان طبیعی خاطره خوبی در ذهنش بماند که همین امر بهترین تبلیغ برای انتخاب زایمان طبیعی است .
مادر باردار باید مطمئن باشد در هرساعتی که وقت زایمانش فرا برسد ، شرایط کادر مامایی جهت ارائه خدمات به صورت مطلوب در فضایی مناسب با تجهیزات مورد نیاز برایش مهیا است .
مادران بادار باید در آموزش های دوران باداری در خصوص اهمیت و مزایای زایمان طبیعی آگاهی یابند .
مزایای زایمان طبیعی
1. احتمال خطر یا آسیب های جانبی برای مادر یا نوزاد کم است
2. مدت بستری شدن و توانایی بازگشت به کارهای عادی روزمره بعد از زایمان طبیعی خیلی کمتر است
3. حجم خونی که مادرطی زایمان طبیعی ازدست می دهد (500 سی سی) ، نصف یک عمل سزارین (1000سی سی) است
4. درصد ابتلا به عفونت در زایمان طبیعی کمتر از سزارین است
5. خطرات بیهوشی برای زایمان طبیعی وجود ندارد
6. مادران در دادن آغوز یا کلستروم که به عنوان اولین واکسن برای نوزاد منافع بسیاری دارد ، موفق ترند
7. موفقیت در امر شیردهی به نوزاد بیشتراست
8. برگشت سریعتر تناسب اندام در مادران به حالت اولیه (قبل از زایمان) بیشتر است
9. پرداخت هزینه کمتر (دو برابر و نیم کمتر) در زایمان طبیعی نسبت به سزارین برای خانواده ها را در بردارد . زایمان طبیعی چیزی در حدود 50 الی 75 درصد (بسته به نوع بیمارستان) از هزینه های جانبی خانواده را کاهش می دهد
انتخاب روش سزارین درچه مواردی توصیه می شود؟
به خاطر داشته باشید در صورتی باید زایمان به وسیله سزارین انجام شود که امکان زایمان طبیعی وجود نداشته باشد .
بطور معمول تصمیم برای انجام سزارین به دو روش اورژانس و انتخابی است که سزارین اورژانسی یکی از ضروریات انجام این عمل به دلیل حفظ سلامت مادر و جنین این روش می باشد اما در سزارین انتخابی اگر هیچ مشکلی برای مادر و جنین وجود نداشته باشد ، انجام این روش توصیه نمی شود . خطر زایمان سزارین بسیار بیشتر از زایمان طبیعی است ، از این رو سزارین نباید اولین انتخاب باشد مگر اینکه پزشک متخصص تشخیص دهد . هم اکنون در کشورهای پیشرفته نیز روز به روز از میزان زایمان های سزارین ها کاسته شده و روش زایمان طبیعی خصوصاً شیوه زایمان بدون درد جایگزین آن شده است .
مهمترین علل انتخاب سزارین اورژانس شامل کاهش ضربان قلب جنین ، جدا شدن جفت از دیواره رحم قبل از زایمان ، طرز قرارگرفتن غیرعادی جنین (به شکل عرضی) ، جنین های نارس و دیررس ، در برخی موارد چند قلویی ، عدم پیشرفت زایمان، مشکلات تکامل جنینی (مثل تجمع مایع مغزی درسرجنین یا اشکالات مهره ای و نخاعی و یا بزرگ بودن شکم و...) همچنین به علت وجود دلایل مادری شامل ضایعه فعال عفونت تب خال ، فیبروم بزرگ درناحیه تحتانی رحم و وجود بدخیمی در دهانه رحم ، مادر مبتلا به ایدز ، جراحی قبلی مادر (مثل فیبروم و سزارین قبلی) و دربیماری قلبی مادر یا در پره اکلامپسی (مسمومیت حاملگی) و ... است .
انتخاب روش سزارین یکی از شیوه هایی است که هم اکنون با توجه به گسترش تکنولوژی های پزشکی در سراسر جهان مورد استفاده است اما در ایران و شهرهای مختلف کشور ما استفاده از این شیوه به شکل نامتعارفی در حال افزایش است . این در حالی است که متخصصان این عرصه بارها در داخل کشور عوارض استفاده از شیوه سزارین جهت تولد نوزادان را یاد آوری کرده اند .
مشکلات مرتبط با سزارین کدام موارد می باشد؟
1-سزارین مانند هرعمل جراحی دیگری ، خطرات خاص خود را دارد
2- این جراحی مانند سایر جراحی ها نیازمند بیهوشی است که ممکن است عوارض بیهوشی مثل حساسیت به داروها و مشکلات تنفسی را همراه داشته باشد
3- میزان خونریزی درسزارین دو برابر زایمان طبیعی است درنتیجه ممکن است احتمال نیاز به انتقال خون وجود داشته باشد
4- در روش سزارین درصد ابتلا به عفونت نسبت به زایمان طبیعی بیشتر است
5- خطرات جراحی بطورکلی شامل خونریزی ، ایجاد لخته در عروق پا یا لگن ، دردهای لگنی و چسبندگی درداخل شکم و حتی روده ها و لگن ، در رحم ، لوله ها ی رحمی ، عفونت مثانه یارحم ، آسیب به سیستم ادراری ، آسیب به جنین ، عوارض بیهوشی و دردهای مربوط به محل برش بیشتر است
6- تاًخیر در شروع شیردهی نوزاد بیشتراست که این تاًخیر موجب اختلالات تغذیه در نوزاد می شود
7- سزارین ممکن است در بارداری های بعدی مشکلاتی ایجادکند ، مواردی که ممکن است در بارداری بعدی احتمال خطر بالایی داشته باشند شامل جفت سرراهی ، رشد جفت درعضله رحم و.... است
خانم هایی که حمایت و پشتیبانی بیشتری را از اطرافیان خود دریافت می کنند ، از نظر روحی راحت تر می توانند خودشان را آماده زایمان طبیعی کنند . بهترین فردی که می تواند در این شرایط حامی خانم باردار باشد ، همسر وی است . این امر همچنین به استحکام پیوند های خانوادگی کمک کرده و سبب می شود پدر نیز از همان ابتدا با جنین انس بگیرد .
آموزش مناسب
خانم باردار باید اطلاعات کاملی در این زمینه بدست آورد تا بتوان خطرات احتمالی را به حداقل میزان خود کاهش داده و تصمیم درست را اتخاذ نماید .
از مهم ترین آموزش های لازم به باردار می توان به تغذیه دوران بارداری ، نرمش ، جلوگیری از دردهای غیر ضروری ، آشنایی با مشخصات دردهای مرحله اول و دوم زایمان و چگونگی برخورد با درد ، تفاوت دردها روش های برقراری ارتباط ، برنامه ریزی برای زایمان ، عوارض احتمالی ، مراقبت های پس از وضع حمل ، شیردهی و مراقبت از نوازد اشاره کرد .
برنامه ریزی برای زایمان
قبل از فرا رسیدن روز زایمان ، برنامه ریزی قبلی برای انجام زایمان لازم است به همین منظور گزینه های مختلف را در نظر گرفته و تصمیمات خود را روی کاغذ بیاورید . در مورد این برنامه با شریک زندگی خود مشورت کنید و سپس آن را برای تاًیید به پزشک یا ماما نشان دهید .
تنظیم: معصومه عسگرزاده - کارشناس نظارت براموردرمان