شاهرگ حیاتی این سرزمین، رودخانه اترک است که پرآب ترین رودخانه شرق ایران است، سرشاخه‌های اترک همگی اززیباترین دره‌های استان عبور می‌کنندکه برخورداراز طبیعت و جلوه‌های پرشکوه، جذاب و دیدنی است.
چهارسدبزرگ به نامهای بیدوازاسفراین، شورک و بارزوی شیروان و شیرین دره مانه و سملقان از جمله منابع آبی استان است.
گذشته این استان ریشه در تاریخی بس غنی دارد که آثار سکونت انسان از دوره میان سنگی در منطقه جاجرم و سکونت اقوام آریایی و ترکها درگوشه و کنار این استان دیده می‌شود.
محوطه باستانی تپه حیدران و پهلوان جاجرم قدمتی بیش از 12 هزارسال دارند و قدیمی ترین اثر باستانی پابرجای قبل از اسلام (بنای سنگی اسپاخو) در غرب شهرستان مانه و سملقان در فاصله پنج کیلومتری شمال شاهراه آسیایی در روستای اسپاخووجود دارد. قسمت اعظم پارک ملی گلستان در منطقه مانه و سملقان و جاجرم در این استان قرار گرفته است، دره‌های زیبا و پرشکوه رشته کوه آلاداغ درکش، شیرآبادو شیرین دره مانه و سملقان، فیروزه، بازخانه، مهنان و چناران در بجنورد، زوارم و گلیان در شیروان، رویین در اسفراین، دهنه اجاق، سارمران و پیش قلعه در اسفراین، مایوان و خسرویه در فاروج و دهها منطقه زیبای دیگراز نقاط طبیعی و دیدنی این استان است.
پارکهای باباامان و بش قارداش در بجنورد، شیرکوه شیروان، پارک قائم و ملت اسفراین اززیباترین اماکن تفریحی استان است.
چشمه‌های آب گرم ایوب پیغمبر، گیفان در بجنورد، پارک ملی سالوک، منطقه حفاظت شده ساریگل در اسفراین، منطقه حفاظت شده قرخودمانه و سملقان و منطقه گلول و سرانی شیروان از دیگر نقاط دیدنی این استان است.
با توجه به این همه جاذبه‌های گردشگری، تنوع قومیتهای مختلف ، تنوع آب و هوایی، وجود بیش از هزار و 300 اثر تاریخی شناسایی شده و صنایع دستی متنوع وعبور بیش از 15 میلیون مسافر در خراسان شمالی صنعت گردشگری در زمره اصلی ترین فرصتهای درآمدزا و توسعه بخش آن وامتیازات ویژه این استان برای جذب گردشگر است، اما متأسفانه این استان در سالهای پس از تأسیس در زیر ساختهای گردشگری بویژه حوزه عمرانی تغییر و تحول چندانی نداشته است و نتوانسته گردشگران زیادی را به خود جلب کند .
فراهم نبودن زیرساختها
یکی از کارشناسان حوزه گردشگری استان می‌گوید:یکی از دلایل عمده ای که هنوز نتوانستیم گردشگر را در استان سرسبز خراسان شمالی ماندگار کنیم، عدم معرفی و شناساندن این استان است.
ملک حسن صالحی می‌افزاید: با توجه به اینکه این استان جاذبه‌های گردشگری فراوانی دارد. اما با گذشت 9 سال از تأسیس استان، هنوز زیرساختهای لازم برای جذب گردشگر در این استان فراهم نشده است.
وی به روستاهای هدف گردشگری در استان اشاره و اظهار می‌کند:این روستاها فقط نام روستای هدف گردشگری را با خود به یدک می‌کشند، به طور مثال روستای اسفیدان که یک روستای گردشگری است حتی یک تابلو در ابتدای ورودی جاده ندارد تا گردشگر آن را بشناسد.
وی خاطر نشان می‌کند: روستاهای هدف گردشگری باید امکانات لازم از جمله پارکینگ، استراحتگاه، سرویسهای بهداشتی مناسب و فروش محصولات کشاورزی آن روستارا داشته باشداما متاسفانه این روستاها به حال خود رها شده اند.
وی تصریح می‌کند: سازمان میراث فرهنگی در درجه اول باید به درستی کار کند تا دیگر سازمانها و ادارات این سازمان راحمایت کند، اما متأسفانه هیچ کدام از مقامهای محلی و استانی با برنامه ریزی جلو نرفته اند.
بی‌توجهی مسؤولان
وی اظهار می‌دارد: علاوه بر اینکه مسؤولان نمی توانند از ظرفیتهای گردشگری استان استفاده کنند، گاهی اوقات با بی توجهی موجب نابودی بسیاری ازمنابع خدادادی و آثار تاریخی می‌شوندکه می‌توان در این راستاامامزاده بابا و بی بی روستای خسرویه در فاروج را مثال زد که تمام دیوارهای این امامزاده در حال ریزش است و مقبره هزارساله ای که یک اثر تاریخی است، محفوظ نگه داشته نشده است.
این کارشناس ادامه می‌دهد:همچنین می‌توانیم جنگل‌های فندق به نام جنگل وی وی در منطقه کوههای تلو به وسعت 50 هکتاررا مثال بزنیم که به حال خود رها شده و با بهره برداری بی رویه مردم در آینده نزدیک از بین می‌روندکه البته اداره کل منابع طبیعی استان می‌تواند با اعمال مدیریت و نظارت در این منطقه از این معضل جلوگیری کند.
وی یادآورشد:به گفته کارشناسان و متخصصان تا سال 2020 صنعت اکوتوریسم و گردشگری بر روی طبیعت حرف اول را خواهد زد و جایگزین صنعت نفت و فروش اسلحه خواهد شد و درآمدی بیش از میلیاردها دلار خواهد داشت که متأسفانه سهم ایران ما از صنعت اکوتوریسم یک دهم درصد است که این مسأله نگران کننده است.
وی اذعان می‌دارد: اگر می‌خواهیم در جهت توسعه استان حرکت کنیم، مسؤولان باید صنعت گردشگری رادر اولویت قرار دهند و تمام توانمندی‌های بالقوه گردشگری را در استان شناسایی وسپس زیرساختهای لازم را فراهم کنند و تبلیغات و توسعه دفاتر گردشگری را در دستور کار خود قرار دهند.
محور حرکت گردشگری استان
مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی خراسان شمالی می‌گوید: خراسان شمالی با توجه به تنوع زیستی، فرهنگی، آداب و رسوم و شیوه‌های کشاورزی و زندگی، مناطق بکر و دست نخورده، آب و هوای متنوع و آثار تاریخی فراوان از لحاظ گردشگری ظرفیتهای زیادی دارد.
علی کاظمی با اشاره به اینکه میراث فرهنگی زیربنای محور حرکت گردشگری استان است، اظهار می‌دارد: حفاظت از میراث فرهنگی اصلی ترین برنامه این سازمان است.
وی توسعه صنعت گردشگری استان را نیازمند توسعه زیرساختها عنوان می‌کند و می‌افزاید: برای رسیدن به یک گردشگری مطلوب باید زیرساختهای راه، فرودگاه، راه آهن، دانشگاهها و بیمارستانها در استان فراهم شود، بنابراین ابتدا باید به دنبال توسعه بسترهای اساسی باشیم.
وی خاطر نشان می‌کند: متأسفانه مردم فکر می‌کنند، توسعه گردشگری وظیفه سازمان میراث فرهنگی است در صورتی که این سازمان یک سازمان فرابخشی است و دستگاههای اجرایی بایدمطالعات را در حوزه‌های خود انجام دهند.
وی اذعان می‌دارد: حرکت گردشگری در استان کند است، اما با حمایت از بخش خصوصی و هماهنگی با دستگاههای اجرایی استان در حوزه گردشگری، به یک استراتژی رسیدیم و به دنبال توسعه گردشگری علمی هستیم.
تقویت بخش خصوصی
این مقام مسؤول در ادامه به بسترسازی و تقویت بخش خصوصی که یک توانمندی اقتصادی درحوزه گردشگری است، اشاره می‌کند و می‌گوید: در حال حاضر 9 موافقت نامه اصولی با بخش خصوصی صادر شده که منتظر تسهیلات بانکی هستند.
کاظمی اولویتهای کاری سازمان را در سال جاری تکمیل مطالعات با نگاه تبدیل استان به مقصد گردشگری، تقویت زیرساختهای گردشگری ومعرفی استان و ظرفیتهای گردشگری آن به کشور و هماهنگی هرچه بیشتر دستگاههای اجرایی عنوان می‌کند.
وی با اشاره به اینکه سفر مقام معظم رهبری، دستگاههای اجرایی استان را قانع کرد تا توسعه استان را در توسعه گردشگری بدانند، خاطر نشان می‌کند: هدف اصلی ما معرفی استان به عنوان یک مقصد گردشگری است که تا تحقق این امر مسیر زیادی راپیش رو داریم و هنوز ابتدای راه هستیم.
وی ادامه می‌دهد: در سفر مقام معظم رهبری 85 میلیارد ریال در سه حوزه صنایع دستی، میراث فرهنگی و گردشگری مصوبه داشتیم که این مصوبه ها در نهایت به توسعه گردشگری استان کمک می‌کند.
وی تصریح می‌کند: برای توسعه بقاع متبرکه 12 میلیارد ریال، 10 میلیارد ریال کمک بلاعوض به صنایع دستی ، 24 میلیارد ریال مرمت و احیای بناهای تاریخی ، 12 میلیارد ریال مرمت و بازسازی بافتهای تاریخی، 9 میلیاردریال توسعه مناطق هدف گردشگری، 10 میلیارد ریال مرمت مساجد، 16 میلیارد ریال احداث کمپ، 20 میلیارد ریال کمک به صنایع دستی و یک میلیارد و 200 میلیون ریال در سفر مقام معظم رهبری به استان مصوب شده است.
کاظمی با بیان اینکه اعتباراین مصوبات باید طی سالهای 92 و 93 اختصاص یابد، بیان می‌کند: تاکنون 10 میلیارد ریال کمک بلاعوض به صنایع دستی، 330 میلیاردریال برای توسعه گردشگری روستای رویین و دو میلیارد ریال برای احداث کمپ در روستای اسفیدان جذب و هزینه شده است.
وی با بیان اینکه در مصوبات دولت نهم و دهم 24 منطقه نمونه گردشگری استان شناسایی شد که کار مطالعه آن انجام شده و منتظر جذب سرمایه گذار هستیم، می‌گوید: در حال حاضر برای سرمایه گذاری در بوستان ملی پارک باباامان تفاهم نامه ای با شهرداری بجنورد منعقد و طرح از سوی شهرداری ارایه شده که طرح یک سری اشکالات دارد که باید رفع شود،در همین راستا بابرخی از اعضای شورای شهرمذاکراتی داشتیم تا هرچه زودتر اجرای این طرح در دستور کار قرار گیرد.
روش آماری دقیق
کاظمی در پاسخ به این پرسش که چقدر ماندگاری مسافر در این استان نسبت به سالهای گذشته افزایش یافته است، می‌گوید:روش آماری دقیق و قابل اعتمادی برای محاسبه ماندگاری مسافر در استان وجود ندارد، اما درحوزه مطالعات در واحدهای اقامتی و پذیرایی و بازدید از نمایشگاههای دایمی وفرمهای نظر سنجی نسبت به سالهای گذشته عدد ماندگاری به یک شب نزدیک شده است.
کلام آخر
مقام معظم رهبری در سفر خود به استان خراسان شمالی در سال گذشته، از خراسان شمالی را دارای طبیعتی زیبا، منابع طبیعی غنی با عمق غنای فرهنگی کاملاً برجسته و ممتاز، منابع طبیعی متنوع با استعداد فراوان کشاورزی، دامی و جاذبه‌های گردشگری عنوان کردند و ایشان معتقد بودند که این استان با وجود منابع خدادادی فراوان و جاذبه‌های گردشگری وداشتن یکی از برترین خصوصیات که عبورسالیانه میلیونها نفر از زائران امام رضا (ع) از این استان است، اما متأسفانه هنوز این منطقه به درستی شناخته نشده است و بر این تاکید داشتند تا این استان به مقصد گردشگری تبدیل شود، بنابراین مسؤولان به گوش باشند تا از رهنمودهای مقام معظم رهبری برای توسعه صنعت گردشگری که مهمترین صنعت توسعه استان است، استفاده کنند.
نظر شما