پایگاه خبری تحلیلی قدس انلاین – سعیدکوشافر: این ماجراهای جالب و درعین حال تاسف برانگیز سیب زمینی و پیاز و گوجه فرنگی و البته برخی محصولات کشاورزی ومیوه ها انگار تمامی ندارد ؛ انگار قرار نیست روزی درکشور برسد که تولید وعرضه این محصولات به سامان برسد و انگار قرار است که هر سال یکی دو محصول کشاورزی و باغی درکشور ناگهان کمیاب شود قیمتش سر به فلک بکشد وسپس این قیمتها با واردات تاحدی کاهش یابد ومسوولان وعده بهبود اوضاع درسال اینده را بدهند واتفاقا درسال بعد انقدر از این محصول کشت شود که روی دست کشاورز وباغدار بماندو خوراک دام طیور شوداما درمقابل محصول دیگری همان داستان را پیدا کند و...
داستان پیاز سال قبل امسال سراغ سیب زمینی امده وقیمتهارا چنان بالابرد که خوردن موز از خوردن سیب زمینی به صرفه تر بود و
***سیب‌زمینی در کورس گرانی
در حالی که از ابتدای امسال سیب‌زمینی مانند سال گذشته در کورس گرانی بوده و به کیلویی بیش از 4000 تومان در سطح شهر رسیده مسئولان وزارت جهاد کشاورزی که به تازگی تنظیم بازار محصولات را در اختیار گرفته‌اند، پاسخگو نیستند.
سیب‌زمینی که سرانه مصرف قابل توجهی در کشور داشته و پیش از این تا بیش از چهار میلیون تن تولید را تجربه کرده است در سال گذشته سطح زیر کشت آن کاهش یافت و حدود یک میلیون تن کمبود تولید داشت.
گرچه تولید 4.5 میلیون تنی سیب‌زمینی در سال 91 نه تنها برای سبد مصرفی خانوار کفایت می‌کرد بلکه می‌توانستیم بخشی از آن را برای صادر و بخش دیگر را به عنوان بذر کاشت آینده در نظر بگیریم اما از سال گذشته که کمبود تولید و عرضه این محصول در بازار احساس شد که مسئولان معتقد بودند " باید صادرات سیب‌زمینی را برای تعادل در بازار مصرف و قیمت این محصول ممنوع یا محدود کرد که البته علیرغم افزایش تعرفه صادرات، قاچاق آن به کشورهای همسایه مانند عراق شدت گرفته است".
سیب‌زمینی که ابتدای پارسال کیلویی هزار تومان بود تا پایان سال گذشته به بیش از 2000 تومان رسید و در اولین ماه امسال قیمت 4500 تومانی را هم تجربه کرد و رکورد تازه‌ای به ثبت رساند.
گرچه وزیر جهاد کشاورزی از تصمیم برای واردات این محصول برای ایجاد تعادل در بازار خبر داده است اما مسئولان این وزارتخانه به عنوان تنظیم‌کننده بازار محصولات کشاورزی، پاسخگوی وضعیت کنونی بازار این محصول نیستند.
***دلایل گرانی سیب زمینی

درحالی که مسوولان جهاد کشاورزی تلاش دارند تا ازدید رسانه ها و پاسخگویی در این خصوص دور بمانند , مجلس نشینان بدشان نمیاید دراین باره اظهار نظر نمایند.
نماینده مردم اردبیل ،نیر،نمین و سرعین در مجلس با تشریح دلایل گرانی سیب زمینی در بازار ،گفت:علت اصلی گرانی سیب زمینی پائین بودن سطح زیرکشت این محصول در سال گذشته و عدم تامین بذر مورد نیاز کشاورزان، افزایش هزینه های تولید و قیمت کود شمیایی و سایر مسایل حاشیه ای است.
کمال الدین پیرموذن در توضیح علت گرانی سیب زمینی و مشقت کشاورزان برای تامین بذر و کشت این محصول در سال زراعی جاری، افزود: در حوزه کشاورزی سیاست و برنامه ریزی درستی وجود ندارد به نحوی که یک زمان بذر بیش از حد در اختیار کشاورزان قرارمی گیرد و در زمانی دیگر حداقل نیاز آنها هم تامین نمی شود.
نماینده مردم اردبیل، نمین، سرعین و نیر در مجلس شورای اسلامی با اشاره به سیاست های نادرست در حوزه صادرات و واردات محصولات کشاورزی، تصریح کرد: صدور بیش از حد مجوز صادرات محصولات کشاورزی در یک بازه زمانی را می توان یکی دیگر از سیاست های نادرست و غیر کارشناسی بخش کشاورزی است .
این نماینده مردم در مجلس نهم با تاکید بر اینکه واردات بی رویه محصولات کشاورزی ، کشاورزی و کشاورزان کشور را نابود می کند، گفت: علت اصلی گرانی امروز سیب زمینی پائین بودن سطح زیرکشت این محصول در سال گذشته و عدم تامین بذر مورد نیاز کشاورزان، افزایش هزینه های تولید و قیمت کود شمیایی و سایر مسایل حاشیه ای است.
پیرموذن با بیان اینکه امیدواریم با برخورداری از سیاست های حمایتی تیم اقتصادی دولت ، سیب زمینی با قیمت مناسبتری عرضه شود، افزود: در غیر اینصورت آثار گرانی سیب زمینی بر افزایش قیمت سایر اقلام و مایحتاج روزانه مردم دور از انتظار نخواهد بود.
نماینده مردم اردبیل، نمین، سرعین و نیر در مجلس شورای اسلامی در خصوص تاثیر صفر شدن تعرفه واردات سیب زمینی بر بازار این محصول گفت: این سیاست در زمان برداشت محصولات تولید داخل باعث ضررو زیان کشاورزان می شود و تا زمانی که عقلانیت و تدبیر وعده داده شده رئیس جمهور و کیاست وزیر جهادکشاورزی در بخش کشاورزی عینی و ملموس نشود این مشکلات ادامه خواهد داشت.
دراین راستا همچنین یک عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس با اشاره به اینکه همیشه کارگزاران در مواجه با کمبود محصولات ساده ترین و بدترین راه ممکن یعنی واردات مقطعی را انتخاب می کنند، افزود: واردات به تنظیم بازار کمکی نمی کند و ضربه های جبران ناپذیری را به تولید کشور وارد می کند.
محمدباقر شریعتی در گفت وگو با خانه ملت با تاکید بر اینکه دولت باید برنامه ای مدون و دراز مدت برای خرید محصولات کشاورزی داشته باشد، گفت: متاسفانه در سالهای گذشته به دلیل نبود تعادل در عرضه و تقاضای محصولات کشاورزی، قیمت این محصولات در فصول مختلف سال با نوسان شدید قیمت مواجه می شود.
نماینده مردم بهبهان، آغاجاری، زیدون، تشان و حومه در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه گرانی محصولات کشاورزی در مقاطعی از سال یک موضوع تکراری شده است، افزود: در حالی که مقام معظم رهبری تاکید دارند تولید ملی پایه و اساس پیشرفت اقتصادی است و مسئولان باید حمایت قانونی، قضایی و اجرایی لازم از تولید را به فور یت داشته باشند همچنان مسئولان اقدام عاجلی در این رابطه انجام نمی دهند.
این نماینده مردم در مجلس نهم با بیان اینکه برنامه پیش بینی و کارشناسی شده ای برای تنظیم بازار محصولات کشاورزی وجود ندارد، گفت: به علت نوسانات سالهای گذشته بازار سیب زمینی، کشاورزان نه تنها منفعت مادی نبردند بلکه ضررهای زیادی را متحمل شدند بنابراین دولت باید حمایت های ویژه ای از کشاورزان داشته باشد.
عضوکمیسیون کشاورزی آب و منابع طبیعی مجلس با تاکید بر اینکه در تمام دنیا کشاورزان تحت حمایت ویژه دولت هستند، تصریح کرد: وزرات جهادکشاورزی باید در نقاط مختلف کشور سردخانه های بیشتری را برای ذخیره و تزریق متناسب سیب زمینی به بازار اختصاص دهد تا بازار تنظیم و قیمتها متعادل شوند.
شریعتی با بیان اینکه بیشترین حجم تولید سیب زمینی در ماه های مهر و آبان است، گفت: دولت و مسئولان باید با اتخاذ تدابیر ویژه در این خصوص از کشاورزان حمایت جدی کنند تا کشاورزان و تولید ملی آسیب نبیند.
*** وزیر کشاورزی پاسخگویی باشد
عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس با بیان اینکه دولت برنامه مشخصی برای تولید، نگهداری و تنظیم بازار سیب زمینی ندارد، گفت: اگر گرانی سیب زمینی ادامه داشته باشد و قیمت ها تعادل پیدا نکند با دعوت از وزیر جهادکشاورزی به کمیسیون از وی سوال خواهم کرد.
حبیب برومند داشقاپو با اشاره به گرانی های سیب زمینی در بازار و مشکلات کشاورزان برای تهیه بذر و کشت این محصول، گفت: دولت در خصوص کشت، تولید بذر و نگهداری سیب زمینی برنامه مشخص و مدونی نداشته و از کشاورزان حمایت نمی کند.
نماینده پارس آباد و بیله سوار درمجلس شورای اسلامی با بیان اینکه برخی از محققان کشور موفق به تولید بذرهایی بر پایه دانش هسته ای شده اند که با شیوه بذرافشانی محصول سیب زمینی کشت می شود، تصریح کرد: متاسفانه دولت از بخش تحقیقات کشاورزی و محققان و دانشجویان این بخش حمایت لازم را ندارد در حالی که شاید با اعتماد به این محققان بتوان با ارائه الگوهای کشت و تولید بذرهای جدید بخشی از مشکلات حوزه کشاورزی را رفع کرد.
این نماینده مردم در مجلس نهم، با اشاره به اینکه به علت بی توجهی های دولت به بخش تحقیقات هنوز کشاورزان از شیوه های سنتی تولید و کشت استفاده می کنند، گفت: وقتی دولت حمایت لازم برای تولید بذر، سیب زمینی تولید شده و کشاورزان را ندارد نتیجه این می شود که در زمان کشت این محصول گرانی بذر و در زمان برداشت ارزانی محصول برداشت شده را شاهد هستیم که این وضعیت به ضرر تولید کننده و مصرف کننده است.
عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه دولت باید مسئولان حوزه کشاورزی را موظف به تدوین طرح های علمی و برنامه ریزی مشخص برای این بخش تولیدی مهم در کشور کند یادآورشد: در صورت ادامه این وضعیت در بازار سیب زمینی و گرانی ها در بازار از وزیر کشاورزی دعوت و از وی سوال خواهم کرد.
درعین حال ، رییس کمیسیون کشاورزی،آب و منابع طبیعی مجلس شورای اسلامی بر ضابطه‌مندی و مقطعی بودن واردات سیب زمینی برای تنظیم قیمتها و ایجاد تعادل در عرضه و تقاضای این محصول پرمصرف تاکید کرد.
عباس رجایی افزود: سرما و بارندگی های زمستان گذشته و بهار امسال تولید محصول سیب زمینی را با آسیب هایی مواجه کرده که چرخه استمرار تولید و توزیع و قیمت این محصول را دستخوش نوسان کرده است.
وی اظهار کرد: وجود نظام واسطه ای و دلالی نیز یکی دیگر از معضلات حوزه کشاورزی کشور است که در خصوص گرانی قیمت سیب زمینی و نامتعادل کردن بازار بی تاثیر نبوده و باید برای حل این مشکل نیز چاره اندیشی های ریشه ای انجام شود.
نماینده مردم اراک،کمیجان و خنداب درمجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: رساندن تعرفه واردات سیب زمینی به صفر سیاست مناسب و درستی از سوی دولت در مقطع فعلی برای تظیم بازار و جبران کمبود محصول سیب زمینی است اما این سیاست باید هوشمندانه و با ظرافت انجام شود.
رجایی بیان کرد: محصول سیب زمینی بسیاری از استانهای کشور در ماههای آینده اماده ارائه به بازار مصرف می شود و اگر حجم و زمان مقطعی واردات در این محصول راهبری نشود در اینده نزدیک زیان تولید کننده و انباشت تولیدات بدون تقاضا به عنوان معضل جدید خودنمایی می کند.
وی اظهار کرد: ایران کشوری چهار فصل برای محصولات کشاورزی است که این مهم مزیت بالقوه برای کشور محسوب می شود و باید با برنامه و نظارت دقیق، نیازها تامین و از هر گونه تنش و اختلال در چرخه تولید و توزیع پیشگیری شود.
نماینده مردم اراک،کمیجان و خنداب در مجلس شورای اسلامی خاطرنشان کرد: با اجرایی شدن قانون انتزاع بخش کشاورزی از وزارت صنعت، معدن و تجارت از ابتدای امسال مسوولیت تنظیم بازار در عرصه کشاورزی در کنار تولید محصولات به عهده وزارت جهاد کشاورزی است و باید این بخش را با دقت و حساسیت خاص راهبری کند.
***غفلت مسئولان عامل گرانی
دراین راستا یک عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس با اشاره به آشفتگی و نوسانات شدید قیمت محصولات کشاورزی در بازار، گفت: اجرای کامل قانون انتزاع وظایف و تدوین الگوی کشت متناسب با نیاز کشور توسط جهادکشاورزی راهکار برون رفت از مشکلات بخش کشاورزی است.
سکینه عمرانی در گفت و گو با خانه ملت در خصوص دلایل آشفتگی و بی ثباتی بازار محصولات کشاورزی به ویژه سیب زمینی، گفت: این کمیسیون بارها نسبت به ضرورت تدوین الگوی کشت محصولات کشاورزی متناسب با نیاز کشور به وزارت جهادکشاورزی متذکر شده اما متاسفانه نتیجه ای نداشته است.
نماینده مردم سمیرم در مجلس شورای اسلامی با اشاره به اینکه در صورت تدوین الگوی کشت صحیح محصولات کشاورزی متناسب با نیاز کشور، بخش گسترده ای از بی ثباتی و نوسان قیمت این محصولات در بازار کنترل خواهد شد، افزود: بر اساس الگوی کشت کشاورزان می دانند چه محصولاتی را کشت کنند تا نه با مازاد محصول و کاهش قیمت روبه رو و دچار ضرر و زیان شوند و از طرف دیگر با کمبود محصول، گرانی ها و سود موقتی و مشکل تامین بذر در دوره بعدی کشت مواجه نشوند.
عضو کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس با اشاره به اینکه برنامه ریزی، نظارت و مدیریت لازم در خصوص کشت محصولات کشاورزی و تنظیم بازار وجود ندارد، تصریح کرد: به همین علت شاهد هستیم که یکسال سیب زمینی بیش از نیاز مصرفی کشت می شود و روی دست کشاورز مانده و یا با قیمت خیلی پایین به فروش می رود وبالعکس، سال زراعی بعدی به دلیل تجربه سال قبل با کاهش سطح زیر کشت این محصول و کمبود سیب زمینی در بازار و موج گرانی ها رو به رو می شویم.
عمرانی با بیان اینکه قصه نوسانات شدید قیمت سیب زمینی و پیاز و دل نگرانی کشاورزان و مصرف کنندگان برای به فروش رساندن و خرید این محصولات چندسالی است که در بازار حاکم شده است، تاکید کرد: این وضعیت نه به سود تولید کننده و نه به نفع مصرف کننده است.
این نماینده مردم در مجلس نهم با توضیح اینکه شاید اگر در یک دوره زمانی محصولی مانند سیب زمینی با قیمت بالایی، همانند 2 سال قبل در بازار فروخته شود، به سود کشاورزان باشد اما این سود موقتی و گذرا است، چرا که در دوره بعدی کشت، اکثر کشاورزان باصرف هزینه های بسیار تولید سیب زمینی می کارند اما در نهایت با مازاد محصول، افت شدید قیمت و ضرروزیان روبرو می شوند.
***سیب زمینی و پیاز ارزان
درعین حال انگار برای برخی مسوولان کاهش چنددرصدی درمقابل گرانیهای چند برابری هم خبر خوشی است چرا که رئیس اتحادیه فروشندگان میدان میوه و تره بار از پایین آمدن نرخ سیب زمینی و پیاز در روزهای آتی خبر میدهد ؛ حال انکه این کاهش حداکثر 500تومان درهر کیلو است و درمقابل سه یا چهار برابر شدن قیمت این محصول چیزی به حساب نمیاید.
حسین مهاجران قیمت فعلی هر کیلوگرم سیب زمینی در میادین میوه و تره بار را بین 22 هزار ریال(2200 تومان) تا 24 هزار ریال(2400 تومان ) و در خرده فروشی ها بین 32 هزار ریال(3200 تومان) تا 35 هزار ریال(3500 تومان) اعلام کرد.
دراین خصوص رئیس اتحادیه بارفروشان هم از کاهش 500 تومانی قیمت سیب زمینی و رسیدن به نرخ هر کیلو 2200 تومان خبرداد و گفت:‌ با توجه به ورود سیب زمینی دزفول قیمت آن از 2700 تومان به 2200 تومان کاهش پیدا کرده و به زودی نیز قیمت آن به 2 هزار تومان خواهد رسید. در مورد پیاز نیز نرخ هر کیلو آن از 900 تومان به 700 تومان کاهش پیدا کرده است.
همچنین یک عضو هیات مدیره انجمن سیب زمینی ایران گفت که با عرضه محصولات بهاره سیب زمینی از اواخر ماه سال آینده، قیمت این محصول در کشور منطقی و مناسب خواهد شد.
رمضان مقصودلو قیمت سیب زمینی در میادین میوه و تره بار سراسر کشور را بین 2200 تا 2500 تومان عنوان کرد و افزود: در واحدهای خرده فروشی نیز قیمت سیب زمینی حدود سه هزار تومان است که از نظر انجمن این قیمت بسیار بالا است و باید به حدود نصف کاهش یابد.
وی سپس با اشاره به دلایل افزایش قیمت سیب زمینی گفت: علت افزایش قیمت این محصول مربوط به سال های زراعی 90 و 91 است که با وجود تولید حدود پنج میلیون و 200 هزار تن سیب زمینی، قیمت این محصول به صورت چشمگیری کاهش یافت و با توجه به پایین بودن نرخ تضمینی خرید آن، کشاورزان انگیزه ای برای تولید سیب زمینی نداشتند.
عضو هیات مدیره انجمن سیب زمینی ایران سپس پیش بینی کرد که با منطقی شدن تولید و برداشت این محصول در ماه های ابتدایی سال آینده و همچنین قیمت تضمینی آن، سیب زمینی مجددا نقش اساسی خود را در سبد خانوارها حفظ کند.
وی با اشاره به پیشنهادهای انجمن سیب زمینی برای کنترل قیمت این محصول افزود: در 27 شهریور ماه امسال در نامه ای به وزیر جهاد کشاورزی، پیشنهاد دادیم تا برای تنظیم بازار داخلی، واردات سیب زمینی برای صنایع فرآوری آزاد شود، اما این پیشنهاد در 19 بهمن ماه اجرایی شد که بازار از این محصول تخلیه و دچار کمبود شد.
وی اضافه کرد: با توجه به مسایل پیش آمده منتظر گرانی سیب زمینی در کشور بودیم و بر این اساس بود که پیشنهادات لازم را برای جلوگیری از گرانی و تنظیم بازار ارایه دادیم، اما متاسفانه به روز نبودن تشکیلات جهاد کشاورزی سبب بوجود آمدن این وضعیت در کشور شد.
وی قیمت تمام شده تولید سیب زمینی را حدود 800 تومان دانست و گفت: بر این اساس قیمت منطقی خرید سیب زمینی از کشاورزان بین 1200 تا 1500 تومان است، ضمن اینکه قیمت منطقی برای مصرف کننده نیز حدود 2 هزار تومان خواهد بود.