بازگشایی مدارس هر ساله با تحمیل انواع و اقسام هزینه‌ها به خانواده‌ها، تحت عناوین گوناگونی از جمله هزینه‌های کلاسهای فوق برنامه، هزینه لباسهای فرم، هزینه بیمه و... همراه است اما افزایش بهای کتابهای درسی نیز به نوبه خود بار دیگری است بر دوش خانواده‌های کم درآمد و یا اقشار آسیب پذیری که در زیر بار این افزایش قیمتها نمی‌دانند چگونه باید دخل و خرج خود را هماهنگ کنند. در چنین اوضاعی اگرچه وزارت آموزش و پرورش غالباً به طور رسمی و حتی با صدور اطلاعیه دریافت هرگونه وجهی از والدین دانش آموزان را ممنوع اعلام می‌کند، اما در عمل و به شکلهای گوناگونی از تحمیل هزینه‌های آموزشی به خانواده‌ها پروایی ندارد و این فشارها اغلب با عنوان مشارکت عمومی و از طریق اعضای انجمن اولیا و مربیان هر مدرسه منتقل می‌گردد.

کتابهای درسی امسال اگرچه در ظاهر تفاوت چندانی با سالهای گذشته ندارد، اما قیمت بالای کتابها معضل تازه‌ای است که هضم آن برای خانواده‌ها دشوار به نظر می‌رسد. در سال جاری تحصیلی، قیمت کتابهای درسی مقطع دبیرستان از 216000 ریال تا 315000 ریال در نظر گرفته شده است که بنابر گفته کتابفروشان این افزایش قیمت چندین برابری برای خانواده‌های برخی از دانش آموزان مشکل ساز بوده است و کتابفروشان ناگزیرند بخشی از اوقات خود را صرف شنیدن گلایه‌های والدین دانش‌آموزان کنند.

افزایش هزینه‌های تحصیل بی‌تردید یکی از علل مهم انحراف از تحصیل دانش‌آموزانی است که خانواده آنها از توان مالی مناسبی برخوردار نیستند و جای دریغ دارد که گفته شود طبق آمارهای رسمی در حال حاضر نزدیک به ده میلیون ایرانی بی‌سواد هستند و همچنان بر آمار دانش آموزان ترک تحصیلی افزوده می‌شود.

گروه سنی 10 تا 20 ساله‌ها که گروه ویژه به شمار می‌آیند و لازم التعلیم شمرده شده‌اند اگر مورد حمایت قرار نگیرند، بدیهی است با افزایش سن، دیگر امید چندانی به بازگرداندن این افراد به محیط مدارس وجود نخواهد داشت.

با وجود وعده‌های مسؤولان درگذشته مبنی بر پشتیبانی از دانش آموزان کم بضاعت و اعطای کمک هزینه تحصیلی به آنها، این روزها برخی مسؤولان زبان به تهدید گشوده‌اند و از جریمه و تنبیه اولیای دانش آموزانی که مانع از تحصیل آنان شوند سخن می‌گویند!

به نظر می‌رسد برای توسعه فرهنگی، علمی و اجتماعی جامعه هیچ زبان و روشی مناسب‌تر از روشهای تشویقی و انگیزشی نیست و برعکس افزایش هزینه‌ها در امر آموزش می‌تواند زیانها و خسارتهای جبران ناپذیری به همراه داشته باشد که برای جلوگیری از آن، از همین اکنون باید چاره‌اندیشی و اقدام کرد.