جعفر كيست؟

جعفر، پسرعموی پیغمبر(ص) و از شهدای بزرگ صدر اسلام است. پدرش ابی طالب و مادرش فاطمه بنت‌اسد و برادرانش عقیل، طالب و علی(ع) مي باشند. وی بیشتر اوقات شبانه روز خود را به نماز و دعا در پیشگاه پروردگار می‌گذرانید و نمازهای طولانی می‌خواند به طوری که کمتر کسی از این بابت به پای او می رسیده است. بنا بر قول مشهور، او در هنگام شهادت 41 سال داشت و در منطقه (موته) شهید شد.

هديه اي از آسمان

نماز جعفر بن ابى طالب(عليه السلام) از جمله نمازهايي است كه به سندهاى بسيار معتبر وارد شده است. در روايت آمده است كه وقتي جعفر طيّار برادر حضرت امير المؤمنين عليه السلام از هجرت حبشه مراجعت نمود، روزى آمد كه فتح خيبر به دست امير المؤمنين عليه السلام شده بود، حضرت رسول صلى الله عليه وآله به قدر مسافت يك تير پرتاب، به استقبال او شتافت، چون جعفر نظرش بر جمال عديم المثال آن حضرت افتاد، مشتاقانه به جانب آن حضرت دويد، حضرت او را در بر گرفت و دست در گردن او آورد و ساعتى با او سخن گفت پس برناقه عضبا سوار شد و جعفر را رديف خود ساخت، و چون ناقه به راه افتاد حضرت فرمود كه: اى جعفر، اى برادر، مى خواهى بخشش بزرگى كنم نسبت به تو؟ مى خواهى تو را عطيه گران بهايى بدهم؟ مى خواهى تو را برگزينم؟» مردم گمان كردند كه مال جزيلى از غنايم خيبر به او عطا خواهد فرمود. جعفر گفت: بلى پدر و مادرم فداى تو باد؛ پس حضرت نماز تسبيح را به او تعليم فرمود».(1)

نماز جعفر به روايت امام رضا عليه السلام

حسن بن فضّال گفت: از حضرت رضا علیه السّلام درباره­ی شب نیمه­ی شعبان پرسیدم و عرض کردم: آیا برای این شب نمازی به غیر از نمازِ دیگر شب­ها وجود دارد؟ حضرت فرمود: نماز واجبی برای این شب نیست، اما اگر دوست داری که در این شب عمل مستحبّی انجام دهی، تو را به نماز جناب جعفر بن ابی طالب علیه السّلام توصیه می­کنم.(2)

ابراهيم بن ابى البلاد نقل مى‏كند كه از امام رضا علیه السّلام ثواب نماز جعفر را پرسيدم، فرمود: اگر گناهان کسی که این نماز را می­خواند به تعداد شن­هاى بيابان و به مقدار كف دريا باشد، خداوند وی را مى‏آمرزد! ابراهیم گفت: پرسيدم: اين آمرزش، اختصاص به شيعيان دارد؟ فرمود: بله، اختصاص به شما دارد.(3)

امام رضا عليه السلام علاوه بر آن كه خواندن نماز جعفر طيّار را در روز دحو الأرض (بيست وپنجم ذيقعده) سفارش فرموده اند، خود نيز پيوسته اين نماز را مى ‏خواندند: «احمد بن على انصارى از رجاء بن ابى ضحّاك نقل كرده است كه حضرت رضا عليه السلام در سفر خراسان هر شب ‏بعد از هشت ركعت نماز، چهار ركعت نماز جعفر طيّار مى ‏خواندند... .»(4)

نماز جعفر در حرم امام رضا عليه السلام

خواندن اين نماز پر فضيلت در حرم هاي اهل بيت (ع) سفارش شده و به خصوص در روز زيارتي امام رضا (ع) در حرم امام رضا تأكيد شده است. علاّمه مجلسى نقل كرده از خطّ شيخ جليل شيخ حسين بن عبدالصّمد والد شيخ بهايى كه شيخ ابوالطّيّب حسين بن احمد فقيه رازى(ره) ذكر نموده كه هركس در زيارت امام رضا يا ديگر ائمه عليهم السلام نماز جعفر را بخواند، براى او در ازاي هر ركعت ثواب هزار حجّ و هزار عمره نوشته مي شود و ثواب آزاد كردن هزار بنده در راه خدا را دارد و مانند آن است كه هزار مرتبه همراه پيامبر (ص)به جهاد ايستاده و براي هر گامى كه برمى دارد ثواب صد حجّ و صد عمره و صد بنده آزاد كردن در راه خداى تعالى و صد حسنه براي او نوشته مي شود و از او صد سيّئه محو مي شود. (5)

پانوشتها:

1. ربیع الاسابیع ، ص181 به نقل از جمال الاسبوع
2. بحارالأنوار ،ج97،ص84-85 به نقل از امالی صدوق
3. ثواب الأعمال ، ص40
4. عيون اخبار الرضا عليه السلام، ج2،ص 178     
5. بحارالأنوار، ج100 ،ص137-138/مستدرك‏الوسائل، ج6، ص232- 233