به گزارش خبرنگار مهر، به همت گروه تاریخ جریان‌های فکری پژوهشکده تاریخ اسلام نشست «بررسی تاریخچه و وضعیت کنونی علویان سوریه» با سخنرانی سیدموسی علیزاده طباطبائی و عباس برومند اعلم، در محل این پژوهشکده برگزار شد.

در این نشست  سیدموسی علیزاده طباطبایی کارشناس سیاسی طی سخنانی گفت: بر اثر تبلیغاتی که شده، امروزه بر این باوریم که حکومت سوریه یک حکومت علوی بوده است، در صورتی که حکومت سوریه از ابتدا یک حکومت سکولار و لائیک بوده است و در این حکومت حتی شیعیان به عنوان یک مذهب به رسمیت شناخته نشده است. اینها حدود پانصد سال در کوه و کمر و در بدویت زندگی کرده‌اند، همان کسانی که امروز سر می‌برند، از همان فکر ابن تیمیه ریشه گرفته اند که سر علویان را می‌بریدند.

وی افزود: ساکنین لاذقیه و طرطوس، از ابتدا علوی نبودند، حدود پنج یا شش قرن قبل، آنان مسلمانان سنی بودند که از مسیحیت به اسلام گرویده بودند و به همین دلیل ارتباطاتشان با دیگران بهتر بود، اما همین اهل سنت، با علویان بسیار خشن برخورد می کردند، و به همین دلیل علویان مجبور بودند مایحتاجشان را از مسیحیان خرید کنند، لذا تحت تأثیر فرهنگ مسیحیت قرار گرفتند. در مسائلی همچون حجاب، شراب و ... تحت تأثیر مسیحیان قرار گرفتند.

علیزاده طباطبایی در ادامه سخنانش بیان کرد: علویان حدود پانصد سال در انزوا زیسته بودند، در این مدت طولانی خیلی عقاید تغییر می‌کند و محل مناسبی برای استفاده استعمار است، وقتی فرانسوی‌ها این شرایط را می‌بینند، اولین کاری که می‌کنند در دهه اول قرن بیستم، مناطق علوی مدرسه درست می‌کنند، و در مناطق سنی‌نشین برای به رسمیت شناختن علویان تبلیغ می‌کنند. تا قبل از آمدن فرانسوی‌ها، علویان حتی جرات ورود به شهرها را نداشتند. فرانسوی‌ها، حتی عده‌ای از علویان را برای تحصیل به فرانسه اعزام کردند که آنان بعدها رهبران فکری جهان عرب شدند. در میان آنان می‌توان دکتر وحید غانم را نام برد. عده‌ای از آنان هم به کارهای نظامی گرویدند.

این کارشناس خاورمیانه در ادامه سخنانش تصریح کرد: در برخی مناطق مثل حمص، دول فرانسه پس از خروج از سوریه باید ارتش درست می‌کرد، فقرا به نظامی گری گرویدند، مثل مسیحیان و دروزی‌ها و علویان هسته اصلی ارتش سوریه را تشکیل دادند، سنی‌ها کمتر به ارتش گرایش پیدا کردند. بدین ترتیب علوی‌ها با زمینه سازی هم در ارتش و هم در تحصیلات، و ورود به حزب بعث، حکومت را به دست گرفتند. حزب بعث در جذب شیعیان در مناطقی مثل ناصریه و بغداد و ... چندان موفق نبود، چرا که شیعیان عقاید مذهبی محکمی داشتند. اهل سنت نیز بسیار متدین هستند، و آنها هم در مناطق شامات بسیار کم به حزب بعث پیوستند.

وی با تأکید بر اینکه حزب بعث با یک قاعده خوب علوی رشد کرد و حزب بعث، رئیس جمهورها ساخت و امین حافظ قدرت را به دست گرفت و حکومت را آهسته آهسته به دست گرفتند، اظهارداشت: در دوره حافظ اسد، علوی‌ها همه قدرت را در دست نداشتند، حکومت سوریه، یک حکومت منتقم یا عقیدتی علوی نبوده است. حکومت سوریه، حکومتی است که رئیس امنیت آن تا امروز سنی است، وزیر دفاع آن از ابتدا تا دو سال قبل سنی بوده است، تفکر ضد علوی، برای اینکه حکومت علوی را از بین ببرد، داعش درست کردند. اینها از همان تفکر ابن تیمیه سرچشمه می‌گیرد. داعشی که سنی و شیعه و مسیحی و ... از آن متنفر است.

علیزاده طباطبایی با اشاره به اینکه وقتی حافظ اسد رئیس جمهور شد، داد اخوان المسلمین درآمد که در یک کشور مسلمان، یک کافر رئیس جمهور شده است، اظهارداشت: آنها غیر سنی را مسلمان نمی‌دانند. در آنجا هنوز تعصبات یزیدی و اموی را دارند. حافظ اسد هم از علمای شیعه و به خصوص امام موسی صدر فتوایی مبنی بر مسلمان بودن خواست. امام موسی صدر گفت شیوخ به این آسانی فتوای مسلمانی نمی‌دهند، علویان نیز نامه‌ای سرگشاده نوشتند که ما جعفری هستیم. اصول و فروعمان این است و اینجا بود که امام موسی صدر فتوای مسلمانی آنان را صادر کرد. در آن دوره در مناطق علوی، حتی یک مسجد نبود. طی چهل ـ پنجاه سال گذشته، تعداد زیادی مسجد ساخته شد و در مساجد، تحت تبلیغات مسلمانان و حزب الله، به حجاب اعتقاد پیدا کرده‌اند.

وی تصریح کرد: علوی‌ها که به خاطر فقر به ارتش پیوستند، برای تحصیل به فرانسه رفتند و نسلی از نخبه‌های علوی ایجاد شد، وقتی به قدرت رسیدند، از همان ابتدا با مخالفت اخوانی‌ها روبرو شدند. جنگی که از 1982 اخوانی‌ها شروع کردند، برای این بود که یک علوی در یک حکومت سکولار به قدرت رسیده، شروع به آزار حافظ اسد کردند، علیه او بمباران کردند، قضیه حماء و ... تا امروز که حکومت بشار اسد است. اما تفکر علوی، قبض قدرت در دست علویان نیست، در حکومت علوی، همه عقاید و مذاهب شریک هستند و بسیاری از تبلیغاتی که در فرار دولت‌مندان سوری در یکی دو سال اخیر، شده است، تبلیغات سنی‌ها برای شیوع تفکر انشعاب در میان علوی‌هاست.

این کارشناس مسائل سیاسی بیان کرد: علوی‌ها با هوشمندی که داشتند قویترین حکومت را برای سوریه ایجاد کردند، حکومتی منسجم و منظم، تا پیش از حافظ اسد، بارها در میان نظامی‌ها کودتا شده بود، علوی‌ها حکومتی منسجم ایجاد کردند و نقشی عمده در خاورمیانه ایجاد کردند. به گونه‌ای که گفته شد در خاورمیانه، هیچ صلحی بدون سوریه انجام نمی‌شود.

وی در پایان سخنانش تصریح کرد: سوری‌ها، در زمینه حکومتی به ایرانی‌ها نیز بسیار کمک کرده‌اند. ایران نیز در مقاومت بسیار کمک کرده‌اند. حزب‌الله و حماس نیز در این دوره تقویت شد. تنها حکومتی که در برابر رژیم صهیونیستی ایستاد و از مقاومت دفاع کرد، سوریه بود. حافظ اسد در جنگ تحمیلی، بزرگترین خدمت را به ایران کرد و شیر نفت عراق را بست.