اما دولت بالاخره امسال رای به افزایش مبلغ دریافتی عوارض ازاد راهها رای داد و قیمتها ناگهان افزایش یافت ، اکنون وزیر راه وشهرسازی پار رافراتر نهاده و در دولت تدبیر وامید از ازاد سازی تعرفه ازاد راهها خبر میدهد ؛ خبری که احتمالا به افزایش قیمت عوارض ازاد راهها منتهی شده و به طور قطع تردد از جاده های پرخطر فرعی را افزایش داده ومتعاقب ان باید منتظر حوادث فراوان دراین جاده ها باشیم .

بنا بر این گزارش ، دولت در ابتدای امسال با افزایش عوارض آزادراه‌ها موافقت کرده است که براین اساس، پس از افزایش عوارض آزادراه تهران - پردیس، دیگر آزادراه‌‎ها هم با افزایش قیمت عوارض روبه‌رو می‌شوند.

افزایش نرخ آزادراه‌ها با تعیین عوارض 2500 تومانی برای آزادراه تهران - پردیس از سوی دولت در سال جدید شروع شد و در نوبت‌های بعدی دیگر آزادراه‌ها هم به این لیست اضافه می‌شوند و نرخ عوارض تمامی آنها افزایش پیدا می‌کند.

براین اساس به جز آزادراه تهران - قم که از سوی دولت ساخته شده و عوارض کنونی آن 300 تومان است، مابقی آزادراه‌ها با مشارکت بخش خصوصی ساخته شده است و هزینه نگهداری از آنها با تورم هرساله افزایش پیدا می‌کند، بنابراین عوارض سایر آزادراه‌ها هم در سال جدید با افزایش روبه‌رو می‌شود.

بنا بر گزارش رسیده ، در واقع افزایش دوبرابری قیمت قیر در سال‌های گذشته موجب شده است که هزینه آسفالت افزایش زیادی پیدا کند و همین امر، هزینه نگهداری را با افزایش چند برابری مواجه کرده است، بنابراین بخش خصوصی که بنابر توافق با دولت باید بازگشت سرمایه داشته باشد، این هزینه‌ها را از محل عوارض تامین می‌کند.

براین اساس؛  اصلی‌ترین و گران‌ترین ماده در راهسازی کشور قیر است که در احداث آزادراه ها، جاده‌های جدید و بهسازی و نگهداری از جاده‌های قدیمی به کار می‌رود، اما از سال گذشته به دلیل پرش قیمتی بیش از دو برابر قیر، 35 تا 40 درصد از اعتبارات تخصیصی وزارت راه در احداث جاده‌های جدید یا بهسازی جاده‌های قدیمی صرف خرید قیر می‌شود که این موضوع باعث شده راندمان جاده‌سازی در کشور کاهش پیدا کند.

بنابر اعلام وزارت راه و شهرسازی آزادراه‌ها با مشارکت 50 درصدی دولت و 50 درصدی بخش خصوصی ساخته می‌شود و دولت برای همکاری بیشتر بخش خصوصی باید مشوق‌هایی را به کار گیرد که یکی از این مشوق‌ها دریافت عوارض است، بنابراین بخش خصوصی باید مطمئن شود که وزارت راه و شهرسازی و دولت به تفاهم‌نامه‌ها و وعده‌های خود برای ساخت آزادراه‌ها پایبند هستند و بخش خصوصی از سود سرمایه‌گذاری خود و بازگشت اصل سرمایه مطمئن باشد.

***تعرفه آزادراه‌ها آزاد می‌شود

بنا بر گزارش  خبرنگار ما وزیر راه و شهرسازی در جلسه‌ای با تشریح عملکرد وزارت راه و شهرسازی به وضعیت آزاد راه‌های کشور اشاره کرد و گفت: وزارت راه و شهرسازی قصد آزاد کردن تعرفه آزادراه‌ها را دارد چرا که در چند سال گذشته میزان مشارکت بخش خصوصی در ساخت آزادراه‌ها به حداقل ممکن رسیده است.

عباس آخوندی با بیان اینکه در حال حاضر میزان مشارکت بخش خصوصی در ساخت آزاد راه‌ها ۲۵ درصد است، گفت: درحال حاضر ۷۰ الی ۷۵ درصد ساخت آزاد راه‌ها با مشارکت دولت انجام می‌شود، حال ما به دنبال این هستیم که با آزادکردن تعرفه‌ها مشارکت بخش خصوصی رابه صددرصد برسانیم.

وی ادامه داد: درحال حاضر ساخت آزاد راه‌ها تنها برعهده دولت است که در این بین بانک‌ها تامین کننده مالی بودند و عملا دولت پیمانکار بوده است اما براساس ماده ۵۶ قانون مشارکت دولت در ساخت آزاد راه‌ها تنها باید در بخش حمایتهای حقوقی باشد اما درحال حاضر دولت بدون مشارکت بخش خصوصی ساخت آزاد راه‌ها را برعهده گرفته است.

وزیر راه وشهر سازی با بیان اینکه اگر مشارکت بخش خصوصی در ساخت آزاد راه‌ها به صددر صد برسد تعیین نرخ عوارضی را به سازندگان واگذار می‌کنیم، گفت: از این پس با اجرای این سیاست بخش خصوصی مقدار و میزان عوارضی را می تواند تعیین کند؛ البته در این بحث با مقاومت‌های اجتماعی زیادی مواجه بودیم اما می‌توانیم این ریسک را قبول کنیم و تعیین نرخ عوارضی را به بخش خصوصی بسپاریم.

وی در پاسخ به یکی از نمایندگان مجلس مبنی بر اینکه آیا بخش خصوصی مالک آزاد راه می‌شود و در بحث تملیک ورود پیدامی‌کند، گفت: تمام این پروژه‌ها به صورت bot بوده وقرار نیست دولت پولی را به جیب کسی بریزد و تمام دارایی‌ها به دولت بر می‌گردد.

***عوارضی گران شد مردم از جاده قدیم بروند

دراین راستا یک عضو کمیسیون عمران مجلس در پاسخ به این سوال که با آزاد شدن تعرفه آزادراهی امکان افزایش بهای عوارضی‌ها وجود دارد، ‌ گفت: آزادراه‌ها جایگزین جاده‌های قدیمی هستند و با آزادشدن تعرفه آزادراهی اگر عوارضی‌ها گران شد، مردم قدرت انتخاب دارند و می‌توانند از‌‌ همان جاده قدیم سفر کنند.

علی اکبر آقایی با بیان اینکه دولت نمی‌خواهد وارد نرخ گذاری شود، ‌ اظهار کرد: دلیلی ندارد دولت عامل بازدارندگی باشد و وزیر راه و شهرسازی هم توجیه درستی برای آزاد کردن تعرفه آزادراه هاعنوان کرده است.

وی ادامه داد: براساس قانون آزادراه تنها در مسیری احداث می‌شود که جاده قدیمی در آن منطقه وجود داشته باشد بنابیراین نگرانی وجود ندارد و اگر عوارضی گران شد مردم همچنان می‌توانند از جاده قدیم تردد کنند.

دراین راستا همچنین  دبیر انجمن شرکت‌های راهسازی با اشاره به اینکه متوسط افزایش نرخ عوارض آزادراه‌های کشور کمتر از ۳۰درصد بوده است، گفت: در این شرایط عوارض کمتر از نرخ تورم تعیین شده است.

افزایش عوارض آزادراه‌ها به رسم سال‌های اخیر پیش از سفرهای نوروزی تعیین شده است که این موضوع با توجه به افزایش تردد از محورهای بین شهری، موجب رشد درآمد از این بخش می‌شود. فعالان بخش خصوصی که ساخت آزادراه‌ها را با قراردادهای مشارکتی به انجام می‌رسانند و درآمد عوارض را به‌عنوان بخشی از قرارداد دریافت می‌کنند، از افزایش 30درصدی عوارض ناراضی به‌نظر می‌رسند.

علی آزاد دبیر انجمن شرکت‌های راهسازی با بیان اینکه برای کمک به بهبود اوضاع کشور باید مردم و بخش خصوصی کمک کنند، گفت: دولت به تنهایی قادر به اجرای زیرساخت‌ها نیست؛ بنابراین به حضور بخش خصوصی نیاز است تا این پروژه‌ها ساخته شود.

آزاد با اشاره به اینکه متأسفانه در دوره‌هایی مسئولان اعتقادی به طرح جامع نداشتند، اظهار داشت: نبود طرح جامع ضربه‌های زیادی را به بخش عمرانی کشور وارد کرد و برخی از پروژه‌ها در حالی اجرا شد که مسئولان به‌دنبال تعهد ادامه ساخت آن در آینده نبودند.

***گرانی ازاد راهها یعنی حوادث بیشتر

همه این اظهارات فقط یک روی ماجراست و روی دیگر ماجرا که مردم و کسانی هستند که به طور حرفه ای درجاده ها تردد میکنند نادیده گرفته شده اند ؛ این درحالی است که یک راننده تاکسی تنها درمسیر تهران اصفهان باید بیش از 20هزار تومان عوارض ازاد راهی بپردازد .

تقریبا گفتگوی ما با تمام رانندگان جاده ای شامل اتوبوسرانان ؛ تاکسرانان و کامیونداران حاکی از گلایه بود و اینکه دولت تدبیر وامید بجای افزایش قیمت ها برای کمک به بخش خصوصی و تشویق به توسعه ازاد راهها ؛ از جیب مردم هزینه نکندو یارانه بپردازد.

این درحالی است که همین الان هم بسیاری از مردم راههای فرعی را درپیش گرفته و باعث شده اند این جاده ها که زمانی تنها مسیر تردد کامیونهاو مسیر منتهی به روستاها بود اکنون بسیار شلوغ شده و چندین برابر ظرفیتش پذیرای خودروهای عبوری باشد .

این جاده ها که هیچگاه استاندارد کافی را نداشته همواره خطرافرین بوده و با افزایش تردد میزان حوادث نیز افزایش خواهد یافت و به طور قطع ماههای اخیر اثار ان هویدا خواهد شد هرچند که همین الان نیز خبرهایی از تصادفات وحشتناک از این جاده ها به گوش میرسد .

به نظر میرسد اینبار مقامهای مسوول راه را اشتباه رفته وبجای افزایش استاندارد جاده ای برای مردم و کاهش حوادث خود به کاهش استاندارد جاده مورد استفاده مردم و افزایش حوادث دامن زده و زمینه را فراهم کرده اند.