مهرداد میرسنجری، استادیار دانشگاه و پژوهشگر ژئوپلتیک و فرهنگی در گفتگو با خبرنگار بین‌الملل فارس در خصوص تکرار ادعاهای ارضی بی‌پایه کشور امارات علیه جزایر سه‌گانه همیشه ایرانی خلیج فارس در نشست شصت و نهم مجمع عمومی سازمان ملل اظهارداشت: امارات طی یک سرمایه‌گذاری عظیم، با سرعت مشغول توسعه جزایر مصنوعی در کرانه‌های جنوبی خلیج فارس است که با هدف افزایش سرمایه، تصرف گام به گام حریم آبی ایران و عربی کردن نام خلیج همیشه فارس، زندگی را در آب‌های خلیج تا ابد فارس به خطر انداخته است.

وی افزود: تهدید تمامیت ارضی در تمام کشورهای جهان مسئله‌ای حیاتی تلقی می‌شود در حالی که اقدام متقابل و طرح ادعاهای تاریخی، حداقل اقدامی است که کشور‌های مورد ادعا صورت می‌دهند تا خطر اقدامات شفاهی و عملی ضد تمامیت ارضی خود را کاهش دهند و ادعاهای مرزی چین و هند نمونه‌ای است برای این مدعا.

این پژوهشگر ژئوپلتیک و فرهنگی با اشاره به این که «متاسفانه ادعاهای گاه و بی گاه دولت امارات علیه تمامیت ارضی ایران، به نحو شایسته و بایسته مورد توجه رسانه‌های همگانی داخلی قرار نمی‌گیرد»، گفت: این بی‌توجهی رسانه‌های داخلی همگام با موضع گیری‌های تکراری و بسیار نرم دستگاه دیپلماسی یک کشورکوچک و ذره‌بینی جنوب خلیج فارس را در تکرار و تشدید ادعاهای بی اساس ارضی علیه تمامیت سرزمینی ایران هربار گستاخ‌تر از پیش می‌نماید. بر این پایه طرح ادعاهای پوچ و بی اساس امارات علیه سه جزیره تاابد ایرانی "ابوموسی"، "تنب بزرگ" و "تنب کوچک" در مجمع عمومی سالانه سازمان ملل متحد، به رویه‌ای ثابت و همیشگی تبدیل شده است.

میرسنجری خاطرنشان کرد: در همین حال بسیار ضروری است که  دولت ایران نیز در برابر گستاخی‌های تمام نشدنی شیوخ عرب جنوب خلیج فارس، متقابلا بر پایه مستندات غیر‌قابل انکار تاریخی به طرح ادعاهای تاریخی علیه اشغالگری امارات در جزیره‌های ایرانی" آریایی" و " زرکوه" بپردازد و حتی نسبت به تمامیت کشور امارات که در طول هزاران سال بخشی از کرانه‌های جنوبی خلیج فارس و کشور ایران بزرگ را تشکیل می‌داده است، ادعاهای متقابل نماید.

وی با بیان اینکه "نکته قابل تامل این که دولت امارات علاوه بر تحرکات و تبلیغات رسانه‌ای، با ساخت جزیره‌های مصنوعی در خلیج فارس  به سرعت  به تهدید عملی علیه تمامیت ارضی ایران در خلیج فارس نیز مشغول است"، افزود: ساخت پرشتاب این جزیره‌ها در عین حال که با کمترین توجهی از سوی رسانه‌ها و برخی دست اندرکاران ایرانی روبه‌رو نشده، مسئله‌ای است راهبردی که نه تنها  تمامیت ارضی ایران و جزایر سه گانه ایرانی خلیج فارس را تهدید می‌نماید بلکه محیط زیست شکننده خلیج فارس را نیز در معرض نابودی قرار داده است.

میرسنجری گفت: در یک سده اخیر، به دلیل نقش مضاعفی که دریاها یافته‌اند؛ تلقی از مسئله قدرت، امنیت و منافع ملی در رابطه با دریاها دچار تحول شده است. در آغاز قرن 21، دولت امارات متحده عربی اعلام کرد که تا ده سال آینده، 325 جزیره مصنوعی در آبهای خلیج فارس خواهد ساخت.

وی افزود: دولت امارات عربی متحده، در حالی اعلام کرده که کنسرسیوم سه جانبه اماراتی، آمریکایی و انگلیسی در حال ساخت جزیره‌های مصنوعی النخیل و العالم است که تشکیلات دولتی توسعه نخیل (Nakheel) در دوبی به عنوان مجری پروژه سه جزیره مصنوعی به شکل نخل و مجموعه 325 جزیره مصنوعی به شکل نقشه جهان را قارچ گونه و با شدت و سرعت ادامه می‌دهد.

این استاد دانشگاه در ادامه بر این مطلب اشاره کرد که "ساخت سه جزیره به شکل نخل (Palm Lands) که طول هر کدام بیش از 6 کیلومتر است و یک جزیره بیضوی به شکل نقشه 5 قاره کره زمین (Universe) در منطقه‌ای به طول 9 کیلومتر و عرض 6 کیلومتر و با مساحتی نزدیک 63 کیلومتر مربع که کاملا در تضاد با اکوسیستم طبیعی خلیج فارس است، با سرمایه‌گذاری بیش از بیست میلیارد دلار در حال تکمیل شدن است. 

میرسنجری گفت: از سوی دیگر، سلطان بن سلیم، مدیر این پروژه در اظهارات تجاوزگرانه‌ای، بی‌پرده فاش کرده است که "با توجه به این که هم اکنون تنها بخش کوچکی از ساحل خلیج فارس به امارات تعلق دارد، در زمان پایان این پروژه، دولت امارات با داشتن 1200 کیلومتر ساحل، به مقدار کافی ابزار برای اعمال فشار به ایران خواهد داشت."!

وی خاطرنشان کرد: در این میان، آنچه برای ایرانیان از اهمیت بسیاری برخوردار است، در پیش گرفتن سیاست مناسب و واکنش درخور مسئولان و دست‌اندرکاران سیاست خارجی و نمایندگان ملت در برابر آثار فاجعه‌بار این پروژه است که در سکوت مرگبار خبری، افزون بر نابودی زنجیره حیات اکوسیستم دریایی خلیج فارس، بی سر و صدا، آینده مرزهای آبی و تمامیت ارضی ایران را نیز نشانه رفته است.

میرسنجری افزود: عمق این کار فاجعه‌بار امارات متحده عربی، همزمان با راه اندازی نخستین جزیره نخل نمایان شد؛ هنگامی که به اذعان رسمی مجریان، برای این پروژه بیش از یک میلیارد متر مکعب ماسه و 87 میلیون تن سنگ‌های صخره‌ای و برای پی‌سازی و تکمیل محوطه‌ها نیز یک میلیارد تن صخره (که به طور عمده از قاچاق سنگ‌های صخره‌ای از ایران تأمین شده) به محل آورده و مورد استفاده قرار گرفته است.

  * پیامدهای محیط زیستی احداث جزایر مصنوعی در خلیج فارس

این پژوهشگر ژئوپلتیک و فرهنگی در ادامه تصریح کرد: از مهمترین پیامد‌های فاجعه بار محیط زیستی جزایر مصنوعی امارات می‌توان به موارد زیر اشاره نمود:

1-  نابودی اکوسیستم‌های طبیعی ایران با تخریب خاک‌ها و سنگ‌های صخره‌ای کوهستان‌های ایران و انتقال آنها به امارات برای ساخت جزایر مصنوعی

2- تهدید امنیت زیستی پرندگان مهاجر و جانداران جزایر غیر‌مسکونی خلیج فارس

3- نابودی پوشش زنده مرجانی به عنوان یکی از پتانسیل‌های مهم تجمع زیستی خلیج فارس

4- تخریب پهنه‌بندی طبیعی بستر دریا (اماراتی‌ها رسوبات ارزشمند بستر خلیج فارس را هم برای ساخت و ساز پروژه جزایر به تاراج بردند و افزون بر آن، فعالیت ماشین آلات و استخراج ریزدانه‌ها از کف دریا، آسیب‌های بسیار زیادی بر پهنه بندی بستر دریا وارد ساخته است).

5- تغییر مسیر جریان‌های طبیعی آب که در توان خودپالایی طبیعی خلیج فارس اختلال جد پدید می‌آورد.

6- به هم ریختن ساختار طبیعی بستر خلیج فارس. (ناگفته نماند که امارات حتی بقایای دو هواپیمای جنگی، چند جمبو جت و هفت کرجی را نیز به اعماق دریا برده تا برای غواصان یک پارک زیر دریایی موضوع دار درست کند)

7- تخلیه انواع زباله‌ها، پساب‌های آلوده کننده و انواع آلاینده‌های فسفره و ... به درون خلیج فارس

8- تخریب یکی از ارزشمندترین اکوسیستم‌های دریایی دنیا از راه نابودی زیستگاه آبزیان خلیج فارس، شامل 400 تا 450 گونه ماهی و 300 تا 450 گونه از دیگر آبزیان، از جمله لاک‌پشت‌های دریایی (گونه ویژه منطقه خلیج فارس).

9- گمراه سازی افکار عمومی با انتشار تصاویر دروغین حیات زیر جزایر مصنوعی .(دولت امارات برای گمراه کردن افکار عمومی و تبرئه خود از اتهامات احتمالی، اقدام به پخش فیلم‌هایی از وجود حیات جانوری در زیر این جزایر کرده است، حال آن که تصاویر منتشره مربوط به پیش از مسکونی شدن جزایر و زمانی است که هنوز از پساب‌های آلوده ساز، زباله‌های جامد و آلودگی‌های صوتی و دیداری که در کوتاهترین زمان حیات آبزیان را از بین می‌برد، خبری نبوده است).

10- عوارض اقلیمی، محیط زیستی ناشی از تبدیل بخش‌هایی از حریم دریا به خشکی، کاهش ظرفیت گرمایی ویژه منطقه و خشک‌تر شدن اقلیم آن و افزایش توفان‌های گرد و غبار که مستقیم روی کیفیت حیات اقتصادی، اجتماعی مردم منطقه به ویژه ساحل نشینان جنوب ایران تأثیر می‌گذارد.

  * پیامدهای ژئوپلتیک راه اندازی جزایر مصنوعی در خلیج فارس

میرسنجری اظهار داشت: با نهایی شدن پروژهای امارات فاصله جزایر امارات تا جزیره ابوموسی 10 کیلومتر می‌شود. کنوانسیون حقوق دریاها متضمن این نکته است که جزایر مصنوعی فاقد مناطق دریایی هستند اما نمی توان منکر این شد که احداث این جزایر آثاری حقوقی متعددی  با خود به همراه دارد.

وی گفت: دولت امارات که عضو کنوانسیون حقوق دریاها نیز هست اعلام کرد که تا ده سال آینده 325 جزیره مصنوعی در آب‌های خلیج فارس خواهد ساخت که مهمترین آنها دو پروژه مجمع الجزایر نخل و العالم است. جالب توجه است که پس از اتمام این پروژه کشور امارات بجای 60 کیلومتر 1200 کیلومتر ساحل خواهد داشت.

سئوالاتی در خصوص تاسیس جزایر نخل و العالم از منظر حقوق بین‌الملل وجود دارد مانند:

1- ساخت این جزایر چه تاثیری در خط مرزی امارات متحد عربی با همسایگان و به ویژه ایران دارد؟

2- آیا این جزایر از نظر نظامی جزئی از خاک سرزمین متبوع تلقی می شود که تعرض به آن می تواند مصداق تجاوز باشد؟

3- در صورت واگذاری و فروش این جزایر به اشخاص خصوصی که در دستور کار قرار دارد وضعیت حقوقی این جزایر چه می شود؟ آیا می توان از این طریق قائل به مناطق خصوصی در آبهای آزاد شد؟

4- آیا ساخت این جزایر مغایر با تعهدات زیست محیطی امارات متحد عربی طبق کنوانسیون منطقه ای خلیج فارس نیست؟

میرسنجری مهم‌ترین هدف‌ها و پیامد‌های سیاسی توسعه جزایر مصنوعی توسط امارات را اینگونه بر شمرد:

1- توسعه حریم مرز‌های دریایی امارات. از آنجا که محیط جزایر مصنوعی امارات به عنوان حریم آبی این کشور به شمار می‌رود، اماراتی‌ها با افزایش جزایر خود به دنبال افزایش حریم آبی و به دنبال آن، به چنگ آوردن هر چه بیشتر محدوده بین‌المللی مشترک آب‌ها و بستر خلیج فارس هستند. تا به امروز هم اماراتی‌ها با ساخت این جزایر، سواحل خود را مجازی، دو تا سه برابر کرده‌اند و ادامه این روند همان قدر که به سود عرب‌هاست، به ضرر ایران و ایرانی است.

2- توسعه طلبی ارضی با انتقال 12 میل انحصاری ماهیگیری از کرانه‌های خشکی جنوب خلیج فارس به دورترین جزایر مصنوعی از سواحل امارات با هدف تهدید عمق استراتژیک ایران در خلیج فارس.

3-  تصرف گام به گام فلات قاره و بستر خلیج فارس برای نزدیکتر شدن هر چه بیشتر به جزایر سه گانه و سواحل ایران به منظور برنامه‌های توسعه طلبانه ارضی آینده اعراب، از جمله تصرف جزایر ایرانی و بنادر جنوبی ایران.

4-  بسترسازی برای راه اندازی کانال جایگزین تنگه هرمز. بر پایه این طرح که از سوی امیرنشین دبی ارایه شده، با ساخت آبگذر (کانالی) از داخل امارات، سواحل امارات در دریای عمان (در جنوب شرقی امارات) به سواحل این کشور در خلیج فارس (در شمال امارات) متصل خواهد شد تا اهمیت استراتژیک تنگه هرمز و جزایر ایرانی از میان برود. طول این کانال 180 کیلومتر و هزینه راه اندازی آن دویست میلیارد دلار برآورد شده است.

5-  تبلیغ و تثبیت نام جعلی برای خلیج فارس با تبلیغات رسانه‌ای و پخش نقشه‌های جلب گردشگران و فروش واحد‌های مسکونی این جزایر در عرصه بین‌المللی.

این استاد دانشگاه تصریح کرد: جزایر مصنوعی امارات، در حالی بی سر و صدا و در سکوت خبری رسانه‌ای ایران، یکی پس از دیگری سر از آب در می‌آورند که نه تنها مخالفتی جدی را از سوی نهاد‌های مسئول ایرانی به دنبال نداشته، بلکه با کمال تأسف، در برخی رسانه‌ها و روزنامه‌ها و سایت‌های اینترنتی داخلی شاهد تبلیغ پیش فروش منازل در این جزایر نیز هستیم!

و.ی ادامه داد: تحمیل خسارت‌های جبران ناپذیر بر زیستگاه آبی خلیج فارس، در حالی است که مسئولان ایرانی تلاش قابل توجهی در جلوگیری از فعالیت‌های غیرقانونی طرف اماراتی خود نداشته‌اند و از این روی، نبودبرخورد قاطع وزارت خارجه و  سازمان حفاظت محیط زیست ایران به ساخت جزایر مصنوعی اماراتی در خلیج فارس، در گام نخست، ضمن تهدید آشکار علیه ایران، ملت ایران را از حقوق طبیعی محیط زیستی و ژئوپلتیک خود در کرانه‌های شمالی و جنوبی خلیج فارس محروم می‌کند.

میرسنجری افزود: این در حالی است که پیمان‌نامه حفاظت محیط زیست منطقه‌ای مهمی همچون «راپمی» از سوی همه کشور‌های ساحلی خلیج فارس از جمله امارات در سال 1978 به امضا رسیده که در آن تأکید شده که آب‌های خلیج فارس، بین المللی هستند و همه کشورها باید به حریم آن احترام بگذارند و هر نوع توسعه‌ای که حریم آن را به خطر می‌اندازد، برای کشورهای همسایه آن ممنوع است، ولی آگاهی‌رسانی نامناسب از سوی نهاد‌های مسئول ایران و حضور نیافتن بازرسان سازمان ملل در این منطقه و ارایه نشدن گزارش فاجعه محیط زیستی ساخت جزایر مصنوعی، دولت امارات را در اقدامات سودجویانه خود جسورتر ساخته است.

وی در پایان تصریح کرد: بنابراین، ضروری است مسئولان محیط زیستی و دیپلماتیک ایرانی با بهره از اهرم‌ها و کنوانسیون‌های بین‌المللی، علاوه بر آگاه سازی بین المللی نسبت به تعلق سرزمینی کرانه های جنوبی خلیج فارس و جزایر آن به ایران، دنیا را به فاجعه دست ساخت عرب‌های اماراتی آشنا کنند.همچنین لازم است اماراتی‌ها به عنوان تجاوزگران به زیستگاه طبیعی خلیج فارس معرفی شوند و نه تنها از ادامه فعالیت‌های تخریبگرانه خود بازداشته شوند، بلکه ملزم به پرداخت خسارت‌های محیط زیستی به ایران شوند.