همکاری با فیلمسازان بزرگی چون داریوش مهرجویی، مسعود کیمیایی و بهرام بیضایی باعث شده او تا همین جا هم کارنامه خوب و قابل‌اعتنایی داشته باشد.ولی تماشاگران احتمالاً چهره او را در نقش امینه سریال «سال‌های مشروطه» به کارگردانی محمدرضا ورزی و «متروپل» کیمیایی به یاد دارند.«خانوم» به نویسندگی و کارگردانی تینا پاکروان این روزها بر پرده سینماهای کشور است، فیلمی که داستان زندگی سه زن را در سه نقطه تهران روایت می‌کند. گفت و گوی ما را با این کارگردان بخوانید:
خانم پاکروان، به عنوان اولین پرسش کمی در خصوص فیلم سینمایی خانوم بگویید. ایده اولیه فیلم چگونه شکل گرفت؟
- خانوم یک فیلم زنانه است که موقعیت سه زن از سه نقطه تهران، از شمال تا جنوب را در موقعیت های اجتماعی مختلف بررسی می کند. من دراین فیلم مشکلات مختلف خانواده های تهرانی را در قشرهای مختلف و مواجهه هر کدام از زن های این خانواده ها را با مشکلات را به تصویر کشیده ام. ایده اولیه فیلمنامه را لیلا لاریجانی به من داد و بعد هم با هم شروع کردیم به نوشتن و بعد هم ساختن.
فیلمنامه چه ویژگی خاصی داشت؟
- من برای ساخت این فیلم به لحاظ زمانی شرایط بسیار دشواری داشتم، به شکلی که همزمان با فیلمبرداری مجبور بودم کار را هم تدوین کنم. کل این فیلم پنج روز پیش تولید و در 28 روز فیلمبرداری شده است.این فشار تولید و تهیه کنندگی کار که بر عهده خودم بود، خیلی سخت بود.به هر جهت خانوم فیلمنامه خیلی مشکلی داشت و موضوع بسیار سنگین و چالشی بود.
برخی معتقدند که شما در این کار نگاهی فمینیستی به قصه داشته اید. در فرهنگ سینمای ایرانی و جهانی چیزی به نام «سینمای فمینیستی» وجود دارد؟
- بله وجود دارد، ولی من به عنوان سازنده این فیلم به شما می گویم که خانوم نگاه فمینیستی ندارد، چون مردان این فیلم اصلاً آدمهای بد و سیاهی نیستند، فقط آدمهایی هستند که در شرایط بحرانی قرار گرفته اند.
خود من هم با این نگرش مخالفم و معتقدم که این نگاه فشارمضاعف و بدون نتیجه ای را روی خانمها دو برابر می کند، چون این زنهاهم باید به جای خودشان زندگی کنند، هم به جای مردان زندگیشان.اگر این نگاه وجود نداشته باشد، آنها می توانند جایگاه اجتماعی خودشان راداشته باشند، بدون اینکه بخواهند مرتب بجنگند تا برابری و حقوق مساوی خودشان را ثابت کنند.
چرا شما در این کار از قالب اپیزودیک بهره گرفته اید؟
- من در ساخت فیلم سینمایی خانوم دغدغه ای اجتماعی داشته ام و می خواستم یک نگرش کلی در خصوص زنان جامعه داشته باشم وتصمیم برای اپیزودیک بودن آن هم برای این بود که بتوانم زندگی چند خانوم را در جایگاه‌های اجتماعی مختلف و طبقات مختلف اجتماعی بررسی کنم که بتوانم آن تعبیری را که می خواستم از کار بگیرم.
چون اگر قرار بود، این افراد را به نوعی با هم ارتباط دهم، باید به شکلی آشنایی و روابطی را میان آنها ایجاد می‌کردم و این به این معنی است که چیدمان و تحلیل ویژه‌ای برای آن احتیاج بود. در حالی که قصدم این بود که فقط سه برش از سه طبقه اجتماعی را انتخاب کنم
تا چه حد زنهای فیلمتان را می شناسید؟
- زنهای فیلم من نمونه های عینی زیادی دارند. حتی با آنها زندگی و رفاقت داشته ام و در خیلی از جاها نگاه خودم را با آنها تنیده و این شخصیتها را از دل آنها بیرون کشیده ام.
اسم فیلم به چه منظوری انتخاب شد؟
- دلم می خواست فیلمی برای همنسلانم بسازم. کسانی که هنوز خانوم بودن برایشان مهم است، کسانی که خانوم خانه‌های خودشان هستند، حتی اگر شاغل باشند.
در سینما ما تنها یکی دو کارگردان زن فعالیت دارند. کسانی که نگاه های واقع بینانه ای را به مسایل زنان دارند. به نظر شما سینمای ما تا چه حد ظرفیت پرداختن به مسایل زنان را دارد؟
- تا کنون همین یکی دو کارگردانی هم که شما گفتید، فیلمهای زیادی را با موضوعات زنان و دغدغه های آنها ساخته اند، از «نرگس» رخشان بنی اعتماد گرفته تا «گیلانه» و خیلی آثاردیگر، ولی حرف بر سراین است که تا چه اندازه با ساخت این گونه فیلمها همکاری و همراهی می شود که اینها هم به دوره و به مدیری که در آن دوره ریاست می کند، بستگی دارد که این آقایان تا چه حد به پرداختن به موضوعات زنان علاقه مندند.
در سینمای ما متأسفانه هر زمان خواستی مسأله ای زنانه را مطرح کنی به فمینیسم بودن متهم می شوی، در حالیکه اگر این انگشت اتهامی که به سمت کسانی که در خصوص زنان فیلم می سازند برداشته شود، راحت می شود در این خصوص فعالیت کرد و خب قطعاً هم راهگشا خواهد بود.
نظر شما