همواره اعلام کرده اند که رابطه ای با رژیم صهیونیستی ندارند و کالاهای ساخت اسراییل را تحریم می‌کنند. اما موضوع مهم این است که بین سیاستهای اعلامی و اعمالی سران عرب تفاوت فاحشی وجود دارد. در حالی که آنها از تحریم رابطه و خرید محصولات و کالاهای ساخت اسراییل صحبت می‌کنند، اما در عمل رابطه ای قوی با سران صهیونیستی دارند و حتی در تأمین نیازهای این رژیم با یکدیگر رقابت دارند، به نحوی که منطقه خاورمیانه و بویژه کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس، به بازاری بسیار مهم و درحال توسعه برای اسراییل تبدیل شده است.
تأثير روابط اقتصادي اسرایيل با كشورهاي عربي خاورميانه براي ورود به بازارهاي اقتصادي و تجاري این کشورها و نيز پيوند شريانهاي حيات اقتصادي اعراب با اقتصاد اسرایيل بی بدیل است .طرحهاي اقتصادي بزرگ منطقه‌اي كه از راه ايجاد تعدادي از موسسه‌های همكاري اقتصادي صورت گرفته و روابط چند جانبه كه مبني بر طرحهاي توسعه منطقه‌اي است و تعدادي از كشورها در آن مشاركت دارند و سرانجام برقراري روابط سیاسی ميان اسرایيل و تمامي كشورهاي منطقه از راه برقراري روابط طبيعي و عادي نه چندان پنهان ميان اسرائيل و كشورهاي عربي تنها بخشی از مناسبات اقتصادی اعراب و اسراییل است.
در سطح تحلیل مناسبات اقتصادی، چالشهايي كه در برابر جهان عرب قرار دارد، بسيار است . انرژي نفت رو به پايان و مواد غذايي نيز رو به كاهش است و ناتواني مستمري در توان مردمان عرب مشاهده مي‌شود؛ درحالي‌كه بدهي خارجي كشورهاي عربي در آغاز دهة هفتاد، بيش از چهار ميليارد دلار بود كه در پايان دهة هشتاد به بيش از 215 ميليارد دلار رسيد. افزايش كسري تراز بازرگاني و حادترشدن عقب‌ماندگي اجتماعي، علمي و تكنولوژيك در نظمي جهاني كه برخوردار از پيشرفتهاي قاطع علمي و سلطة تكنولوژي بر همة جنبه‌هاي زندگي و نيز غلبة معادلات اقتصادي بر روابط بين‌المللي از ديگر ويژگي‌هاست.
یکی از راه های تأمین امنیّت کشورهای منطقه، مجهّز شدن، به سلاحهای پیشرفته نظامی است که در این میان، رژیم صهیونیستی با فروش سلاحهای نظامی خود، سود سرشاری را نصیب خود کرده،به علاوه، وابسته کردن این کشورها و سود ناشی از انعقاد قراردادهای اقتصادی و سودآور ،اسراییل را بیش از گذشته به سوی سلطه گری بر اقتصاد جهانی به پیش می‌برد.
كارشناسان اقتصادي معتقدند كه رژيم اسرایيل براي تقويت ارتباط اقتصادي خود با كشورهاي عربي و براي تثبيت برتري و هژموني اقتصادي خود، همچون برتري نظامي در منطقة خاورميانه و حفظ آن، به تلاش گسترده دست زده است ، تبادلات تجاري اين رژيم با كشورهاي اردن، لبنان، عربستان‌سعودي، يمن، كويت، بحرين، قطر، عمان، مصر، مراكش و قدس به‌صورت مستقيم يا غيرمستقيم صورت مي‌گيرد. استفادة شركتهاي چند مليتي از اسرایيل به‌عنوان آغاز و پايگاه اساسي نظامهاي توليدي و توزيعي در چارچوب بازار خاورميانة جديد كه داراي قدرت جذب وسيعي است ومخاطرات سلطة هژموني اقتصادي و تكنولوژيك اسرایيلي، امری بدیهی است. اسرایيل در تلاش است كه انبار ذخيرة خود را از كشورهاي خاورميانه، بويژه عربستان سعودي و كشورهاي خليج‌فارس تأمين كند. درخصوص تأمين انبار ذخيره آب در خاورميانه از تركيه (فرات)، مصر از راه سينا (نيل)، اردن (رود اردن‌ويرموك) و از لبنان (رود ليتاني و شاخه‌هاي آن) بهره‌برداري كند، تا جايي‌‌كه آنها را ذخيره و نيازهاي خود را برآورده و مازاد آن را به كشورهاي نيازمند با قيمتي كه تحميل خواهد كرد، بفروشد. اسرایيل درحال حاضر مي‌كوشد خط لوله‌هايي براي انتقال آبهاي نيل از مصر به صحراي نقب و نيز انتقال آبهاي فرات از تركيه به فلسطين اشغالي احداث كند كه به‌نام خط لولة صلح معروف شده است.
در بعد سیاسی و دیپلماتیک,رژيم صهيونيستي در حال حاضر ـــ كه «حزب ليكود» قدرت را به‌دست گرفته است ـــ همان سياست گذشته را براي برقراري رابطه با كشورهاي عربي و اسلامي يا از سرگيري مذاكرات صلح دنبال مي‌‌كند و این اتفاق در شرایطی رخ می‌دهد که مردم جهان عرب در موج جدید بیداری اسلامی که از سال (2011) آغاز شده است و همچنان ادامه دارد، یکی از مهمترین علل اعتراضهای خود را به نوع رابطه حکومتهایشان با رژیم اشغالگر قدس مربوط می‌دانند.
در حالی که بیداری اسلامی، انزجار بسیار زیاد ملتهای عرب از رژیم اشغالگر قدس را آشکارا نشان داده است، سران عرب به جای همراهی با مطالبات معقول مردمشان، در جهت خدمت به منافع اسراییل غاصب تلاش می‌کنند.. واقعیت این است که سران عرب بقای خود را در قدرت، منوط به حمایت آمریکا از آنها می‌دانند. آمریکا نیز رژیم صهیونیستی را مهمترین شریک راهبردی خود در خاورمیانه می‌داند. از این رو، شرط اصلی حمایت آمریکا از سران عرب این است که آنها باید در عمل با رژیم صهیونیستی ارتباط قوی داشته باشند و نیازهای مهم این رژیم را تأمین کنند. منافع اسراییل با منافع کشورهای عربی میانه رو تطابق دارد، زیرا دو طرف با تهدید ایران، جهاد جهانی، القاعده و تبعات نزاعهای سوریه و عراق بر کشورهای همسایه روبه رو هستند.
در واقع، امروز مبنای ایجاد رابطه دیپلماتیک و سیاسی جدید در خاورمیانه همکاری اسراییل با کشورهای عربی معتدل علیه ایران و قدرتهای القاعده ای استوار است.
نظر شما