هنرمندان کشورمان نیز محرم امسال در برنامه های ویژه ای، بخشی از عزاداری های حسینی را به خود اختصاص دادند، چنانکه برج میلاد تهران از شب اول محرم تا سی ام صفر، برنامه های ویژه ای را تدارک دیده که یکی از آنها به سوگواره«سوگ چامه ها»، خیمه های عزای حسینی اصحاب فرهنگ و هنر اختصاص داشت و این برنامه به مدت 10 شب از 22آبان ماه تا اول آذرماه جاری از ساعت 18 تا 22 در برج میلاد برگزار می‌شد و آیین زیبای مقتل خوانی هر شب به اجرای یکی از هنرمندان اختصاص داشت و جمعیتی بیش از پنج هزار نفر از عموم مردم عاشق، برای دیدن این مراسم به خیمه عزای سیدالشهدا(ع) در برج میلاد می‌آمدند.
خیمه سوگواری از جنس هنر
ساعت حدود 17 و 20 دقیقه است، اهالی و دست اندرکاران خیمه حسینی اصحاب فرهنگ و هنر در حال تدارک برنامه های ویژه بودند که خیل جمعیت مشتاق یک به یک وارد خیمه می‌شدند، اینجا دیگر از رسمیتها و به قولی شخصیتهای اداری و ...خبری نیست و گردانندگان این مراسم مردم و هنرمندان هستند هر کسی تلاش می‌کند به اندازه توان خود در سوگواره حسینی نقشی داشته باشد.
حسین پارسایی که یکی از کارگردانهای نام آشنا و خوش فکر تئاتر کشور است، زحمت هدایت و انسجام این برنامه را بر دوش دارد و در حالی که مشغول هماهنگی های گروه برای برنامه است، با او همکلام می‌شوم تا از کم و کیف شکل گیری این خیمه بگوید.
وی با بیان اینکه خودش را نوکر امام حسین(ع) می‌داند، می‌گوید: من فقط هماهنگ کننده گروه هستم و هنرمندان بسیاری در برگزاری این آیین پرشکوه همکاری دارند که امیدوارم اجر و مزد خودشان را از سیدالشهدا(ع) بگیرند.
این کارگردان تئاتر ادامه می‌دهد: آیین مقتل خوانی توسط هنرمندانی چون حامد بهداد، بهاره رهنما، فرزاد حسنی و ...اجرا شد که در هر شب، مقتل یکی از شخصیتهای ارجمند کربلا به همراه تعزیه خوانی های مختلف برگزار شد.
پارسایی در تشریح چگونگی شکل گیری «سوگ چامه ها» اظهارمی دارد: «سوگ چامهها» عنوان اجتماع آيينی اصحاب فرهنگ و هنر است كه در ۱۰ خيمه برپا و هر شب در برج ميلاد برگزار شده است.
کترگردان «سوگ چامه ها» تأکید می‌کند: تمام تلاش ما این است که آیینهای عاشورایی را با خلاقیت و جذابیت در قالب هنر به مخاطبان ارايه دهیم، به طوری که این آیینها هم جنبه مدرن داشته باشند، هم سنتی تا جوان امروز با دیدگاه های نوینی با این آیین آشنا شود.
وی ادامه می‌دهد: نقالی، پرده‌خوانی، چاووش‌خوانی، شروه‌خوانی و همچنين اجرای مراسمی چون فانوس‌گردانی، تشت‌گذاری و گهواره گردانی از جمله برنامه‌های ديگر خيمه‌های سوگ چامهها بود که به مراسم عزاداری و آداب و رسوم اهالی مختلف ایران زمین در این ایام اختصاص داشت.
کارگردان سوگ چامه ها در حال صحبت کردن است که مدام تلفن همراهش زنگ می‌خورد و گویا باید برای هماهنگی ویژه به اتاق کنترل برود، از همین روی نکته آخر را به حال و هوای مراسم اختصاص می‌دهم که در این زمینه خاطرنشان می‌کند: هر شب با شور و حال وصف ناپذیر مردم روبرو بودیم که در این مراسم شرکت داشتند و گاهی جمعیت به بیش از 6 هزار نفر هم می‌رسید که همین هم به برکت عزای امام حسین(ع) محقق شد و البته هنرمندان هم در این هیأت عزای حسینی سنگ تمام گذاشتند و هر شب آیین مقتل خوانی از سوی یکی از هنرمندان به اجرا گذاشته می‌شد.
«بهداد» بغض حضار را شکست
عقربه های ساعت روی عدد 18 ایستاده اند و مراسم آغاز می‌شود، گروهی از تعزیه خوانان وارد خیمه می‌شوند.
قرار است مراسم تعزیه خوانی «علی اصغر» و «قاسم بن الحسن(ع)» اجرا شود.
گروه تعزیه خوانان حسینی جنوب کشور وارد خیمه می‌شوند و در جایگاه قرار می‌گیرند، مردم علاقه مند هم به داخل خیمه آمده اند و با اینکه هنوز ساعت آغازین مراسم است، فضای خیمه حسینی مملو از جمعیت شده و برخی به دنبال جای نشستن هستند.
تعزیه خوانی «علی اصغر » توسط بانوان شوشتری در حال اجراست که مراسم با نوای تعزیه خوان پیشکسوت با حال و هوای رزم و جنگ آوری قاسم(ع) فرزند رشید امام حسن مجتبی(ع) در صحرای کربلا ادامه پیدا می‌کند.
در این لحظه حامد بهداد هنرمند نام آشنای کشورمان روی سن قرار می‌گیرد تا در این مراسم که «رکعت اول عاشقی» نام گرفته، مقتل خوانی کند.
«بهداد» قبل از شروع مقتل خوانی اش تاکید می‌کند: افکار عمومی ما بر این باور است که در چنین مجالسی صاحبان اصلی مجلس حضور دارند، من از صاحب این مجلس سپاسگزارم که سعادت این مقتل خوانی را نصیب من کرد.
وی ادامه می‌دهد: قبل از آمدنم، یکی از هموطنان بوشهری از من خواست که در این مجلس برای شفای مریضش دعا کنم و من نیز از شما می‌خواهم که برای شفای آن مریض و شفای درون خودمان دعا کنید.
این بازیگر ادامه جمله اش را با بغض قطع کرد و پس از چند لحظه سکوت بغض آلود تأکید می‌کند: من می‌خواستم از شما تقاضا کنم که برای شادی روح پدر من هم دعا کنید. وی سپس مقتل خوانی اش را با یاد پدر این گونه آغاز می‌کند: در شب نماز و وعده دیدار از او پرسیدند، مرگ چگونه است در چشم و او به شیرینی لبخندها گفته است: «شیرین تر از عسل.»
جمعیت با صدای وی همنوایی می‌کنند و صدای ناله و گریه از جای جای خیمه بلند می‌شود و «بهداد» به یاد رشادتهای حضرت قاسم‌بن‌الحسن(ع) این چنین ادامه می‌دهد:اگر مرا نمى شناسید، من شاخه گل حسنم / نواده پیامبرِ برگزیده و امین...و این حسین است، به سان اسیرى در بند / میان مردمى كه خدا كُند از آب باران ننوشند.»
و راوی تعزیه خوان ادامه می‌دهد: قاسم سپس حمله بُرد و صورتش به پاره ماه مى ماند، جنگید و با وجود كمىِ سنّش، 35 مرد مدعی جنگاوری را به هلاکت رساند.
فرزند حسن بن على؛ ضربت خورده بر سرش، و زِرهش كَنْده شده، هنگامى كه عمویش حسین را صدا زد! پس عمویش، مانند باز شکاری وشیر شرزه، به عمرو، یورش بُرد و او را با شمشیر زد.
غبار كه فرو نشست، حسین(ع) بر بالاى سر جوان، ایستاده بود و او پاهایش را از درد ، به زمین مى كشید. حسین(ع) فرمود: از رحمت خدا دور باد گروهى كه تو را كُشتند و كسانى كه طرفِ دعوایشان در روز قیامت ، جدّ توست!
خیمه متفاوتی برای عزاداری حسینی
صدای ناله جمعیت حاضر در خیمه برای قاسم بن الحسن بلند است و عزاداری می‌کنند، در همین حال و هوا با یکی از حاضران گفت وگو می‌کنم. خودش را «عباس حسینی» معرفی می‌کند و می‌گوید: این خیمه عزای حسینی را بسیار دوست دارم و تقریباً در تمام مراسم آن شرکت کرده ام.
وی ادامه می‌دهد: این خیمه، همگرایی خاصی را میان مردم و هنرمندان ایجاد کرده و اثرات بسیار خوبی را هم برجای گذاشته است.
مریم عضدی یکی دیگر از حضار حاضر در خیمه سوگ چامه هاست که با شوق خاصی مراسم را دنبال می‌کند. با او همکلام می‌شوم که در این زمینه می‌گوید: تازه به ایران آمده ام و امشب میهمان یکی از دوستانم در برج میلاد بودم که جمعیت بسیار زیادی را در این نقطه دیدم و آمدم ببینم چه خبر است.
عزاداری حسینی را بعد از 20 سال دیدم
وی ادامه می‌دهد: فکر نمی کردم این جمعیت در خیمه عزای حسینی باشند، برایم بسیار جالب و جذاب بود که مراسم را از نزدیک ببینم، زیرا من از سالهای کودکی ام ایران را ترک کرده ام و حالا بعد از 20 سال به کشورم آمده ام و این مراسم عزاداری بسیار قشنگ و دلی بود.
مریم تأکید می‌کند: عزاداری امام حسین(ع) در هر شرایطی زیباست و هر چه این برنامه ها اجرا شود، قطعاً فرهنگ حسینی میان مردم جهان توسعه پیدا خواهد کرد.
حضور دیپلمات چینی در خیمه حسینی
اما یکی از شخصیتهای جالب توجه حاضر در خیمه حسینی، «سونگ شی» دیپلمات ارشد چینی است که برای بازدید از برج میلاد به این مکان آمده و جالب تر اینکه برنامه های بازدیدش را لغو و به خیمه سوگ چامه ها آمده تا مراسم تعزیه و مقتل خوانی هنرمندان را ببیند.
وی که فارسی را هم به خوبی صحبت می‌کند، در مورد فضای مراسم می‌گوید: ایران، سرزمینی کهن با فرهنگ و آداب مختلف است و جالب اینکه فرهنگ مردم این کشور به حسین(ع) گره خورده است. سونگ شی تصریح می‌کند: ما هم در چین آداب و رسوم مذهبی خاصی داریم و عجیب است که مراسم تعزیه خوانی های مردم ایران را بسیار متفاوت می‌بینم، چنانکه وقتی این مراسم را از نزدیک می‌بینی، به دلت می‌نشیند.
همنوایی اصحاب هنر و مردم، زیباست
ساعت 22 و 10 دقیقه را نشان می‌دهد که منتظر می‌شوم «حامد بهداد» از سن پایین بیاید، با این هنرمند کشور همکلام می‌شوم که در مورد اجرای مقتل خوانی می‌گوید: این کار را به یاد مرحوم پدرم اجرا کردم که امیدوارم شایسته شأن و شخصیت ارجمند حضرت قاسم(ع) بوده باشد.
وی تصریح می‌کند: جمع شدن اهالی فرهنگ و هنر و مردم، تأثیر بسیار خوبی در هم افزایی میان این گروه‌ها خواهد داشت، ضمن اینکه ما هم یکی از همین مردم هستیم و خوب است در فرصتهایی از نزدیک کنار آنها قرار بگیریم. این هنرمند کشورمان خاطرنشان می‌کند: امیداوارم عزاداری های همه در این ایام محرم مورد قبول حضرت حق قرار بگیرد و سعی کنیم در این ایام به یاد همه بیماران هم باشیم و برای شفای آنها دعا کنیم.
نظر شما