به گزارش خبرنگار مهر، کمیسیون‌های کنگره جهانی جریان‌های تکفیری و افراطی شامل تبارشناسی جریان‌های تکفیری، ریشه‌یابی افکار تکفیری، جریان‌های تکفیری و پیامدهای سیاسی آن و بررسی راهکارهای جهان اسلام برای برون رفت از بحران تکفیر بود که شب گذشته با حضور علمای بیش از ۸۰ کشور جهان در موسسه امام کاظم قم برگزار شد.
مولوی مطهری از خواف و شیخ کمالی از خراسان شمالی، هیئت رئیسه کمیسیون تبارشناسی، ماموستا راستی از کردستان و شیخ خطیبی از قشم هیات رئیسه کمیسیون پیامدهای سیاسی تکفیر، شیخ محمدی از هرمزگان، شیخ جمالی از بوشهر، مولوی دامنی از بلوچستان، ماموستا محمودی از کردستان هیئت رئیسه کمیسیون ریشه یابی تکفیر و ماموستا خاتمی از کردستان و مولوی ساداتی از بلوچستان هیات رئیسه کمیسیون برون رفت از بحران تکفیر بودند.
تلاشهای ایران در تقریب مذاهب ستودنی است
محمد شریف سواف، رئیس هیئت علمای اعزامی از سوریه به کنگره جریان‌های تکفیری در کمیسیون ریشه‌یابی افکار تکفیری کنگره جهانی جریان‌های تکفیری و افراطی از نگاه علمای اسلام، اظهار کرد: تکفیری‌ها به نام اسلام، جنایت‌های زیادی مرتکب می‌شوند بنابراین باید فکر تکفیری را ریشه‌کن کرد.
وی بر لزوم همزیستی مشترک بین مذاهب اسلامی تاکید کرد و افزود: زمانی که جمهوری اسلامی ایران گام‌های بلندی برای تقریب مذاهب بر می‌داشت مسئله تکفیری به وجود آمد.
محمدشریف سواف با ابراز نگرانی از وابسته بودن برخی علما به کتاب‌های تاریخی اظهار کرد: این کتاب‌ها بر اساس تمایلات شخصی نوشته شده که نویسنده آنها در یک دوره سیاسی مشخصی زندگی می‌کرده و این کتاب تاریخ را نوشته است، بنابراین باید با احتیاط بسیار به کتاب‌های تاریخی نگاه کنیم.
وی با بیان اینکه باید فرهنگ علما و طلاب را توسعه دهیم تا با فکر تکفیری مبارزه کنند، تاکید کرد: متاسفانه فکر علما برای ایستادگی در برابر تکفیری‌ها آماده نبود.
این عالم اهل سوریه آموزش به مبلغان برای مقابله با فکر تکفیری از طریق منطق را مهم دانست و افزود: در این زمینه نیاز به دوره‌های آموزشی داریم.
رئیس هیئت علمای اعزامی از سوریه تصریح کرد: علمای ما نیاز به دوره‌های آموزشی دارند تا از نظر علمی و منطقی بتوانند با فکر تکفیری مبارزه کنند.
قدردانی محمد ولد فال از موریتانی از تلاشهای وحدت‌آمیز مقام معظم رهبری
محمد ولد فال، یکی از علمای موریتانی نیز در کمیسیون ریشه‌یابی افکار تکفیری اظهار کرد: تکفیری‌ها به نام اسلام، جنایت‌های زیادی صورت می دهند این امر بر همه مسلمانان واجب می‌کند که پیام دینی و سیاسی خود را برای مقابله با این پدیده شوم بازنگری کنند.
وی با بیان اینکه مرتد دانستن مسلمانان جایز نیست تصریح کرد: در کتاب لسان العرب در خصوص کفر آمده که کفر برعکس ایمان و سرپیچی از دستور خدا و رسول است و تکفیر ناشی از فهم نادرست از دین و ارزش‌های اسلامی است.
به گفته این عالم موریتانیایی، پدیده تکفیری به دلیل بروز اختلافات سیاسی میان مسلمانان ایجاد شده است.
ولد فال تاکید کرد: به دلیل اینکه مسلمانان به مسائل فرعی و غیراساسی مشغول هستند، مسائل اصلی را مورد توجه قرار نمی‌دهند.
وی ادامه داد: در گذشته کسانی که زکات نمی‌دادند و به برخی از اصول اسلامی پایبند نبودند به عنوان مرتد شناخته می‌شدند ولی در حال حاضر کسانی که به خدا و رسول اعتقاد دارند و شهادتین را بر زبان می‌آورند تکفیر می‌شوند.
وی با ذکر گروه‌هایی که هدفی جز اختلاف افکنی بین شیعه و سنی ندارند، اظهار کرد: پیامبر اسلام(ص) می‌فرماید هر کسی که به برادر مسلمانش اتهام کفر می‌زند خودش کافر است.
این پژوهشگر دینی تصریح کرد: اسلام و پیغمبر هشدار می‌دهند که نباید مسلمانان همدیگر را کافر خطاب کنند.
ولد فال معتقد است برخی مکاتب فکری از سلاح تکفیری برای مقابله با مخالفان خود استفاده می‌کنند به طوری که مسئله تکفیر به عنوان یک چالش جدی مطرح است و حرکت‌های تکفیری در جوامع اسلامی گسترش یافته است.
وی داعش، النصره و القاعده را از جنبش‌هایی دانست که افکار مسلمانان را از مسئله اصلی منحرف و آنها را سرگرم اختلافات داخلی کرده‌اند.
این پژوهشگر دینی اضافه کرد: آنها سعی می‌کنند مسلمانان را در کشورهای اسلامی به قتل برسانند تا بتوانند امت اسلامی را سرگرم کرده و آنها نتوانند به مسئله فلسطین و دفع سلطه غرب بپردازند.
به گفته وی، جهان اسلام با مشکلات و چالش‌های بزرگی روبرو است و جنبش‌های تکفیری بسیاری از کشورها را در آستانه نابودی قرار داده‌اند. در رأس اولویت‌های تکفیری‌ها، نابودی مسلمانان و ایجاد تفرقه و اختلاف بین آنها و تخریب بناهای تاریخی مسلمانان است که اینها کمک بزرگی به اسرائیل است.
ولد فال گفت: جنبش‌های تکفیری این روزها سعی می‌کنند بنزین روی آتش بریزند و به اختلافات دامن بزنند در حالی که جهان اسلام امروز با خطرهای بزرگی از سوی صهیونیست‌ها مواجه است.
وی ادامه داد: کارهایی که تکفیری‌ها انجام می‌دهند باعث می‌شود امت اسلامی سرگرم مشکلات خودشان شوند و نتوانند با دشمنان واقعی مقابله کنند.
وی از مقام معظم رهبری به دلیل تلاشهای وحدت گرانه و ارزشمندی که در زمینه برگزاری چنین اجلاسیه‌هایی دارند قدردانی کرد و گفت: امیدوارم این کنگره بتواند به اهدافش دست یابد.
مولوی ابوبکر خوجملی: تکفیرکردن حرام است
مولوی ابوبکر خوجملی، مدیر حوزه علمیه اهل سنت گرگان نیز در کمیسیون ریشه‌یابی افکار تکفیری اظهار کرد: تکفیر یعنی شخص از ایمان خارج شده، کسی که مسلمانان را متهم به کفر می‌کند خودش کافر است.
وی اضافه کرد: پیامبر اسلام(ص) می‌فرمایند هر کسی که به برادر خود کافر بگوید خودش کافر است.
مولوی خوجملی با بیان اینکه کافر دانستن دیگر اتباع مذاهب از نگاه اهل سنت مردود است، تاکید کرد: از شرایط اهل سنت این است که کسی نباید دیگری را که اهل قبله است کافر بداند.
وی ادامه داد: کسی که اسلامش ثابت شود نمی‌شود در مسلمان بودن وی شک کرد، بنابراین بدون دلیل و برهان نباید کسی را به کافر بودن متهم کرد.
مولوی خوجملی با بیان اینکه کافر دانستن دیگران نزد حنفی‌ها حرام است، تاکید کرد: واضح است پدیده تکفیری که امت اسلامی با آن مواجه است مصیبت بزرگی است، ریشه افکار تکفیری همان خوارج هستند.
وی تاکید کرد: نباید دیگران را به کفر متهم کنیم و نباید شخصی را مرتد از اسلام بدانیم مگر اینکه این مسئله به اثبات برسد.
آمریکا و اسرائیل عامل اصلی بی‌ثباتی در منطقه هستند
ظفر بنگاش، یکی از پژوهشگران کانادایی در کمیسیون ریشه‌یابی افکار تکفیری کنگره جهانی جریان‌های تکفیری و افراطی از نگاه علمای اسلام، اظهار کرد: در ۱۷ آوریل ۲۰۱۱ گزارشگر واشنگتن پست مقاله‌ای نوشت که آمریکایی‌ها تصمیم گرفتند در سال ۲۰۰۵ گروه‌هایی را حمایت کنند که در سوریه و عراق اختلاف افکنی کنند.
وی ادامه داد: در آمریکا سیاستی را برای قرن آتی تدوین کردند که بتوانند قدرت نوظهوری ایجاد کنند تا در منطقه برای کشورهایی که می‌تواند علیه آمریکا تهدید ایجاد کنند، بی‌ثباتی شود.
این پژوهشگر کانادایی تاکید کرد: یک ژنرال آمریکایی اعتراف کرد که آمریکایی‌ها تصمیم گرفتند برای کشورهایی همچون عراق، سومالی، سودان، لیبی، سوریه و لبنان مشکل ایجاد کنند.
بنگاش با طرح این سئوال که باید از خودمان بپرسیم عوامل این ناآرامی‌ها چیست؟ تصریح کرد: آمریکایی‌ها و اسرائیلی‌ها بعد از بیداری اسلامی به این نتیجه رسیدند که از این نهضت بهره‌برداری کنند چون می‌دانستند این نهضت می‌تواند برای تسلط آمریکا و اسرائیل مشکل‌آفرین باشد.
وی با اشاره به آتش افروزی این کشورها در غزه اظهار کرد: این دژخیمان سعی می‌کنند چهره اسلام را به گونه‌ای نشان دهند که هیچ کس تمایل پیدا نکند به این دین گرایش یابد.
افراط گری تاثیرات منفی بر امت اسلام دارد
شیخ دکتر مصطفی فیض‌الله شافعی، یکی از علمای کردستان عراق در کمیسیون ریشه‌یابی افکار تکفیری کنگره جهانی جریان‌های تکفیری و افراطی از نگاه علمای اسلام از دست‌اندرکاران برگزاری این کنگره قدردانی کرد و گفت: علمای اسلام از پیشگامان امت هستند که نقش آنها اساسی و مهم است.
وی با اشاره به نقش ارزنده علما در تاریخ اظهار کرد: همه ما باید این نقش برجسته را حفظ کنیم چون در روزگاری که جهان اسلام با توطئه‌های زیادی مواجه است بیش از هر زمانی نیاز به وحدت و برادری داریم و باید دوشادوش هم به نفع امت اسلامی فعالیت کنیم.
به اعتقاد این عالم کردستان عراق، دعوت‌های گمراه کننده و تفرقه انگیز می‌خواهد امت اسلامی را از هم بپاشد.
شیخ شافعی با بیان اینکه جهان با مشکل تکفیر مواجه است، اظهار کرد: افراط گری تاثیرات منفی اقتصادی، اجتماعی و روحی زیادی بر امت اسلام دارد و موجب نابودی و ویرانی می‌شود.
وی با بیان اینکه افرادی که افراط گری می‌کنند غیر متخصص در امور دینی هستند، گفت: چالش‌های زیادی در پیش داریم زیرا علل این پدیده بسیار گسترده و وسیع است و این پدیده در نتیجه عوامل مختلف روانی، سیاسی و اقتصادی به وجود آمده و این چالش‌ها را نمی‌توانیم به آسانی بشناسیم.
این عالم اهل سنت کردستان عراق معتقد است که باید با فکر والا و تلاشهای پیگیرانه، افکار تکفیری و افراطی را بخشکانیم.
شیخ شافعی مهمترین راه حل‌های علمی برای مبارزه با تکفیری‌ها را تقویت فکری روحانیون و علمای جهان اسلام دانست و گفت: بهبود بخشیدن به برنامه‌های درسی از دیگر راه‌های مقابله با این پدیده شوم است، چون در برنامه‌های آموزشی یک سری نقاط ضعف داریم که باید برطرف شود.
وی آگاه‌سازی همه جانبه را مورد تاکید قرار داد و افزود: جوامع ما باید با واقعیت‌های اسلامی و آنچه که در اطراف آنها می‌گذرد آگاه باشند تا بتوانیم بررسی میدانی و عملی درباره این پدیده و افکار تخریب‌کننده آنها داشته باشیم.
این عالم کردستانی تصریح کرد: بهبودبخشیدن موسسه‌های مدنی از دیگر راه‌حل‌های مقابله با پدیده شوم تکفیری است.
هدف تکفیری‌ها خدشه‌دار کردن چهره اسلام است
مولوی سید احمد عبداللهی، امام جمعه اهل سنت بیرجند هدف گروه‌های تکفیری را خدشه دار کردن چهره اسلام دانست و افزود: وجود جریان‌های افراطی و تکفیری به دلیل عدم توجه و پایبندی به اعتدال است.
در نشست کمیسیون تبارشناسی کنگره جهانی جریان‌های تکفیری و افراطی از نگاه علمای اسلام، در سخنانی اظهار داشت: اسلام دین محبت، مهرورزی و اعتدال است و تا زمانی که مسلمین در مسیر اعتدال قرار داشته باشند سعادت دنیا و آخرت نصیبشان خواهد شد.
وی عنوان کرد: اگر ما از مشی و مسیری که اسلام برای مسلمین تعیین کرده خارج شویم و تخطی کنیم نه تنها سعادت این دنیا و آخرت را نخواهیم دید بلکه موجب گسترش فساد و انحراف در جامعه می‌شود.
امام جمعه اهل سنت بیرجند افزود: دین اسلام ما را در رفتار و گفتارمان به اعتدال سفارش کرده و نباید در مسائل دینی اغراق داشته باشیم.
عبداللهی در بخش دیگری از سخنان خود هدف اقدامات گروه‌های تکفیری را خدشه دار کردن چهره اسلام دانست و افزود: وجود جریان‌های افراطی و تکفیری به دلیل عدم توجه و پایبندی به موضوع اعتدال است.
وی عنوان کرد: عدم رعایت اعتدال در گروه‌های تکفیری موجب شده کسانی که با عقاید آنها سازگاری ندارند را کافر بخوانند و در صدد از بین بردن آنها برآیند.
امام جمعه اهل سنت بیرجند افزود: باید با استدلال منطقی و دینی، از گسترش اعتقادات تکفیری در جهان به خصوص در کشورهای اسلامی جلوگیری کنیم که در این راستا عالمان دین نقش بسزایی در این مسیر دارند.
تربیت نادرست دینی برخی جوانان کشورهای اسلامی را به افراط کشانده است
دکتر قاسم جوادی، یکی از اساتید حوزه و دانشگاه نیز در نشست کمیسیون تبارشناسی کنگره جهانی جریان‌های تکفیری و افراطی از نگاه علمای اسلام، در سخنانی اظهار داشت: همه ما در قبال دین اسلام مسئولیت‌هایی بر عهده داریم و امروز باید نگاه کنیم که چرا وضعیت جهان اسلام به اینجا رسیده است.
استاد حوزه و دانشگاه، گفت: متاسفانه جامعه نگری ما نسبت به دین اسلام دچار مشکل شده است و اگر مجموعه روایات و آیات را با دقت مورد تحلیل قرار می‌دادیم امروز جهان اسلام چنین شرایطی نداشت.
وی با اشاره به یکی از علل ایجاد تفکرات انحرافی و افراطی از دین بیان داشت: در برخی کشورهای اسلامی، عده‌ای از غیر مسلمانان وارد شدند و حکومت را در دست گرفتند و پایتخت‌های این کشورهای اسلامی را به فساد و تباهی کشاندند، در چنین شرایطی جوانان کشورهای اسلامی می‌خواستند در برابر این وضعیت واکنشی از خود نشان دهند که متأسفانه برای این نیروها تربیت درستی وجود نداشت و به همین دلیل برخی تفکرات و برداشت‌های نادرست و غلط از دین توسط آنها صورت گرفت.
جوادی ابراز داشت: دین اسلام توأم با رحمت و مودت است و قرآن کریم نیز ما را به روابط احسن با اهل کتاب توصیه کرده است و در جایی دیگر فرموده که سایرین را به اخلاق نیکو و مهربانی به دین دعوت کنید اما امروز مشاهده می‌کنیم گروه‌های تکفیری با پرچم و به نام اسلام مرتکب فجیع ترین جنایات علیه مسلمین و دیگر ادیان می‌شوند که همین اقدامات موجب خدشه دار شدن چهره اسلام شده است.
باید فطرت تکفیری‌ها را بیدار کرد
کنجی تومیتا، اسلام شناسان ژاپنی نیز در کمیسیون ریشه‌یابی افکار تکفیری از گروه‌های افراطی به عنوان جریان‌های فاجعه‌آمیز یاد کرد و افزود: اگر درباره جنایات تکفیری‌ها در رسانه‌های ژاپن اطلاع رسانی می‌شد مردم ژاپن هرگز درباره فعالیت این گروه تروریستی ساکت نمی‌ماندند.
وی به نقش امام خمینی(ره) در ترویج اسلام واقعی اشاره و تاکید کرد: امام خمینی(ره)، انقلاب اسلامی را بنا نهادند. ایشان دنبال ساختن جامعه‌ای بودند که افکار انقلاب اسلامی را اجرا کنند.
به گفته این اسلام شناس ژاپنی، پیام انقلاب صدای بیداری اسلام، کمک به مستضعفان جهان و از بین بردن ظلم است.
تومیتا اظهار کرد: گروه‌های افراطی و تکفیری در عربستان علیه شیعه‌ها فعالیت می‌کنند اما اینها در درون خودشان تردیدی نسبت به آموختن اندیشه شیعی ندارند چون نمی‌توانند به راحتی انکار کنند که بیداری اسلامی یک حرکت تدریجی در مقابل لیبرالیسم جهانی است.
وی امام خمینی(ره) و انقلاب اسلامی را الهام بخش احیای فطرت بشری دانست و تأکید کرد: برای شیعه و مردم بزرگ ایران که آزمایش سنگینی را پشت سر گذاشته‌اند این مسئله بسیار بااهمیت است.
این پژوهشگر ژاپنی با بیان اینکه خشونت داعش و تکفیری‌ها فطرت بشری جهانیان را آزرده است، اظهار کرد: کاری که داعش انجام داد عاطفه بشریت را مخدوش کرد، پس باید فطرت تکفیری‌ها را بیدار کنیم تا دست از جنایت بردارند.
ابومجاهد: نباید به تکفیری‌ها اجازه دهیم بین مسلمانان ناامیدی ایجاد کنند
ابومجاهد، یکی از پژوهشگران فلسطینی در کمیسیون ریشه‌یابی افکار تکفیری کنگره جهانی جریان‌های تکفیری و افراطی از نگاه علمای اسلام اظهار کرد: ما به عنوان مسلمانان باید در دین خودمان میانه‌رو باشیم و نباید همدیگر را تکفیر و حذف کنیم.
وی ادامه داد: ما از سرزمین فلسطین به اینجا آمده‌ایم که بگوییم باید رویارویی واقعی با دشمن اشغالگر داشته باشیم که کشور ما را اشغال می‌کند.
وی با بیان اینکه دشمن درجه اول ما آمریکا و اسرائیل است، گفت: ما جوانان فلسطینی قبول نمی‌کنیم که آتشی برای توطئه‌های دشمنان باشیم.
این پژوهشگر فلسطینی تاکید کرد: ما نباید به تکفیری‌ها اجازه بدهیم که در امت ما یاس و ناامیدی ایجاد کنند.
به گفته ابومجاهد، سازمان‌های جاسوسی که نقش اساسی در قربانی کردن جوانان ما در افکار تکفیری دارند باعث شدند این درگیری‌ها میان خودمان به وقوع بپیوندند.
وی با بیان اینکه ما در فلسطین به میانه روی در دین تاکید داریم و از اولویت ما این است که علیه تکفیری‌ها بجنگیم، تصریح کرد: ما هیچ رابطه‌ای با تکفیری‌ها نداریم و هر کدام از ما تکلیف داریم که با پدیده تکفیری‌ها بجنگیم و مقابله کنیم.
شیخ اسامه السید: علمای جهان اسلام باید خطر افکار تکفیری را به مردم گوشزد کنند
شیخ اسامه السید، یکی از علمای لبنان نیز در کمیسیون ریشه‌یابی افکار تکفیری اظهار کرد: موضوع ایجاد راه حل و درمان پدیده تکفیری پیشنهاد خوبی است و باید درصدد درمان این پدیده باشیم.
وی با بیان اینکه افکار تکفیری از زمان خوارج منتشر شده تصریح کرد: یکی از اشخاصی که تفکر خوارج داشته در کتابی، ابن ملجم قاتل علی ابن ابیطالب را مدح می‌کند که این شخص با این ضربتی که به امام علی وارد کرد قرب الهی را می‌خواست. این فکر، فکر تکفیری است که پشتوانه و بستر دارد.
شیخ اسامه السید تکفیر را از مسائل خطرناک توصیف کرد و گفت: باید وهابی‌ها و تکفیری‌ها را به اسامی آنها بشناسیم.
این پژوهشگر دینی بر لزوم انجام کارهای فرهنگی در راستای شناخت ریشه‌های تکفیر تاکید کرد و افزود: علمای ما باید روی منبرها خطر افکار تکفیری را برای مردم گوشزد کنند.
وی تاکید کرد: در مقطعی، بسیاری از علمای اسلام - مثلا ۳۰ سال پیش- به مسئله وهابی‌ها اشاره نمی‌کردند و می‌گفتند این اختلافات در چارچوب مسائل شیعه و سنی است و سکوت کردند، ولی امروز با پدیده شوم تکفیری مواجه هستیم.
شیخ اسامه السید به گسترده بودن جنایات داعش در برخی کشورهای اسلامی اشاره کرد و افزود: داعش تنها با احساسات مردم بازی نمی‌کند، بلکه استخوان‌ها را خرد می‌کند.
وی با بیان اینکه کلمه کفر بیش از ۵۰۰ بار در قرآن آمده، صریح کرد: در برابر علمای اسلام ثابت می‌کنم که باید دستمان را روی زخم بگذاریم و علل پدیده را بررسی کنیم.
هاشم علب السراج : اهل بیت اساس دین هستند
هاشم علی السراج، از علمای سودانی در کمیسیون ریشه‌یابی افکار تکفیری اظهار کرد: مخاطب ما در کنگره جریان‌های تکفیری و افراطی، وجدان‌ها و ضمیر بیدار جوانان است.
وی با بیان اینکه در سودان از سوی تکفیری‌ها در معرض سوء قصد قرار گرفته، تصریح کرد: ما اینجا نیامدیم که همدیگر را متهم کنیم بلکه می‌خواهیم از این کنفرانس پیام مثبتی به دست بیاوریم و پیامی به جوانان داشته باشیم.
علی السید تاکید کرد: ما می‌خواهیم به جوانان بگوئیم که اسلام دین صلح و امنیت و رحمت است.
وی با تفسیر بسم الله الرحمن الرحیم، گفت: این عبارت در شخصیت اهل بیت(ع) متبلور می‌شود. اهل بیت(ع) اساس دین هستند و اگر ما نتوانیم پیام‌های علمی درست و صحیحی درباره اهل بیت(ع) ارائه دهیم در واقع کاری نکردیم.
به گفته این عالم سودانی، معانی بسیار ظریفی در قرآن وجود دارد که به اهل بیت(ع) اشاره دارد و این واژه‌ها و معانی باید ترویج شود تا جوانان از آنها مطلع شوند.
وی با ذکر نمونه‌هایی از این مسئله اظهار کرد: اسم فاطمه نشات گرفته از این است که خداوند با محبت فاطمه مسلمانان را از آتش جهنم نجات خواهد داد.
این عالم سودانی در پایان از برگزارکنندگان کنگره جهانی جریان‌های تکفیری و افراطی از نگاه علمای جهان اسلام قدردانی کرد.
یکی از علمای لبنان: خشکاندن ریشه‌های تکفیری‌ها نیازمند راه‌حل‌های درست است
حجت‌الاسلام سید سلیمان موسوی، از علمای لبنان در کمیسیون ریشه‌یابی افکار تکفیری کنگره جهانی جریان‌های تکفیری و افراطی از نگاه علمای اسلام اظهار کرد: باید برای ریشه‌کن کردن تکفیری‌ها، راه‌حل بدهیم نه اینکه مسائل تاریخی را مطرح کنیم.
وی اضافه کرد: باید ریشه‌های تکفیری و افراطی گری را بررسی کنیم تا بتوانیم بگوئیم این کنگره موثر واقع شد.
این عالم لبنانی ریشه‌های پیدایش فکر تکفیری را مهم‌تر از ریشه‌های تکفیر دانست و اظهار کرد: همه ما می‌دانیم ریشه‌های فکر تکفیری کجاست اما باید بدانیم چه عللی باعث شد این فکر تکفیری رواج پیدا کرد.
حجت‌الاسلام موسوی تصریح کرد: باید بدانیم چه چیزی باعث شده جوانان ما به سمت تکفیر روی آوردند.
وی با اشاره به عقیده ابوحنیفه در خصوص کافر ندانستن پیروان مذاهب اسلامی تاکید کرد: مهم این است که بدانیم چرا این گروه‌های تکفیری توانستند افکار و جوانان را به خود جذب کنند.
افراط‌گرایی خدمت به اسرائیل است
شیخ عبدالله صالح، نایب رئیس دبیرکل نهضت عمل اسلامی بحرین در کمیسیون ریشه‌یابی افکار تکفیری اظهار کرد: کنگره جهانی جریان‌های تکفیری نقطه آغاز خوبی برای مقابله با تکفیری‌ها خواهد بود و ما از آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی و آیت‌الله العظمی سبحانی و سایر برگزارکنندگان این کنگره تقدیر می‌کنیم.
وی با اشاره به آیاتی از کلام الله مجید و روایاتی از پیامبر اسلام گفت: دین اسلام دین رافت و رحمت و ارزش‌های اخلاقی است.
این عالم بحرینی در مورد پیدایش گروه‌های تکفیری اظهار کرد: خوارج اولین کسانی بودند که فکر تکفیری را رواج دادند، چون آنها ظاهر دین را فهمیدند و این بسیار با حقیقت دین فاصله داشت.
نایب رئیس دبیرکل نهضت عمل اسلامی بحرین، تکفیری‌ها را ابزار حکومت‌های ظالم دانست که به منظور اعمال سلطه بر مسلمانان در روزگار ما فعالیت می‌کنند.
این عالم بحرینی تصریح کرد: حکومت‌های ظالمانه سعی می‌کردند با زور سرنیزه از مردم بیعت بگیرند و همه اینها به اسم و تحت لوای دین انجام می‌شد.
شیخ صالح با بیان اینکه افکار تکفیری‌ها را افراد کم سن و سال هم قبول نمی‌کنند چه برسد به علمای دین، اظهار کرد: فتواهای زیادی توسط رهبران تکفیری‌ها در مورد کشتار مسلمانان صادر شده ولی باید بدانیم چه کسی از این افکار حمایت می‌کند.
وی هدف اول تکفیری‌ها را جداکردن مسلمانان از دین آنها دانست و گفت: آنها می‌خواهند جهان اسلام را در درگیری‌ها سرگرم کنند و تاسیس رژیم صهیونیستی در قلب جهان اسلام مزید بر علت شده و همه مسائلی که در جهان اسلام صورت می‌گیرد خدمتی به رژیم صهیونیستی است.
این عالم بحرینی با اشاره به حضور گروه‌های تکفیری در کشورهای مختلف اسلامی گفت: آنهایی از گروه‌های تکفیری حمایت می‌کنند که از آنها استفاده و بهره‌برداری می‌کنند.
به اعتقاد نایب رئیس دبیرکل نهضت عمل اسلامی بحرین، گروه‌های تکفیری را صهیونیست‌ها و غربی‌ها به وجود آوردند تا بتوانند بین مسلمانان اختلاف افکنی کنند.
پروفسور صلاح الدین: کسانی که روزی زمین فساد می‌کنند عذاب الهی در انتظار آنها است
پرفسور مولانا صلاح الدین، یکی از علمای کشور بنگلادش نیز در کمیسیون بررسی راهکارهای جهان اسلام برای برون رفت از بحران تکفیر در سخنانی اظهار داشت: خداوند دین اسلام را برای سعادت دنیا و آخرت بشر آورده، که اگر مسلمین نسبت به آموزه‌های دین اسلام اهتمام داشته باشند، می‌توانند زندگی خوبی در این دنیا داشته باشند.
این عالم کشور بنگلادش بیان داشت: خداوند پیامبری را برای ما فرستاده است که سرور پیامبران دیگر است و سیره پیامبر اکرم (ص) که همراه با محبت و مهربانی بوده و امروز باید بیش از هر زمان دیگری به آن اقتدا و توجه کنیم.
وی عنوان کرد: ما پیامبری داریم که هرگونه اهانت به دیگران، تکفیر و ترور را حرام می‌دانست تا مسلمین در جامعه در سلامت و امنیت کامل بتوانند زندگی خود را ادامه دهند و به سعادت الهی نزدیک شوند.
وی تاکید کرد: پیامبر اکرم (ص) صلح را نه تنها برای مسلمین بلکه برای همه مردم می‌خواسته است و در واقع برای همه عالم رحمت بوده است.
مولانا صلاح الدین، با بیان اینکه در قرآن به صراحت تکفیر و ترور افراد منع شده است، افزود: قرآن می‌فرماید هر کسی فردی را به عمد بکشد گویی تمام مردم دنیا را کشته و هر کسی یک نفر را نجات دهد گویی همه را نجات داده است.
این عالم مذهبی بنگلادشی گفت: کسانی که عهد خداوند را زیر پا می‌گذارند و در زمین فساد می‌کنند مورد لعن و غذاب الهی هستند و عاقبت بسیار بدی در انتظار آنها خواهد بود.
وی افزود: پیامبر اکرم (ص) می‌فرمودند که مسلمین از ظلم بپرهیزند به کشتن مومن در صحنه نبرد نیز راضی نبودند.
این عالم کشور بنگلادش افزود: مسلمین باید تعالیم دین مبین اسلام را در زندگی خود پیاده کنند و از هرگونه تکفیر دیگر مسلمانان و ادیان دیگر بپرهیزند و در راستای گسترش دین خدا از هیچ اقدامی فروگذار نکنیم.
شاه احمد زی: نتیجه اقدام تکفیری‌ها اسلام هراسی است
احمد شاه احمد زی، یکی از عالمان مذهبی کشور افغانستان نیز در کمیسیون بررسی راهکارهای جهان اسلام برای برون رفت از بحران تکفیر در سخنانی اظهار داشت: کسانی که می‌خواهند در مسیر تبلیغ و گسترش اسلام گام بردارند باید دارای صعه صدر باشند و ما نباید افراط و تفریط را در دین راه دهیم.
این عالم مذهبی کشور افغانستان عنوان کرد: امروز عده‌ای از افراد گمراه، به نام دین اسلام دست به اقداماتی می‌زنند که موجب گریزان شدن سایر ادیان از دین اسلام می‌شوند.
وی عنوان کرد: امروز جوامع بشری به خصوص جوامع غربی به دین اسلام بیش از هر زمان دیگر گرایش نشان می‌دهند، اما گروه‌های تکفیری و تروریستی با اقدامات و جنایات خود چهره‌ای زشت از اسلام را به نمایش می‌گذارند.
احمد شاه احمد زی گفت: یکی از نتایج اقدامات تکفیری‌ها، اسلام هراسی است که باید تلاش کرد تا جلوی این کار گرفته شود و این در حالی است که دین اسلام دین رحمت و مودت است.
وی بیان کرد: گروه‌های تروریستی و تکفیری می‌خواهند دین مردم را از آنان بگیرند که مسلمین باید در این زمینه هوشیار باشند.
این عالم مذهبی کشور افغانستان تصریح کرد: امت اسلامی باید وحدت و یکپارچگی خود را حفظ کند و این وحدت است که می‌تواند سدی در برابر توطئه‌های دشمنان اسلام باشد.
احمد شاه احمد زی افزود: مسلمین باید در راستای گسترش اسلام تلاش کنند و در برابر اقدامات عده‌ای گمراه و جاهل که با کارهای خود چهره بدی از اسلام را به نمایش می‌گذارند بایستند.
وحدت مسلمین راه برون رفت از چالش تکفیری‌هاست
شاهین حسنلی، یکی از علمای کشور آذربایجان در کمیسیون بررسی راهکارهای جهان اسلام برای برون رفت از بحران تکفیر در سخنانی اظهار داشت: مسلمین باید اخلاق را در زندگی خود بیش از هر چیز دیگر مورد توجه قرار دهند و رعایت اخلاق در راستای عمل به دستورات الهی و به منظور جذب افراد دیگر به دین اسلام بسیار موثر است.
وی افزود: نباید در بین مسلمین نگاه‌های تند فقهی موجب ایجاد تفرقه و جدایی شود و دین باید از منظر اخلاق، محبت و مودت در بین مسلمین حاکم باشد.
این عالم آذربایجانی با بیان اینکه دین تنها در محدوده مسائل فقهی خلاصه نمی‌شود، افزود: کسانی که به دین خداوند از منظر اخلاق و محبت می‌بینند هیچ‌گاه در بین آنها تکفیر وجود ندارد.
وی تأکید کرد: مسلمین باید نقش وحدت را در راستای خنثی کردن برنامه‌های دشمنان که برای تقویت گروه‌های تکفیری دست به هر اقدامی می‌زنند مورد توجه قرار دهند و وحدت و یکپارچگی در واقع یکی از راه‌های برون رفت از چالش تکفیری‌ها است.
شاهین حسنلی با بیان اینکه تکفیرگرایی در هیچ یکی از مذاهب اسلامی وجود ندارد افزود: برخی از دولت‌ها می‌خواهند تکفیر را به یکی از فرق نسبت دهند و از این طریق در بین شیعه و سنی تفرقه بیندازند.
وی با تاکید بر اینکه شیعه و سنی باید با هم متحد شوند و در برابر تکفیری‌ها بایستند، افزود: هر یکی از علمای اسلامی باید در کشورهای خود مراسم‌های مشترکی اجرا کنند تا جوانان با روحیه وحدت آفرینی و تقریب تربیت شوند.
این عالم کشور آذربایجان تصریح کرد: در برابر اندیشه تکفیری می‌بایست به صورت برنامه ریزی شده کار کرد و مسلمین باید خطرات تکفیری‌ها را برای اسلام و مسلمین متوجه باشند.
وی ادامه داد: اگر عالمان اسلامی ماهیت حقیقی دین را به مردم بشناسانند، جنبه اخلاقی رشد خواهد کرد که در این زمینه پیامبر اکرم (ص) برای همگان الگو و اسوه است.
شاهین حسنلی عنوان کرد: رفتار پیامبر (ص) در برابر دشمنانش الگو است و حضرت در برابر کسانی که او را اذیت و آزار می‌کردند برایشان دعا می‌کرد و هیچ‌گاه دست به اقدامات خشونت آمیز نمی‌زد.
وی بیان داشت: نگاه عرفانی در دین جزو لاینفک از اسلام است و هر جایی که عشق و محبت خواهی وجود داشت آن جامعه با آرامش در کنار هم زندگی خواهند کرد.
این عالم کشور آذربایجان تصریح کرد: تکفیری‌ها مذهبی ندارند و هیچ یکی از مذاهب پنج گانه اسلام اقدامات تکفیری‌ها را نمی‌پذیرد و از این رو مسلمین باید به صورت علمی وارد میدان شوند تا بتوانند ریشه‌های این گروه را بخشکانند.
تکفیری‌ها بویی از اسلام نبردند
عبدالصمد ساداتی، عضو شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت ایران در کمیسیون بررسی راهکارهای جهان اسلام برای برون رفت از بحران تکفیر در سخنانی اظهار داشت: امروز یکی از راه‌های برون رفت از چالش جریان‌های افراطی و تکفیری در دنیای اسلام؛ تمسک به قرآن کریم و سنت است.
وی بیان داشت: امروز متأسفانه گروه‌هایی در دنیای اسلام ظهور و بروز پیدا کردند که به نام اسلام اقداماتی انجام می‌دهند که نه مورد تأیید اهل سنت است و نه شیعیان آن را تایید می‌کنند.
عضو شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت ایران عنوان کرد: علمای اسلام باید در تراز و سطوح عالی با هم گفتگو کنند و راه کارهایی برای برون رفت از مشکل تکفیری‌ها بیندیشند و آن را عملی کنند.
وی ادامه داد: کشورهای استکباری نمی‌توانند برای حل مشکلی همانند مشکل گروه‌های تکفیری کاری انجام دهند بلکه آنها تنها به دنبال ایجاد و گسترش تفرقه در بین امت اسلامی هستند و آنان سابقه خوبی در تاریخ در این زمینه ندارند و همواره در راستای افراط گرایی در کشورهای اسلامی تلاش کرده‌اند.
عبدالصمد ساداتی با بیان اینکه امروز در بین جوامع اسلامی مشکلات متعددی وجود دارد، افزود: با بررسی در نصوص اسلامی می‌بینیم که تکفیر یکی از بزرگ‌ترین گناهان شمرده شده و افرادی که به جان و مال مسلمین تعرض می‌کنند عذاب الهی و جهنم در انتظار آنها خواهد بود.
وی عنوان کرد: فتوا را باید از سوی مرجع دینی قبول کرد و هر کسی نمی‌تواند خود را در جایگاه فتوا دادن بنشاند و جوانان باید بدانند فتاوایی که افراد غیر صلاح می‌دهند درست و قابل استناد نیست.
عضو شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت ایران بیان داشت: امروز می‌بینیم که گروه‌های تکفیری به نام اسلام اقدامات تروریستی انجام می‌دهند که اعمال آنها به نام اسلام در جهان تبلیغ می‌شود در صورتی که آنها بویی از اسلام نبرده‌اند.
وی اضافه کرد: کشتار‌ها و خونریزی‌ها در کشورهای اسلامی بسیار فراوان شده است و در این بین انسان‌های بسیار از بین رفته‌اند و نباید فراموش کرد که این جنایات از توطئه‌های دشمنان است.
عبدالصمد ساداتی عنوان کرد: دشمن می‌خواهد در بین مسلمین تفرقه و جدایی باشد و با این تفرقه‌ها به اهداف شوم خود دست یابد اما زمان آن رسیده که علمای اسلام در اقدامی جدی راه کارهای مقابله با تکفیر را بشناسند و برای برون رفت از آن تلاش کنند.
عضو شورای برنامه ریزی مدارس علوم دینی اهل سنت ایران بیان داشت: یکی از وظایف علما نصیحت کردن حاکمان است و در این راستا عالمان دینی باید ضمن تذکر در خصوص اشتباهات حاکمان با روشنگری برای عموم مسلمین گسترش خطر گروه‌های تکفیری را جلوگیری کنند.
علمای درباری مسلمانان را بیچاره کردند
آیت‌الله نجم الدین طبسی نیز در کمیسیون ریشه‌یابی افکار تکفیری با طرح این سئوال که چرا جهان اسلام به وضع کنونی دچار شده است، اظهار کرد: نباید نقش واعظان سلاطین را در تقویت پدیده تکفیری فراموش کنیم.
وی تصریح کرد: علمای درباری و مزدوران سلاطین فتواهای زیادی برای مباح کردن خون مسلمانان دادند و این افراد با صدور فتواهایی مانند جهاد نکاح، مسلمانان را بیچاره کردند.
به گفته این استاد درس خارج حوزه، علمای درباری زیادی هستند که با فتواهای خودشان چهره اسلام را مخدوش کردند.
آیت‌الله طبسی همچنین نقش حاکمان و کسانی که دنبال پست و مقام هستند را در گسترش پدیده تکفیر موثر دانست و تاکید کرد: این حکام هر چه که از سوی استعمارگران و سلطه گران به آنها دیکته می‌شود را می‌پذیرند.
وی خطاب به علما و محققان گفت: آگاه سازی بسیار مهم است و باید مردم را روشنگری کنیم. تا کی باید ساکت بنشینیم و مردم را آگاه نکنیم؟ به ناموس مردم تجاوز می‌شود ولی عده‌ای سکوت کرده‌اند.
وی ادامه داد: حضرت علی علیه السلام موضع بسیار مهمی را در قبال یک زن یهود که مورد سرقت قرار گرفته بود اتخاذ کرد. آن حضرت از این مسئله بسیار ناراحت شد و سه نفر از اصحاب خود را برای بررسی این موضوع فرستاد. این مسئله نشان دهنده موضع اسلام است، در حالی که امروز ده‌ها بلکه هزاران زن مسلمان توسط گروه‌های تکفیری کشته می‌شوند. چرا علمای اسلام سکوت کردند؟
آیت الله طبسی با بیان اینکه نقاط اشتراکی که بین علمای اسلام وجود دارد بسیار بیشتر از نقاط اختلافی است، تاکید کرد: باید مسلمانان را از این نقاط اشتراک آگاه کنیم.
استاد درس خارج حوزه تصریح کرد: باید مسئله انتقام‌گیری را از بین خودمان کنار بگذاریم و با هم متحد شویم.
وی از آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی که با برگزاری این کنگره، علمای جهان اسلام را دور هم جمع کرد قدردانی کرد.
لطیف موسی از تونس: جهان اسلام از فتنه تکفیری‌ها رنج می‌برد
شیخ لطیف موسی، یکی از علمای تونس در کمیسیون ریشه‌یابی افکار تکفیری به اظهارات برخی علمای اهل سنت در مورد فتنه بودن تکفیری‌ها اشاره کرد و افزود: امروز از این فتنه بزرگ در جهان اسلام رنج می‌بریم از این رو امت اسلامی اعم از شیعه و سنی، عرب و عجم و فارس و ترک باید برای ریشه‌کن کردن این پدیده اهتمام جدی داشته باشند.
وی تاکید کرد: تکفیری‌ها زنان و مردان و کودکان را قتل عام می‌کنند ولی ما فقط نظاره گر هستیم، در صورتی که باید اقدامات عملی انجام دهیم.
این عالم تونسی از رهبران دینی و حوزه علمیه قم به دلیل برگزاری این کنگره تقدیر کرد.
حجت‌الاسلام سید محمد یزدانی یکی از پژوهشگران حوزه علمیه قم نیز در این کمیسیون اظهار کرد: تکفیر اهل قبله جایز نیست و حرام است و هیچ کسی حق ندارد مسلمانان را تکفیر کند.
به گفته این پژوهشگر دینی، وهابی‌ها همه مردم روی زمین چه مسلمان و چه غیرمسلمانان را کافر می‌دانند.
وی حرکت تکفیر از دیدگاه اهل سنت را مورد توجه قرار داد و گفت: طبق این روایت نباید هیچ مسلمانی را تکفیر کنیم.
حجت‌الاسلام یزدانی گفت: طبق گفته‌های اهل سنت، تکفیر تمام مردم روی زمین بدون هیچ سندی از خصلت‌های عبدالوهاب بوده است.
برون رفت از چالش تکفیر برای امت اسلام بسیار مهم است
مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت شهر زاهدان نیز در کمیسیون بررسی راهکارهای جهان اسلام برای برون رفت از بحران تکفیر در سخنانی اظهار داشت: یکی از مهمترین کمیسیون‌های کنگره جهانی جریان‌های افراطی و تکفیری‌ها از نگاه علمای اسلام؛ همین کمیسیون بررسی راهکارهای جهان اسلام برای برون رفت از بحران تکفیر است.
وی عنوان کرد: این کمیسیون از آن جهت با اهمیت و مهم است که اگر ریشه یابی دقیق و درستی از چالش تکفیری‌ها و جریان‌های افراطی داشته باشیم می‌توان قدم خوبی در راستای رفع این معضل بزرگ جهان اسلام برداشت.
امام جمعه اهل سنت شهر زاهدان بیان داشت: امیدواریم کمیسیون بررسی راهکارهای جهان اسلام برای برون رفت از بحران تکفیر بتواند نتایج مطلوبی داشته باشد و نتایج آن در بیانیه پایانی گنجانده شود.
مولوی عبدالحمید تأکید کرد: امروز برون رفت از چالش تکفیر برای امت اسلام بسیار مهم است که در صورت شناسایی درست این چالش می‌توان موفقیت‌هایی را تصور کرد.
وحدت اسلامی لازمه مقابله با جریان‌های تکفیری است
شیخ عبدالمجید عمار یکی از علمای لبنانی در کمیسیون ریشه‌یابی افکار تکفیری کنگره جهانی جریان‌های تکفیری و افراطی از نگاه علمای اسلام، با تشریح ریشه‌های فکر تکفیری اظهار کرد: خوارج اولین کسانی بودند که در زمان تحکیم، این آتش را برافروختند و به اختلافات دامن زدند.
وی گفت: در آن زمان دالان‌هایی وجود داشت که خلافت را غصب کردند، به همین دلیل حکام می‌خواستند به حکومت‌های خودشان مشروعیت بخشند، مسلمانان را به اختلاف افکنی مشغول کردند و طوری القا می‌کردند که حکومت خودشان مشروعیت دارد.
شیخ عمار تاکید کرد: سیاست‌های حکومت‌هایی که بعد از دوران خلافت ایجاد شده بسیار ظالمانه بود و هر گونه تلاش‌هایی برای تقریب بین مذاهب و توده‌های اسلامی با مخالفت و موانع آنها مواجه می‌شد. این حکام سعی می‌کردند خودشان را به عنوان حاکمان شرعی و قانونی بین مردم جا بزنند.
این عالم لبنانی با بیان اینکه امروز باید با پدیده تکفیری به منظور حفظ جایگاه واقعی مسلمانان مقابله کرد، گفت: لازمه مقابله با جریان‌های تکفیری، وحدت اسلامی است.
وی تاکید کرد: گروه‌های تکفیری و افراطی سعی می‌کنند مناطق نفوذ برای خودشان ایجاد کنند.
وی اضافه کرد: برخی‌ها بستر ایجاد و گسترش تکفیری‌ها را مهیا کردند و ما در تونس، الجزایر و سوریه شاهد تاخت و تاز این گروه‌های تکفیری هستیم.
این عالم لبنانی با طرح این سئوال که آیا ما باید فقط به شعاردادن علیه تکفیری‌ها اکتفا کنیم؟ تصریح کرد: صرف شعاردادن علیه تکفیری‌ها کافی نیست.
شیخ عمار تصریح کرد: ما از طریق این کنفرانس اعلام می‌کنیم که نباید فقط به شعاردادن اکتفا کنیم بلکه باید اقدامات عملی برای مبارزه با تکفیری‌ها انجام دهیم.
کشورهای اسلامی مثل ایران اقدامات وحدت‌گرانه داشته باشند
شیخ عبدالقادر قاها، استاد دانشگاه الزیتون و یکی از علمای تونس نیز در کمیسیون ریشه‌یابی افکار تکفیری کنگره جهانی جریان‌های تکفیری و افراطی از نگاه علمای اسلام، اظهار کرد: پیامبر بعد از فتح مکه، غنایم جنگی را بین افرادی که تازه وارد اسلام شدند تقسیم می‌کرد تا آنها را به سمت اسلام جذب کنند. یکی از اصحاب پیامبر گفت که چرا غنایم را با عدالت توزیع نمی‌کند. پیامبر فرمود اگر من عدالت را رعایت نکنم پس چه کسی باید این کار را بکند. یکی از حاضران گفته بود که اگر پیامبر اسلام اجازه بدهند گردن این صحابه را قطع می‌کند.
وی ادامه داد: پیامبر اجازه کشتن این صحابه را ندادند و فرمودند که از نوه‌های این شخص، افرادی ظاهر خواهند شد که مسلمانان را تکفیر خواهند کرد و اینها افرادی هستند که نماز می‌خوانند و روزه می‌گیرند ولی نماز و روزه آنها به درد نمی‌خورد.
این عالم تونسی با تطبیق پیش بینی رسول خدا با شرایط امروز جهان اسلام اظهار کرد: ریشه‌های خوارج کم کم رشد پیدا کرد. اینها در جریان امام حسین(ع) نقش داشتند و ایشان را با اندکی از یارانش شهید کردند.
به اعتقاد این استاد دانشگاه الزیتون، شهادت امام حسین(ع) یک پیروزی برای جمهوری اسلامی ایران و همه امت اسلام بود.
شیخ عبدالقادر قاها با بیان اینکه تکفیری‌ها مردم ساده لوح را فریب می‌دهند تصریح کرد: یک استاد فرانسوی در علوم شرق شناسی در این زمینه می‌گوید که ژن‌های انسان به نوه‌ها و نبیره‌ها منتقل می‌شوند بنابراین اگر این مسئله را مورد مطالعه قرار دهیم می‌بینیم که تکفیری‌هایی که الان ظاهر شدند همان نواده‌ها و پسماندهای خوارج هستند.
وی تاکید کرد: غرب به نحو احسن از گروه‌های تروریستی و تکفیری سوء استفاده می‌کند و برخی از حکام کشورهای اسلامی از این گروه‌ها برای تقویت حکومت‌های خود و ضعیف کردن سایر حکومت‌ها بهره می‌برند.
این عالم تونسی افزود: اگر کشورهای اسلامی مثل جمهوری اسلامی ایران کار کنند و درهای خود را بر روی همه کشورها باز کنند و اقدامات وحدت گرایانه مثل ایران داشته باشند بسیاری از مشکلات برطرف می‌شود.
وی تاکید کرد: هیچ اختلافی نباید بین شیعه و سنی وجود داشته باشد به طوری که جوانان شیعه و سنی با هم ازدواج کنند.
وی با بیان اینکه اهل بیت را دوست دارد تصریح کرد: ما باید میان همه مذاهب اسلامی وحدت ایجاد کنیم، از این طریق پیروزی نصیب ما خواهد شد و امت اسلامی به اهدافش خواهد رسید.
این عالم اهل سنت در پایان برای فرج امام زمان دعا کرد.
نظر شما