سردرد، سرگيجه، ضربان شديد شقيقه ها، وزوز گوش و خواب آلودگي از نشانه های تماس طولاني مدت با گاز منوکسيد کربن به شمار مي رود و بويژه در کودکان مي تواند با بروز اختلالات رفتاري، کاهش حافظه و ضريب هوشي همراه باشد.
* نظر متخصصان
دکتر مهدي بلالي - استاد گروه سم شناسی پزشکي دانشگاه علوم پزشکی مشهد- در اين رابطه مي گويد: تصور عامه مردم این است که گاز طبیعی به دلیل اینکه به طور کامل می سوزد مسمومیت ایجاد نمی کند، اما این گاز به دلیل مصرف اکسیژن زیاد موجود در محیط می تواند مونوکسید کربن تولید و فرد را دچار مسمومیت کند .
رئيس مرکز تحقيقات سم شناسي پزشکي دانشگاه علوم پزشکي مشهد اظهار مي دارد: برخی افراد برای گرمایش محیط از وسایلی مانند بخاری های بدون دود کش، منقل های زغالی یا گازی و اجاق گاز سیار استفاده می کنند، در حالي که تمامی این وسایل برای گرمایش محیط غیر استاندارد بوده و فرد را در معرض مسمومیتهای شدید که با کاهش هوشیاری، سردرد، تهوع و فلج اندامها همراه است، قرار می دهد.
وی یادآور می شود: بروز سکته های قلبی، آسیب به قلب و مغز و مرگ از عوارض مسمومیت شدید با گاز منوکسید کربن است و حتی اگر با تلاش گروه‌های درمانی فردی از مرگ ناشی از گاز منوکسید کربن نجات پیدا کند با عوارض شدید مغزی، عصبی و روانی مواجه خواهد بود .
این اســـتاد دانشگاه ادامه می دهــد: نشانه های اولیه مسمومیت با گاز منوکسید کربن (سردرد و تهوع، تب و لرز) شبیه به سرماخوردگی است و توصیه می‌شود پزشکان هنگام ویزیت بیمار بويژه در فصل سرما از نحوه استفاده از وسایل گاز سوز وی جویا شوند.
دکتر رضا افشاري عضو مرکز تحقيقات سم شناسي دانشگاه علوم پزشکي مشهد هم در اين باره مي گويد: منواکسيد کربن در شكل خالص خود قابل تشخيص نبوده و بي بو و بي‌رنگ و بدون خاصيت تحريك كنندگي است، اين گاز سريع در هوا منتشر و زماني توليد مي‌شــود كه احتراق ناقص مواد كربن دار رخ داده باشد.
وي اظهار می دارد: استنشاق دود ناشي از آتش سوزي و اختلال در کارکرد سامانه هاي گرمايشي منازل و محيط کار شايعترين علت مسموميت با گاز مونوکسيد کربن به شمار مي رود، به طوري که مولکول منوکسيد کربن بسرعت از غشای مويرگي ريه عبور کرده و پس از تركيب CO با ملكول هموگلوبين و ايجاد کربوکسي هموگلوبين سبب كاهش ظرفيت انتقال اكسيژن به بدن مي‌شود.
* یک عارضه و هزار علت
همچنين بر اساس اعلام مرکز تحقيقات سم شناسي دانشگاه علوم پزشکي مشهد، مسمومیت با CO علایم بالینی غیر اختصاصی داشته و تابلوهای بالینی متفاوت را می‌تواند ایجاد كند. سردرد، سرگیجه، تهوع، كوفتگی بدن و اختلال تفكر از نشانه های شایع هستند. كرامپ شكمی، استفراغ، اسهال اغلب در اطفال و نوجوانان به طور شایع دیده می‌شود اولین علامت مسمومیت با CO سردرد و سرگیجه است.
اگر فردی سابقه قبلی بیماری ایسكمیك قلبی داشته باشد ممكن است جزو اولین علایم مسمومیت آنژین صدری باشد. با پیشرفت مسمومیت اختلال در تمركز حواس، تحریك‌پذیری، ضعف و تهوع نیز ایجاد می‌شود.
در مسمومیتهای شدیدتر سنكوپ، تشنج، اختلال هوشیاری، سفتی منتشر عضلانی و كما می‌تواند به وقوع پیوندند. در مسمومیتهای شدید قلب به عنوان یكی از دو ارگان بدن كه مصرف اكسیژن بیشتری دارد نیز تحت تأثیر قرار می‌گیرد.
باز گذاشتن در اتاق خواب هنگام استراحت، توجه به سیستم تهویه منزل و اجتناب از مسدود کردن کامل درزهای پنجره و درب ها ، کنترل مرتب سیستم خروجی گاز منوکسید و استفاده از دستگاه‌های گاز سوز استاندارد از جمله راهکارهای پیشگیری از مسمومیت با گاز منوکسید کربن به شمار می رود.
متخصصان سم شناسي پزشکي و طب اورژانس توصيه مي کنند در صورت مواجهه با يک بيمار دچار مسموميت با گاز منوکسيد کربن در منزل یا محل کار، بیمار را به فضای باز منتقل کرده و در نخستین فرصت با مراکز اورژانس 115 تماس و يا وي را به نزديکترين مرکز درمانی انتقال دهید.
نظر شما