به گزارش قدس انلاین روند صعود قیمت دلار در بازار آزاد باعث شده بار دیگر نگاهها به سوی آن جلب شود در اخرین اقدام توکلی، مصباحی‌مقدم و نادران سه نماینده اقتصاددان مجلس شورای اسلامی در نامه‌ای خطاب به رییس‌جمهور با اشاره به نوسانات قیمت ارز در بازار تهران، افزایش قیمت سکه و کاهش ارزش شاخص بازار بورس پیشنهاد کردند جلسات مشترک مسئولان اقتصادی و نمایندگان اقتصادی مجلس برای هم‌فکری در مقابله با مشکلات موجود و سناریوهای احتمالی پیش‌رو، هر چه سریعتر تشکیل شود.

*برخی دخالت‌ها موجب نوسان در بازار ارز می‌شود

البته درهمان روز انتشار نامه مجلسی ها رییس کل بانک مرکزی گفت: در برخی زمان‌ها با توجه به دخالت‌هایی که انجام می‌شود، نوساناتی در نرخ ارز ملاحظه می‌کنیم که بانک مرکزی در رابطه با این نوسانات اقدامات لازم را انجام می‌دهد.

ولی‌الله سیف با حضور در جلسه شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان تهران درخصوص نوسانات نرخ ارز در بازار نیز گفت: عوامل بنیادین موثر در تعادل بازار ارز تفاوت ویژه‌ای نداشته است و نرخ بازار یک نرخ تعادلی است.

سیف ادامه داد: بانک مرکزی در رابطه با نرخ ارز در بازار آزاد نگاه کاملا منطقی دارد و اجازه می‌دهد این قیمت با عوامل بنیادین خود تعدیل شود و شرایط به تدریج باعث تغییر در این روند شود.

وی تاکید کرد: نوسان شدید ناگهانی در قیمت ارز به هیچ وجه منطقی نیست و برای جلوگیری از این نوسانات و ایجاد انضباط در بازار ارز، برنامه‌هایی توسط بانک مرکزی اجرایی خواهد شد.

رییس کل بانک مرکزی درخصوص تعیین نرخ 2850 تومان برای ارز در بودجه سال 1394 نیز گفت: این نرخ تنها یک نرخ محاسباتی است و هیچ گونه تقیدی نسبت به تحقق قطعی آن در آینده وجود ندارد. ممکن است بر اثر عوامل و شرایط اقتصادی این نرخ محقق نشود. در بودجه سال 1393 نرخ ارز 2650 تومان پیش‌بینی شده بود که از ابتدای سال جاری نرخ 2650 تومان را نداشتیم. در حال حاضر که 9 ماه از سال گذشته نرخ ارز 2690 تومان است و متوسط قیمت در هشت ماه گذشته نیز حدود 2520 تومان بوده است.

* دلایل صعودی شدن نرخ ارز در بازار

البته درباره دلایل صعود نرخ دلار درکشوراظهار نظرهای مختلفی صورت می گیرد که در این میان عضو هیات رییسه کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس، گفت: در شرایط کنونی چند عامل باعث افزایش قیمت ارز شده که از جمله آنها می توان به کاهش قیمت نفت اشاره کرد، چراکه این موضوع، کاهش عرضه ارز را به همراه داشته که منجر به افزایش قیمت آن می شود.

 علی محمد احمدی در رابطه با دلایل افزایش قیمت ارز طی روزهای اخیر، گفت: افزایش یا کاهش نرخ ارز موافقان و مخالفان بسیاری دارد، عده ای که موافق افزایش نرخ آن هستند، پایین بودن قیمت را به معنی حمایت از واردات می دانند و معتقدند نرخ ارزان با بازارهای جهانی انطباق ندارد.

نماینده مردم دهلران، آبدانان و دره شهر در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: موافقان کاهش نرخ ارز نیز می گویند که نباید بی دلیل، ارزش پول ملی را کاهش داد و زمانیکه توان صادراتی پایین است، نباید پول ملی را تضعیف کنیم.

وی ادامه داد: به عقیده این دسته، افزایش نرخ ارز برای کشورهایی که سهم کالاهای واسطه ای و مصرفی در وارداتشان زیاد است باعث ایجاد هزینه می شود.

احمدی با بیان اینکه دولت‌ها بیشترین مصرف ارز درهر کشوری را دارند،بیان کرد:افزایش نرخ ارز باعث رشد هزینه‌های دولت می شود، از این رو اختلاف نظر در این زمینه بسیار بوده و نسخه واحدی هم برای کاهش یا افزایش نرخ ارز در کشور وجود ندارد.

نایب رییس دوم کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس افزود: در قانون برنامه پنجم نیز ما میانه نرخ را تحت عنوان نظام ارزی مدیریت شناور شده حفظ کرده ایم، یعنی کلیات را مشخص، اما اجازه نوسان نرخ بر اساس شرایط بازار را می دهیم، البته این نرخ در یک پله میانی بوده و ابزار عرضه و تقاضا، از کاهش یا افزایش آن پیشگیری می کنند.

این نماینده مردم در مجلس نهم گفت: در شرایط کنونی چند عامل باعث افزایش قیمت ارز شده که از جمله آنها می توان به کاهش قیمت نفت اشاره کرد، چراکه این موضوع، کاهش عرضه ارز را به همراه داشته که منجر به افزایش قیمت آن می شود.

احمدی ادامه داد: موضوع دیگر رویکرد دولت است، شاید چندان لازم نبود که مسئولان دولتی با این شتاب، خبر از افزایش نرخ ارز در بودجه سال آینده دهند، چون طبیعتا این موضوع باعث نوسان قیمتی در بازار غیر رسمی ارز می شود.

وی تصریح کرد: همزمان با این موضوعات، بحث مذاکرات هم بر نرخ ارز تاثیر گذاشت و در صورت ثمربخش بودن آن، بخش قابل توجهی از تحریمها حذف و راه های ورود ارز به کشور باز می شد که این موضوع کاهش نرخ ارز را به همراه داشت، در مجموع این موارد باعث رشد نرخ ارز طی روزهای اخیر در بازار غیر رسمی کشور شده است.

نماینده مردم دهلران، آبدانان و دره شهر در مجلس تصریح کرد: البته وزیر اقتصاد وعده کنترل بازارارز طی روزهای آتی را داده و امیدواریم که با توجه به افزایش تقاضا طی ماه های پایانی سال، اقدام به افزایش عرضه کنند و در صورت کاذب بودن تقاضا هم باید با درک شرایط، بازار را مدیریت کرد

*نوسانات بازار به مذاکرات و تلاطم نفت ارتباطی ندارد

اگرچه یک اقتصاددان معتقد است: نوسانات بازار به مذاکرات و تلاطم نفت هیچ ارتباطی ندارد.

دکترعلیرضا شکیبایی در گفت‌وگو با (ایسنا)، با اشاره به تمدید مذاکرات و تاثیر آن بر اقتصاد ایران اظهار کرد: به نظر بنده پس از تمدید مذاکرات بازار دچار شوک نشده است، اما در بازار بورس و ارز به طور کوتاه مدت نوساناتی ایجاد شده است که این موضوع نیز کاملا طبیعی است زیرا این بازار منتظر بود نتیجه مذاکرات 100 درصد مثبت باشد.

وی افزود: با توجه به اینکه سیستم بازار ارز یک سیستم کنترلی است و مقام پولی کشور(بانک مرکزی) آن را کنترل می‌کند، به راحتی بانک مرکزی این نوسان را کنترل کرد و اجازه نداد در بازار مشکلی رخ دهد.

شکیبایی با بیان اینکه تغییر قیمت برخی کالاها که توسط دولت اعلام شد، جزیی از نوسانات بازار نیست، تصریح کرد: دولت به دلایلی تصمیم به افزایش قیمت برخی کالاها گرفته است و باید این موضوع را از بحث تمدید مذاکرات جدا کرد. افزایش قیمت برخی کالاها و تمدید مذاکرات هیچ ارتباطی با یکدیگر ندارند، البته دولت در این مقطع زمانی که حساسیت بازار بالا بود، نباید این تصمیم را می‌گرفت و به اعتقاد بنده این افزایش قیمت در این زمان یک سوء تدبیر از سوی دولت بود.

این عضو هیئت علمی دانشگاه شهید باهنر کرمان با اشاره به اینکه شرایط برای کنترل قیمت‌ها فراهم است، تصریح کرد: بعضی مواقع شرایطی در اقتصاد رخ می‌دهد که حتی دولت توانایی کنترل آن را ندارد اما اتفاق منفی در بُعد تحریم‌ها در اقتصاد رخ نداده است.

وی افزود: لازمه اقتصاد ثبات است و برای مدیریت اقتصادی از دولت انتظار ثبات داریم، نه افزایش و یا کاهش قیمت‌ها، زیرا که ثبات به اقتصاد و فعالان اقتصادی امکان برنامه‌ریزی می‌دهد.

شکیبایی تصریح کرد: این تئوری که با برخی نوسانات می‌توان مشکلات کوتاه مدت را حل کرد، کاملا اشتباه است. تجربه این تئوری‌های اقتصادی در دوران گذشته ثابت می‌کند که با تورم، نمی‌توان رشد اقتصادی و اشتغال را ایجاد کرد و دولت باید با ابزارهایی که در اختیار دارد بازار را کنترل کند نه با نوسانات.

این دکتری اقتصاد با بیان اینکه تمدید مذاکرات هیچ تاثیری بر بازار بورس ایران نخواهد گذاشت افزود: در سال 92 بورس ایران به دلیل تغییر نرخ ارز، یک اصلاح قیمت را طی کرد تا برخی شرکتهای بورسی را بتواند تامین مالی کند و همین امر سبب شد منابع بانکی و شبه بانکی وارد بورس شود اما امروز هیچ یک از آنها وجود ندارد. نیاز به اصلاح قیمت و نرخ ارز وجود ندارد و قرار نیست بانکها در بورس سرمایه گذاری کنند، در نتیجه بورس با این وضعیتی که امروز دارد، به نظر می‌رسد با نوسانات کم و اندک کار خود را ادامه دهد.

شکیبایی با اشاره به پیشنهاد دولت در خصوص بورس ارز خاطرنشان کرد: در ایران بزرگترین عرضه کننده ارز، دولت است. وقتی چنین عامل بزرگی در اقتصاد وجود دارد، معنایی برای بازار ندارد.

وی افزود: کارآمدی و رویکرد بازار در این است که فعالان اقتصاد خرد در آن زیاد باشند و تعداد زیادی عرضه کننده ارز و تقاضا کننده ارز در آن وجود داشته باشد، آنگاه بازار عملکرد خود را می‌تواند داشته باشد، موضوعی که از نخست پایه آن انحصاری است، با منطق بورس هماهنگ نیست.

*معرکه دلالان برای فروش دلارهای در جیب

رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس درباره دلایل افزایش نرخ ارز در یک ماه گذشته گفت: تنها دلیلی که برخی از دلالان می‌‌خواهند در مقطع کنونی بازار ارز را ملتهب کنند این است که ارزهای خود را با نرخ بالا به فروش برسانند و مردم آگاه باشند که ناخواسته در بازی دلالان برای افزایش نرخ ارز قرار نگیرند.

 غلامرضا تاج گردون د درباره تحولات اخیر بازار ارز گفت: نوسانات بازار ارز در یک ماه گذشته به دلیل تاثیرات روانی بوده و خیلی از دلایل اقتصادی پیروی نکرده است.

نماینده مردم گچساران وباشت در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: باید پذیرفت بعد از شروع فعالیت دولت یازدهم از فعالیت دلالان در بازارهای مختلف مانند ارز و سکه جلوگیری شد بنابراین برخی‌ها در مقاطع زمانی کوتاه می‌خواهند جریان دلالی را تقویت کنند.

تاج‌گردون افزود: در حال حاضر فعالیت‌های صرافی‌ها کنترل می‌شود بنابراین احتمال تکرار نوسانات شدید ارزی مانند آنچه که در سال‌های گذشته اتفاق افتاد، بسیار کم است.

وی ادامه داد: یکی از دلایل افزایش شدید نرخ ارز در سال‌های گذشته به دلیل بلوکه شدن دارایی‌های ایران در خارج از کشور بود که معمولا فضای روانی نیز با آن موضوع همراه می‌شد که این موضوع به رشد نجومی قیمت ارز منجر شد.

نماینده مردم گچساران وباشت در مجلس  ادامه داد: تنها دلیلی که برخی از دلالان می‌‌خواهند در مقطع کنونی بازار ارز را ملتهب کنند این است که ارزهای خود را با نرخ بالا به فروش برسانند و مردم آگاه باشند که ناخواسته در بازی دلالان برای افزایش نرخ ارز قرار نگیرند. 

رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس یادآور شد: انضباط مالی دولت در سال جاری باعث کنترل نرخ رشد تورم شد بنابراین در صورت ادامه این انضباط مالی از افزایش نرخ تورم جلوگیری می‌شود.