خودروی پورشه و مازاراتی و بنز از آلمان و ایتالیا، پارچه از ترکیه، مبل از ترکیه، پیاز و پرتقال و سیب زمینی از پاکستان و مصر و لبنان و هندوستان، کفش برای پولدارها از ایتالیا، و خلاصه هر چه نیاز داریم از خارج وارد میشود علمای اصفهان پیش از مشروطه این اعلامیه را صادر کردهاند.
«این خدام شریعت مطهره با همراهی جناب رکن الملک [از وزیران ظل السلطان حاکم اصفهان] متعهد و ملتزم شرعی شدهایم که مهما امکن بعد ذالک تخلف ننماییم. فعلاً پنج فقره است: اولاً قبالجات و احکام شرعیه از شنبه به بعد باید روی کاغذ ایران بدون آهار نوشته شود. اگر بر کاغذهای دیگر نویسند، مهر ننموده و اعتراف نمینویسیم. قباله و هر حکمی که روی کاغذ دیگر نوشته بیاورند و تاریخ آن بعد از این قرارداد باشد، امضا نمینماییم. حرام نیست کاغذ غیر ایرانی و کسی را مانع نمیشویم، اما به این روش متعهدیم. ثانیاً کفن اموات اگر غیر از کرباس و پارچه اردستانی یا پارچههای دیگر ایران باشد، متعهد شدهایم بر آن میت ماها نماز نخوانیم، دیگری را برای اقامه صلوه بر آن میت بخوانند، ماها را معاف دارند.
ثالاً ملبوس مردانه جدید که از این تاریخ به بعد دوخته و پوشیده میشود، قرار دادیم، مهما امکن، هر چه بدلی آن در ایران یافت شود، لباس خودمان را از آن منسوج نماییم و منسوج غیرایرانی نپوشیم. احتیاط نمیکنیم و حرام نمیدانیم لباسهای غیرایرانی را، اما ماها ملتزم شدهایم حتی المقدور بعد از این تاریخ، ملبوس خود را از نسج ایرانی بنماییم. تابعین ماها نیز کذلک، متخلف توقع احترام از ماها نداشته باشد، آنچه از سوابق پوشیده داریم و دوخته، ممنوع نیست استعمال آن.
رابعاً میهمانیها، بعد ذلک و لو اعیانی باشد، چه عامه چه خاصه، باید عنقر باشد، یک پلو و یک خورش. اگر زاید بر این، کسی تکلف دهد، ماها را به محضر خود وعده نگیرد. خودمان نیز به همین روش میهمانی مینماییم. هر چه کمتر و مختصرتر از این تکلف کردند موجب مزید امتنان ماها خواهد بود.
خامساً وافوری و اهل وافور را احترام نمیکنیم و به منزل او نمیرویم، زیرا که [طبق] آیات باهره ان المبذرین کانوا اخوان الشیاطین و لا تسرفوا و ان ا... لایحب المسرفین و لا تلقوا بایدکم الی التهلکه.» و حدیث لا ضرر و لاضرار «ضرر مالی و جانی و عمری و نسلی و دینی و عرضی و شغلی آن محسوس و مسری است و خانوادهها و ممالک را به باد داده، بعد از این، هر که را فهمیدهایم وافوری است به نظر توهین و خفت مینگریم».
ملاحظه میفرمایید؟ این اعلان نامه روحانیان و تاجران اصفهان مربوط به 110 سال پیش است. قبل از مشروطه، علما و تجار اصفهان مینشینند و این تعهدنامه اسلامی- انسانی ایرانی را که سرشار از عشق به میهن است امضا میکنند و به مردم درس میهن دوستی و حمایت از کالای وطن و سادگی و ساده پوشی و اجتناب از اسراف میدهند. امروز بروید ببینید کالاهای وارداتی چه به روز تولیدات داخلی آورده که حتی در قهوه خانه هم تنباکوی آغشته به پارافین و مشتقات خارجی مصرف میشود. بروید ببینید ازدواج به چه سوداگری منزلتهی شده است. بروید ببینید چشم و هم چشمی چه میکند و شام یک عروسی به 150 میلیون تومان سر میزند، ببینید چند میلیون پسر و دختر از سن ازدواج گذشته در خانههای پدری زندگی میکنند و کسی جرأت ازدواج ندارد. بروید ببینید جلوی چشم ملت که خط فقر در کشورشان به زیر دو میلیون پول بیارزش ایرانی رسیده، کاخها ساخته و ویلاهای چند ده میلیارد تومانی، و آپارتمانهای متری 10 تا 25 میلیون تومانی عرضه میشود و نومن کلاچرها چه به روز مملکت آوردهاند غیرت را از گذشتگان بیاموزیم.
متأسفانه حتی در عزاداریهای ماه محرم نیز شاهد اسراف و تبذیر هستیم. من از چند سال پیش روز عاشورا به مجلس سوگواری یکی از مردان نیک روزگار دعوت میشوم، مجلسی است عالی و پرشور و حال، سالخوردگان و جوانان در خانه بزرگ خاندان که روزگار دیده ای است مهربان و صاحب کرم گرد میآیند ناهار ظهر عاشورا چلو خورش قیمه، شله زرد و حلواست. ناطقی سخنور در مجلس حاضر میشود، بیاناتی در مدح امام حسین(ع) و شجاعت و پایمردی و حق مداری آن حضرت بیان میکند، اشعاری میخواند، روضهای میخواند و مهمانان به صرف غذایی ساده فراخوانده میشوند. همین و بس.
در پایان مجلس نیز مقادیری چلوخورش برای مردم کم بضاعت فرستاده میشود. از بریز و بپاش و سفرههای آن چنانی خبری نیست. این مجلس چنان پرشور و حال از عشق حسین(ع) است که خاطره آن هفتهها و ماهها در ذهن مهمانان میماند.
چقدر خوب است این روش در اغلب ماههای سال به گونهای تکرار شود دوستی که در خیابان به اتفاق، قدم میزدیم، میگفت: مراسم محرم این نتیجه را دارد که در این چند روزه هیچ کس در ایران گرسنه نمیماند و اغلب مردم کم بضاعت با این گرانی گوشت و مایحتاج بر سر سفره امام حسین(ع) مینشینند و سیر و شکرگزار از سر سفره نوه پیامبر(ص) برمیخیزند.
چقدر نیکوست بر جای گستردن سفرههای آن چنانی برای دولتیان و مجلسیان و سرشناسان، به فکر سفره امام حسین(ع) برای همه مردم ایران باشیم و حال که در مضایق فراوان قرار دارند در سراسر ایران چه در ماه محرم و چه در ماه مبارک رمضان در وقت افطار مردم را به سفره امام حسین(ع) فرا خوانیم. و چه زیباست درسی که مردم کربلا با پذیراییشان در روز اربعین گذشته به ما دادند.
نظر شما