این درحالی است که نباید اینگونه باشد که با تغییر دولتها برنامه های کلیدی هر بخش مانند پزشک خانواده که برای ان ساعتها وقت کارشناسی صرف و میلیارد ها تومان هزینه شده ؛ تعطیل شده یا به فراموشی سپرده شود؛ هرچند که کارهای بزرگ و انقلابی در ان عرصه انجام شده باشد.
درعین حال طی روزهای گذشته برخی جویای سرنوشت این برنامه جامع شدند و وزیر بهداشت نیز با توجه به مسایل مطروحه واز جمله شایعات که حتی بیش از اخبار رسمی رواج یافته بود ،پاسخ داد
***پاسخ دکتر به پزشک خانواده
وزیر بهداشت در خصوص برنامه پزشک خانواده گفت: برنامه پزشک خانواده اقدام قانونی بود که علاوه بر دو استان پایلوت در شهرهای زیر 20 هزار نفر و سپس شهرهای زیر 50 هزار نفر تحت پوشش قرار گرفت و حتی برخی از حاشیه‌های شهرها را نیز تحت پوشش قرار دادیم و برای اجرای سراسری آن نیازمند فراهم شدن زیر ساخت‌ها هستیم.
هاشمی نظام ارجاع را یکی از بخش‌های برنامه پزشک خانواده برشمرد که بر اساس آن پس از بررسی مراجعه کننده پزشک او را به سطوح دو و سه ارجاع می‌دهد و باید برای این سطوح به قدر کافی پزشک آموزش دیده وجود داشته باشد و اعتبارات مورد نیاز نیز تامین شود.
درعین حال وزیر بهداشت در واکنش به شایعاتی که در ارتباط با حذف پزشک خانواده شنیده می شود، تاکید کرد: هنوز با پزشک خانواده ایده آل، فاصله زیادی داریم.
دکتر سید حسن هاشمی در ارتباط با تعیین تکلیف برنامه پزشک خانواده و اینکه گفته می شود طرح تحول نظام سلامت جایگزین آن شده است، گفت: اینها همه خیال پردازی است و شایعه هم الی ماشاالله در جامعه زیاد است.
وی با بیان این مطلب که قصه پزشک خانواده با صبر و تحمل حل می شود، افزود: فکر نمی کنم هیچ دولتی به اندازه این دولت در مورد پزشک خانواده اهتمام داشته است و اگر به استان ها سر بزنید، خواهید دید که تقریبا کمبود پزشک خانواده نداریم. چیزی نزدیک به ۱۵۰۰ پزشک خانواده در شهرهای زیر ۲۰ هزار نفر و شهرهای زیر ۵۰ هزار نفر تکمیل شده اند.
وی با تاکید بر اینکه این پزشک خانواده مد نظر ما نیست، تصریح کرد: هنوز با آن پزشک خانواده خیلی فاصله داریم و دلیلش هم این است که زیرساخت ها ایجاد نشده و در صدد هستیم آنها را تامین کنیم. نخست، مسئله آموزش که خیلی مهم است و از آن مهم تر، نظام ارجاع است. که، ابتدایی ترین خدمت، خدمات آی تی و فناوری اطلاعات است که برای آن هم هیچ بستری فراهم نشده و در حال برنامه ریزی و برنامه نویسی هستیم.
وزیر بهداشت ادامه داد: اینها را باید ایجاد کنیم تا به آن پزشک خانواده مورد نظر برسیم.
هاشمی گفت: قبل از اینکه مجلس به من رای اعتماد بدهد، به نمایندگان مردم گفتم که پزشک خانواده را اگر با همین اعتبارات و جدیتی که وجود دارد، بخواهیم در سراسر کشور ایجاد کنیم، بین ۱۰ تا ۱۵ سال طول می کشد و الان که یک سال و اندی از دوران خدمت ما گذشته است، بیشتر به آن حرف اولیه باور دارم.
وی افزود: معتقدم در این دولت، اگر بتوانیم زیرساخت ها که شبکه بهداشتی است، ایجاد کنیم و فناوری اطلاعات را به وجود بیاوریم و پزشک خانواده را از نظر مهارت و آموزش، درست تربیت کنیم و تخصص پزشک خانواده را در کشور ایجاد کنیم، برای ما کافی است.
وی با ابراز امیدواری نسبت به ایجاد تغییرات جدی در برنامه پزشک خانواده طی 6 ماه آینده، تصریح کرد: این تغییرات موجب می‌شود مردم با آسایش بیشتری از خدمات پزشک خانواده و مراقبان سلامت بهره مند شوند.
وی با اشاره به پوشش جمعیت 12 هزار و 500 نفری برای هر پایگاه سلامت جامع، اظهار کرد: هر چهار پایگاه تحت پوشش یک مرکز جامع هستند که این مراکز قریب به 50 هزار نفر جمعیت را تحت پوشش قرار می‌دهند و امیدواریم تا پایان سال جاری دولت موفق به تکمیل زیر ساخت‌ها در زمینه هایی مانند مراقبان سلامت و سیستم نرم افزاری شود.
وزیر بهداشت اجرای برنامه پزشک خانواده با استانداردهای بین المللی را از جمله نیازهای کشور عنوان کرد و ادامه داد: این برنامه باید طی پنج تا 10 سال آینده استقرار یابد، اگر چه نظرات مختلفی در مورد پزشک خانواده وجود دارد که به همه احترام می‌گذاریم، اما برنامه پزشک خانواده از نمونه‌های موفق سایر کشورها الگو برداری شده و اشکالاتی دارد که باید مرتفع شود.
***و اما دیگران چه میگویند
درهمین حال رئیس انجمن پزشکان عمومی کشور افزود: طرح تحول سلامت از سطح سوم( خدمات تخصصی و فوق تخصصی) آغاز شد در حالی که نیازمند کارکرد در سطح اول( پزشک خانواده و طب عمومی) است و سپس پیوستگی به سطح دو و سه را نیاز داشت بنابراین اگر به همین ترتیب پیش برویم به هیچ عنوان بودجه‌ها کفاف درمان‌های فعلی کشور را نمی‌دهند.
وی ادامه داد: نیاز است از دروازه‌بانانی استفاده شود تا هزینه‌ها را کاهش داده و با سیستم ارجاع از سطح یک به سطوح بعدی برود.
کامیابی در پاسخ به اینکه گفته می‌شود اجرای برنامه پزشک خانواده 10 تا 15 سال زمان می‌برد گفت: در کشورهای دیگر همین زمان صرف شده ولی اینکه بخواهیم طرح را آغاز نکنیم درست نیست، البته قبول دارم که کشورهای دیگر از سطح اول طرح تحول سلامت خود را آغاز کرده‌اند و علت این سیاست وزارت بهداشت را باید از خود آنان پرسید.
وی افزود: در همه جای دنیا طرح تحول سلامت از سطح یک و پزشک عمومی، آغاز شده اما اینکه منتظر هم باشیم تا تمام زیرساخت‌ها آماده شود و بعد نظام ارجاع و پزشک خانواده را پیاده کنیم شدنی نیست.
رئیس انجمن پزشکان عمومی کشور گفت: به نظر می‌رسد ساختار الکترونیکی که باید باشد در مسیر اجرای طرح قابل پیاده‌سازی است و بحث شبکه‌های بهداشت و درمان نیز با شروع طرح قابل بازسازی هستند و اصولاً اعتقاد داریم در شهرهای زیر 20 یا 50 هزار نفر که تصور می‌شود میزان پزشک عمومی کم داریم بیشترین تراکم را در همین شهرها شاهد هستیم.
درهمین حال معاون سازمان بیمه سلامت ایرانیان گفت: کشور در طرح پزشک خانواده به هفت هزار و 600 پزشک نیاز دارد که با وجود فراهم بودن تمهیدات، با استقبال کمرنگ پزشکان در این بخش مواجه هستیم
درمقابل اما رئیس شورای هماهنگی انجمن‌های پزشکان عمومی کشور با اشاره به اینکه وزارت بهداشت پولش را در جاهای گران‌تر خرج می‌کند، گفت: برخی مسئولان وزارت بهداشت می‌خواهند پزشک خانواده اجرا نشود.
مهران قسمتی‌زاده با اشاره به تفسیر دکتر حریرچی، قائم‌مقام و معاون کل وزارت بهداشت از سیاست‌های نظام گفت:«دکتر حریرچی در هنگام تفسیر سیاست‌های نظام درباره سلامت گفت که کلمه پزشک خانواده از بحث نظام ارجاع و سطح‌بندی حذف شده زیرا مقدمات اجرای آن فراهم نیست. اما باید از وی پرسید چگونه است که نیامدن یک عبارت در یک سند توجه وی را جلب کرده ولی مشروط کردن عرضه تمامی خدمات سلامت کشور به رعایت سطح‌بندی را در همان سند اصلاً ندیده و چند روز پس از انتشار این مهم‌ترین سند نظام سلامت کشور، عرضه مستقیم خدمات تخصصی و فوق‌تخصصی را به‌عنوان یکی از اساسی‌ترین قسمت‌های برنامه تحول نظام سلامت اعلام کرده‌اند.»
وی با بیان اینکه دکتر حریرچی برای اثبات نظر خود حتی به قلب واقعیات پرداخته است، گفت: «معاون کل وزارت بهداشت ادعا کردند که تاکنون پزشک خانواده فقط در کشورهای مرفه اجرا شده، اما گویی وی فراموش کردهند که پزشک خانواده علاوه بر استرالیا، کانادا، انگلستان، آلمان، سوئد و کشورهای اسکاندیناوی، در کشورهایی همچون هندوستان، برزیل، تایلند، کوبا، اندونزی و سایر کشورهایی که قصد تحول نظام سلامت را داشته‌اند به‌عنوان یک برنامه راهبردی برگزیده شده است.»
به گزارش انجمن پزشکان عمومی ایران قسمتی‌زاده افزود: «دکتر حریرچی در ادعای ناروای دیگری اعلام کردند که انجمن پزشکان عمومی در گذشته مخالف اجرای پزشک خانواده در کشور بوده، در حالیکه تمامی بیانیه‌های انجمن طی 10 سال گذشته گواهی است بر پشتیبانی‌اش از اجرای پزشک خانواده. منتها در دوره‌های گذشته ما با شیوه اجرای آن مخالف بودیم و معتقد بودیم که شیوه‌های نادرست، شتاب‌زده، بدون پایلوت کردن و بدون اختصاص بودجه کافی، این طرح مترقی را به شکست خواهد کشاند که همین‌گونه نیز شد. اما اکنون 10 سال از استارت آن می‌گذرد و مدت‌هاست در فارس و مازندران پایلوت شده و می‌توان با استفاده از تجربیات گذشته و برطرف کردن ضعف‌های آن و مخصوصاً با توجه به اینکه دولت و مجلس رویکردی منطقی به بخش سلامت پیدا کردند، به‌دنبال تحولی واقعی در نظام سلامت بود.»
رئیس شورای هماهنگی انجمن‌های پزشکان عمومی کشور با انتقاد از مواضع معاونان وزارت بهداشت اظهار داشت: «با وجود تاکید مجدد شخص وزیر بهداشت بر اجرای برنامه پزشک خانواده، رفتار و گفتار برخی مسئولان وزارت بهداشت نشان می‌دهد که می‌خواهند از وظیفه قانونی خود در اجرای این برنامه شانه خالی کنند.»
وی با رد ادعای دکتر سیاری، معاون بهداشتی وزارت بهداشت، مبنی بر گران بودن خدمات پزشکان عمومی، گفت: «ما برخلاف دکتر سیاری، مدعی هستیم وزارت بهداشت پولش را در جاهای گران‌تر خرج می‌کند. سوال ما از وی این است که چطور در شهرهای زیر 50 هزار نفر جمعیت می‌خواهند به‌جای پزشک عمومی از کار‌شناس سلامت استفاده کنند، اما در همان شهرها برای همان شهروندانی که آنان را لایق دریافت خدمات گران پزشکان عمومی نمی‌دانند، در بیمارستان‌ها و کلینیک‌های دولتی خدمات تخصصی و فوق‌تخصصی را به قیمت گران خریداری و به قیمت ارزان عرضه می‌کنند.»
رئیس شورای هماهنگی انجمن‌های پزشکان عمومی در پایان با اشاره به پشتیبانی شورای‌عالی نظام پزشکی کشور از بیانیه اخیر انجمن پزشکان عمومی، تاکید کرد: «کارشناسان و فعالان صنفی پزشکی اجماع دارند که در شرایط بحرانی کنونی، ترجمان واقعی اقتصاد مقاومتی در نظام سلامت، استقرار سطح‌بندی خدمات به محوریت پزشکان عمومی در لباس پزشک حانواده است؛ راهبردی که در سایر نقاط دنیا امتحان خود را پس داده و در ایران نیز مطمئناً گره‌گشا خواهد بود. اما لازمه اجرای آن در وهله نخست، تصحیح اشتباهات 10 سال گذشته است.»
*** مشکل ساز است، اجرا نشود
درهمین حال نماینده مردم شیراز در مجلس خواستار تسریع در حل مشکلات مردم در ارتباط با طرح پزشک خانواده شد.
سیدحسین ذوالانوارتاکید کرد که مردم در ارتباط با این طرح مشکلات متعددی دارند که مسئولان باید لزوما این مشکلات را مرتفع کنند.
ذوالانوار با یادآوری اینکه طرح پزشک خانواده یک طرح آزمایشی بود که در فارس و مازندران اجرایی شد، لازمه اجرای این طرح را فراهم کردن مقدمات و برنامه‌ریزی دقیق‌تر دانست و تاکید کرد: اگر امکان برطرف شدن مشکلات نیست، بهتر این است که طرح به‌طور کلی جمع شود.
وی تصریح کرد: اگر قرار است یک طرح برای مردم مشکل‌ساز شود، بهتر است اجرا نشود.
این نماینده مجلس شورای اسلامی، برطرف کردن نقاط ضعف یک طرح و اجرای صحیح آن را از اجرایی شدن طرح مهمتر دانست و گفت: امیدواریم در آینده نزدیک شاهد تحول جدی در اجرای این طرح باشیم.
دراین راستا دیگر نماینده مردم شیراز در مجلس هم ،گفت: اگر وزارت بهداشت قادر به اجرای سراسری طرح پزشک خانواده نیست چرا برای مردم آزادی عمل قائل نمی شوند و گروهی از مردم مثل مردم فارس باید تاوان آزمون و خطاهای وزارت بهداشت را بدهند.
جعفر قادری گفت: با توجه به اجرای طرح پزشک خانواده در استانهای مازندران و فارس، در جریان سفر وزیر بهداشت در جلسه ای با حضور نمایندگان مجلس،استاندار و مسئولان دانشگاه علوم پزشکی شیراز مسایل و گلایه های مربوط به سراسری نشدن طرح پزشک خانواده را اعلام کردیم.
نماینده مردم شیراز در مجلس افزود: مسئله این است که اگر طرح پزشک خانواده یک طرح قانونی و قابل قبول و مورد تائید وزارت بهداشت است چرا به صورت سراسری و درهمه استانها اجرایی نمی شود و چنانچه اشکال دارد چرا این اشکالات را برطرف نمی کنند.
عضو کمیسیون برنامه،بودجه و محاسبات مجلس تصریح کرد: اگر وزارت بهداشت قادر به اجرای سراسری طرح پزشک خانواده نیست چرا برای مردم آزادی عمل قائل نمی شوند ومردم فارس باید تاوان آزمون و خطاهای وزارت بهداشت را بدهند.
قادری گفت: دلیل منطقی و قابل قبولی وجود ندارد که وزارت بهداشت به مدت 2 سال یک طرح را به صورت پایلوت و آزمایشی قرار دهند و اگر مسئولان نتوانستند ظرف این دو سال اشکالات طرح را برطرف کنند معلوم است که این اشکالات برطرف شدنی نیستند و اگر هم قابل برطرف کردن باشند باید به یک شکلی تعمیم داده شود و همه مردم از مزایای طرح بهره مند شوند.
***چرا پزشک خانواده سراسری نمیشود
درهمین حال نماینده مردم ساری در مجلس با یادآوری اینکه طرح پزشک خانواده مشکلات مردم مازندران را حل نکرده است، گفت: سوال این است که اگر این طرح خوب است چرا هم‌اکنون با همین شرایط در کل کشور اجرا نمیشود؟ و اگر هم اشکال به آن وارد است، چرا فقط در دو استان کشور اجرا می‌شود؟
محمد دامادی گفت: با گذشت 2 سال از اجرای طرح شتاب‌زده پزشک خانواده در مازندران همچنان زیرساخت‌های آن با مشکل همراه است.
نماینده مردم ساری در مجلس شورای اسلامی افزود: یک روز به این طرح عنوان ملی داده می‌شود و امروز میگویند این طرح به‌عنوان پایلوت و آزمایشی مطرح است.
عضو کمیسیون عمران مجلس تصریح کرد: با توجه به درهم تنیده بودن شهر و روستا در مازندران این طرح مشکلات فراوانی را برای مردم و پزشکان به وجود آورده است، چرا که قراردادهای قبلی لغو شده و مردم در صورت مراجعه به پزشکان قابل اعتماد خود قادر نیستند از خدمات بیمه استفاده کنند.
وی گفت: نیروی انسانی و تجهیزات لازم برای اجرای طرح پزشک خانواده مهیا نیست، همچنین آقای وزیر این طرح را موجود ناقص‌الخلقه معرفی کرده است. سوال این است که اگر این طرح خوب است چرا هم‌اکنون با همین شرایط در کل کشور اجرا نمیشود؟ و اگر هم اشکال به آن وارد است، چرا فقط در دو استان کشور اجرا می‌شود؟
دامادی ادامه داد: ساختمان کلینیک طوبی به‌عنوان یک مجتمع آموزشی بود که امروز با حجم گسترده‌ای از مراجعان به‌عنوان سیستم درمانی از آن استفاده می‌شود. این چه درمانی است که مردم باید ساعت 2 بعدازظهر تا 11 شب منتظر نوبت باشند که این وضعیت حتی بازدید ما از این کلینیک را با هزار و یک مشکل مواجه کرد؟
.***منابع در طرح تحول سلامت به درستی توزیع نمیشود
دراین خصوص اما یک عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس با تاکید بر ضرورت پایبندی دولت به قانون در زمینه اجرای طرح تحول سلامت٬ گفت: در خصوص اجرای طرح تحول سلامت هدف بهبود خدمات رسانی به بیماران در مناطق محروم٬ کمتر توسعه یافته و اقشار آسیب‌پذیر بود اما این طرح از هدف خود دور شد.
مسعود پزشکیان در گفت وگو با خانه ملت٬ با تاکید بر ضرورت پایبندی دولت به قانون در خصوص اجرای طرح تحول سلامت٬ گفت: در خصوص اجرای طرح تحول سلامت هدف بهبود رسیدگی به بیماران در مناطق محروم٬ کمتر توسعه یافته و اقشار آسیب‌پذیر بود.
نماینده مردم تبریز٬ آذرشهر و اسکو در مجلس شورای اسلامی٬ ادامه داد: اجرای نادرست طرح تحول سلامت در برخی از فازها منجر به سرازیر شدن اعتبارات به بیمارستان‌های مجهز و دارای نیرو و تخت بیشتر شده در حالی که طبق قانون اعتبارات باید در جاهایی هزینه میشد که سطح برخورداری آنها کمتر بود.
این نماینده مردم در مجلس نهم٬ با تاکید بر اینکه هدف از اجرای طرح تحول سلامت ایجاد عدالت، دسترسی مناسب و پوشش همگانی خدمات درمانی در چارچوب برنامه و منابع بوده است٬ تصریح کرد: کاری که با نام طرح تحول سلامت آغاز شده به نظر من برای دولت مشکل ایجاد خواهد کرد، برای اینکه هزینه خدمت را افزایش داده و قیمت تمام شده به این ترتیب رشد داشته است.
این نماینده مردم در مجلس نهم٬ با تاکید بر اینکه بیمه کردن سیستم بدون هیچ ضابطه و قانونی در طرح تحول سلامت تبعات بدی به همراه دارد٬ گفت: اگر تمام اعتبار دولت نیز در این راستا صرف شود بازهم ادامه کار ممکن نخواهد بود.
وی با بیان اینکه هم‌اکنون که در مراحل ابتدایی طرح تحول سلامت قرار داریم بسیاری از صندوق‌های بیمه‌ای از جمله صندوق بیمه نیروهای مسلح با کسری بودجه میلیاردی روبه رو شده‌اند٬ افزود: تمامی این مشکلات از جمله کسری بودجه‌ها نتیجه افزایش بدون ضابطه تعرفه‌ها است.
پزشکیان با تاکید بر اینکه ادامه اجرای طرح تحول سلامت به این شکل علاوه بر صندوق‌های بیمه به کسری بودجه دانشگاه‌ها نیز منجر خواهد شد٬ گفت: وقتی قیمت تمام شده افزایش یابد بودجه اختصاص یافته پاسخگوی نیازها نخواهد بود و از طرف دیگر افزایش سطح توقع و رشد درآمدهای جاری به اختلاف درآمد‌ها منجر خواهد شد.
وی با بیان اینکه اجرای کنونی طرح تحول سلامت به مثابه تزریق مسکن برای تسکین موقتی درد است٬ افزود: بی‌توجهی دولت به قانون در این راستا مشکلاتی را به همراه خواهد داشت.
وی از تلاش برخی نمایندگان برای علامت‌دار کردن اعتبارات خبر داد وتاکید کرد: با علامت‌دار شدن اعتبارات پول اختصاص یافته به یک بخش در جای دیگر تزریق نخواهد شد.
پزشکیان با بیان اینکه اولویت قرار دادن بحث درمان در هیچ کجای دنیا صحیح نیست و صورت نگرفته است٬ گفت: به طور حتم اولویت قرار دادن درمان در کشور ما به توفیقی منجر نخواهد شد.
وی ادامه داد: اگر تمام اعتبار دولت را در چرخه طرح تحول سلامت بریزند باز هم این سیستم با کمبود منابع مواجه خواهد شد.
این نماینده مردم در مجلس نهم٬ تصریح کرد: هیچ دولتی قادر نبوده با این وضعیت اقتصادی، موفق به سطح‌بندی، کنترل و توفیق در ارجاع شود و در حال حاضر نیز طبیعی است که ادامه اجرای طرح مذکور ممکن نیست.
وی با بیان اینکه به اندازه اعتبارات موجود در کشور باید در خصوص اجرای طرح‌ها برنامه‌ریزی کرد٬ افزود: در خصوص اجرای طرح تحول سلامت به این شکل اگر 2 برابر پول کنونی به دولت داده شود باز هم اجرای توفیق آمیزی را شاهد نخواهیم بود.
پزشکیان با بیان اینکه دولت برای اجرای طرح تحول سلامت با کمبود منابع مواجه است٬ گفت: در قانون در خصوص جزء جزء اجرای طرح تحول سلامت برنامه‌ریزی شده است که اگر اجرای آن طبق قوانین باشد به طور حتم شاهد بروز مشکلی نخواهیم بود.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی٬ با یادآوری اختلاف درآمد شدید بین پزشکان٬ گفت: اختلاف درآمد پزشکان با هیچ مکانیزمی همخوانی ندارد اما در خصوص منابع جدید می‌توان با مدیریت درست به برقراری عدالت و کاهش شکاف‌ها کمک کرد.
نظر شما