بر اساس گزارش این مؤسسه که در ۶۱ صفحه تنظیم شده، قیمت بسیار ارزان سیگار – بین نیم تا یک دلار برای هر پاکت ۲۰ عددی، مهمترین و اصلی‌ترین دلیل رشد مصرف سیگار در ایران و گرایش نوجوانان به این سرگرم کننده فراوان و همه جایی است.
معضل ارزانی و در دسترس بودن سیگار
مهدی ایزدی، کار‌شناس آسیبهای اجتماعی و مشاور ترک سیگار در این باره می‌گوید: سیگار به عنوان یک معضل اجتماعی در میان جوانان و متأسفانه نوجوانان فراگیر شده و در حال رواج است و عوامل فردی و اجتماعی در این مسأله، دخیل است، اما یکی از اصلی‌ترین عوامل را باید ارزانی و در دسترس بودن سیگار برشمرد.
وی می افزاید: از طرفی در خانواده های ما نیز عزم جدی برای دوری از آسیبهای سیگار ایجاد نشده است؛ مثلا وقتی پدر خانواده که از یک طرف فرزند خود را از کشیدن سیگار منع می‌کند، از طرف دیگر او را برای خرید سیگار به مغازه می‌فرستد یا جلوی فرزند خود سیگار می‌کشد چگونه می‌تواند در آینده جلوی لغزش فرزند خود را بگیرد؟
وی با برشمردن نکات کاربردی درباره ترک سیگار می‌گوید: یک نوجوان پیش از ورود به کلوپ سیگاری‌ها و نیز برای مقابله با وسوسه‌های سیگاری شدن باید به معضلات سیگاری شدن و تنفر مردم از خودش هم فکر کند و اعتیاد به سیگار را شوخی نگیرد و بداند شاید هیچ فردی در اولین استفاده از سیگار، فکرش را هم نمی‌کرده که روزی باید برای ترک آن و رسیدن به محبوبیت خانوادگی و اجتماعی تلاش طاقت‌فرسایی را انجام دهد.
یک بار امتحان کردن؛ یک عمر بدبختی کشیدن
ایزدی، یادآور می‌شود: متأسفانه اکنون اعتیاد به قلیان و سیگار عادی شده و جوانان، نوجوانان و حتی دختران گرفتار سیگار هستند. مسؤولان در این زمینه باید چاره اساسی بیندیشند و با توجه به اینکه از لحاظ پزشکی، نوجوانان و جوانان بویژه دختران خیلی سریع‌تر و حتی با مقادیر کمتر به نیکوتین وابسته می‌شوند، باید بدانند که یک بار امتحان کردن مساوی با یک عمر اعتیاد به سیگار و بدبختی است.
در همین زمینه دکتر بنفشه سخی‌زاده، روان‌شناس بالینی و متخصص ترک اعتیاد به خبرنگار ما می‌گوید: کسی که قدرت نه گفتن به دوستان خود را به دلیل نداشتن اعتماد به نفس ندارد، بسیار زود‌تر از دیگران در معرض سیگاری شدن و سقوط در گرداب اعتیاد قرار می‌گیرد. ما باید با حل مشکلات شخصیتی فرزندان، از سیگار کشیدن آنان جلوگیری کنیم.
وی می‌افزاید: متأسفانه ویترین آرایی نیز در سیگاری شدن افراد مزید بر علت است و طبق تحقیقات یک گروه دانشگاهی در سال ۹۲، عوامل مختلفی در موفقیت شرکتهای دخانیات در ایران تأثیر گذار بوده که در معرض دید بودن و تنوع، ارزانی و نیز شمار بالای پاکت‌های سیگار موجود در قفسه فروشگاه‌ها اهمیت فوق العاده داشته است.
نقش خطرناک تبلیغات
این آسیب‌شناس اجتماعی که خود نیز عضو گروه تحقیق میدانی اعتیاد به سیگار بوده است، می‌افزاید: این تحقیق نشان می‌دهد در دسترس بودن راه‌های مختلف برای پرداخت از جمله امکان استفاده از دستگاه‌های خود‌پرداز فروشگاهی (POS) موجب افزایش تمایل شرکتهای دخانیات برای افزایش فضای فروشگاهی می‌شود و دیده شدن برند سیگار‌ها در مراکز خرید موجب افزایش تمایل به دود کردن سیگار و تجربه کردن دخانیات برای نوجوانان است.
دکتر سخی‌زاده نقش تبلیغات ماهواره‌ای در ایجاد میل کاذب برای تهیه سیگار را عامل مهم دیگری در جذب نوجوانان دانسته، می‌گوید: این شرکتها در این راستا از تبلیغات بهره بسیار برده‌اند و تبلیغات آنها بسیار مؤثر بوده است.
تجارت کثیف
دکتر مجید حاجی بابایی، آسیب‌شناس اجتماعی و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد نیز به خبرنگار ما می‌گوید: تجارت دود کردن سلامتی، از کثیف‌ترین تجارتهای جهان است که دعوای بسیاری برسر آن در جهان بوده و هست و در صورت بی‌تفاوتی دولت، این دعوا به زیان مصرف کننده و به سود دلالان ادامه خواهد یافت. وی با اشاره به چراغ سبز برخی مسؤولان دولتی برای واردات سیگار می گوید: با سبک شدن تحریمهای ایرانی، بخشهای مختلفی از بازار ایران چراغ سبزهایی از برندهای مطرح جهانی دیده است که بعد از بازار خودرو، آی تی، لوازم خانگی و قطعات یدکی، بازار سیگار نیز به بهشت برندهایی مانند فیلیپ موریس و مارلبرو تبدیل شده است.
این آسیب‌شناس اجتماعی، تصریح می‌کند: متاسفانه وزیر صنعت و معاونانش از رسمی کردن فروش این برندهای صهیونیستی معروف در ایران حمایت می‌کنند و همه می‌دانیم که تجارت این نوع سیگارهای قاچاق، ۴۰درصد فروش بازار سیگار را تشکیل می‌دهد. این حجم قاچاق بیشتر از سه هزار میلیارد تومان از جیب دولت به جیب قاچاقچیان می‌ریزد.
سیگار نخی ۱۰۰ تومان!
فیروز «م»، یکی از مصرف کنندگان سیگار که پس از ترک کردن برای نجات نوجوانان از آسیب این ماده تلاش کرده، می‌گوید: متأسفانه سیگار در بازار ایران از هر نخ ۲۰۰ تومان و حتی در برخی برند‌ها از ۱۰۰ تومان شروع می‌شود که کمتر از قیمت یک آدامس است!
وی با بیان خاطراتی از دلیل سیگاری شدنش می‌گوید: وقتی سیگار ارزان‌ترین کالای سرگرمی برای من و دیگر جوانان بود به آن گرایش پیدا کردم و با گذشت ۴دهه از آن زمان همچنان سیگار ارزان‌ترین ماده تفریحی در کشور است. وی با اشاره به افزایش جمعیت زنان سیگاری در این سالها می‌گوید: بسیاری از زنان جوان سیگاری مصرف دخانیات را روشی برای آرامش و حتی لاغر شدن می‌دانند و متاسفانه کسی به آنها اطلاعات درست و آموزش لازم را نمی‌دهد.
سیگارکشی در ایران ۱۰برابر ارزان‌تر
دکتر هومن عابدین‌زاده، جامعه‌شناس نیز در این باره به خبرنگار ما می‌گوید: متاسفانه ارزانی بلای جان نوجوانان در ابتلا به مخدر‌هایی چون سیگار و قلیان شده و همه می‌دانیم که این مواد با قیمتی به مراتب ارزان‌تر و حتی ۱۰برابر کمتر از قیمت آن در برخی کشورها به افراد و حتی بچه‌ها فروخته می‌شود.
این جامعه‌شناس با اشاره به اینکه فروشگاه‌ها باید به قانون منع فروش سیگار به کودکان پایبند باشند، می گوید: مافیای سیگار از واردات سیگار از مبادی رسمی جلوگیری می‌کنند تا قاچاقچیان شبه دولتی سودشان کم نشود وگرنه گرفتن مالیات از سیگارهای وارداتی چندین برابر تولید سیگار در داخل می‌تواند سود داشته باشد. به گفته دکتر عابدین‌زاده، جدای از اینکه با گرفتن مالیات می‌توان مصرف سیگار را کاهش داد می‌توان با رونق دادن به صنعت ورشکسته داخلی و جلوگیری از قاچاق در مقیاس بالا، از ابتلای بیشتر افراد به دود کشنده سیگار جلوگیری کرد.
نظر شما