در سال 90 زمانی که رئیس جمهور وقت تصمیم گرفت یک شبه با یک مصوبه ظرفیت پذیرش دکتری در دانشگاه‌های دولتی را 100 درصد افزایش دهد، جای تعجب نیست که سه سال پس از آن بزرگترین دانشگاه غیر دولتی نیز عزمش را برای دو برابر کردن ظرفیت خود جزم کند.
سه سال پیش از این محمود احمدی نژاد رئیس جمهور وقت و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی در تصمیمی اعلام کرد ظرفیت پذیرش 5 هزار و 600 نفری به 10 هزار نفر افزایش پیدا کند. این افزایش در آن جلسه شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسید و مقرر شد تعداد 14 هزار نفری که برای مصاحبه دعوت شده بودند به 20 هزار نفر افزایش پیدا کند و در نهایت هم رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی اعلام کرد که قول مساعد برای حمایت دولت از این اقدام را داده است.
در همان زمان دانشگاه های بزرگ با تردید با این موضوع برخورد و اذعان کردند که پذیرش دانشجوی دکتری به افزایش سطح علمی و پژوهشی دانشگاه ها منجر می‌شود اما بدون وجود زیرساخت امکانات لازم و از همه مهمتر وجود استاد برای راهنمایی این تعداد دانشجو هیچ یک از آرزوهای علمی ایران تحقق نخواهد یافت.
امروز وضع بگونه ای است که کلاس دکتری در برخی از دانشگاه ها با بیش از 30 نفر تشکیل می‌شود و استادان حاضر به تدریس در کلاس هایی با این تراکم نشوند.
مسؤولان آموزش عالی مهمترین دلیل صدور مجوز برای افزایش تعداد دانشجویان این دوره‌ها را هزینه‌های گزافی می‌دانند که از بابت خروج هر دانشجو برای ادامه تحصیل به خارج بر کشور تحمیل می‌شود؛ چیزی حدود 40 هزاردلار در هر سال و 160 هزاردلار برای 4 سال آن هم برای دوره کارشناسی و نه دکترا.
نکته ای که گویا در این مجال از آن غفلت شده آن است که چه تضمینی وجود دارد تا حتی اگر نیمی‌از این هزینه برای تربیت دانشجو در کشور هزینه شود هزینه صرف شده پس از مدتی به چرخه اقتصاد کشور بازگردد.
از سوی دیگر نظام آموزش عالی که برای تامین حقوق اولیه کادر علمی و غیر علمی خود ناچار است همچنان از سر و ته بودجه پژوهشی خود بزند چگونه می‌تواند تامین زیر ساخت های مورد نیاز برای تجهیز و فراهم آوردن امکانات این گروه از دانشجویان را تضمین کند.
آیا تعداد کادر علمی حاضر کشور و حتی تمامی آنچه چندی پس از این سکاندار تربیت دانشجویان خواهند شد می‌توانند از کیفیت آموزش در کلاس های خود بگویند و اصولاً چه تعداد از این گروه خود از اعتبار لازم برای این مقصود برخوردارند؟
بر اساس آیین نامه آموزشی دانشجویان دکتری، هدف از پذیرش در این مقطع "تربیت افرادی است که با احاطه یافتن به آثار علمی‌در یک زمینه خاص و آشنا شدن با روش‌های پیشرفته تحقیق و دستیابی به جدیدترین مبانی آموزش و پژوهش بتوانند با نوآوری در زمینه‌های علمی‌تحقیقاتی، در رفع نیازهای کشور و گسترش مرزهای دانش در رشته تخصصی خود موثر بوده و به تازه‌هایی در جهان دست یابند."
آیا آنچه امروز از توانمندی بخشی از دانش آموختگان دوره‌های تحصیلات تکمیلی و بویژه دوره دکترا می‌شناسیم می‌تواند موید اهداف مورد نظر در چنین آیین نامه‌ای باشد؟
پاسخ به این پرسش و قضاوت در خصوص آن با شما......
نظر شما