استان دیالی از جمله چهار استانی بود که در خرداد ماه 1393 توسط گروهک تکفیری– بعثی داعش به همراه استانهای سنی نشین نینوا، الانبار و صلاح الدین در حملهای برق آسا به اشغال درآمد.
انتشار خبر آزادی کامل استان دیالی زمانی صورت گرفت که نیروهای ترکیبی عراق، منطقه «منصوریه الجبل» در شمال این استان را در تصرف کامل خود در آوردند. به گفته قاسم الارجی، رئیس فراکسیون پارلمانی سازمان بدر، این عملیات در همکاری مستمر میان نیروهای بسیج مردمی و فرماندهی نیروهای عملیات دجله و فرماندهی لشگر پنج و هنگهای مختلف پلیس فدرال عراق اتفاق افتاده است، امری که نشان میدهد طراحی سیاستمداران عراقی به پیشنهاد مرجعیت این کشور، گزینه مطلوبی برای رهایی از شر گروههای مزاحم بوده است.
البته نقش و تأثیر کمکهای جمهوری اسلامی ایران در مقام مستشاری و تأمین نیازهای دولت عراق برای پیروزی در این نبرد ها هم امری غیر قابل انکار است. اگر نبود اهتمام و مساعدتهای ایران، حکومت در عراق شاید ماه ها قبل به دست داعش سقوط کرده بود و تهران از آغاز این بحران در عراق، همواره در کنار دولت و ملت این کشور قرار داشته است.
عراق که در خردادماه سال جاری پایتخت خود، بغداد، را با تهدید اشغال گروههای تکفیری• بعثی داعش مواجه میدید، امروز اما نه تنها بغداد را کاملاً از دسترس این گروه خارج کرده است که در یک برنامه هدفمند، از مرحله دفاع به مرحله تهاجم انتقال یافته و میکوشد سایر مناطق اشغالی را از وجود این گروهک پاکسازی کند.
به یک معنی، عراقیها برای مواجهه با پدیده داعش یک سناریوی دو مرحلهای را تدارک دیدند. نخست؛ مرحله دفاع، دوم مرحله تهاجم. مرحله دفاع که با اشغال چهار استان و تهدید برای اشغال پایتخت از سوی داعش آغاز شد، با حضور به موقع مرجعیت عراق طی فراخوانی عمومی جهت بسیج نیروهای مردمی برای کمک به ارتش و دولت آغاز شد. در این مرحله حدود دو نیم میلیون داوطلب عراقی به فراخوان عمومی مرجعیت لبیک گفته و با سازماندهی ارتش عراق به جبهه های مختلف مقابله با گروهک تکفیری داعش اعزام شدند. در این مرحله هدف نهایی تثبیت «توقف پیش روی»های داعش به سوی بغداد و شهرهای شیعه نشین بود که عملاً با عقب راندن این گروهک از مرزهای پایتخت، به پایان رسید. پس از تثبیت توقف پیشرویهای داعش که در همکاری آشکار نیروهای مردمی و ارتش عراق به همراه نیروهای کرد صورت گرفت، مرحله دوم سناریوی عملیات ارتش عراق یعنی پاکسازی مناطق اشغال شده آغازشد. اولین اقدام عراقیها، حماسه آزاد سازی آمرلی در شمال بغداد، واقع در استان دیالی بود، همین استانی که اخیرا به طور کامل از وجود داعش پاکسازی شد. دومین حماسه عراقیها چند روز قبل از تاسوعا و عاشورای حسینی آغاز شد. عملیات آزاد سازی جرف الصخر که طی آن محور حساس و استراتژیکی در حد فاصل بغداد و کربلا که گروههای تکفیری بعثی امیدوار بودند، از این محور مراسم عزاداری عاشورای حسینی را برهم زنند، به طور کلی پاکسازی شد.
این عملیات تاحدی بر روحیه داعش و همپیمانان آن تأثیرگذار بود که زمزمههای ائتلاف بین المللی و البته نمایشی ضد داعش از سوی غربیها آغاز شد. معنای این پیروزی بزرگ کاملاً برای حامیان داعش مشخص بود. اگر فکری نمیشد، داعش که با اهداف معلومی از سوی حامیان غربیاش ساخته و پرداخته شده بود، در آستانه فروپاشی قرار داشت، بنابراین برای جلوگیری از این رویداد، ائتلاف به اصطلاح ضد داعش شکل گرفت. هرچند تشکیل این ائتلاف هم مانع از پیروزیهای بعدی نیروهای مردمی عراق و ارتش این کشور در آزادسازی مناطق اشغال شده نگردید.
در همین مرحله عراقیها دو عملیات بزرگ و حماسی دیگری را رقم زدند. عملیات آزاد سازی کوبانی و عملیات سنجار در موصل واقع در استان نینوا. براساس سناریوی مرحله دوم، تمامی استانهای اشغال شده توسط داعش آزاد خواهد شد و این قولی است که دولت عراق به مردمش داده است.
صرف نظر از پیروزیهای میدانی، آنچه نگرانی غرب و متحدان منطقهای داعش را برانگیخته، پیوند میان ارتش، دولت و نیروهای مردمی با حمایت مرجعیت عراق است. این امر بویژه پس از تشکیل دولت جدید عراق و پارلمان این کشور اهمیتی دوچندان یافته است و به تثبیت دولت جدید و پارلمان این کشور کمک کرده است. تجربه پیوند دولت و ملت عراق 11 سال پس از اشغال این کشور توسط آمریکا پیام بسیار مهمی دارد، اینکه عراقیها بعد از این قادر خواهند بود سرنوشت خود را با اراده خود تعیین کرده و با چالشهای سیاسی،اقتصادی و از همه مهمتر امنیتی کشورشان، بدون کمک کشورهای خارجی مقابله کنند.
نظر شما