به عبارت دیگر با توجه به سهم 49 درصدی دولت در این گونه صندوقها و سود کمی که بابت ارایه تسهیلات دریافت می‌شود، بی‌تردید به عنوان یکی از مراکز سودآور مورد توجه فرصت طلبان به شمار می‌آید. به همین دلیل خیلی‌ها اصلا دوست ندارند روی آن تبلیغ شود.

یعنی سعی می‌کنند با چراغ خاموش حرکت کنند تا رسانه‌ها روی آن تمرکز نکنند و با اطلاع رسانی لازم، بهره برداران را از منافع عضویت در آن آگاه نسازند، اتفاقی که نمونه‌اش را در صندوق توسعه کشاورزی شاهد هستیم، به طوری که خیلی از کشاورزان در روستاها و شهرهای کوچک و بزرگ حتی اسم آن را برای یکبار هم نشنیده اند.

 بنابراین سوال این است که آیا صندوق توسعه منابع طبیعی هم می‌خواهد در عمل راه صندوق کشاورزی را پیش بگیرد و فقط افراد خاصی از این فرصت سود ببرند یا آن قدر تبلیغ می‌کند که اکثر مردم شهر و روستا در آن عضو شوند و از مزایای آن بهره‌مند گردند که این خود به نوعی به جان گرفتن تعاونی‌ها منجر خواهد شد.

رئیس هیأت مدیره و مدیرعامل شرکت صندوق حمایت از توسعه منابع طبیعی استان اصفهان در این ارتباط به قدس می‌گوید: صندوق توسعه کشاورزی از یکسری تشکل‌های پولدار شکل گرفته است مانند تعاونی گاوداران در واقع یک شمار خاص از آن بهره مند می‌شوند که پول بیشتری دارند. اما در صندوق منابع طبیعی، اولویت با عضویت کسانی است که پروانه چرای دام دارند. در واقع شرط این بوده هر کسی که 5 راس دام دارد می‌تواند 5 سهم بخرد و به ازای هر پروانه چرای دام هم هزار تومان حق عضویت بدهد. 

مهندس روانفر می‌افزاید: این ویژگی سبب شده تا اکنون در استان اصفهان ده هزار نفر عضو این صندوق شوند . حتی یک نفر غیر از بهره بردار واقعی نمی تواند عضو این صندوق شود. البته فقط 5 درصد سرمایه صندوق را به فارغ التحصیلان بخش منابع طبیعی که عضو نظام مهندسی هستند، اختصاص داده‌ایم چون اعتقاد داریم 80 درصد دامداران ما سواد ندارند و باید از طریق فارغ التحصیلان این حوزه سطح اگاهی شان افزایش یابد، اما 95 درصد بقیه را بین بهره برداران عرصه‌های طبیعی. تقسیم کردیم بنابراین 49 درصد پولی که دولت می‌دهد به جیب بهره بردار منابع طبیعی می‌رود. بنابراین ما به دنبال فراگیر شدن این صندوق هستیم و به سوی این هدف هم می‌رویم و می‌خواهیم شمار اعضا را به 33هزار نفر در استان برسانیم تا سرمایه صندوق به 18میلیارد تومان برسد و دولت هم سهم 9میلیارد تومانی اش را تأمین کند.

 احتمال پرداخت نشدن سهم 49درصدی

همچنین یکی از مسایلی که صندوق توسعه حمایت از منابع طبیعی را تهدید می‌کند احتمال پرداخت نشدن سهم 49 درصدی از سوی دولت است؛ اتفاقی که در صندوق توسعه بخش کشاورزی افتاد و دولتهای وقت به دلایل مختلف و بویژه مشکلات اقتصادی از پرداخت سهم خود به این صندوق خود داری می‌کردند.

مدیرکل منابع طبیعی استان اصفهان در این خصوص می‌گوید: دولت در مرحله اول سهمش را به این صندوق پرداخت کرده است. برای مرحله دوم هم در حال پرداخت 5/3 میلیارد تومان است. مشکل ما اینجا، بهره برداران هستند. در صندوق حمایت از توسعه کشاورزی بهره بردار، سرمایه دار است و سهم خودش را براحتی می‌تواند پرداخت کند. اما در اینجا با عشایر و دامدارانی طرف هستیم که وضع مالی شان مناسب نیست. در واقع در اینجا دولت می‌تواند سهمش را بدهد، اما بهره بردار ضعیف است و توان پرداخت ندارد. بعضی از بهره‌برداران ما زندگی شان یک چادر است و چند تا دام و چیزی خاصی ندارد. و هیچ وابستگی و ضرری برای دولت ندارد. بنابراین حتی اگر دولت در این قالب یارانه بلاعوض هم بدهد، یک واحد تولیدی را حمایت کرده است و گوشت تولید می‌کند.

مهندس شاملی می‌افزاید: ما می‌خواهیم هم اشتغال و هم تولید را حفظ کنیم و هم منابع طبیعی مان را که نیاز به حمایت دولت دارد که این مهم فقط با ارایه تسهیلات بانکی به بهره‌برداران ممکن نیست، اما این هدف در قالب صندوقهای حمایتی این موضوع تا حد قابل قبولی ممکن می‌شود. با این همه سخن گفتن از اهداف و دورنمای صندوق آسان است، همان طور که عمل کردن به آنها سخت و گاهی هم با توجه به شرایط غیرممکن است. بنابراین باید منتظر باشیم و ببینیم صندوق توسعه منابع طبیعی در سالهای آینده به چه سرنوشتی دچار خواهد شد.

 مشکل به عملکرد دولتها بر می‌گردد

مدیرعامل صندوق حمایت از توسعه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی در پاسخ به قدس مبنی بر اینکه چرا بیشتر کشاورزان در شهرها و روستاها از وجود صندوق حمایت از توسعه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی که با توجه به کمک‌های دولتی تسهیلات 4 درصدی به اعضا پرداخت می‌کند بی اطلاع هستند؟ می‌گوید: این ایراد وارد و علت اصلی آن این است که در بعضی سالها دولتهای وقت سهم عاملیت یا همان 49 درصدی خود به صندوق را پرداخت نمی کنند .

سید عبدالکریم رضوی اردکانی در نشستی رسانه ای می‌افزاید: بنابراین و با توجه به وابستگی نسبی صندوق توسعه سرمایه گذاری بخش کشاورزی به منابع مالی دولتی و محدودیتهایی که گاهی در دسترسی به آن پیش می‌آید، نمی توان یک مرتبه و همزمان در همه شهرستانها این صندوق را تاسیس کرد تا همه کشاورزان از منافع آن بهره ببرند .

وی با بیان اینکه در هر جایی که منابع مالی فراهم باشد امکان تأسیس صندوق وجود دارد، می‌افزاید: همه سهامداران این صندوق تسهیلات چهار درصدی دریافت کرده اند که مجموع تسهیلات پرداختی از صندوقهای غیردولتی به سهامداران از ابتدا تا کنون بیش از 37 میلیارد تومان بوده است.

 به گفته وی، در 10 ماهه سال جاری نیز 878 میلیارد تومان تسهیلات از منابع صندوق به سهامداران پرداخت شده که نسبت به مدت مشابه سال گذشته 29 درصد رشد دارد.

وی یکی از مشکلات بخش کشاورزی را تامین نقدینگی از دو بعد مقدار و چگونگی تخصیص منابع می‌داند و می‌گوید: پس از تشکیل شرکت مادر تخصصی صندوق حمایت از توسعه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی، تشکیل صندوقهای غیردولتی در دستور کار قرار گرفت و از سال 83 تاکنون، 88 صندوق در چهار قالب ساختاری شکل گرفته است.

رضوی اردکانی، سرمایه صندوق توسعه کشاورزی را تا دی ماه سال جاری 799 میلیارد تومان عنوان می‌کند و می‌افزاید: میزان سرمایه صندوقها در طول 10 سال گذشته، رشد سالانه‌ای در حدود 04/73 درصد داشته است.