وارد آورد و به بهانه های مختلف یا باعث بازداشت نامزدهای این احزاب شد و یا به نوعی با بهانه های واهی از جمله قبول نشدن در آزمون سخت علمی برای کسب صلاحیت شرکت در انتخابات، از ادامه رقابت بازداشت.
دو حزب «نهضت اسلامی» و «سوسیال دموکرات تاجیکستان» بیش از دیگر احزاب در تیررس دولت مرکزی قرار داشته و اکثر نمایندگان و نامزدهای آنان از صحنه رقابت حذف شدند. در این راستا با «محی الدین کبیری»، رئیس حزب نهضت اسلامی تاجیکستان، به گفت و گو نشسته‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
این روزها درباره تعطیلی حزب نهضت اسلامی تاجیکستان به بهانه نیاز نداشتن تاجیکستان به این حزب، در رسانه ها بحث و سرو صدای زیادی شده است. با در نظر گرفتن این موضوع، توضیح بفرمایید ماهیت حزب نهضت اسلامی تاجیکستان بر چه اساسی است و آیا تاجیکستان به حزب نهضت اسلامی نیاز دارد؟
- به نام خداوند بخشنده مهربان، این چند پرسش شما خود موضوع یک گفت و گوست. به طور خلاصه می‌توان گفت که حزب نهضت، ماهیت خود را با افکار و اعمالش در داخل و خارج اثبات کرده است. این حزب یک نیروی مردمی است که در زمینه آرمانها و نیازهای ملت تاجیک به وجود آمده است و در قالب قوانین کشور و در زمینه ارزشهای ملی و مذهبی خویش عمل می‌کند. اگر کسی می‌خواهد ما را ببیند یا معرفی کند، این مشکل اوست.
حزب نهضت اسلامی به دنبال جامعه ای آزاد و پیشرفته است که انسان و کرامت آن در مرکز فعالیتهای دولت باشد. منفعت و خواسته ها باید در متن و چارچوب قوانین جا بگیرد، نه شخصیتها و گروه‌ها. ما جزو این ملتیم. بر کسی برتری نداریم و کمتر از کسی هم نیستیم. اگر تاجیکستان نیاز نمی داشت، در قانون اساسی به احزاب اجازه فعالیت نمی داد. ملت تصمیم گرفته که در کشور حزب داشته باشد و اگر کسی با ما مشکل دارد، پس با رأی ملت مشکل دارد و خودش با ملت آن را حل کند نه با ما. ما آماده هستیم در همه مسایل مهم سیاسی گفت و گو کنیم و با روحیه مشورتی به یک توافق ملی برسیم. حزب با جنجال خیابانی چند نفر بسته نمی شود. قانون، بسته شدن این یا آن حزب را تعیین می‌کند. از طرف دیگر رسمی شدن حزب ما نتیجه یک تفاهم ملی و جوانمردانه دست دادن دو طرف است تا آن وقت که تفاهم ملی هست و آیین جوانمردی وجود دارد، ما هستیم.
مبارزه انتخاباتی حزب نهضت اسلامی تاجیکستان چگونه جریان داشت؟
- مبارزه انتخاباتی بسیار دشوارتر از آنکه انتظارش را داشتیم، بود. ما خود را برای رقابت با احزاب آماده کرده بودیم، اما در مقابل خود یک نیروی فراتر از احزاب را دیدیم. اصلاً در سایه این نیرو(حزب حاکم) دیگر احزاب دیده نمی شوند. مانند اینکه شما خود را برای یک مسابقه کشتی آماده می‌کنید که قانون و آداب خود را دارد، اما در عمل می‌بینید که در میدان مبارزه، قانون جدیدی حاکم است و این، کار را خیلی دشوار می‌کند. شما باید طبق مقررات رفتار کنید، چون تنها اشتباه‌های شما را می‌بینند، اما رقیب شما آزاد است که از همه گونه وسیله، برای مغلوب کردن شما استفاده نماید. وضعیت تقریباً همین است.
مثلاً روند ثبت نامها خوب بود، اما مقامهای محلی انتظار نداشتند که یکباره صدها نامزد از حزب ما ثبت نام کنند. امسال از حزب ما بیشتر از هزار نامزد پیشنهاد شد، اما بیش از نصف آنها را پس از ثبت نام و ارایه شهادت نامه، در حوزه های محلی از رقابت خارج کردند و حالا کمتر از یک سوم نامزدها باقی مانده اند.
برگزاری آزمون برای نامزدها با انتقادات فراوانی همراه شد. می‌توانم بگویم از آخرین تغییرات انجام شده در قانون انتخابات خیلی سوء استفاده شد. درواقع چارچوب روشنی وجود نداشت که این امتحان را چه کسی و چگونه برگزار کند.
برخی صبر شما را تحسین می‌کنند و عده ای از سکوت شما انتقاد می‌کنند. شما سیاست صبر را تا کی ادامه می‌دهید؟
- چه رهبر باشی، چه پیرو، صبر و تحمل و برعکس شور و احساسات مختص انسان است. من پیرو تحسین و یا انتقاد دیگران نیستم. همان طور رفتار می‌کنم که لازم می‌دانم و در آینده نیز همچنین خواهد بود. وقتی که تصمیم می‌گیرم، منفعت مردم و دینم را درنظر می‌گیرم و نتیجه می‌گیرم که آیا این دو محور، از این تصمیم من ضرر می‌کند یا سود. اگر ببینم که صبرم به نفع ملتم است، اگر حتی همه مخالفت کنند، باز هم صبر خواهم کرد، اما نشستن یا کنار رفتن، صبر نیست، پذیرش شکست است. صبر در برابر مشکلات باید با ادامه عمل و تلاش بیشتر همراه باشد. صبرما همراه با عمل است نه همراه با کناره گیری و انزوا.
به شفافیت انتخابات همیشه امیدوار بودید. حالا که انتخابات برگزار شده، نظرتان در مورد شفافیت و دموکراتیک بودن آن چیست؟
- امید ما پس از انتقادات رئیس جمهور رحمان نسبت به اوضاع کشور به دلیل فساد اقتصادی و سیاسی تاجیکستان، بیشتر شد، اما مقامهای محلی نتوانستند شفافیت را تأمین کنند.
اخیرا امامعلی رحمان، مسؤولان زیادی را به خاطر قانون شکنی و عمل نکردن مورد انتقاد قرار داد. به این موضوع باید پی برد که در مقابل ما، منصب دارانی هستند که حتی خود رئیس جمهور نیز از آنها ناراحت است. کسانی که به دستور رئیس جمهور این کشور و قانون آن توجهی ندارند. دلایل کافی وجود دارد که خود مقامهای دولتی در قانون شکنی ها دست داشته اند که ما آن را حضوری به مقامها گزارش دادیم. ما قسمتی از این شکایات را کتبی به کمیسیون مرکزی انتخابات و مقامها فرستادیم.
قانونگذاری تاجیکستان امکانات گوناگون برای شکایت و اعتراض پیش بینی کرده است و در صورت ضرورت از آنها استفاده خواهیم کرد. البته همه تصمیمات به صورت جمعی و پس از تحلیل و بررسی در حزب گرفته می‌شود.
نظر شما