به گزارش خبرنگار ما، این مراسم با حضور حسام‏الدین آشنا، مشاور فرهنگی رئیس جمهور و سرپرست مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری، سیدضیاء هاشمی، معاون فرهنگی اجتماعی وزیر علوم، محمد کافی، رئیس دانشگاه فردوسی و چند تن از نخبگان برگزار شد.

آشنا با طرح اهمیت ماجرا به انعقاد تفاهم‏نامه‏ای میان مرکز تحقیقات استراتژیک ریاست جمهوری با وزارت علوم برای شکل‏گیری اتاق فکر استانها با محوریت دانشگاه مادر آن استان اشاره کرد و گفت: دانشگاه مرکز خلاقیت و فکر است و در رویکردی جدید می‏بایست پای جامعه به دانشگاه‏ها باز شود.

وی با تاکید بر بهره‏گیری از خرد جمعی نخبگان در تصمیم‏گیری‏های کشور، آن را موجب بالندگی جامعه دانست و خاطرنشان کرد: کارآمدی دولت، عنصر مشترک مقبولیت و مشروعیت بسیاری از جوامع است.

به گفته آشنا، بسیاری از نهادها برای جذب بیشتر بودجه و امکانات دولتی، استراتژی خاصی دارند و بنا به اولویتها و برنامه‏هایشان سعی در گرفتن بیشترین امکانات و اختیارات را دارند. در این میدان رقابت دستگاه‏هایی که از گذشته قوی بوده‏اند، قویتر شده‏اند و ضعفا، ضعیف‏تر.

او اضافه کرد: تنها دانشگاه‏ها می‏توانند در این زنجیره تصیم‏گیری، شکاف ایجاد کنند تا دستگاه‏های ضعیف، صدایشان به مرکز برسد.

مشاور رئیس جمهور معتقد است: این یک شوخی است که با سازوکارهای قدیمی بتوان نتایج جدیدی گرفت، باید در سازوکارها تجدید نظر کرد.

  جای خالی دانشگاه سیاست‏پژوه

او اصلاح سازوکارها را منوط به تغییر در چهار حوزه دانش، بینش، روش و برش دانست و گفت: باید در نظام دانشی بازنگری شود تاکنون فقط دانش معطوف به آموزش در دانشگاه‏ها تولید شده است.

آشنا با انتقاد از آموزش‏محور بودن دانشگاه‏ها که منجر به تولید تحصیلکردگان بیکار شده، خاطرنشان کرد: تلاش‏هایی برای ایجاد دانشگاه کارآفرین و پژوهش‏محور انجام شد که بی‏نتیجه ماند اما هیچ تلاشی در دانشگاه‏ها برای تولید دانش سیاست‏گذاری انجام نشده است.

او با تاکید بر اینکه دانشگاه‏ها باید سیاستی باشند نه سیاسی، افزود: دانشگاه سیاستی یعنی دانشگاهی که بتواند اولویتهای منطقه‏ای و ملی را طرح و از آن دفاع کند. دانشگاه سیاست‏پژوه، دانشگاهی است که عملکرد دولتها را ورای ادعایشان، نقد و بررسی می‏کند. دولتی که با رویکرد سازندگی روی کارآمد، چقدر سازندگی داشت؟ در دولت اصلاحات، چه چیزهایی اصلاح شد؟ نتایح دولتی با شعار عدالت‏محوری، کجاست؟ ودولت تدبیر و امید، در چه زمینه‏هایی تدبیر داشته است؟

آشنا معتقد است: چنین دانشگاهی روبروی قدرت حاکم نمی‏ایستد بلکه قدرت حاکم به احترام او می‏ایستد. او گفت: پژوهش‏های دانشگاهی باید به مسایل واقعی و مبتلابه جامعه بپردازد، چه از نظر مساله ‏پژوهی، چه از نظر راه‏حل‏جویی و چه از منظر نقد
 عملکردها.

این مسوول اظهار داشت: ممکن است برخی استادان به حرفهای من بخندند و بگویند که نفسش از جای گرم بلند می‏شود چطور می‏توانیم عملکرد دولت را نقد کنیم؟! بسیاری از مسایل هست که دانشگاهیان باید به آن ورود پیدا کنند، دانشگاهیان خود را جزو مشکلات دولت می‏بینند یا سرمایه‏های چاره‏جویی.

 کشف مصلحت در روش‏های سیاستگذاری

او تغییر بینش را در اصلاح رابطه میان دولت و دانشگاه‏ها ضروری خواند و گفت: تا زمانی‏که استادان خود را یک کارمند حقوق‏بگیر دانشگاه بدانند، اتفاقی نمی‏افتد. سرمنشا تحولات از تغییر در بینش‏هاست.

به گفته وی، دانشگاهیان جزو دهک‏های برتر فکری جامعه هستند و می‏بایست راهبران جامعه باشند.

آشنا با اشاره به اهمیت تغییر در روش‏ها خاطرنشان کرد: دانشگاهیان متدلوژی تحقیقات جزیی‏نگر را می‏دانند اما اگر بنا باشد که رویکرد دانشی و بینشی خود را تغییر دهند لازم است که روشها نیز اصلاح شود. او تاکید کرد: در ‏سیاستگذاری نباید به دنبال حقیقت و واقعیت بود، کشف مصلحت مهم است یعنی یافتن درست‏ترین راه‏حل ممکن.

وی شرط امکان آن راه‏حل را با اهمیت دانست و افزود: خیلی چیزها، درست است اما ممکن نیست برای نمونه در مذاکرات هسته‏ای، درست‏ترین راه‏حل این است که امتیاز ندهیم و امتیاز بگیریم اما آیا این راه‏حل ممکن است؟ وقتی وارد میدان واقع می‏شوید شروع به تعامل به محدودیت‏ها خواهید کرد درحالیکه متدلوژی مصلحت را جایی نیاموختیم. روش پژوهش در سیاستگذاری، جدای از روش پژوهش در علوم است.

آشنا، آخرین مرحله برای اجرای یک راه‏حل مناسب را «برش» عنوان کرد و گفت: تا زمانی‏که نظام مرکزی را در تصمیم‏گیری‏ها بپذیریم، صدای پیرامون به مرکز نمی‏رسد. اتاق فکر استانها باید صدای محلی‏ها را به مدیران ملی برساند.

او اتاق فکر را تشکلی غیرسیاسی برای امور سیاستی خواند که متشکل از ذی‏نفعان و ذی‏ربطان است و تاکید کرد که ما به اصل گفت و گو در اتاق‏های فکر استانی، معتقدیم.

  عرض تسلیت وزارت علوم به دانشگاه فردوسی!

معاون فرهنگی اجتماعی وزیر علوم نیز با اشاره به اهمیت و ضرورت نقش‏آفرینی دانشگاه‏ها در جامعه گفت: اتاق‏های فکر استانی با محوریت دانشگاه‏ها بنا به حل مسایل جامعه دارند چرا که سرمایه‏های سرشار فکری و علمی در دانشگاه‏ها نهفته است.

سید ضیاء هاشمی با تاکید بر اینکه بایستی سیاستگذاری‏ها از پشتوانه علمی برخوردار باشند، یادآور شد: دانشگاه جایی برای آموزش صرف یا صدور مدرک نیست و باید پاسخگو به مسایل اجتماعی باشد.

وی با بیان اینکه تاکنون پیوندی میان دانشگاه و جامعه آنطور که بایسته و شایسته است، شکل نگرفته، خاطرنشان کرد: امروز دانشگاه نتوانسته جایگاه خودش را پیدا کند، امروز با دانشگاه ها بی‏مهری می‏شود و پنجه بر چهره دانشگاه‏ها می‏کشند، دلیلش جز این است که هنوز دانشگاه در جامعه شناخته نشده است. چقدر باید هزینه بدهیم و خسارت ببینیم تا این اهمیت دانشگاه در جامعه را 
دریابیم.

او با اظهار تاسف از وقایع اخیر در دانشگاه فردوسی مشهد گفت: از همینجا به ساحت دانشگاه و دانشگاهیان، تسلیت عرض می‏کنم که چنین تعرضی به دانشگاه فردوسی شد و امیدوارم که درس عبرتی باشد تا چنین مواردی دیگر تکرار نشود.

هاشمی خاطرنشان کرد: توقع داریم که مجریان قانون نیز خود پاسخگوی قانون باشند و این حق دانشگاهیان است که چنین رفتارهای نسنجیده ای را به چالش بکشند.

او از مواجهه عقلانی مدیران دانشگاه فردوسی در این ماجرا قدردانی کرد و افزود: ماجرای اخیر  در دانشگاه فردوسی می‏تواند مساله‏ای برای طرح و بررسی در اتاق فکر خراسان رضوی باشد تا به پرسش‏ها و مسایل پیرامون این حوزه پاسخی عقلانی، شرعی و عرفی داده شود.

وی تاکید کرد: به جای مشاجره باید با گفت و گوی آزاداندیشانه، راه حل یافت.