هر فاطمیه به یاد مادری پهلو شکسته اقامه عزا می کنیم که در مسیر دفاع از ولایت، آنچنان با بصیرت جان در کف اخلاص گذاشت که برای همه عصرها و نسل‌ها تا قیامت، درس است. سلام بر تو ای زهرای مرضیه که ملائک، هنوز ذکرشان را با نام مقدست متبرک می‌کنند. سلام بر تو که رودخانه های جهان، راه دریا را با سر انگشت‌های هدایت تو پیدا می‌کنند و پرستوها پرواز را از مسیر عشق تو می‌آموزند. سلام بر تو که آفتاب را در دوازده آینه به وسعت آسمان تکثیر کردی و نام خداوند متعال را با دوازده قلم بر لوح خاک نوشتی تا دوازده رود بی‌کران تا کرانه ابدیت امتداد داشته باشند....سلام بر تو ای مادرِ پدر، ای بانویی که در حمایت از مردترین مردِ تاریخ ، شهادت را مردانه به جان خریدی تا حق در غبار انحراف مدفون نشود...همزمان با فرا رسیدن ایام فاطمیه و شهادت حضرت فاطمه(س) فرازهایی از سیره سیاسی سیده وسرور زنان عالم را در گفت و گو با حجت الاسلام والمسلمین کاظم صدیقی، امام جمعه موقت تهران و استاد حوزه و دانشگاه مورد بررسی قرار داده‌ایم که در ادامه می‌خوانید.
جناب صدیقی! در بررسی سیره زندگی حضرت زهرا(س) می بینیم که ایشان صرفا بانوی تک بعدی که در بند گذران زندگی روزمره باشد، نیستند بلکه فراتر از آن تمامی ابعاد زندگی حضرت سرشار از درسهای متعالی است؛ اما در سیره فاطمی توجه به امور سیاسی چه جایگاهی دارد؟
- در بررسی سیره سیاسی فاطمی باید به دو برهه حساس تاریخی زندگی ایشان رجوع کنیم. بخشی از سیره سیاسی حضرت در دفاع از رسالت نبوی قابل طرح است و بخش دیگر آن به پاسداری از ولایت اختصاص دارد. در مبحث صیانت از ارزشهای رسالت نبوی باید گفت، در صدر اسلام و آغاز بعثت، رسول خدا(ص) همواره آماج هجمه‌ها و نیرنگ‌های بی‌شمار جاهلان و نااهلان قرار داشتند و دشمنان بارها پیامبر(ص) را مورد اهانت قرار دادند و تاریخ بر وجود مقدس حضرت زهرا(س) که در آن دوران، کودکی 6یا 7 ساله بودند به عنوان یکی از فداییان رسالت نبوی گواهی می‌دهد. در همین زمینه عبدا... بن مسعود نقل می‌کند: به همراه پیامبر(ص) در کنار کعبه بودیم، حضرت در سایه خانه خدا مشغول نماز بود، گروهی از قریش از جمله ابوجهل در گوشه‌ای از مکّه چند شتر نحر کرده بودند، شکنبه آنها را آوردند و بر پشت پیامبر گذاشتند، فاطمه(س) آمد و آنها را از پشت پدرش برداشت. البته این تمام هم و غم حضرت فاطمه(س) برای صیانت از نبی خدا نبود و این بانوی بی قرینه همواره در آن شرایط سخت همراه پدر ارجمند خویش بودند.
اما همان طور که اشاره داشتید بخشی از سیره سیاسی حضرت زهرا(س) به دفاع از ولایت اختصاص دارد، آن حضرت برای تبیین ارزشهای امامت از چه راهبردی بهره بردند؟
- از آنجا که حضرت زهرا(س) امامت و رهبری امت اسلامی را حق علی(ع) می‌دانستند تا پایان عمر کوتاه، اما پر برکت خویش از هیچ تلاشی برای اثبات حقانیت ولایت دریغ نکردند. آن حضرت در آن ایام بحرانی که انحرافها ریشه عمیقی در جامعه اسلامی دوانده بود، گاهی شبها همراه علی(ع) به در خانه مهاجران و انصار می رفتند و حمایت از ولایت و وصیّت رسول خدا(ص) را در یادها زنده می‌کردند. صیانت از ولایت از سوی حضرت زهرا(س) صرفا جانبداری از همسرشان نبود، بلکه آن را یک وظیفه اعتقادی و اجتماعی می‌دانستند.
و چرا مساله ولایت تا این حد مورد توجه حضرت فاطمه(س) قرار داشت؟
- پاسخ به این پرسش بسیار روشن است زیرا امام، انسانها را به سمت سعادت و تعالی رهنمون می‌شود و حضرت زهرا(س) زندگی بدون ولایت را افتادن در ورطه سقوط و تباهی برمی‌شمردند. روایات و اسناد تاریخی نشان می‌دهد زهرای مرضیه(س) با حضور فعّال در خط مقدم مبارزه با نفاق، در نهایت بصیرت همواره سپر محافظت از وجود مقدس حضرت علی(ع) بودند. اساس شناخت توحید و پیروی از ولایت امام معصوم(ع) مبتنی بر بینش و بصیرت است. حضرت زهرا(س) دشمن شناسی را مهمترین رکن بصیرت برشمرده و تاکید دارند آگاهی از معیارهای دشمنی با دین، مؤمنان را از حرکت در مسیر های انحرافی مصون می‌دارد که برای رسیدن به این درجه باید به ولایت توجه ویژه داشته باشیم.
و در شرایط حاضر که انحرافها در جهان اسلام نفوذ کرده و کشورهای مسلمان درگیر خشونتها و ستیزه‌های گروه‌های تروریستی همچون داعش هستند، توجه به سیره سیاسی فاطمی چه تاثیری در انسجام و اتحاد امت مسلمانان دارد؟
- به نکته خوبی اشاره داشتید، زیرا سیره سیاسی حضرت زهرا(س) مبتنی بر آگاهی، تفکر و بصیرت است، چنانکه در خطبه تاریخی حضرت که در دفاع از ولایت ایراد کردند، به روشنی مشهود است که همه جا باید در نهایت بصیرت پشتیبان ولایت باشیم. حضرت فاطمه(س) در آن خطبه تاریخی موضع خاندان عترت را در برابر رژیم حاکم روشن کردند. بنابراین ما نیز باید با تأسی به سیره فاطمی پشتیبان و حامی ولایت باشیم تا ضمن مصون ماندن از گزند انحرافها، امتی منسجم و متحد باشیم.
نظر شما