اما مهمترین مسألهای که سبب میشود بپذیریم خاورمیانه به منطقه گسترش نامحدود سلاحهای هستهای تبدیل نمیشود، تفاوت چشمگیری است که میان دو گزینه تمایل به هستهای شدن و برخورداری از ظرفیت واقعی کسب آن وجود دارد.
آنچه در باره عربستان میتوان گفت این است که هرگاه صحبت از دستیابی و ظرفیت کشورمان در زمینه توانمندی هستهای به میان میآید، نظام سعودی به سرعت واکنش نشان داده است. با اینکه این کشور پول کافی برای سرمایه گذاری وسیع در صنعت فناوری هستهای را دارد، اما نداشتن زیرساختهای هستهای لازم سبب شده نگرانی شعارگونهاش را همواره تکرار کند. بنابراین، این گونه موضعگیریها را باید کنشی دانست که برای زیر فشار قرار دادن آمریکا برای اقدام علیه ایران طراحی شده است.
تئوری دومینوی هستهای خاورمیانه با وجود بی دوام و بی اساس بودن، به آسانی قابل چشمپوشی نیست. چنین نظریهای برای کسانی که مدافع حمله پیشگیرانه نظامی علیه ایران هستند، یک بهانه ژئوپلیتیک برای انجام یک عملیات نظامی ویرانگر به شمار میرود.
حاکمان سعودی از توافق هستهای ایران با قدرتهای بزرگ هراس دارند و در واقع ریاض نگران پیامدهای سیاسی این توافق در عرصه منطقهای است. سفر جان کری، وزیر خارجه آمریکا به ریاض را نیز در همین راستا میتوان ارزیابی کرد تا او در ملاقات با شاه سعودی و وزیران خارجه کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس آنها را مطمئن کند توافق هستهای ایران و آمریکا به سود آنها نیز خواهد بود.
یک حقیقت شناخته دیگردرکشورهای حوزه خلیج فارس این است که آنها به منظور مصون ماندن از حملات رسانهای عربستان و رعایت عرف منطقهای درحمایت از شاه سعودی با موضع این کشور همراه باشند. امارات نیز در این میان هرچند از لحاظ رسانهای پشتیبانی کاملی از عربستان میکند، اما پنهانی موضع موافقی ندارد .
بنا به گفته کارشناسان، عربستان در ظاهر با آمریکا در سه محور دارای اختلاف است. محور اول توافق و نزدیکی ایران با کشورهای 1+5 میباشد که به همین دلیل رژیم سعودی از این موضوع وحشت دارد که ایران و آمریکا در زمینه پرونده هستهای به توافق برسند و منافع و خواسته های این کشور نادیده گرفته شود.
دومین محور اختلاف و انتقاد، خودداری آمریکا از بمباران سوریه به دلیل تلاش ایران و روسیه در آخرین لحظه بود که با توجه به اینکه عربستان خواستار سقوط رژیم بشار اسد بود از این موضع استقبال نکرد و همچنان خواستار اقدام عملی در این زمینه است.
و سومین نکته مهم هم این است که عربستان از آمریکا این انتقاد را دارد که در انقلاب مصر چرا تا مدتی جانب محمد مرسی را گرفته است. به هر حال عربستان میداند ایران به رشد و قدرتی رسیده است که نقش مهم و تعیین کنندهای در سرنوشت منطقه خواهد داشت، واقعیتی که این کشور نمیخواهد آن را باور کند و با منافعش سازگار نیست، بنابراین تا حد ممکن در صدد انجام اقدامهای بازدارنده در این زمینه است.
در پایان باید گفت با ادامه ثبات و آرامش در سوریه، لبنان و عراق، مقاومت منطقه تقویت شده و طرح کشورهای مرتجع عرب با شکست روبهرو خواهد شد.
نظر شما