دکتر علی شریفی استادیار دانشگاه علامه طباطبایی در گفت و گویی با قدس رفتارهایی را که موجب افزایش روزی می‎شوند را بر اساس آیات و روایات بیان می‌کند:

 ایمان و عمل صالح

هر چند خداوند متعال ارزاق دنیوی را به هر مؤمن یا کافری که تلاش کند و طالب دنیا باشد می‎دهد، ولی ارزاق معنوی و اخروی فقط مخصوص صالحان است. از این رو رفتارهای پسندیده افزون بر افزایش روزی مادی دنیوی موجب افزایش روزی اخروی و معنوی می‎گردند. مهمترین عامل افزایش روزی، داشتن ایمان و عمل صالح است. تمامی رفتارهای موجب افزایش روزی را می‎توان در ذیل این دو یعنی «ایمان و عمل صالح» طبقه‎بندی کرد. خداوند متعال وعده کرده به کسانی‎که ایمان می‎آورند و عمل صالح انجام می‎دهند، رزقی نیکو عنایت کند. این رزق شامل ارزاق دنیوی، اخروی، مادی و معنوی است. قرآن کریم می‎فرماید: «آنها كه ايمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، آمرزش و روزى پرارزشى براى آنهاست.»(حج 50)

اگر چه سرای اصلی زندگی مؤمنان، سرای آخرت است و خداوند در آخرت بهترین ارزاق را به مؤمنان عطا می‎فرماید، با این وجود ایمان و عمل صالح سبب افزایش روزی افراد در این دنیا نیز می‎شود. از این‎رو برای سعادتمند شدن در دنیا و آخرت باید ایمان آورد و عمل صالح انجام داد.

   ذکر خداوند

یاد خداوند متعال موجب نورانی شدن قلب و حرکت روح انسان به سمت خداوند متعال می‎شود. خداوند متعال به کسانی‎که همواره به یاد او هستند و حتی در هنگام تجارت و خرید و فروش از یاد او و اقامه نماز و دادن زکات غافل نمی‎شوند رزقی نیکو و بدون حساب عطا می‎کند. «مردانى كه تجارت و معامله،‏ آنان را از ياد خدا و برپاداشتن نماز و اداى زكات غافل نمى‏كند آنها از روزى مى‏ترسند كه در آن، دلها و چشمها زير و رو مى‏شود.) تا خداوند آنان را به بهترين اعمالى كه انجام داده‏اند پاداش دهد و از فضل خود بر پاداششان بيفزايد و خداوند به هر كس بخواهد بى حساب روزى مى‏دهد.» (آیات 38 و 37 نور)  از حضرت علی (ع) نیز نقل شده که فرمودند:هر کس در هر روز سی بار تسبیح خدا را بگوید، خداوند 70 نوع بلا را از او دفع می‎کند که ساده‎ترین آن فقر است.  توجه به این حقیقت که یاد خدا در هر حال بویژه در حالت معامله سبب تقدیر رزق بی‎حد و حصر برای انسان می‎شود و فرد را تشویق می‎کند که همواره در ذکر الهی غوطه‎ور باشد، بسیار مهم است.

 شکر نعمت

شکر نعمتهای الهی موجب افزایش آنها می‎شود. خداوند متعال در قرآن کریم می‎فرماید: «اگر شكرگزارى كنيد، نعمت خود را بر شما خواهم افزود و اگر ناسپاسى كنيد، مجازاتم شديد است.»(ابراهیم 7)

امام علی (ع) نیز می‎فرماید: شکر نعمت موجب افزایش روزی می شود بنابراین می‌توانیم با شکر نعمت‎های الهی درهای نعمتهای بیشتر را برای خود باز کنیم.

  پاکی از گناهان

پاک بودن از گناهان و زشتی‎ها سبب می‎شود خداوند متعال رزقی کریمانه به انسان عنایت نماید. خداوند متعال در قرآن کریم می‎فرماید: «زنان ناپاك از آن مردان ناپاكند، و مردان ناپاك نيز به زنان ناپاك تعلّق دارند و زنان پاك از آن مردان پاك، و مردان پاك از آن زنان پاكند! اينان از نسبتهاى ناروايى كه (ناپاكان) به آنان مى‏دهند مبرّا هستند و براى آنان آمرزش (الهى) و روزى کریمانه‎ای است.» (نور 26) بنابراین اگر خواهان رزقی کریمانه و با ارزش هستیم باید خود را از گناهان پاک نماییم.

  رعایت تقوا

انسان در برخی مواقع در سختی و تنگنا قرار می‎گیرد. در این حالت اگر انسان تقوای الهی پیشه نموده و صبر نماید و برای نجات خود از مسیر حق عدول ننماید، خداوند متعال نیز راهی برای او می‎گشاید تا از این سختی بیرون آید. یکی از تنگناهایی که انسان با آن روبه‌رو می‎شود فقر و تنگدستی است و اگر در چنین حالتی انسان تقوا را رعایت کند و دچار حرام نشود، خداوند نیز راهی برای او می‎گشاید و از جایی که انتظارش را ندارد به وی روزی می‎دهد و هر كس تقواى الهى پيشه كند، خداوند راه نجاتى براى او فراهم مى‏كند، (طلاق2) و او را از جايى كه گمان ندارد روزى مى‏دهد(طلاق 3)

  استغفار

استغفار عامل پاکی از گناهان است. از آن‎رو استغفار با پاک کردن گناهان اثر گناهانی را که سبب کاهش روزی می‎شوند را نیز از بین می‎برد. از این‎رو استغفار، رزق و روزی انسان را زیاد می‎نماید. در حدیثی، امام رضا (ع) از پیامبر(ص) نقل می‎فرماید: «كسى كه خداوند متعال نعمتى بر او داده است بايد شكر خدا را به جا آورد و كسى كه رسيدن رزق او به تاخير افتاده و تهیدست شده، بايد استغفار نماید.» (صحيفه امام رضا(ع)، ص: 84)

حضرت علی (ع) نیز می‎فرماید:

«و استغفار باعث افزایش روزی می شود» بنابراین برای از بین بردن اثرات بد گناهان که یکی از آنها کاهش روزی است، باید توبه نمود.

 عبادت مخلصانه

بندگان مخلص خدا که در تمام زندگی او را مخلصانه بندگی می‎کنند و گوش به فرمان اوامر الهی هستند، رزقی مشخص و تعیین شده از جانب پروردگار متعال دارند. قرآن مجید می‎فرماید: «جز بندگان مخلص خدا، براى آنان روزى مشخصی تعیین شده است»، ( 41 و 40 صافات)

بنابراین عبادت مخلصانه پروردگار متعال و اطاعت از فرامین او سبب نزول رزق می‎شود.

  زیارت قبر امام حسین (ع)

بر اساس روایات برکات زیادی برای زیارت امام حسین(ع) ذکر شده که یکی از آنها افزایش روزی است.

 امام باقر(ع) می‎فرماید: «شیعیان ما را به زیارت قبر امام حسین(ع) امر کنید که همانا زیارت کردن قبر ایشان موجب افزایش روزی شده، عمر را طولانی می‎گرداند و بدی‎ها را از انسان دور می‎کند. همانا زیارت قبر امام حسین(ع) بر هر مومنی که معتقد است خداوند متعال ایشان را به امامت تعیین کرده واجب است.(تهذیب الاحکام، ج6، ص42)

  پرداخت زکات

همان‎گونه که پرداخت نکردن زکات موجب فقر و کاهش روزی می‎شود، پرداخت زکات بر روزی می ا‎فزاید. خداوند متعال در قرآن کریم می‎فرماید: «و آنچه را به عنوان زكات برای رضای خدا مى‏پردازيد همانا فزونی می‎یابد.» (روم 39) بنابراین با پرداخت زکات درهای روزی را بر خود بگشاییم. 

  انفاق در راه خدا

یکی از قواعد مربوط به رزق آن است که انفاق در راه خدا باعث گشوده شدن بیشتر درهای رزق به بندگان شده و بخل و تنگ‎نظری انسان را از رحمت الهی محروم می‎سازد. قرآن کریم می‎فرماید:  «و هر چيزى را (در راه او) انفاق كنيد،  جاى آن را پر مى‏كند و او بهترين روزى‏دهندگان است.» (سبا 39)

بر اساس این آیه کریمه، وقتی انسان اموالی را در راه خداوند متعال انفاق می‎کند، خداوند متعال به رزق او می‎افزاید و جایگزین می‎نماید و چنین فردی هم از ثواب اخروی انفاق بهره‎مند شده و هم اموال دنیوی انفاق شده‎اش باز می‎گردد و رزقش از قبل بیشتر می‎شود. در عوض کسانی ‎که بخل می‎ورزند و انفاق نمی‎کنند، گرفتار بدی‎ها می‎شوند.  خداوند متعال در قرآن کریم می‎فرماید: «كسانى كه بخل مى‏ورزند و آنچه را خدا از فضل خويش به آنان داده انفاق نمى‏كنند، گمان نكنند اين كار به سود آنهاست، بلكه این کار برای آنان بدتر است.» (آل عمران 180)

بنابراین باید بخل را از خود دور و در راه خدا انفاق کرد.