هیچ تصور نمی‌كردیم در دل یک روستا، زراعت گل محمدی به حدی باشد كه در حیرتش می‌مانی و اعجاز دیگری از قدرت خالق را به نظاره می‌نشینی.

اردیبهشت روستای «فرخد» حال و هوای قمصر کاشان را دارد اگر تاکنون به پایتخت گل و گلاب ایران سفر کرده باشی می‌توانی در اینجا خاطراتت را زنده کنی با این تفاوت که اینجا هنوز ناشناخته، آنجا یک دنیا شهرت! اینجا در نهایت محرومیت، آنجا پر از محبوبیت!

عطر گلهای روستای فرخد بی نام و نشان در شیشه‌های گلاب و عطر گلهای قمصر در بیکران مرزها، عطر گل محمدی  فرخد در سجاده نمازگزاران و عطر گل محمدی قمصر در  خانه خدا!

کافی است تنها یک بار اردیبهشت ماه میهمان “فرخد” شوی تا همراه با طبیعت چشم نواز، مهمان هرساله مهد گلاب ناب مشهد باشی.

* گلستانی در آستانه خشکیدن!

به پیشنهاد نایب رئیس شورای اسلامی شهرستان مشهد در نخستین روز هفته جاری روانه روستای «فرخد» در چند کیلومتری جاده کلات می‌شویم.

روستای فرخد که به دلیل درج گزارشهای متعدد از مشکلات بی‌آبی، خاکی بودن معابر با وجود همجواری با کارخانه آسفالت شهرداری مشهد و تحمل آلودگی‌های تنفسی این کارخانه، وضعیت زیر گذر ورودی روستا و برق برای ما معروفیت زیادی دارد این بار کشاورزان آن، میزبان ما برای تهیه گزارش گل گلاب شده است.

خیابان اصلی، بلند و پر پیچ و خم روستا را که تمام کنی رنگ خوش گلهای محمدی تو را از دور به نظاره  باغهای گل محمدی دعوت می‌کند.

نزدیک که می‌شوی بوی خوش گل گلاب نیز تو را مدهوش می‌کند و در اعجاز خلقت این آفریده تحسین برانگیز از خود بی خود می‌شوی.

کارگران زیادی مشغول چیدن گل محمدی هستند خدا قوتی می‌گوییم و برای گفت‌وگو به سراغشان می‌رویم.

بدون ترس از خارهای فراوان بوته گل با سرعت زیادی مشغول چیدن هستند.

می گویند چیدن گل محمدی روش خاصی دارد، باید انگشت شست را داخل گل بگذاری و با انگشت اشاره بر انتهای ساقه فشار بیاوری آن موقع هیچ خاری در دستت فرو نمی‌رود.

می‌گویند از صبح زود کار چیدن گل شروع می‌شود و تا زمانی که گلهای باز شده گلستان تمام  نشده، کار ادامه پیدا می‌کند.

صاحب کار هم مدام در حال انتقال کیسه‌های بزرگ پر از گل، به مرکز خرید روستا است.

او می‌گوید: زمان مفید رسیدن گل دو ساعت است.

حسن صفری که کشت و کار گل محمدی را از پدرش به ارث برده، می‌گوید: از زمان جوانی پدرم کشت گل محمدی در «فرخد» سابقه دارد.

* ضرر گل به جای سود

او که یکی از کشاورزان نمونه سالهای گذشته است و به زراعت سایر محصولات کشاورزی نیز اشتغال دارد، می‌افزاید: متأسفانه امروز زراعت گل محمدی اصلا مقرون به صرفه نیست.

این جوان روستایی با اشاره به وضعیت کشت و کار گل محمدی در مقایسه با دیگر محصولات کشاورزی اظهار می‌دارد: زمان برداشت محصول گل محمدی تنها 20 روز در سال است در حالیکه در تمام سال باید هر 16 روز به بوته‌های گل آب داد.

وی در یک حساب سرانگشتی از هزینه‌های آبیاری، کارگر، سمپاشی و ... مزرعه گل محمدی در طول سال می‌گوید: درآمد این مزرعه گل، حتی مخارج آن را تامین نمی‌کند.

یکی دیگر از کشاورزان گلکار «فرخد» نیز که مشغول انتقال کیسه‌های گل به مرکز خرید روستاست به گزارشگر ما می‌گوید: اگر وضعیت خرید گل به همین منوال ادامه یابد تا چند سال دیگر مزارع باقی مانده گل محمدی نیز خشکیده خواهند شد.

او که در فنون کشت و کار گل محمدی سابقه ای طولانی دارد، می‌افزاید: بسیاری از کشاورزان فرخد مزارع گل محمدی را به مزرعه زعفران تبدیل کرده اند.

* کیفیت برابر، قیمت نصف!

او با بیان اینکه قیمت خرید هر کیلو گل محمدی فرخد با گل محمدی قمصر تفاوت زیادی دارد، اظهار می‌دارد: این در حالی است که از نظر کیفیت شاید گل محمدی فرخد بالاتر باشد.

او با گلایه از بی توجهی متولیان امر کشاورزی در رسیدگی به گلکاران می‌گوید: گلکاران مشهد از گذشته تاکنون ناشناخته مانده اند.

این کشاورز از موانع پیش روی کشاورزان گلکار مشهد در ایجاد صنایع تبدیلی گلاب در مزارع گل محمدی انتقاد می‌کند و می‌افزاید: ما چاره ای جز تحویل گل به کارخانه‌های گلاب با قیمتهای بسیار پایین و نسیه نداریم.

کشاورز گلکار دیگری نیز به جمع ما اضافه می‌شود و می‌گوید: گل محمدی به دلیل فواید و کاربردهای زیادی که دارد به جای ضرر دهی به تولید کننده قطعا می‌تواند بسیار سود آور باشد.

به گفته وی، غنچه گل محمدی در صنایع دارویی و اقلام صادراتی جایگاه بالایی دارد، اما گل محمدی فرخد از این سهم محروم است.

وی با انتقاد از حمایت نشدن از سوی متولیان امر کشاورزی می‌افزاید: سازمان جهاد کشاورزی نه تنها هیچ حمایتی درخصوص آموزشهای مورد نیاز برای ارتقای وضعیت کشت از سنتی به صنعتی  انجام نمی‌دهد، بلکه حتی بر چگونگی کشت نیز نظارت نمی‌کنند.

* برداشت روزانه 5/2 تن گل گلاب

یکی از تولیدکنندگان عمده گل محمدی روستای فرخد هم از انتقال روزانه به طور متوسط 5/2 تن گل به کارخانه‌های تولید گلاب خبر می‌دهد و می‌گوید: هرساله در مدت 20 روز برداشت گل محمدی بیش از 100 تن گل تحویل کارخانه‌ها می‌شود.

علی اکبر رجبی از سختگیری متولیان در رونق صنایع تبدیلی گلاب در مهد گل محمدی مشهد انتقاد می‌کند و می‌افزاید: این در حالی است که بخش عمده ای از موفقیت تولیدکنندگان گل محمدی در قمصر به دلیل صنایع تبدیلی ایجاد شده است.

او که مرکز اصلی خرید گل محمدی در روستای فرخد را دایر کرده است، اظهار می‌دارد: متأسفانه وضعیت بازار فروش گل محمدی هر سال بدتر می‌شود.

وی با اشاره به کیفیت یکسان گل محمدی روستای فرخد با گل محمدی قمصر می‌گوید: این در حالی است که قیمت گل محمدی اینجا تقریبا یک سوم گل قمصر است.

به گفته وی امسال هر کیلو گل محمدی از گلکاران روستای فرخد بین 5 تا 6 هزار تومان آن هم به دلیل عدم امکان رقابت در بین کارخانه‌های تولید گلاب به صورت نسیه خریداری می‌شود.

* زنگ خطر ورود فاضلاب

این تولیدکننده با بیان اینکه هیچ کس باور نمی‌کند که روستاییان فرخد 50 سال است تولید کننده عمده گل محمدی هستند، می‌افزاید: غربت گل محمدی در روستای فرخد و جای خالی حمایت متولیان امر کشاورزی سبب شده به دلیل توجیه‌پذیر بودن هزینه کشت، فاضلاب به جای آب کشاورزی روانه کشت این مزارع شود که این موضوع قطعا در آینده بر کیفیت گلهای 50 ساله تأثیر خواهد گذاشت.