اما انتقادهای بسیاری به این پرداخت وارد می‌شود و اکنون  حذف  تعدادی از یارانه بگیران آغاز و انجام شده است. اما پرسش اینجاست که اجرای این قانون  از همان ابتدا درست بوده و آیا بهتر نبود که از اول  آن را اجرا نمی‌کردیم؟ در بحث مربوط به یارانه های نقدی که به اقشار گوناگون جامعه پرداخت می‌شود، باید به این موضوع مهم توجه کرد که در کشور ما وقتی اتفاقی به نفع مردم می‌افتد، مردم آن را جزو جدانشدنی خودشان می‌دانند. به عبارت دیگر این قانون یا برنامه را حق مسلم خودشان تلقی می‌کنند. وقتی یارانه نقدی برای اولین بار به مردم پرداخت شد، همه آحاد جامعه احساس کردند که دریافت آن حقشان بوده و باید پرداخت می‌شد، اما نکته تأسف آور اینکه اکنون بویژه افراد سرمایه دار و بی نیاز جامعه اعتقاد دارند، هیچ کس نمی‌تواند این حق را از آنان سلب کند. این مورد در بحث پیشنهاد انصراف از دریافت یارانه نقدی به اثبات رسید. البته پنج میلیون نفر از دریافت یارانه نقدی انصراف دادند که بسیاری از آنها نیز به میل خودشان نبود و شاید بیش از  50 درصد آنها به دستور رؤسا یا به تبعیت از رؤسای دستگاه خود اقدام به این کار کردند.

 البته در هر صورت این انصراف یک نوع ایثار بود. به همین دلیل حذف یارانه نقدی کار بسیار سختی است، بویژه آنکه یارانه نقدی افراد طبقات پایین جامعه حذف شود. در حالی که برای پیشبرد برنامه، دولت چاره ای جز این ندارد که یارانه نقدی افراد پردرآمد را حذف کند، حتی اگر در ابتدا یک نارضایتی به وجود بیاید. برای آنکه رغبتی برای انصراف از دریافت یارانه پیش بیاید، دولت لازم است به مرور زمان خدماتی بهتر از میزان یارانه نقدی ارایه کند، در این صورت افراد بتدریج راضی خواهند شد و از اینکه دولت از حوزه های دیگر به آنها توجه کرده، رضایتمندی خودشان را اعلام خواهند کرد.

نکته ای که در این جا سبب مشکل شده، این است که  برخی افراد به صورت ناعادلانه حذف شده‌اند؛ مثلاً فردی دو خودرو به نامش بوده، در حالی که حتی یک خودرو هم ندارد؛ زیرا کارش خرید و فروش ماشین است و هنوز سند ماشین به نام خریدار جدید ثبت نشده است .

اکنون ببینیم از ابتدا، هدفمندی کار درستی بود و اکنون که انتقادها زیادی به آن وارد شده، آیا از ابتدا نباید هدفمندی یارانه‌ها اجرا می‌شد؟ شما یک پلیس را در نظر بگیرید. اگر این مأمور هر میزانی که بدرستی انجام وظیفه کند، به دنبال فعالیت خودش، موجب نارضایتی مردم بشود، در این صورت آن قانون، قانون خوبی نخواهد بود. به عبارت دیگر قانون زمانی خوب است که بتواند آثار مثبت بر جا بگذارد. قانون هدفمندی یارانه‌ها قانون بسیار خوبی است، اما باید خوب اجرا می‌شد که متأسفانه هنگام اجرا در دولت قبل با مشکل مواجه شد و به  نارضایتی بخصوص در حوزه تولید و حوزه های مولد منجر شد، اما نکته مهم این است که اکنون نمی‌توانیم قانون هدفمندی را کنار بگذاریم. یعنی اگر هدفمندی با همین شرایط اجرا بشود، بودجه کشور با مشکل رو به رو خواهد شد و اگر هم کنار گذاشته شود، کار خطرناکی است و امکانش وجود ندارد. بنا بر این باید پیشرفت و حرکت هدفمندی به جلو، اما با احتیاط کامل باشد. اشکالی ندارد که هدفمندی یک مقدار با تأخیر اجرا شود، اما باید درست اجرا شود تا بتواند رضایتمندی عمومی حاصل کند.

با وجود تمام شرایط و مشکلات موجود، بدین معنا نیست که هدفمندی یارانه‌ها قانون بدی بوده است. این قانون در کشورهای دیگر نیز به صورت موفق اجرا شده، اما در کشور ما خوب اجرا نشد و این پیامدها را به دنبال داشت.

*عضو کمیسیون اقتصادی مجلس