این شهر در کتیبه بی ستون به نام  راگا تا نامهای دگر در گذر زمان چون ارغه، ارشکیه، رام اردشیر، ام‌البلاد، ری شهر، شیخ البلاد و محمدیه نامیده شده است و دردوره ای نه چندان کوتاه، پایتخت ایران محسوب می گردید.

راگا از قرن‌ چهارم‌ تا هفتم‌در کشاکش اختلافات مذهبی بوده و چه در زمان مادها ، هخامنشیان، میان پیروان دین زرتشت در پیش از اسلام، زمان قدرت ساسانیان یا تبعید بازماندگان میترایی، مانویان، مزدکیان و دینها و مذاهب دیگر تا بعد ازاسلام  این شهر در گذر زمان شهر مقدسی محسوب می گردید.

به موهبت گذر جاده ابریشم، تجارت ساکنین این شهر رونق و به موجبت حضورسلسله های گوناگون از اهمیت ویژه ای برخوردار بوده است. این شهر ضرابخانه سکه های طلا و نقره عراق عجم و محل صنایع سفال سازی و کاشی سازی از زمان ماقبل تاریخ محسوب می گردید.

با حضور آریایی ها در 2 قرن از میلاد مسیح آثاری از تمدن ،با  پیروزی داریوش بر اژدهاک در قرن 550پیش از میلاد اولین امپراطوری شکل می گیرد که از شرق به سند و ازغرب به آسیای صغیرگسترش می یابد. در فتوحات اسکندر مقدونی در جنگ با یزد گرد سوم تا حدی ویران و پس از مرگ اسکندر این وادی در بین سردارانش تقسیم می گردد. سلوکوس سردار معروف وی، بر سیطره خود افزوده و سلسله سلوکیان را بنا می گذارد.در همان سلسله به دنبال زلزله ای تخریب شده و دوباره توسط سلوکوس بنا وبه نام اوریس یاد می شود.  

در دوره پس از اسلام در شکست از مسلمانان چون دگر شهرها به دست مرزبانان می افتد در دوره ای پناهگاه بنی امیه می گردد.

در قرن چهارم  شکوه عظمت و پیشرفت شایان ذکری را به خود می بیند و پایتخت و مرکز سیاسی  فرهنگی ایران و جهان تبدیل می گردد تا در 617 هجری قمری به دنبال جنگ خو نین  مغول و سپس 786 هجری قمری در جدال با لشکریان تیمور و همزمان با زلزله شدید، ویران وآن شکوه و عظمت به مخرو به ای بدل می گردد و جنگ و اختلافات مذهبی دیگر، آبادانی آن دیار  را دیگر در مخیله ای به تصویر نمی کشید.

بر چهره  این دیار کهن، فتوحات ، شکست ها ،قتل و کشتار ویرانگی ها  و زیبا ترین حکا کی ها انگاشته اند . امادراین میانه ابنیه متبرکه در امان ماندند.

در دوره صفویان به قریه ای کوچک تبدیل گردید که شاه عبد العظیم نامیده شد. در جريان‌ انقلاب‌ مشروطه‌  همواره‌ پناهگاه‌ و مأمن‌ مشروطه‌ خواهان‌ بوده‌ است‌ و محلی برای تحصن محسوب می گردید.

ابنیه گوناکون گلی ، آجری و...در این قسمت از شهر تهران وجود دارد که مجال سخن نیست و در گاهی دیگر گذاری  در آثار تاریخی این بخش شهر می نماییم./ راحله مهیج

برداشت آزاد:

تاریخ شهر ری  /انوش راوید

همشهری انلاین

نشریه کانون تاریخ فرهنگسرای شفق

راسخون