شهرزاد ضمیری ، کارشناس ارشد روان‌شناسی عمومی و مشاور در معاونت اجتماعی ناجا با تأکید بر ضرورت این آموزشها گفت: طی سه سال گذشته خراسان رضوی در زمینه طلاق در کشور رکورددار بوده است که این امر توجه به آموزش مهارت زندگی را می‌طلبد. از این رو در سلسله برنامه های آموزشی که از سال گذشته آغاز شده و در سال جاری نیز ادامه خواهد داشت به تشکیل ، تحکیم ، توسعه و تعالی خانواده می پردازیم.
این بازی باید برد- برد باشد
دکتر ایرج وثوق، روانپزشک هم در این نشست با عنوان «ناگفته های من ، ناشنیده های تو» به موضوع آموزش مهارت گفت و گو در بین زوجین پرداخت و گفت: بنابراعتقاد صاحبنظران همه انسانها درزندگی به دنبال ارضای نیازهای خویش زنده می‌مانند. این نیازها نیز ژنتیک بوده و اکتسابی وآموختنی نیست. البته صاحبنظران در نظریه‌های متعدد این نیازها را دسته بندی کرده اند و معتقدند: دونیاز اساسی و روان‌شناختی نیاز به تعلق خاطر یا عشق ونیاز به کسب منزلت اجتماعی نیازهایی هستند که عدم ارضای آن مشکلاتی را برای بشر فراهم می‌کند .ازاین رو در تحقیقات روان‌شناختی مشخص شده است اطفالی که بدون هیچ تماس وارتباطی با دیگران و تنها متکی بر رفع نیازهای جسمانی رشد می‌کنند با گذشت دو یا سه سال می‌میرند. بدین‌ترتیب برخی اندیشمندان تأکید می‌کنند: نیمی از شخصیت افراد درهمان 48 ساعت اول زندگی و در تماس با مادر و نوازشهای او شکل می‌گیرد.
خطرات «جنگ قدرت» در خانه
این مدرس دانشگاه ادامه داد: چنانچه در فضاهای مختلف خانوادگی ومناسبتهای اجتماعی این نیازها برآورده نشود، افراد شروع به واکنش می‌کنند. نخستین واکنش نیز توجه طلبی است که سبب بروز حس آزردگی شده و به دوصورت مثبت ومنفی بروز خواهد کرد.چنانکه توجه طلبی مثبت در زن را می‌توان در قالب آراستگی بیشتر و یا تلاش برای جلب محبت همسر مشاهده کرد. در بعد منفی نیز زن با نق زدن وایراد گرفتن این توجه طلبی را نشان می‌دهد و اگر مرد این پیامها را جدی نگیرد و آگاه نشود، زن در ارتباط با همسر به شیوه لجبازی متوسل می‌شود که حاصل آن ایجاد احساس خشم در فرد است. بدین‌ترتیب بازی «جنگ قدرت» بین همسران رخ می‌دهد و قدرت طلبی زوجین بروز می‌کند. این در حالی است که در یک زندگی مشترک سالم، بازی برد- برد است و دوطرف باید به رشد وتعالی برسند.
وی گفت: سومین واکنش به بی توجهی ها در قالب انتقام ظاهر می‌شود که سبب بروز حس تنفر خواهد شد، چنانچه دراین مرحله نیز مشکلات در رابطه ها ترمیم و رفع نشود، فرد وارد مرحله دیگر که همان بی تفاوتی است؛ می‌شود که طی این مرحله فرد در رابطه و تعامل خودناامیدی و درماندگی را تجربه خواهد کرد.
دکتر وثوق با اشاره به راهکارهایی برای بهبود روابط افزود: با احترام متقابل و صرف وقت برای تفریح می‌توان این چالشها را کاهش داد، بنابراین با استفاده از فناوری های نوین ازاین تفریحات عکس گرفته و خاطره بسازید و درباره آنها نیز صحبت کنید.
برای خودتان هم وقت بگذارید
وی تاکید کرد: چنانچه در زندگی خانوادگی تنها برای فرزندان فرصت داشته باشید و به توقعات وخواسته های آنها اهمیت دهید ، فرسوده و خسته می‌شود، پس به آنها شیوه تعامل را بیاموزید. برای نمونه اگر شما با آنکه پیتزادوست ندارید اما به خاطر فرزندتان می‌خورید او هم یاد بگیرد که آبگوشت را به خاطر شما بخورد.
دکتر وثوق اضافه کرد: گذران زمان باید لذت‌بخش باشد. برخی معتقدند تفریح مطلوب تفریح پرهزینه است، در حالی که پژوهشها نشان می‌دهد پیاده روی 12 برابر بیشتراز تماشای فیلم اثرگذاراست، ازاین رو باید برکیفیت درروابط بیش از کمیت توجه داشت.
ضرورت آموزشهای خاص
درحاشیه برگزاری این دوره آموزشی گفت و گویی با تنی چند از میهمانان داشتیم. زکیه روحانی ، کارشناس روان‌شناسی و مشاوره با تأکید بر ضرورت این گونه آموزشها گفت: من در دوره های پیش هم شرکت داشتم و به دیگران نیز توصیه کردم حضور داشته باشند، زیرا برخی استادان به مسایلی دراین نشستها اشاره می‌کنند که شاید ما براحتی به این تجربیات دست پیدا نکنیم.
وی تأکید کرد: این گونه نشستها باید درمناطق محروم وآسیب خیز مانند حاشیه شهر نیز برگزار شود، زیرا افرادی که به لحاظ اقتصادی مرفه هستند ازنظر فرهنگی نیز این دغدغه را دارند که زندگی بهتر وآرامتری را برای خود فراهم کنند و حتی هزینه مشاوره را نیز دارند، حال آنکه خانواده های محروم که از قضا با چالشهای جدی مواجه هستند، کمتر این توانایی را دارند.
غلامرضا روحی ، کارشناس ارشد کودکان استثنایی نیز گفت: تغییرات اجتماعی سبب شده آموزشهای خانواده در زمینه همسرداری و فرزندپروری کافی نباشد، از این رو بسیاری از خانواده ها شیوه های تعامل مناسب با اعضای خود را نمی شناسند و دچار چالشها و حتی آسیب می‌شوند، بنابراین خانواده بخصوص والدین باید اندوخته ها وتجربیات خود را افزایش داده و به روز کنند.
وی با اشاره به فرصت اندک همسران برای گفت و گو با یکدیگر افزود: اغلب ما همسران مهارت ایجاد ارتباط و حفظ آن را حتی در حد گفت و گو نداریم، از این رو چه بسا همسرانی که انتظاراتی از طرف مقابل داشتند، اما نتوانستند مطرح کنند یا نامناسب بیان کردند و این رابطه به مجادله کشیده شده است. این در حالی است که سلامت رابطه همسران بایکدیگر در تأمین سلامت روانی فرزندان نیز اثر گذاراست .
تغییرات خردمندانه در زندگی
مسعودی که 18 سال زندگی مشترک دارد نیز گفت: من تمام جلسات سال گذشته را شرکت داشتم و این آموزشها در بهبود کیفیت زندگی‌ام اثر چشمگیری داشت، چون در گذشته شیوه رویارویی با مشکلات را نمی دانستم وحتی توان بیان توقعات خود را به همسرم نداشتم. همچنین اگر مشکلی داشتم با خودم می‌گفتم: «مهم نیست» اما براساس آموزشهایی که سال گذشته فرا گرفتم به اهمیت این مسایل و رفع آنها پی بردم. وی اضافه کرد: آموزش این مسایل مفید است اما گاه فضای خانواده برای این تغییرات مهیا نیست یا حتی همسران به دلیل نگرش خود در برابر این مسایل مقاومت می‌کنند که این مساله می‌تواند چالش برانگیز باشد.
فرصتهایی که از دست می‌دهیم
فاطمه مرادی- وکیل دادگستری- نیز تأکید کرد: در زندگی فرصتهایی هست که ما می‌خواهیم با همسرمان صحبت کنیم، اما نتوانسته‌ایم یا حتی به درستی صحبت نکرده‌ایم.
به باور من علت این مساله ریشه در کودکی و باورهای فرهنگی جامعه ما دارد که به فرزندان اجازه بروز و ظهور خود را نداده اند. از این رو معتقدم دراین جلسات باید به فرزند پروری و شیوه های مناسب آن و مهمتراز آن به درک خودشناسی بپردازند، زیرا بیشتر ما در شناخت احساسات خود دچار مشکل هستیم و نمی دانیم چه احساسی داریم.
وی که 12 سال تجربه زندگی مشترک دارد، افزود: به نظرم بهتراست برروی آگاهی های پیش از ازدواج تأکید شود. جوانان ما با شتابزدگی ازدواج می‌کنند و با همان سرعت جدایی رخ می‌دهد که به علت نبود شناخت و آگاهی کافی است. درحالی که باید با آموزش مناسب ازدواجها عاقلانه صورت بگیرد و با خردمندی ادامه داشته باشد.
نظر شما