به کزارش قدس آنلاین ازیزد ، بررسی ها نشان داده است هر پكي كه به قليان زده مي‌شود تقريبا 40 برابر يك پك سيگار، دود به ریه فرد مي‌رساند و از طرف دیگر به دليل درجه حرارت بسیار بالای ناشی از اشتعال ذغال، مواد سمي و سرطان زاي بيشتري به وجود مي‌آيد ميزان تركيب سمي منواكسيد كربن در قليان حدود 10 بار بيشتر از سيگار است.
علاوه بر خطرناك بودن دود قليان براي سلامت دستگاه تنفس ـ قلب و عروق ، عامل منفي ديگر قليان ، انتقال بيماريهاي مختلف از طريق دهان و دندان آلوده به وسيله استفاده مشترك چند نفر از يك ني قليان است كه باعث انتقال بيماريهايي مثل سل، هپاتيت و... مي شود. در بين عموم مردم تصور بر اين است که آب قليان ، سموم حاصل از سوختن تنباكو و ذغال را جذب می کند اما اين تصور فقط در صورتی صادق است که اين سموم در آب قابل حل باشند! كه البته اينطور نيست و دودي كه از قليان توليد مي شود مقادير زيادي سموم خطرناك دارد كه باعث بروز ناراحتي و بيماري هاي مختلف مي شود.
قليان و مخاطرات اجتماعي :
در سالهاي گذشته استفاده از قليان به سنين بالا محدود مي شد، در حالي كه در چند سال اخير ضمن افزایش استفاده از قليان متاسفانه نوجوانان و جوانان به طرفداران اصلي آن تبديل شده اند.
تاسف بار تر اینکه اخيرا قليان مصرف خانوادگی پيدا کرده است يعنی پدر و مادر همراه با فرزندان جوان و نوجوان خود، در مکان های تفريحی عمومی، قليان دود می کنند .
خانوادگی شدن قليان باعث شروع عادت به نيکوتين در نوجوانان می شود. بطوریکه علاوه بر اين که قباحت و زشتی مصرف دخانیات و به تبع آن مصرف نيکوتين در نوجوانان از بين می رود، آنان را به نيکوتين نيز عادت می دهد و همین امر باعث می شود به مرور مصرف قلیان به مصرف سيگار تبديل شود ، چرا كه قليان را در هر مكان و زماني نمي‌توان كشيد ( قليان براي آماده شدن نياز به وسايل و ابزار و ذغال و ... دارد ) اما سيگار به راحتي در هر مكان و زماني قابل دسترسي مي باشد . به همين جهت بعد از مدتی نوجوانی که به مصرف نيکوتين به وسيله قليان عادت کرده است، جهت تامين نيكوتين بدن خود به سيگار روی می آورد .
معاون بهداشت و درمان دانشگاه علوم پزشکی یزد، گفت: متاسفانه خیلی از افراد از قلیان به عنوان فرهنگ ایرانی یاد می کردند و خواستار تشکیل سفره خانه ها برای این ادعای خود هستند و وجود همین نگاه سبب شده 25تا 27 درصد افراد جامعه یزد از مواد دخانی استفاده کنند.
دکتر محمد حسن لطفی اظهارداشت : استفاده از سیگار حاصل یک رفتار غلط بوده که توسط فرد انتخاب می شود و اگر مراقبت را از نوجوانان و جوانان صلب کنیم می تواند زمینه ساز اعتیاد در فرد را فراهم کند دراستان 17 درصد مردم در گروههای سنی مختلف سیگاری هستند که این رقم در کشور13درصد می باشد البته این آمار افراد غیربومی استان رانیز شامل می شود واین می تواند زنگ خطری بزرگ برای استان باشد
وی افزود: درفرهنگ ایرانی،اسلامی هیچ جایگاهی برای مصرف سیگارو قلیان وجود ندارد و همیشه مزمت بزرگان ،از جمله مراجع،علما وکارشناسان را در پی داشته است.
لطفی با ابراز نگرانی ازروند روبه رشد مصرف دخانیت در چند سال اخیردر کشورادامه داد:خیلی از افراد از قلیان به عنوان فرهنگ ایرانی یاد می کنند و خواستار تشکیل سفره خانه ها در این زمینه هستند و وجود همین نگاه سبب شده 25تا 27 درصد افراد جامعه یزد از مواد دخانی استفاده کنند.
این مسئول بزرگترین چالش دانشگاه علوم پزشکی یزد را در رابطه مبارزه با قلیان وکافی شاپ ها ی که قلیان عرضه میکنند عدم همکاری برخی دستگاههای اجرایی استان دانست وافزود : سفره خانه و قهوه خانه یک فضای عمومی تلقی می شود و به هیچ وجه در این زمینه کوتاه نیامده و کنترل ها را به طور مداوم انجام می دهیم هر چند معتقدیم این اقدامات به اندازه کافی باز دارنده نبوده است.
وی اجرای برنامه های فرهنگی و ایجابی ،آموزش و توجیه خانواده ها و آگاه کردن افراد از عواقب استفاده از مواد دخانی را در کاهش استعمال دخانیات تاثیرگذار دانست و افزود : یکی از مهمترین دلایل افزایش طلاق و مشکلات اخلاقی استفاده از مواد دخانی و اعتیاد است چراکه استفاده از سیگار و قلیان ترس فرد برای مصرف مواد را نیز از بین می برد.
لطفی با اشاره به این مطلب که نظارت ها ی دانشگاه علوم پزشکی تشدید می شود گفت: نظارت و کنترل بر قهوه خانه ها،کافی شاپ ها و سفره خانه ها مختص یزد نبوده واین طرح توسط دانشگاه های علوم پزشکی سراسر کشور در حال اجرا می باشد.
وی از مردم و همه دستگاه های اجرایی استان درخواست کرد با فرهنگ سازی و آگاهی بخشی مردم نسبت به مضرات استفاده از مواد دخانی از ترویج دخانیات در بین خانواده ها وبه ویژه نسل جوان جلوگیری به عمل آورند.
قليان و مخاطرات پزشكي :
تنباکويی که در قليان مصرف می شود غالبا" از نوع نامرغوب ترين تنباکوهاست. آلودگي اين تنباكوها به يك نوع باکتری موسوم به كوكسي گرم مثبت و يك نوع قارچ موسوم به آسپرژيلوس به اثبات رسيده است .
تحقيقات نشان داده است مصرف اين تنباكوها آسيب‌هاي جبران ناپذيري به ريه و دستگاه تنفس انسان وارد مي‌كند و علاوه بر سرطان‌زا بودن اين مواد دخاني، بيماري پنومونی را بطور چشمگيري در مصرف كنندگان افزايش مي‌دهد. نكته قابل توجه اينكه اين تنباکوها به علت نا مرغوب بودن قابل استفاده در سيگار نبوده و به همين دليل آن را با انواع مواد شيميايی و اسانس ميوه ترکيب می کنند و به اسم توتون ميوه ای می فروشند كه اين امر بيماری زايی دود آن را چند برابر می کند. تحقيقات نشان داده است كشيدن قليان همانند سيگار مي تواند خطر ابتلاء به سرطان ، بيماریهای قلبى، سكته، عقيم شدن، افزايش فشار خون، مشكلات باردارى، بيمارى هاى لثه، بيمارى هاى دندان، مسدود شدن شريان ها، زخم معده و آب مرواريد چشم را افزايش دهد .
نكته مهم اينكه در قليان مواد سمي حاصل از سوختن ذغال به دود آن افزوده مي شود كه به همين دليل بيماريزايي دود حاصل از كشيدن قليان به مراتب از دود سيگار بيشتر مي شود
یک مسئول نیروی انتظامی استان یزد به خبرنگار قدس آنلاین گفت : آگاه سازی جوانان از مضرات شوم قلیان باید اولویت مراکز آموزشی استان باشد و مردم باید تخلفات واحد های صنفی را به «صنوف» گزارش دهند وی از نهادهای مرتبط برای ورود به میدان عمل دعوت کرد و ادامه داد: این نهادها باید از بی تفاوتی نسبت به این معضل پرهیز کرده وبرخورد با آن را در سر لوحه برنامه های خود قرار دهند چرا که این پدیده شوم بر روی فرهنگ اصیل یزد اثر گذار است
وی درخصوص برخورد با گسترش قهوه خانه ها ی بدون مجوز و مراکز عرضه قلیان خبردادو اظهارداشت : در بازدید از 280 واحد صنفی کافی شاپ وقهوه خانه در سال جاری و46 مورد گشت مشترک با نمایندگان اتاق اصناف و مرکز بهداشت شهرستان یزد تعداد 52 واحد صنفی پلمپ و47 واحد اعم از قهوه خانه و کافی شاپ تخلیه وجمع آوری شدند که از 136نفر متصدیان به این مراکز برای تذکر نسبت به جمع آوری واحد صنفی خود به اماکن دعوت شدند.
این مسئول به نهادهای متولی برخورد با واحدهای عرضه کننده قلیان افزود: در این حوزه متولی برخورد با این واحدهای صنفی «مرکزبهداشت شهرستان» است ونیروی انتظامی نیز تنها به عنوان پشتیبان عمل می کند.
وی با درخواست از نهادهای فرهنگی استان جهت اقدام سریع در زمینه فرهنگ سازی و آگاه سازی جامعه نسبت به مضرات استعمال قلیان ابراز داشت: فرهنگ سازی در این زمینه از وظایف نهادهایی مثل خانواده، مدرسه، دانشگاه، ائمه جماعات، دانشگاه علوم پزشکی، مرکز بهداشت، شهرداری، اداره ارشاد، سازمان تبلیغات و رسانه می باشد و با توجه به فراگیری این پدیده در بین نسل جوان لازم است محیط های آموزشی به طور ویژه و با حساسیت زیاد نسبت به «آگاهی بخشی» و «فرهنگ سازی» در زمینه مضرات استعمال قلیان اقدام کنند.
وی ، در پايان نیروی انتظامی را به عنوان بازویی اجرایی در برخورد با این ناهنجاری و یار ویاور نهادهای مرتبط دانست وگفت: نیروی انتظامی در زمینه اقدامات کنترلی وپوششی وظایف خود را به نحو احسن انجام خواهد داد.
معاون سياسي، امنيتي و اجتماعي استاندار يزد هم گفت : يك نگراني در خصوص مقابله با قليان وجود دارد و آن اينكه استفاده از قليان پس از برخورد به عرصه هاي زير زميني راه يابد و كانون هاي زير زميني شكل گيرد كه بايد تدبير لازم صورت پذيرد.
محمد علي طالبي اظهار داشت: از چند سال گذشته كه بحث كنترل دخانيات مطرح شده است، از يك طرف وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي و سازمان ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي هم نظر نبودند كه اين مشكل هم اكنون نيز ادامه دارد.
وي افزود: وزارت كشور تاكيد دارد كه نبايد برخورد سلبي در اين خصوص صورت پذيرد و بايد اين پديده به تدريج حذف گردد، نياز به طرحي است كه در كميته مرتبط دنبال شود و به صورت تدريجي قليان كنار گذاشته شود. طالبي يادآور شد: در جواب آنچه از استان به وزارت كشور در اين خصوص منتقل شده، وزارت كشور مجاز بودن عرضه قليان توسط قهوه خانه ها و سفره خانه هاي سنتي داراي پروانه كسب و بهره برداري تا اطلاع ثانوي و همچنين ممنوع بودن مكان هايي كه داراي مجوز نيستند يا تداخل صنفي دارند و ممنوع بودن صدور مجوز جديد را ارائه داده است.
معاون استاندار خاطر نشان ساخت: يك نگراني در خصوص مقابله با قليان وجود دارد و آن اين است كه استفاده از قليان پس از اين برخورد به عرصه هاي زير زميني راه يابد و كانون هاي زير زميني شكل گيرد كه بايد تدبير لازم صورت پذيرد. اين مقام مسئول گفت: سازمان هاي مردم نهادي كه درعرصه مبارزه با دخانيات فعاليت داشته باشند و همچنين در خصوص اطلاع رساني حوزه سلامت اندك هستند.
وي تاكيد كرد: كميته دخانيات فعاليت خود را در راستاي اينكه به سمت حذف قليان پيش برود و همچنين از ايجاد فضاهاي زير زميني در اين زمينه جلوگيري شود، آغاز نمايد.
معاون استاندار هم افزايي و تعامل همه دستگاه ها در خصوص مبارزه با مصرف قليان را خواستار شد و گفت: برخي ناهماهنگي ها در خصوص جمع آوري قليان اتفاق افتاده كه بايد اين روند اصلاح شود.
تاثیر نیکوتین برپوست ومو
یک متخصص پوست، مو و زیبایی گفت: دود سیگار و قلیان به علت وجود نیکوتین در آن بر روی پوست و مو اثرات منفی دارند.
وی ادامه داد: نیکوتین باعث انقباض و بسته شدن عروق ریه می‌شود که در این صورت جریان خون به پوست کاهش پیدا می‌کند، کاهش جریان خون به پوست و مو عوارضی همانند پیری زود رس پوست، ایجاد چروک های متعدد بیشتر در نواحی لب، تیره شدن رنگ پوست، ریزش مو و سفید شدن رنگ مو می‌شود.
این متخصص عارضه بسیار مهم و جدی در اثر استعمال دخانیات در طولانی مدت را سرطان‌های پوست به خصوص سرطان لب و حفره دهان دانست و تصریح کرد: نکته قابل توجه این است که اثرات قلیان از سیگار به مراتب بیشتر است، بعضی از متخصصین هر بار استعمال قلیان را برابر با کشیدن 40 نخ سیگار می‌دانند.
وی با بیان اینکه متأسفانه اکنون جوانان ما معتاد به دود قلیان شده اند گفت: توصیه ما این است که به هیچ عنوان از دخانیات استفاده نکنند، دخانیات هم بر روی پوست و هم بر روی ارگان های داخلی بدن اثرات منفی دارد که بهترین کار برای پیشگیری حد مصرف و عدم استعمال دخانیات می‌باشد.
این متخصص پوست، مو و زیبایی ادامه داد: متأسفانه این اثرات شامل حال افرادی که در تماس با دود سیگار و قلیان نیز هستند نیز می‌شود. در پایان وی توصیه کرد: افراد به هیچ عنوان در مکان‌های بسته‌ای که دود سیگار یا قلیان وجود دارد قرار نگیرند
نتیجه گیری : عدم مقابله با پدیده شوم گسترش بی حد و اندازه قهوه خانه ها و عرضه کنندگان قلیان، در آینده خسارات را برای فرهنگ ومردمان دیار دارالعباده پدید می آورد که جبران ناپذیری برهمگان معلوم است.
نظر شما