به گزارش قدس آنلاین ،یکی از صاحب نظران بر اساس دیدگاه رهبر معظم انقلاب در تعریف سبک زندگی می گوید:سبك زندگی، مجموعه‏ ای نظام‏مند از فعالیت‌هاست كه از بینش‌ها، گرایش‌ها و كنش‌های اشخاص بر می‌خیزد و به همین مناسبت، مقام معظم رهبری تأكید می ‏كنند كه «رفتار اجتماعی و سبك زندگی، تابع تفسیر ما از زندگی است. هدف زندگی چیست؟ هر هدفی كه ما برای زندگی معین كنیم، به طور طبیعی، متناسب با خودش، یك سبك زندگی برای ما به همراه دارد
به این ترتیب اگر زمینه سازی برای ظهور حضرت مهدی (علیه السلام) در اولویت اهداف زندگی انسان مسلمان شیعه مذهب قرار گیرد و با علم و معرفت نیز همراه باشد، علایق، گرایش ها و عملکرد فرد را تحت تاثیر قرار می دهد. در واقع  این هدف مقدس، اهداف جزئی تر زندگی را دوباره تعریف می کند و بر این اساس سبک خاصی از زندگی شکل می گیرد،مسلما تغییر سبک زندگی براساس مهدویت و انتظار واقعی موجب تغییر در عملکرد فردی و اجتماعی و  تفاوت زاویه نگاه به زندگی در دنیای انتظار می شود.

از این رو در گفتگو با دکتر محمد باقرافشین طباطبایی جامعه شناس و پژوهشگر اجتماعی کارکردهای اجتماعی انتظار را مورد بررسی قرار گرفته است.

دکتر محمد باقر افشین طباطبایی جامعه شناس با بیان اینکه انتظار به معنای گشایش است گفت: د در فرهنگ لغت انتظار یعنی  چشم داشتن به یک رویداد خوب و آغاز یک گشایش بزرگ . آنچه مسلم است در انتظار نوعی امید وجود دارد و همیشه انتظار با امید در رابطه است همانند مادری که منتظر دنیا آمدن فرزندش است و به این امید سختی های دوران بارداری را تحمل می کند یا کشاورزی که به امید رسیدن و پرباری محصول سختی های کاشت را به جان می خرد به امید روزی که به گشایش بزرگی برسد .

وی افزود: با توجه به اینکه انسانها همواره در پی اتکا به نقطه اتصال و امیدی هستند تا از طریق آن منتظر به نتیجه رسیدن افعال و اعمالشان باشند از این رو قرار گرفتن در وادی انتظار به معنای اتکا به امیدی است که انسان را به فعالیت و نشاط در راه آن وارد می کند تا آنجا که با قرار گرفتن در مسیر انتظار و اتکا به موعود مورد توجه دغدغه هایشان کاسته شده و از اضطراب و وحشت دور می شوند از این رو فرآیند انتظار در فع کاستی های اخلاقی جامعه نقش موثری را ایفا می کند .بی تردید انتظار نه تنها در فرهنگ تشییع بلکه در تمامی ادیان و فرهنگ ها ستودنی است از این رو  انتظار آمیخته با کوشش،تلاش و امیدواری است و انسان منتظر در راه رسیدن به محبوب خود تلاش می کند تا بر مسائل و مشکلات فائق آید .

 دکتر طباطبایی فرهنگ شیعه را دارای دو نقطه عطف نسبت به سایر ادیان و فرهنگ ها دانسته اظهار می دارد: در فرهنگ تشییع دو نقطه عطف وجود دارد که عبارت است از  فرهنگ عاشورا و نیمه شعبان که فرهنگ انتظار حلقه اتصال تشییع است.بی تردید در بطن امید اصلاح و تربیت وجود دارد  و در بطن انتظار هر آنچه که اصلاح و تربیت جامعه را موجب می شود قرار گرفته است از این رو منتظر بودن یعنی حرکت به سوی بهترین ها و کسانی که برای تبیین فرهنگ انتظار تلاش می کنند هرگز دست روی دست نمی گذارند و همیشه در مسیر صعود قرار دارند و هیچ گاه سقوط را باور ندارند از این رو دست به اصلاح و تربیت می زنند تا روح امید را در جامعه منتظر که جامعه پویایی است زنده نگاه دارند.

استاد و پژوهشگر اجتماعی  کارکرد انتظار را رسیدن به کمال مطلق دانسته و می گوید: فرهنگ انتظار یعنی رسیدن به کمال مطلق .بنابراین خانواده و مسئولان فرهنگی و تربیتی باید برای رسیدن به کمال مطلق که هنگام ظهور منجی بشریت به وقوع می پیوند خود و جامعه را آماده نمایند و با استفاده از پتانسیل های لازم برای اصلاح و تربیت فرزندان خود و جوانان جامعه اسلامی با وارد کردن سبک و شاخصه های زندگی اسلامی ایرانی انگیزه لازم را برای اصلاح و تربیت آمیخته با انتظار آماده کنند. از فساد دوری کند شاخصه های سبک زندگی اسلامی را شناسایی کنیم از پتانسیل های موجود برای تربیت و اصاح فرزندان استفاده کنند تا انگیزه لازم برای حرکت به سمت کمال مهیا شود .

دکتر محمد باقر طباطبایی دو مکانیزم درونی و بیرونی کنترل اجتماعی را در فرهنگ انتظار مورد توجه قرار داده تصریح می کند:مکانیزم درونی انتظار که در فرهنگ شیعه عامل پویایی و حضور دائمی یک ناظر بر افعال و اعمال زندگی است از اهمیت بسیاری برخوردار است احساس حضور امام در جامعه از موثرترین مکانیزمهای دورنی است که فرد را از ارتکاب به گناه باز می دارد در کنار آن مکانیزم اجتماعی عاملی باری جامعه پذیری و نظارتهای اجتماعی است که در قالب امر به معروف و نهی از منکر و  کاهش ناهنجاریهای اجتماعی بروز می کند، زیرا انتظار واعی و سازنده انتظاری است که موجب کاهش ناهنجاری های اجتماعی و دوری از جرم و جنایت شود به طوری که کارکردهای واقعی انتظار را در سطح جامعه به نمایش بگذارد.

وی می افزاید:مهمترین کارکرد اجتماعی انتنظار کنترل اجتماعی است کنترلی که ارزش ها و هنجارهای دینی را گسترش داده و مانع هر گونه انحراف شود تا جایی که میزان رفتارهای خود را مطابق با آنچه بدان امید دارد و کسی که منتظر اوست تطبیق می دهد پس انتظار واقعی نه تنها کارکرد فردی دارد بلکه کارکردهای اجتماعی به مراتب گسترده تر از آن دارد زیرا مسئولیت زاست و شخص مسئول همواره در پی کاهش ناهنجاری های فردی و اجتماعی است به طوری که در سایه انتظار درصدد است تا بهترین اعمال را انجام دهد چرا که به این مسئله معتقد است که همیشه امام زمان (ع) در آن جا حضور دارد،بنابراین انسان منتظر هم مراقب خود است هم مراقب و ناظر اجتماع .انسان متعالی در فرهنگ مهدویت همه ویژگی های یک انسان سالم را داراست از آ جهت که پیرو فردی است که می داند هم حضور اجتماعی دارد و هم دربردارنده تمامی ویژگی های یک انسان متعالی که از انبیاء و اولیاء به او رسیده است بنابراین همانند سازی با چنین انسانی نه تنها در سلامت روح و جسم بلکه رد رفع اختلالات و کمبودهای اخلاقی و اجتماعی موثر است ،زیرا فرد دنباله رو کسی است که هیچ کمبودی نداشته و هرآنچه دارد تعالی یافته و الهی و سرنوشت ساز است لذا عنصر انتظار افراد را متفاوت از دیگران ویا آنچه که قبل از انتظار بوده اند م یکند .فرد منتظر دارای ویژگی هایی است که دیگران از آن برخوردار نیستند و قابلیت ها و ظرفیت هایی که فرد منتظر دارد او را برای رسیدن به هدف و پافشاری بر امیدواری که موجب صفای باطن و رسیدن به آرامش می شود را در او افزایش می دهد از این رو در پی توجه و تلاش برای افزایش قابلیت ها و  استفاده از ظرفیت های روحی و استعدادهای خود همواره در تلاش است تا خود را همانند موعودی کند که انتظارش را می کشد،بنابراین انسان منتظر با باور به غیب همواره در تلاش است تا با همانند سازی از موعود پاک خود روح و جسم خود را پالایش کند .بی تردید قرار گرفتن در این مسیر مساوی است با رسیدن به ارتقای سلامت روح و روان و در نهایت سلامت جسم فرد.

 وی در پایان می افزاید: اگر انتظار را به معنای دست روی دست گذاشتن و صرفا به امید آمدن منجی و درست شدن کارها به دست ایشان ندانیم و آن را به نوعی تلاش جمعی در قالب اجتماع مرتبط کنیم نگاه ما به مقوله انتظار متفاوت تر از نگاه دیگر ادیانی که منتظر موعود هستند می شود .نگاه منتظری که مایل است جامعه را اصلاح کند بر این مدار قرار دارد که در مقابل امام غایب مکلف به انجام دستورات و فرامین اوست از انی جهت باید هم خود و هم جامعه را برای رفع موانع ظهور یعنی پاکسلزی فساد آماده کند و در سبک زندگی فردی و اجتماعی خود تحولاتی را رقم زند تحولاتی که نه تنها یک وظیفه بلکه مسئولیت اوست و در قبال آن مسئولیت بزرگی برعهده دارد