یعنی ۶۸۸ دهنه چشمه دایمی و فصلی مورد استفاده کشاورزی و شرب روستاها، ۲۵۰ حلقه چاه آب شرب و ۱۵۳ رشته قنات خشک شده است.
کمبود بارش و خشکسالی‌های اخیر اقلیمهای سراسر کشور را تحت تأثیر قرار داده به‌گونه‌ای که این بحران در لرستان به‌عنوان دومین حوضه پر باران و پر آب کشور خیلی مشهود است.
هدر رفت آب
کارشناس مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای لرستان با بیان اینکه میانگین بلندمدت بارش باران در استان حدود 5/546 میلی‌متر است، اظهار داشت: بیشترین میزان بارندگی در کشور با 933 میلی‌متر، مربوط به ایستگاه سپیددشت و کمترین میزان بارندگی با328 میلی‌متر مربوط به آب باریک الیگودرز است.
سعید رستمی با اشاره به اینکه متوسط بارندگی استان طی 10 سال اخیر حدود 514 میلی‌متر است، افزود: متوسط بارندگی استان طی امسال حدود 472 میلی‌متر بوده است.
کاهش 54 درصدی سطح پوشش برف
وی با اشاره به اینکه لرستان به‌طورکلی تحت تأثیر سامانه‌های هواشناسی غرب و جنوب غربی است که به این استان وارد می‌شوند، تصریح کرد: لرستان تقریباً در تمام صفحات جنوبی خود با استان خوزستان هم‌مرز است و این امر سبب شده در ماه‌های گرم سال بخشهای جنوبی استان تحت تأثیر هوای گرم خوزستان قرار گیرد.
وی بابیان اینکه سطح پوشش برفی استان نسبت به سال گذشته 54 درصد کاهش‌یافته است، خاطرنشان کرد: یکی از منابع عمده آب، پوشش برفی است که تأثیر مهمی در آبهای زیرزمینی و سطحی استان دارد.
کارشناس مطالعات پایه منابع آب شرکت آب منطقه‌ای لرستان افزود: حجم روان آبها در استان طی 10 سال اخیر نسبت به بلندمدت حدود 50 درصد کاهش‌یافته که عامل اصلی مربوط به گرم بودن منطقه و تبخیر آب است.
وی اظهار داشت: افزون بر کاهش بارندگی که در استان وجود دارد افزایش نسبی دما و حجم تبخیر سطح آب رودخانه‌ها، برداشتهای غیرمجاز، رعایت نکردن الگوی کشت مناسب، سنتی بودن شیوه‌های آبیاری، هدر رفت آب براثر پوسیدگی شبکه‌های انتقال، کشت محصولات آب‌دوست و عدم تسطیح اراضی کشاورزی از عوامل مؤثر در تشدید بحران است.
خشک شدن 70 درصد چشمه‌ها
معاون نظارت بر بهره‌برداری شرکت آب و فاضلاب روستایی لرستان نیز با بیان اینکه بحث پراکندگی بارندگی یکی از مشکلات اصلی استان بوده، اظهار داشت: کاهش بارندگی طی چند سال اخیر در استان بر روی منابع آب سطحی تأثیر گذاشته، به‌گونه‌ای که حدود 70 درصد چشمه‌های استان خشک‌شده است.
وی بابیان اینکه 160 چشمه و قنات در استان منبع آب شرب استان بوده است، افزود: در پی کمبود بارش و خشکسالی ایجادشده در استان، 120 چشمه و قنات خشک‌شده و فقط از 40 چشمه و قنات در استان استفاده می‌شود. منابع آب زیرزمینی در حاشیه دشتهای استان کاهش چشمگیری داشته به‌طوری‌که گاهی تا 30 متر افت سفره زیرزمینی داشته‌ایم.
خشک شدن 250 حلقه چاه آب‌شرب
وی بابیان اینکه بر اساس آمارگیری انجام‌شده بیشتر چاه‌های استان خشک‌شده، تصریح کرد: در پی خشکسالی‌های اخیر بیش از 250 حلقه چاه آب شرب خشک شد که توسط شرکت آب و فاضلاب روستایی استان در محل روستاهایی که با بحران خشکسالی مواجه هستند 280 حلقه چاه حفر شد.
استفاده از آب شرب برای دام و باغ
وی بیان کرد: مشکل اساسی استان استفاده از آب شرب برای دام و آبیاری باغهاست که باید امور عشایری و جهاد کشاورزی در این زمینه ورود کند.
معاون نظارت بر بهره‌برداری شرکت آبفا لرستان با اشاره به اینکه با حداکثر ظرفیت از منابع آب شرب برای مصارف دام و باغهای استان استفاده می‌شود، گفت: متأسفانه آب شرب مورد هجمه دام و باغها قرارگرفته به‌طوری‌که در برخی مناطق مانند روستای چاله هلوش لوله‌های آبرسانی را با گلوله سوراخ کرده تا برای مصارف دام استفاده کنند و یا در روستای میدان برای تمامی دامها فقط از آب شرب استفاده می‌شود.
شمشیری با اشاره به اینکه 93 درصد آب استان به مصرف کشاورزی می‌رسد و فقط هفت درصد برای آب شرب استفاده می‌شود، افزود: با توجه به بحران آبی که در استان وجود دارد چاه‌های مجاز و غیرمجاز باید تعیین تکلیف شوند، بنابراین اگر از 10درصد چاه‌ها و منابع آب کشاورزی کاهش و صرفه‌جویی داشته باشیم آب شرب استان جبران می‌شود.
تأمین نشدن منبع آب در روستاها
وی با اشاره به اینکه سد و شبکه برای استفاده به‌اندازه کافی در استان وجود ندارد، عنوان کرد: چون منابع آب زیرزمینی مورد تهدید قرارگرفته باید از آبهای سطحی مانند سد استفاده شود.
وی بیان کرد: روستاهای منطقه کوهدشت، دوره چگنی، پلدختر، دلفان و روستاهای شمال بروجرد با مشکل بحران آب روبه رو هستند و با تانکر آبرسانی می‌شوند.
کاهش 18 درصدی بارش
مدیرکل هواشناسی لرستان اظهار داشت: بارش پهنه‌ای استان از ابتدای سال زراعی(مهرماه 93) تاکنون 6/413 میلی‌متر بوده که نسبت به سال گذشته 18 درصد و نسبت به بلندمدت 17 درصد کاهش داشته است.
وی افزود: درتمام شهرهای استان به‌استثنای الیگودرز، ازنا و دورود بارندگی نسبت به وضعیت نرمال کاهش‌یافته است.
افت 14 متری سطح آبهای زیرزمینی
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان بابیان اینکه 72 درصد از آبهای سطحی و 28 درصد از آبهای زیرزمینی استان برداشت می‌شود، اظهار داشت: دو هزار و 593 میلیون مترمکعب از منابع آب سطحی و زیرزمینی استان برداشت می‌شود.
امید علی سیفی با اشاره به اینکه آبهای زیرزمینی طی 10 سال گذشته در تمام دشتها با کاهش جدی روبه رو بوده است، افزود: طی این مدت بیشترین افت سطح آب زیرزمینی به میزان 14 متر معادل 103 میلیون مترمکعب، مربوط به شهرستان کوهدشت و کمترین افت سطح آب زیرزمینی مربوط به دشت چغلوندی به میزان دو متر معادل سه میلیون مترمکعب بوده است.
وی با اشاره به اینکه 688 دهنه چشمه دایمی و فصلی مورد استفاده کشاورزی و شرب روستاها خشک‌شده که امکان جایگزینی برای آنها وجود ندارد، اظهار داشت: برای حل مشکل آب شرب روستاها مجوز حفر 79 حلقه چاه به‌جای چشمه صادرشده است.
تنش آبی در بیشتر شهرستانها
عضو هیأت رئیسه کمیسیون کشاورزی، آب و منابع طبیعی مجلس با اشاره به اینکه براثر خشکسالی‌های اخیر بیشتر شهرستانهای استان با تنش آبی مواجه است، بیان کرد: لرستان جزو استانهایی است که با تنش آبی مواجه است و اگر فشار بیشتر روی منابع آب شرب باشد امکان دارد این وضعیت به بحران تبدیل شود.
محمدتقی توکلی گفت: باید در لرستان برنامه‌هایی درزمینه مدیریت خشکسالی، مدیریت مصرف، سرمایه‌گذاری توسعه آب و برنامه‌ریزی درزمینه کشاورزی و کشت محصولاتی که کمتر به آب نیاز دارد، انجام شود.
نظر شما