به گزارش قدس آنلاین، کسانیکه قلیان می کشند، در هر دم و بازدم، دود بسیار زیادی را با نفس های عمیق تری نسبت به هر پوک به سیگار، فرو می دهند که ممکن است تا یک ساعت نیز به طول بیانجامد

 مقدار دود استنشاق شده در هر مرتبه قلیان کشیدن را برابر با ۱۰۰ الی ۲۰۰ نخ سیگار تخمین زده است. دود تنباکویی که بر اثر حرارت ذغال ایجاد می‌گردد، حاوی بسیاری از مواد سرطان زا است و مصرف کنندگان قلیان به اندازه افراد سیگاری در معرض ابتلا به سرطان دهان، ریه، گلو، مری و مثانه هستند. برخی از افرادی که قلیان می کشند ادعا می کنند که دودی را فرو نمی دهند اما بر اساس تحقیقات انجمن سرطان امریکا، این افراد مستعد ابتلا به سرطان دهان هستند، چنانچه که تحریک مزمن لبها، زبان و دهان، در نتیجه قرار گرفتن در معرض سموم تنباکو، خطر ابتلا به سرطان های دهانی را افزایش می‌دهد.

عدم رعایت بهداشت در کشیدن قلیان یکی از عوامل مهمی است که به این بیماری دامن می زند. معمولا از هر قلیان چند نفر به صورت مشترک استفاده می کنند که همین امر باعث آلوده شدن شلنگ همیشه مرطوب قلیان شده و در نهایت بستری کاملا مهیا برای بیماری های دهانی فراهم می شود.

محمدرضا قوام نصیری، رئیس انجمن آنکولوژی و رادیوتراپی ایران در گفتگو با قدس آنلاین خطرات کشیدن قلیان وارتباط آن با سرطان دهان را توضیح داده است..

-به نظر می رسد مردم ایران با سرطان دهان همچون سرطانهای دیگری که متداول تر است همچون خون؛معده و روده آشنا نیستند .سرطان حفره دهان در بین سرطان ها چه رتبه ای دارد؟

سرطان دهان یکی از شایع ترین سرطان هایی است که به نظر می رسد بسیاری از مردم از آن آگاهی قابل توجهی نداشته و همانند دیگر سرطان ها از آن واهمه ندارند و ابتلای آن را بسیار پایین می دانند در حالی که براساس آمارهای وزارت بهداشت این سرطان هفدهمین سرطانی است که در بین مردم شایع است .آمارهای سال 1378 و 88 تا سال 1391 نشان داده سرطان های لب و دهان از شایع ترین سرطان هایی است که در ایران افزایش یافته است  بنابراین نمی توان ادعا کرد این نوع از سرطن در زمره نادرتین سرطان ها به شمار می رود .

-آیا گروه سنی خاصی بیشتر به سرطان دهان مبتلا می شوند و کدام استانها در ابتلای به این  سرطان آمار بیشتری دارند با ذکر دلایل آن ؟

گروه سنی که بیش ترین آمار سرطان دهان و لب را به خود اختصاص داده است مربوط به افراد میانسال در دهه های بالای شصت سال است  و این بیماری بیشتر در آقایان شایع است به دلیل اینکه مردان نسبت به زنان بیشتر دخانیات مصرف می کنند .مسلما یکی از عوامل مساعد کننده سرطان دهان و لب ها  عوامل موضعی است که با تحریکات موضعی و طولانی مدت در حفره دهان محرک های موثر در ایجاد و پیشرفت سرطان افزایش یافته و موجب ابتلای افراد به سرطان دهان می شود مثلا درباره خوراکی ها می توان به یکی از استانهای کشور که نسبت به دیگر استانها آمار سرطان دهان در آنها بالاتر است اشاره نمود در  استان سیستان و بلوچستان  مردها از ماده ای به نام ناس استفاده می کنند که این ماده متشکل از برگ توتون و مواد آهکی و شیمیایی است البته این مسئله تقریبا در تربت جام و شرق استان خراسان نیز مشاهد ه می شود. ماده (ناس) که در افغانستان هم مورد مصرف قابل توجهی دارد طریقه مصرف آن جویدن است اما قورت داده نمی شود این ماده مسکن که از مواد آرام بخشی تشکیل شده است به راحتی و با سهولت قابل توجهی از طریق مخاط دهان و عروق خونی جذب دهان شده و آرامش مقطعی را برای مصرف کنندگان در پی دارد .بی تردید تداوم مصرف این ماده در مصرف کنندگان آن موجب تحریک موضعی مخاط حفره دهان می شود و شانس ابتلا به سرطان  اعضای حفره دهان ،زبان ،فک فوقانی و تحتانی مخاط دهان را افزایش می دهد بنابراین یکی از دلائل افزایش سرطان دهان در در شهرهای یاد شده به دلیل استفاده از موادی است که ظاهرا موجب آرامش می شود اما در حقیقت مخاط دهان را تحریک و سرطان دهان را به دنبال دارد.

-سلولهای دهانی چگونه سرطانی می شوند؟

مصرف سیگار همراه با الکل یکی از مواردی است که موجب افزایش حداکثری سرطان دهان می شود که البته به دلیل پایبندی اکثر ایرانی ها به موازین شرعی مصرف الکل آنچنان بالا نیست و سیگار اصولا با الکل همراه نمی شود .یقینا مصرف  دخانیات از هر نوع آن همراه  با الکل موجب افزایش  تحریک  مخاط حفره دهان می شود از این رو که حفره دهان عضو بسیار حساسی است .حساسیت و شگفتی خاص این عضو بدن را می توان اینگونه تشریح نمود  هنگامی که نوشیدنی داغی میل می کنیم به نحوی که به  ناگهان وارد دهان می شود در ابتدا  سوزشی احساس می شود و بعد یک باره سرد می شود و امکان قورت دادن مایع داغ برای فرد  فراهم می شود دلیل این مسئله در این است که  مخاط حفره دهان سلولهای مخصوص حرارت را می گیرند همچنین  در زمانی که خورا کی سردی خورده می شود حتی تکه ای یخ در دهان گذاشته می شود ما بعد از کمترین زمانی در دهانمان احساس می کنیم حالت گرمی به وجود آمده است این مسئله به دلیل تغییرات سلولی و توانایی آنها در سرمایش و گرمایش برای تظنیم حرات است تا مانع رسیدن مواد غذایی داغ یا سرد به گلو شود زیرا اگر دهان از چنین قابلیتی برخوردار نبود معلوم نبود چه عواقبی در انتظار مسیر  مری تا معده بود . بنابراین می توان گفت حفره دهان از سلولهای حساسی برخوردار است که در صورت تحریکات مزمن امکان بروز آسیب های جدی و روند سرطانی شدن را پیدا می نماید.

-برخی معتقد هستند که چند سال است مثلا پنج سال ،سه سال و...که قلیان می کشند و مشکلی ندارند آیا روند سرطانی شدن در کوتاه مدت اتفاق می افتد یا در طولانی مدت؟

مصرف قلیان یکی از مسائلی است که مبتلا به جامعه شده به نحوی که این روزها دامن خانواده ها را گرفته است متاسفانه مشاهده می شود خانواده ها در کنار فرزندانشان و جوانان در گروه همسالان قلیان را به عنوان یکی از تفریحات خود انتخاب می کنند .بی تردید قلیان نیز در زمره  مواد تحریک کننده قرار می گیرد و مصرف آن علی رغم اینکه بیماری های جدی مختلفی را به دنبال دارد موجب افزایش سرطان دهان و لب خواهد شد .آنچه مسلم است درون تنباکوهایی که به اسم میوه ای عرضه می شود مواد زیان آوری وجود دارد که خاصیت آرام شوندگی را به همراه دارد .آرام نمودن افراد به تدریج موجب اعتیاد به قلیان می شود به نحوی که افراد فارغ از مضرات آن مکررا قلیان می کشند حتی بسیاری معتقد هستند که قلیان در مقایسه با سایر مواد مخدر و اعتیاد آور خطر چندانی ندارد.مسلما افزایش مصرف قلیان نه تنها موجب تحریک اعصاب می شود بلکه موجب افزایش تحریک سلولهای دهن می شود به نحوی که  سلولهای دهان را از حالت طبیعی خارج  و به سمت سرطانی شدن هدایت می کند.متاسفانه آنچه که مورد غفلت قرار گرفته آگاه نمودن مردم از روند و چگونگی سرطانی شدن دهان با مصرف قلیان است .به نظر می رسد مردم از روند سرطانی شدن دهان اطلاع خاصی ندارند زیرا مردم به این مسئله آگاه نیستند که روند سرطانی شدن با مصرف یک ماهه و یا یکی دو ساله اتفاق نمی افتد بلکه ممکن است این مسئله بعد از یک دوره ده ساله مصرف قلیان خود را نشان دهد بنابراین عوارض ناشی از مصرف قلیان خود را در دراز مدت نشان می دهد.

آیا درایران آموزشهای مناسبی برای آگاهی بخشی به جوانان در نظر گرفته شده است ؟

متاسفانه نه تنها برنامه های آموزشی متناسب با شرایط سنی مختلف برای آگاهی بخشی گروه های سنی بخصوص جوانان در نظر گرفته نشده است و دولت در این باره اقدام قابل توجهی انجام نداده است بلکه در کشور از مرکز کاشت توتون نیز برخوردار هستیم .در چندین هفته قبل در دیداری که با دکتر هاشمی وزیر بهداشت و درمان داشتیم   آقای دکتر مسجدی که از اساتید برجسته  بیماریهای تنفس به شمار می روند به واردات سیگار خارجی به ایران و عدم اجرای مالیات سنگین بر دخانیات اعتراض کردند که اصلا  چرا شما مبلغ سنگینی برای مالیات نمی گذارید ؟چرا در ایران سیگار خارجی وجود دارد ؟چرا قاچاق سیگار خارجی داریم ؟بی تردید سلامت عمومی جامعه از مسائل بسیار مهمی است که نیازمند توجه خاص دولتها است زیرا آمارها به ما می گوید بر اثراستعمال سیگار در هر سه ثانیه یک مرگ و میر در کشور اتفاق می افتد .افزایش بیماری های قلبی- عروقی ،تنفسی و ...از جمل تبعات مصرف و استعمال سیگار و قلیان است که هزینه های هزاران میلیارد تومانی را برای  درمان و پیگیری های لازم بر دولت و مردم تحمیل کرده است بنابراین با توجه به آسیبهای جدی آن هیچ توجیهی برای استفاده سیگار و قلیان باقی نمی ماند.