این مطلب را رئیس مرکز تحقیقات فیزیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد در گفت و گو با خبرنگار ما عنوان کرد و افزود: با تغییر شیوه زندگی در عصر حاضر بیماریهایی مانند «سرطان» آمار فراوانی را به خود اختصاص داده و موجب درد و رنج و هزینههای درمانی سنگین و در نهایت مرگ افراد میشود.
عوامل مؤثر در بروز سرطان
دکتر محمدتقی بحرینی کاهش تحرک و فعالیت فیزیکی، مصرف دخانیات، تغذیه نامناسب، استرس، آلودگی محیط (وجود اشعه و پرتوها) و.. را از عوامل مؤثر در بروز و افزایش این بیماری ذکر کرد و گفت: با اصلاح شیوه زندگی و پرهیز از عوامل خطر میتوان تا حد زیادی با کاهش آمار مبتلایان سرطان کمک کرد که در این زمینه افزایش آگاهی و دانش مردم جامعه ضروری است.
مدیرگروه فیزیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با اشاره به روشهای درمانی سرطان افزود: برای درمان این بیماری سه روش جراحی، شیمی درمانی و پرتودرمانی وجود دارد که حدود 60 درصد بیماران پرتودرمانی هم میشوند.
امکانات موجود در شأن دانشگاه علوم پزشکی مشهد نیست
وی در پاسخ به این پرسش که آیا امکانات رادیوتراپی جدید و کافی در مشهد موجود است؟ گفت: با اینکه سالها رادیوتراپی در ایران مغفول مانده و متناسب با سایر تخصصهای پزشکی در بخش تجهیزات پیشرفت نکرده، اما مشهد امکانات رادیوتراپی خوبی دارد، اما به لحاظ شمار در شأن دانشگاه علوم پزشکی نیست.
با این حال آبان ماه 93 با برگزاری کنفرانس فیزیک پزشکی در دانشگاه مشهد از یکی از استادان این رشته در دانشگاه اوهاید آمریکا دعوت کردیم برای همکاران مرتبط با فیزیک پزشکی کارگاه عملی برگزار کند و ماه گذشته این کارگاه در بیمارستان امام رضا(ع) برگزار شد و 20 نفر از فیزیستهای ارشد استانهای کشور در این کارگاه شرکت کردند و آموزشهای لازم را به منظور اجرای تکنیک جدید IMRT فرا گرفتند. از این رو با ظرفیتی که دانشگاه علوم پزشکی مشهد دارد چنانچه تجهیزات لازم فراهم شود بیماران سرطانی از درمان مناسبتری برخوردار خواهند شد.
نیاز به تجهیزات جدید و تیم متخصص داریم
رئیس مرکز تحقیقات فیزیک پزشکی دانشگاه مشهد با بیان این موضوع که اصولاً کار پرتو درمانی یک کار تیمی است، خاطرنشان کرد: رادیوتراپی کاری نیست که تنها توسط پزشک و یا حضور پزشک انجام شود، بلکه وجود متخصص فیزیک پزشکی لازم است و باید این کار توسط فیزیستهای باتجربه انجام شود از طرفی فرهنگ کار تیمی باید در مراکز پرتودرمانی پذیرفته و اجرا گردد، بنابراین به شمار بیشتری شتاب دهنده خطی که قادر به انجام کلینیک IMRT باشند و همچنین وسایل جنبی در کنار دستگاههای شتاب دهنده خطی بیشتر و نیروی انسانی با متخصص فیزیک پزشکی برای اجرای این تکنیک نیاز داریم.
به کارگیری نیروی متخصص ضرورتی اجتناب ناپذیر
مدیرگروه فیزیک پزشکی دانشگاه مشهد بکارگیری و تربیت نیروی انسانی متخصص فیزیک پزشکی را در دانشگاههای علوم پزشکی ضروری دانسته و یادآور شد: یکی از مشکلاتی که وجود دارد این است که در تشکیلات سازمانی دانشگاههای علوم پزشکی برای بخشهایی که باید متخصص فیزیک پزشکی حضور داشته باشد پیشبینی واقع بینانهای نشده و با اینکه در حد مورد نیاز در سطح دکتری و کارشناس ارشد نیروهای متخصص تربیت میشوند، متأسفانه در بعضی از مراکز از افرادی با تخصصهای غیرمرتبط استفاده میشود و همان پستهای محدودی هم که وجود دارد به افرادی اختصاص مییابد که صلاحیت و تخصص این کار را ندارند که این موضوع هم به زیان بیمار و هم فرسودگی دستگاهها منجر میشود.
حفاظت از بیماران و کارکنان در برابر پرتوها
دکتر بحرینی با تأکید به اینکه باید در مراکز پرتو پزشکی دانشگاهها و بخشهای تشخیص پرتودرمانی پزشکی هستهای از متخصص فیزیک پزشکی دعوت به همکاری شود، تصریح کرد: پیشبینی پستهای متخصص فیزیک پزشکی در حد استاندارد بینالمللی برای مراکز پرتودرمانی ضروری است و در زمینه سلامت پرتوی و حفاظت بیماران و کارکنان از آسیبهای پرتوگیری نیز باید اقدامهای لازم صورت گیرد، زیرا متأسفانه در این زمینه هم با مواردی برخورد میکنیم که این کار به افرادی سپرده میشود که دانش و تخصص این وظیفه مهم را ندارند.
اشعه سیتی اسکن 400 برابر رادیوگرافی
رئیس مرکز تحقیقات فیزیک پزشکی دانشگاه مشهد در پاسخ به پرسش خبرنگار ما درخصوص آثار نامطلوب پرتوها و استفاده بیرویه از سیتی اسکن و مانند آن گفت: اشعه نه طعم نه بو و نه رنگ دارد و به همین دلیل آثار سوء آن دیده و احساس نمیشود تا زمانی که عوارض آن بروز کند و متأسفانه یکی از عوارض آن بیماری «سرطان» است.
وی در این زمینه توضیح بیشتری داده و اظهار داشت: اشعه به هر مقدار - هرچند اندک- میتواند آثار نامطلوبی بر سلامت انسان داشته باشد، از این روز تا زمانی که ضرورت نداشته باشد و پزشک تجویز نکند نباید رادیوگرافی و کارهایی از این قبیل انجام شود، زیرا سیتی اسکن و آنژیوگرافی از جمله کارهایی است که مردم عادی بیشترین پرتوگیری را از آن دارند.
مدیرگروه فیزیک پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد با بیان اینکه سیتی اسکن و فلوروسکوپیهای مداخلهای (آنژیوگرافیهای مغزی و...) بیشترین اشعه را به بدن وارد میکنند، تأکید کرد: یک سیتی اسکن ریه 400 برابر یک عکس (رادیوگرافی) ریه پرتو میدهد. بنابراین بیماران نباید خودشان پیشنهاد انجام رادیوگرافی، سیتی اسکن، ام - آر- آی و... را به پزشک بدهند، زیرا عوارض آن میتواند 5 تا 10 سال بعد آشکار شود. البته همکاران و پزشکان نیز نباید بدون علت و ضرورت انجام سیتی اسکن و ... را به بیمار توصیه کنند.
نظر شما