این شرایط به گونهای است که حتی دولتمردان ایالات متحده آمریکا و متحدین عربی- اروپایی را به تجدید نظردر نوع رویکرد خود نسبت به تعهداتشان در سوریه کرده است. یکی از مهمترین عواملی که باعث این تغییر رویکرد شده است، بن بست در صحنه نبرد و بیحاصل بودن تمام درگیریها در چند سال گذشته بوده است.
عامل دومی که بر این تغییر رویکرد تأثیرگذار بوده است، فقدان جایگزین قابل اتکا برای آینده سیاسی سوریه به جای دولت قانونی بشار اسد میباشد، به گونهای که بسیاری از دولتهای غربی و در راس آن دولت آمریکا، بشار اسد رئیس جمهور منتخب سوریه را به عنوان بخشی از راه حل بحران سوریه پذیرفتهاند و موضوع حذف او تا حدود زیادی از صورت مسأله کنار گذاشته شده است .
غرب بویژه آمریکا به چنین جمع بندی رسیدهاند که حضور بیش از یکصد و سی گروه تروریستی تکفیری در صحنه سیاسی سوریه که مجموعهای از جنگجویان اتباع کشورهای مختلف را در بر میگیرد هیچ پایگاه، جایگاه و خواستگاه مردمی در سوریه نداشته به نحوی که این گروهها با یکدیگر دارای تعارض منافع و درگیریهای درون گروهی هستند.
عامل سومی که منجر به تغییر رویکرد شده است موضوع هجوم پناهجویان سوری و عراقی است که در ماههای اخیر به صورت گسترده و جمعی به سمت مرزهای اروپا به حرکت درآمده وموجب ایجاد چالش و بحران جدی برای کشورهای اروپایی شدهاند به نحوی که بین مسؤولان اتحادیه اروپا برای تنظیم چگونگی برخورد با پناهجویان اختلافاتی به وجود آمده است.
چندی پیش جان کری، وزیر خارجه ایالات متحده آمریکا در یک چرخش سریع درباره مسایل سوریه اعلام کرد که دولت آقای بشار اسد به عنوان بخشی از راه حل آینده سیاسی این کشور باید مورد توجه قرار بگیرد که این موضعگیری بسرعت توسط وزیر خارجه انگلیس، وزیر امورخارجه آلمان و وزیر خارجه فرانسه و برخی دیگر از مسؤولان اتحادیه اروپا تکرار شد. این تغییر رویکرد حتی در برخی از کشورهای اتحادیه عرب مشهود بود، به نحوی که موضعالسیسی، رئیس جمهور دولت مصر و دولتمردان تونسی برای تجدید روابط با آقای بشار اسد و تغییر رویه سابق بیش از دیگران مشهود بود. حتی آقای نبیل العربی، دبیر کل اتحادبه عرب چند ماهی است که در انتظار ملاقات با آقای بشار اسد میباشد .در این میان رژیم سعودی و اردوغان مهمترین بازندگان صحنه سوریه هستند که سیاستهای شکست خورده آنها منجر به تهدید و آسیب رسانی به جایگاه آنها شده است.
در این شرایط موضع گیری صریح و هوشمندانه پوتین در مجمع عمومی سازمان ملل متحد که در سخنرانی خود در روز بیست و هشتم سپتامبر به صراحت اعلام کردند که دولت روسیه با تمام توانمندیها و ظرفیتهای خود از دولت قانونی سوریه حمایت میکند و وارد مبارزه با گروههای تروریستی در سوریه خواهد شد، شوک جدیدی بر محور عربی–غربی بود، به صورتی که بلافاصله در روز چهارشنبه سیام اکتبر نیروهای دولت روسیه از زمین و هوا وارد درگیری شده و اکنون صحنه میدانی سوریه در حال تغییر و دگرگونی است و در چند روز اخیر تلفات و خسارات بسیار شدید نیروهای تروریستی تکفیری در جبههها خبر ساز شده است.
روسها بدون درنظر گرفتن واکنشها و تبلیغاتی که توسط رسانههای غربی و مسؤولان اتحادیه اروپا و در رأس آنها آمریکا صورت میگیرد به حملات و مبارزه با گروههای تروریستی ادامه داده و اعلام کردهاند که این عملیات تا پایان سال میلادی جاری و حتی تا چهار ماه آینده به طول بینجامد.
آنچه امروز در سوریه در حال اتفاق افتادن است نشان میدهد دولت روسیه بدون نگاه سیاسی خاص همه گروههای تروریستی اعم از داعش، النصره، ارتش آزاد و سایر گروهها را مورد حمله قرار میدهد. از آن سو آمریکا و غرب قایل به این تفکیک نیستند به صورتی که معتقد هستند، روسها نباید نیروهای ارتش آزاد و النصره را مورد هدف قرار دهند و باید فقط بر ضد داعش عملیات داشته باشند، در حالی که چنین تقسیم و صف کشی منطقی نیست، زیرا همگان میدانند که دولتمردان اتحادیه اروپا و متحدین عربی بیشترین حمایت را از داعش داشته و تمامیت ارضی دیگر کشورها را با بحران مواجه کردهاند. مسلماً اصلی ترین هدف آنها تجزیه سوریه، عراق بوده است. سیاستهای غلط و غیر منطقی دولت آمریکا منجر به بروز مشکلاتی برای آمریکا در منطقه شده است. امروز متحدین آمریکا از جمله عربستان، ترکیه و قطربیشترین آسیب را در جنگ نیابتی از ناحیه سیاستهای اشتباه آمریکا متحمل شدهاند و هزینههای سنگینی را نه تنها به ملتهای منطقه، بلکه به ملتهای خود نیز تحمیل کردهاند.
این شرایط گویای آن است که این حاکمان در آینده سیاسی کشورهای خود نیز جایگاه مناسبی نخواهند داشت. بیتردید در آینده شاهد تغییرات عمدهای در منطقه خواهیم بود.
نظر شما