البته داشتن میانگین مانده حساب مناسب در دفترچه حساب پس انداز و تکمیل فرم‌های چند صفحه‌ای پیش نیاز رسیدن به قسمت تکمیل پرونده، مدارک و ضامن‌هاست، مدارک و شرایط سختی که با شنیدنش خیلی‌ها ناامید شده و به خاطر نداشتن یکی از آن‌ها، حتی منصرف می‌شوند. اما اگر قرار بود از یکی از اعضای فامیل وام بگیریم، بی شک دردسر کمتری را تحمل می‌کردیم، علاوه بر آنکه از سودهای نجومی برخی بانک‌ها نیز خبری نبود. صندوق‌های قرض‌الحسنه خانوادگی، کاری جدید نیست و چند سالی هست که در بین خانواده‌ها شکل گرفته است. حتی خود شما هم در اطراف خود و در بین فامیل‌ها و بستگان صندوق‌هایی را سراغ دارید که با دریافت مبلغی ماهیانه، وامی هر چند مختصر را به اعضایش به قید قرعه پرداخت می‌کند؛ مبالغی که همه اعضا و استفاده کنندگان
از آن وام‌ها معتقدند، برکت زیادی دارد و در راه‌های خیر خرج می‌شود. اگر دوست دارید که یکی از این صندوق‌ها را در محیط خانواده‌تان تأسیس کنید، قبل از هر اقدامی توصیه‌های زیر را بخوانید.
صندوقی با انگیزه‌های خوب
حسن محمدی، مدیر یکی از صندوق‌های خانوادگی است که به گفته خودش بیشتر از 15 سال بانی این کار در خانواده خود و همسرش بوده است. او از صندوقی خانوادگی برای ما می‌گوید که با هدف احیای سنت الهی و انجام کار خیر و البته رفع احتیاجات مالی اعضای آن پا گرفت و تا کنون وام‌های بسیاری مثل وام سفرهای زیارتی، ازدواج، دانشجویی، درمان، تهیه مسکن و ضروری ارایه کرده است. انگیزه‌اش را برای برپایی چنین صندوق و قبول مسؤولیت آن پرسیدیم. معتقد است، عمل به دستورات پروردگار و تأکیداتی که بر اجرای فریضه قرض‌الحسنه شده، مهم‌ترین انگیزه‌اش بوده است. البته رفع مشکلات و گرفتاری‌های مادی اعضای خانواده و ایجاد روح تعاون، همبستگی و همدلی در بین افراد فامیل مشوق دیگرش در این سالیان بوده است. محمدی می‌گوید: در این زمانه که دیدن اعضای فامیل در بیشتر خانواده‌ها به سالی یک بار ختم می‌شود، این صندوق‌ها سبب یادآوری و انجام بیشتر صله رحم شده و مهر و محبت را بین خانواده‌ها زیاد می‌کند.
ضوابط تأسیس بانک خانوادگی
از آقای محمدی می‌خواهیم که ما را راهنمایی کند و بگوید که اگر خواستیم چنین صندوقی را در خانواده‌مان راه‌اندازی کنیم، باید چکار کنیم. او با حوصله این چنین تشریح می‌کند: به نظر من جنگ اول، به از صلح آخر است. پس بهتر است پیش از شروع به کار، با تعدادی از افراد که مایل به عضویت در صندوق هستند، جلسه‌ای را تشکیل داده و مفادی را که مورد نظرمان است، مکتوب کنیم. این مفاد مقرراتی است که در حین کار به کار میآید، مانند نام صندوق، حوزه فعالیت (افراد نسبی و سببی خانواده)، مبلغ وام و میزان مبلغ سپرده گذاری افراد، شرایط ورود عضو جدید و خروج یکی از اعضای صندوق،ضمانت پرداخت اقساط وام،شرایط پرداخت وام ضروری برای اعضا و روزها و محل تشکیل جلسات صندوق و همین طور تصمیماتی برای اعضای فوت شده و یا اعضایی که پس از گرفتن وام، اقساط را پرداخت نمی‌کنند. وی می‌افزاید: این مقررات برای اجرایی شدن باید به تأیید و امضای اعضای صندوق رسیده و همه یا بخشی از آن ها، آن را امضا و تأیید کنند و پس از آن باید همگی خود را مقید به اجرای بند بند این قرار داد کنند. برای ادامه حیات این صندوق‌ها نظم و پایبندی به تعهدات از اصول مهم است، اینکه در روز مشخص شده همه افراد حق عضویت و مبلغ واریزی به صندوق را پرداخت کنند و در جلساتی که طبق قرارداد اولیه تعیین شده، شرکت کنند، هم سهم بسزایی در پویایی این صندوق‌ها دارد.
وام‌هایی با بهره صفر
حسن محمدی با اشاره به شرایط سخت بانک‌ها برای پرداخت مبلغ اندکی وام می‌افزاید: علاوه بر سختگیری‌های موجود برای دریافت مبلغ اندکی وام، کارمزدها و بهره‌هایی هم که باید پرداخت شود، قابل ملاحظه است، اما در وام‌های صندوق‌های خانوادگی این بهره وجود ندارد، پس صرفه اقتصادی نیز دارد. محمدی در مورد سختی‌های این کار نیز می‌گوید: کار مدیریت این صندوق‌ها سخت نیست و هر فردی که قدری از حساب و کتاب سر در آورد، می‌تواند این مسؤولیت را بر عهده بگیرد، اما سخت‌ترین قسمت کار هماهنگی و دریافت اقساط و پول‌های پس انداز و برگزاری جلسات ماهیانه است.
پول‌هایی که سرمایه نمی‌شود
دکتر امیرحسین مظاهری سیف، کارشناس اقتصاد خانواده در خصوص این صندوق‌ها می‌گوید: صندوق‌های خانگی با توجه به اینکه می‌توانند پول‌های کوچک را در یک جمعی که به هم اطمینان دارند، جمع‌آوری کرده، روی هم گذاشته و مبلغی بزرگ را به دست اعضا برسانند، بسیار خوب و مفید است، اما باید در نظر داشته باشیم که بیشتر پول‌های جمع شده در این صندوق‌ها، صرف خرید کالاهای غیرسرمایه‌ای و خرید کالاهای مصرفی و تزیینی می‌شود که این امر در رشد خانواده‌ها نقش ندارد.
او معتقد است که اگر بتوانیم در خانواده‌ها شکلی جدید از این صندوق‌ها را پایه‌گذاری کنیم، خیلی بهتر است. یعنی صندوق‌هایی خانوادگی که در آن فقط پول بگذارند، اما از آن برداشت نکنند. پس از انباشته شدن مبلغی چشمگیر، خروجی پول برای کسب و کار و شغلی برای جوانان و اعضای آن خانواده و یا کارگاهی به منظور اشتغالزایی برای اعضای آن خانواده یا صندوق، سرمایه‌گذاری شود.
صندوقی کار آفرین
به نظر این کارشناس، تشکیل بنگاه‌های اقتصادی کوچک، پس از سرمایه‌گذاری چند ماهه یا حتی چند ساله، برداشت و خروجی پول برای سرمایه‌گذاری کسب و کار و شغل جوان‌ها و اعضای آن خانواده از دیگر مزایای این صندوق‌ها محسوب می‌شود.
اگر به کسب و کارهای بزرگ و قدیمی دنیا مثل ساعت سازی‌های سوئیس نگاه کنیم، بیشتر آن‌ها خانوادگی بوده و به همین صورت شکل گرفته است. این نوع سرمایه گذاری در بیشتر خانواده‌های غربی هم دیده می‌شود، اما متأسفانه در ایران کمتر شاهد آن هستیم. مظاهری‌سیف ابراز امیدواری می‌کند که اگر بتوانیم سرمایه گذاری‌های خانگی را به این سمت و سو هدایت کنیم، شاهد اتفاقات خوبی در آینده کشور خواهیم بود.
نظر شما