آنچه می خوانید گفت‌وگوی ما با دکتر محمود مهرمحمدی، سرپرست دانشگاه فرهنگیان کشور است که در آن، بخشی از مسایل این دانشگاه مورد بررسی قرار گرفته است.
آقای مهرمحمدی! از سال 91 دانشگاه فرهنگیان ورودی جذب کرد و مهر امسال شاهد ورود این دانشجو معلمان به عرصه تعلیم و تربیت کشور هستیم. آمار این افراد چند نفر است و برای ورودی سال جدید چند نفر را جذب خواهید کرد؟
حدود 14 هزار نفر هستند که آمار دقیق آن را بزودی اعلام خواهیم کرد و طبق توافق‌هایی که وزارت آموزش و پرورش با سازمان مدیریت خواهد کرد، ما آمادگی داریم به اندازه تعداد خروجی، ورودی جدید جذب کنیم.
در مورد «طرح اصلح» که صلاحیت حرفه‌ای «دانشجو معلمان» و دانش آموختگان دانشگاه فرهنگیان را ارزیابی می‌کند، چه تدابیری اندیشیده شده است؟
هنوز نتوانسته ایم از نظر حقوقی برای ورودی‌های سال 91 به جمع‌بندی متقنی برسیم و در حال حاضر مشغول پیگیری هستیم. قرار است معاونت حقوقی ریاست جمهوری به عنوان بالاترین مرجع حقوقی در این زمینه اظهار نظر کنند. چنانچه آن‌ها نظرشان مثبت باشد و اگر طبق مفاد قانون، امکان اجرای طرح ارزیابی پایانی صلاحیت حرفه‌ای را داشته باشیم، این کار انجام خواهد شد، در غیر این‌صورت خیر.
برای پنج هزار نفری که از طریق آزمون استخدامی قرار است جذب آموزش و پرورش شوند، از نظر «صلاحیت حرفه‌ای» چه اقدامی انجام داده‌اید؟
این پنج هزار نفر به دانشگاه فرهنگیان و دانشگاه شهید رجایی وارد شده‌اند و ارزیابی صلاحیت حرفه‌ای برای این افراد اجرا خواهد شد.
برای روشن شدن موضوع کمی بیشتر در مورد ارزیابی صلاحیت حرفه‌ای توضیح دهید که شامل چه مواردی است؟ آیا از این افراد تست شخصیت و مواردی در این خصوص انجام می‌شود؟
در مورد تست‌های گوناگون در بدود ورود، این اتفاق صورت می‌گیرد و در هنگام خروج دانشجویان این امر دیگر تکرار نمی‌شود. ما شخصیت دانشجویان را بررسی می‌کنیم و آن‌ها در این چهار سال که در دانشگاه فرهنگیان تحصیل می‌کنند، تحت نظارت هستند و اگر نشانه‌هایی از نبود تعادل و ثبات شخصیت در آن‌ها دیده شود، این گونه موارد مورد توجه و بررسی قرار خواهد گرفت، ولی قرار نیست به طور نظام‌مند در هنگام خروج، این دانشجویان مورد آزمایشهای مجدد قرار گیرند.
همچنین اگر شرایط برای بررسی صلاحیت و شایستگی‌های معلمی ایجاد شود، با شرایط دیگری، طرح صلاحیت حرفه ای انجام خواهد شد.
حضور دانشجویان دانشگاه فرهنگیان را در مراسم مذهبی و نماز جماعت چگونه ارزیابی می‌کنید؟ آیا این فرهنگ و رعایت شعایر اسلامی در آن‌ها نهادینه شده است؟
طبق برآوردهای به عمل آمده و بازدیدهایی که در مناسبت‌های گوناگون از پردیس‌های دانشگاه فرهنگیان داشته‌ایم، ضریب تعداد دانشجویان شرکت‌کننده از دانشگاه فرهنگیان در جشنواره قرآن و عترت، چندین برابر دانشگاه‌های دیگر است. این اطلاعات مربوط به فعالیت‌هایی است که خود دانشجو به صورت داوطلبانه در آن شرکت می‌کند. با توجه به اینکه خودم رئیس ستاد اقامه نماز در دانشگاه فرهنگیان نیز هستم، برگزاری نماز جماعت را در این دانشگاه رصد می‌کنیم و باید بیشتر تلاش کنیم تا میزان حضور آگاهانه دانشجویان در نماز جماعت و مراسم مذهبی بیشتر و پررنگ تر شود.
با توجه به اینکه قرار است دانشجویان در دانشگاه فرهنگیان برای حرفه معلمی تربیت شوند، این دانشگاه باید چه ویژگی‌هایی نسبت به دیگر دانشگاه‌ها داشته باشد؟
ما نیز بخشی از آموزش عالی کشور هستیم و اشتراک‌های فراوانی با دیگر دانشگاه‌ها داریم. اما از آن حیث که مأموریت ویژه‌ای را تعقیب می‌کنیم، تمایزهایی نیز به وجود می آید. تمرکز ما در دانشگاه فرهنگیان شکل‌گیری شخصیت است و نگاه ما تکوین «هویت معلمی» است.
ما باید به عنوان یک دانشگاه تخصصی در امر تربیت معلمان، توفیقمان را در این جست‌وجو کنیم که هویت و شخصیت معلمی، در وجود فردی که معلم نیست، ولی برای معلم شدن تربیت می‌شود، رسوخ پیدا کند و در واقع تبدیل به وجه غالب هویتی و شخصیتی این دانشجویان شود.
برای این منظور بسیاری از اتفاقات باید رخ دهد و فعالیت‌های بسیاری باید انجام شود و این امر در حوزه‌های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی در دستور کار ماست. در رأس فعالیت‌های فرهنگی می‌توان فعالیت‌های مذهبی و اعتقادی را نام برد و فعالیت‌های گسترده دیگری که در حوزه آموزش هم باید از چنان عمقی برخوردار باشد که بر نهاد مخاطبان تأثیرگذار باشد. آموزش‌های ما نیز باید هویت ساز و تأثیرگذار باشد و باید در سطح تأثیر بر مخاطب دنبال شود، نه در سطح تأکید بر حافظه.
معلم تراز جمهوری اسلامی باید دارای چه ویژگی‌هایی باشد؟
در مبانی نظری سند تحول، ویژگی‌های معلم تراز در ابعاد گوناگون مطرح شده است. به طور کلی شایستگی‌های عام حرفه‌ای، شایستگی‌های خاص علمی و عمومی باید در وجود یک معلم باشد.
شایستگی‌های عمومی به توانمندی‌هایی که در ساحت‌های ششگانه تربیت مثل تربیت اجتماعی، سیاسی، زیستی و بدنی ناظر است و دیگر تربیت‌ها نیزکه در ساحت‌های ششگانه مورد شناسایی قرار گرفته، در دستور کار دانشگاه فرهنگیان است. به این دلیل که معلمان ما باید به لحاظ شایستگی‌های عمومی صلاحیت‌های لازم را به دست آورند.
برای شایستگی‌های حرفه‌ای نیز مجموعه‌ای از توانمندی‌ها در حوزه تعلیم و تربیت اسلامی و در حوزه دانش نظری تعلیم و تربیت دیده شده است.
اما در بحث شایستگی‌های خاص حرفه‌ای که به نوعی شاه‌بیت توانمندی‌های معلمان است، دانشجویان ما باید مجموعه توانمندی‌هایی را در حوزه معلمی به عنوان یک رشته خاص کسب کنند.
طبق اساسنامه دانشگاه فرهنگیان باید به روز رسانی معلم‌ها به مرور زمان به دانشگاه فرهنگیان منتقل شود و در افق 1404 در برنامه راهبردی دانشگاه نیز دیده شده است.
طبق صحبت‌های وزیر آموزش و پرورش، این وظیفه به عهده دانشگاه فرهنگیان است؟
بله! طبق اساسنامه، کل این مسؤولیت بر عهده دانشگاه فرهنگیان است و ما بخشی از بهسازی منابع انسانی را به صورت بلندمدت انجام می‌دهیم که منتهی به مدرک می شود و در حال حاضر حدود 20 هزار دانشجو داریم که معلم هستند و برای تغییر سطح از کاردانی به کارشناسی در دانشگاه فرهنگیان مشغول به تحصیل هستند. همچنین چند صد نفری معلم داریم که برای تغییر مدرک خود از کارشناسی به کارشناسی ارشد تحصیل می‌کنند.
اما فعلاً در حوزه آموزش‌های کوتاه مدت خیلی ورود پیدا نکرده‌ایم.
نظر شما