محمد حسین جعفریان

اسلام‌آباد و کابل و چالشی تازه در «تورخم»

پنج نظامی پاکستانی به همراه یک افسر عالی‌رتبه در مرز این کشور با افغانستان، طی یک درگیری خونین و کم‌سابقه با ارتش افغانستان کشته شده‌اند. بنا به اطلاعات منتشرشده، بر اثر این تبادل آتش که ساعاتی چند در منطقه «تورخم» و در خط مرزی موسوم به «دیورند» به‌طول انجامید، یک سرباز افغانستانی نیز کشته شده است. وقوع این حادثه بنا به گزارش‌های رسیده از محل درگیری، به‌شدت جو منطقه را ملتهب کرده و سبب شده در ناحیه «لندی کوتل» تمام کامیون‌ها، اتوبوس‌های مسافربری و دیگر خودروهایی‌که قصد ورود به افغانستان را داشته‌اند، توسط مرزبانان پاکستانی بازگردانده شده و تا اطلاع بعدی، مرز زمینی هم در آنجا مسدود اعلام شود. همه‌چیز از اقدام پاکستانی‌ها برای ایجاد یک مانع و پست مرزی در این منطقه آغاز شده، اما طرف افغانستانی مدعی است که اسلام‌آباد بدون هماهنگی قصد چنین اقدامی را داشته و این عمل را نوعی تجاوز مرزی قلمداد می‌کند. لذا چندین نقطه مرزی را با سلاح‌های سنگین هدف قرار داده که متعاقب آن، چندین ساختمان فروریخته و تخریب شده است. در سمت دیگر، پاکستانی‌ها به‌حق و به‌درستی مدعی‌اند که این کشور از نظر قانونی حق دارد بدون رضایت افغانستان و به‌شکلی‌که آمریکایی‌ها در اکتبر سال 2006 و در امتداد مرزهای خویش با مکزیک حصار کشیدند، دیوار مرزی احداث کند. «عاصم سلیم» سخنگوی ارتش پاکستان با ارایه نقشه محل موردمناقشه برای ایجاد مانع و پاسگاه مرزی تأکید کرده است که این منطقه 37 متر داخل خاک پاکستان بوده، و ادعای کابل در مورد تجاوز نظامیان کشورش به خاک افغانستان نادرست است. هرچه هست طی 24 ساعت گذشته اتهامات تند دوطرف علیه یکدیگر ادامه یافته و هریک دیگری را به آغاز درگیری و قصور در تصمیم اتخاذشده متهم می‌کند، و بدتر از آن ارتش پاکستان با انتقال انبوهی از تجهیزات سنگین از جمله تعدادی تانک به مرز تورخم و انتقال مردم و ساکنان این ناحیه به مناطق امن، جو شکننده و خطرناکی را ایجاد کرده است؛ به‌طوری‌که هر آن بیم آغاز درگیری‌ها، بی‌گمان این‌بار در سطحی گسترده و بسیار سنگین‌تر رفته، و ترس و نگرانی بر منطقه سایه افکنده است. برخی تحلیلگران بر این باورند که دهلی‌نو اگرچه به‌صورت غیرمستقیم، بر آن است تا با تشویق کابل به مقابله با زیاده‌خواهی‌های اسلام‌آباد، عملاً جبهه جدیدی را مقابل حریف و رقیب دیرین منطقه‌ای خود، یعنی پاکستان بگشاید. آنچه مسلم است این است که هریک از بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی درصددند تا از کارت‌بازی افغانستان به‌نفع سیاست‌های متبوع خویش بهره ببرند و در این میان افغان‌ها باید مراقب باشند تا در این تله گرفتار نشده، و ناخواسته به ابزار آن‌ها تبدیل نشوند و میراث‌دار یک جنگ نیابتی دیگر در منطقه نگردند.

برچسب‌ها

پخش زنده

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.

نظرات

  • نظرات منتشر شده: 4
  • نظرات در صف انتشار: 0
  • نظرات غیرقابل انتشار: 0
  • دانشجو IR ۱۵:۲۸ - ۱۳۹۵/۰۳/۲۷
    2 1
    آقای جعفریان، چرا در جایی به پاکستان حق می‌دهید در خاک خود تأسیسات و موانعی ایجاد کند اما در جای دیگری به افغانستان حق نمی‌دهید در خاک خود «سد» بزند؟
  • نیلان IR ۱۴:۴۶ - ۱۳۹۵/۰۳/۲۸
    1 2
    فکرنمیکنیدیکی برای سدکردن را تروریستهاست ویکی برای سدکردن حق آبه ومایه حیات کشاورزان بیچاره پایین دست؟سفسطه هم حدی داردجناب!فهمیدنش خیلی سخته؟ ضمناآن مطلب آقای جعفری راهم من خواندم.ایشان گفته بودحق کشاورزان پایین دست رعایت شودومثل سدکجکی نشودکه اینقدرافغانهاحق آبه ایرانیهاراندادندکه دریاچه هامون خشک شدوکل سیستان نابودشدو...تشریف ببریدببینید.حرف ایشان رعایت حق بین المللی هرطرف است.حقی که دنیابرسمیت میشناسه اماانگاردوستان هروقت بنفعشان باشدیاداین قوانین وحقوق می افتند.این رفتارخوبی نیست
  • دانشجو IR ۱۰:۴۳ - ۱۳۹۵/۰۳/۳۰
    1 0
    «رفتار خوب» رفتاری است که از روی آگاهی باشد. الف. دربارهٔ آب ۱. بحث سد و حق آبه ایران بحثی فنی و تخصصی است. در متن قرار داد ۱۳۵۱ آمده که تنها در سال‌های «نرمال آبی» ایران حق آبه مورد نیاز خود را دریافت خواهد کرد. افغانستان در سال‌های اخیر سال نرمال آبی نداشته است. ۲. کار ساخت سد سلما در سال ۱۳۵۵ آغاز شد. ایران در آن زمان هیچ اعتراضی به ساخت این سد نکرد. ۳. تأسیسات و تغییراتی که ایران در سال‌های گذشته در حوزه آبی هریرود ایجاد کرد بدون مشورت با دولت افغانستان بود. به عنوان مثال خود ایران جلوی تمامی رودهای فصلی که به هریرود می‌ریزد را گرفته است و اکنون حتی یک قطره آب نیز وارد هریرود نمی‌شود. دیگر اینکه ایران و ترکمنستان بدون هماهنگی و مشورت با افغانستان سد دوستی را روی هریرود ایجاد کردند.
  • دانشجو IR ۱۰:۴۵ - ۱۳۹۵/۰۳/۳۰
    1 0
    ب. دربارهٔ تورخم ۱. دولت افغانستان مرز خود با پاکستان به رسمیت نمی‌شناسد و این امر را به اطلاع پاکستان رسانده است. ۲. افغانستان و پاکستان توافق کرده بودند که بدون هماهنگی با یکدیگر هیچ تأسیساتی در مناطق مرزی مورد مناقشه ایجاد نکنند. پاکستان به این توافق پایبند نبود. ۳. مرز افغانستان و پاکستان ۲۳۵ گذرگاه اصلی و فرعی دارد که تنها گذرگاه تورخم امکانات لازم و نه کافی برای امور گمرکی دارد. برفرض این یکی به روی تروریست‌ها بسته شود، ۲۳۴ گذرگاه دیگر چه می‌شود؟ ۴. اگر پاکستان می‌خواهد واقعاً مانع عبور و مرور تروریست‌ها در مرز شود چرا به رهبران طالبان در خاک خود پناه داده داده است. این مسئله را خود سرتاج عزیز اعتراف کرده است. ملا اخترمحمد منصور، رهبر پیشین طالبان نیز در خاک پاکستان کشته شد. اسامه بن لادن هم در پاکستان کشته شد. یادتان که نرفته خود عبدالمالک ریگی هم در پاکستان زندگی می‌کرد.