«ما وارد لانههای آنها میشویم...» و «دستگاههای دولتی را ویروسزدایی میکنیم...». اینها و جملات مشابهی که همه حکایت از آغاز یک پاکسازی گسترده در حاکمیت دارند، گفتههای رجب طیب اردوغان هستند. او پس از ناکامماندن کودتایی که بسیاری از ناظران آن را یک نمایش از پیش طراحیشده قلمداد کردهاند، حملاتی تمامعیار را برای حذف کامل مخالفان خود آغاز کرده است؛ بهطوری که در 24 ساعت نخست پس از سرکوب و شکست کودتاچیان، تنها 3 هزار قاضی و قریب به 20 دادستان را از کار برکنار و بیش از 6 هزار نفر را نیز بازداشت کرد. با این همه، عطش او فروکش نکرده و از طرفدارانش خواست حداقل تا جمعه آینده در خیابانها باقی بمانند تا شورشی دیگر آغاز نشود!
بسیاری از کارشناسان مسایل سیاسی به تحولات اخیر ترکیه با دیده تردید مینگرند. آنها حق دارند. چگونه در کمتر از 24 ساعت میتوان دخالت 3 هزار قاضی در همکاری با کودتاچیان اثبات را کرد و به اخراج آنها حکم داد؟ صدها افسر و صاحبمنصب ارتش نیز با اتهاماتی مشابه در همین مدت اندک پاکسازی شدند؛ آن هم در حالی که طرفداران اردوغان با شور و هیجان در خیابانهای آنکارا و استانبول تقاضای بازگشت مجازات اعدام و فیالواقع، سر به نیست شدن هر کسی که به دخالت در کودتا متهم شده است را دارند. خود او هم به دنبال حذف دشمن اصلی و دوست و متحد سابقش یعنی فتحالله گولن است و تقاضای استرداد وی را از آمریکا مطرح کرده است.
به نظر میرسد که این کودتای نافرجام تبدیل به نعمتی شده تا رئیسجمهور ترکیه چندین و چند نشانه را با یک تیر بزند. او در آستانه یک انتخابات بسیار مهم قرار دارد که قانون اساسی را تا حداکثر ممکن به نفع خود تغییر دهد. این کودتای مشکوک عملاً پیروزی حزبش را در انتخابات پیش رو تضمین کرده است؛ چیزی که تا قبل از این بسیار دست نیافتنی مینمود. از سوی دیگر، دشمنان اصلی اردوغان یعنی لاییکها، طرفداران گولن، بخشهای مهمی از بدنه ارتش و نیز کردهای جداییطلب اکنون بیش از هر زمانی در معرض حذف کامل قرار دارند زیرا او در یک حرکت حسابشده، قوه قضاییه که پناهگاه اصلی «گولنیستها» بود را از ریشه پاکسازی کرد. مخالفان سنتی و قدرتمند خود در ارتش را در میان هلهله طرفدارانش بهطرزی برقآسا دستگیر نمود و به زندان انداخت. در این هیاهو هر کدام از چهرههای مؤثر مخالف را که اراده کرد، به عنوان حامیان کودتا حذف کرد و با جرایم سنگین به سلولهای انفرادی برد. ارتش را برای مقابله با هر آنچه میل دارد، از جمله مبارزه شدیدتر با کردهای مخالف، کاملاً یکدست و با خود همسو کرد. با این همه، اردوغان همچنان از مردم میخواهد در خیابانها بمانند و در حمایت از او شعار بدهند تا وی همچنان بتواند تا پایان همین هفته، در پناه جوّ موجود، آخرین سنگرهای مخالفان را فتح کرده و عملاً تاج پادشاهی را بر سر نهد. باید پذیرفت که عملاً این اردوغان بود که در ترکیه کودتا کرد و نه بخشی از ارتش!
نظر شما