دو دوست در کنار هم از طبقه پنجم ساختمانی درآن محله همزمان سقوط کرده و در کنار هم به خواب ابدی رفتند این خبر به سرعت در میان اخبار جای خود را باز کرد بنحوی که همه به دنبال چرایی این ماجرا بودند و هر کسی بنا به ظن و گمان خود خودکشیها را به دلایل خانوادگی یا اختلافات بین فرزندان یا والدین نسبت میداد تا اینکه خبرهای تکمیلی پرده از راز این ماجرا برداشت. عضویت دو دختر نوجوان در یکی از کانالهای تبلیغ خودکشی اصلی ترین عاملی بود که آن را دو را برای پایان دادن به زندگی مشترکشان ترغیب کرده بود.خط قرمز در گفتوگو با دکتر مجید ابهری آسیب شناس اجتماعی به بررسی تأثیر فضای مجازی بر خودکشی و راههای مدیریت هیجان نوجوانان پرداخته است.
دکتر مجید ابهری آسیب شناس اجتماعی با بیان نکوهیده بودن خودکشی دراسلام به تبعات آن بر خانواده و جامعه اشاره کرده میگوید: بی شک عوارض و زیانهایی که از سوی افراد به خانواده و جامعه تحمیل میشود دارای اثار نگران کننده اجتماعی و عمومی است که میتواند برسایر حوزهها و ابعاد زندگی تاثیرات سویی به جای بگذارد مثلا درزمینه مواد مخدر، اعتیاد، طلاق و خودکشی و مواردی از این دست آسیبهای وارد شده فرد؛ خانواده و جامعه را درگیر میکند بنابراین آسیبهای ناشی از رفتارهای بزه کارانه یا انتخابهای نادرست و خلاف عقل وعرف میتواند افراد را به صورت مستقیم و غیر مستقیم درگیر کند .خودکشی یکی از مسایلی است که درتمامی جوامع ودر طول تاریخ وجود داشته است اما نکته مهم دراین باره عدم نگاه مطلوب اسلام به این موضوع است چرا که خودکشی از نگاه دین اسلام ممنوع و حرام بوده و عواقب اخروی آن بسیار ترسناک میباشد از این رو خودکشی امری نکوهیده است که انسانها از آن منع شدهاند اما اینکه چرا افراد به بهانههای مختلف اقدام به خودکشی میکنند مساله مهمی است که باید آن را از لحاظ اجتماعی، خانوادگی و اقتصادی مورد بررسی و تأمل قرار داد.
وی با اشاره به افزایش آمار خودکشی در سالهای اخیر در بین نوجوانان و جوانان تصریح مینماید: متاسفانه در سالهای اخیر آمارها حاکی از افزایش خودکشی در بین نوجوانان و جوانان و حتی افراد بزرگسال و میانسال است که بنا به دلایل مختلف اعم از نزاع خانوادگی، بیکاری، یاس ،ناامیدی و وضعیت بد اقتصادی صورت گرفته است اما این آمار متأسفانه روز به روز به طرز آشکار، علنی، وحشتناک و ترس آوری افزایش یافته است که با شیوههای مختلفی از جمله خوردن قرص خواب، پرتاب از بلندی؛ دار زدن و رگ زدن و...انجام شده است .
از نگاه رفتار شناسی انتخاب نوع و وسیله خودکشی نشان دهنده وضعیت و شرایط روحی فرد هنگام تصمیم گیری میباشد یعنی هر چه وسایل و ابزار خودکشی خشن تر باشد بیانگر عدم تعادل روحی و روانی فرد و آشفتگی خیال وی میباشد اما آنچه در این بین قابل تامل است خودکشی نوجوانان وجوانانی است که هنوز در آغاز راه زندگی هستند و میبایست با امید و نشاط هر چه بیشتر به زندگی روی خوش نشان دهند.
بی شک عوامل مختلفی بر روحیه نوجوانان و جوانان اثر میگذارد تا جایی که آنها را به سمت خودکشی ترغیب مینماید از جمله آنها میتوان به خودکشی که در هفتههای اخیر خبرساز شد اشاره کرد دو دختر نوجوانی که دوست یکدیگر بوده و مشکل خانوادگی یا اقتصادی و...نداشته اند دست در دست یکدیگر خود را از طبقه پنجم آپارتمانشان به پایین پرتاب میکنند با بررسی ابعاد حادثه تامل در زندگی خانوادگی این دختران که عاری از مشکلات خانوادگی و اختلاف بین والدین و فرزند بوده است به این نتیجه میرسیم که خودکشیهای انجام شده نتیجه تغییر در سبک زندگی ،گسترش شبکههای ماهواره ای همچنین استفاده از شبکههای اجتماعی و گروههای مجازی بوده است.
دکتر ابهری آسیب شناس با اشاره به فضای مجازی و کانالهای تلگرام که خودکشی را به صراحت آموزش میدهند میافزاید: متاسفانه در نرم افزارهای تلفن همراه و در شبکههای اجتماعی چون تلگرام و یا وایبر و...نحوه خودکشی، ابزار خودکشی و تعلیمات لازم برای خودکشی به جوانان آموخته میشود و از آنجایی که اینگونه فرایندها بدون بستر سازی فکری و فرهنگی وارد جامعه شده و فرزندان ما در زمینه نحوه استفاده از آن و آشنایی با آسیبهای آن هیچ گونه آموزشی ندیده اند شاهد افزایش آسیبهای گسترده و عمیقی شدهایم که از جمله آن افزایش خودکشی در بین نوجوانان و جوانان است.
وی با بیان اینکه دیدن فیلمهای خشن بر روح و روان نوجوانان تأثیر میگذارد اظهار میدارد: وقتی دو دوست به اتفاق تصمیم میگیرند خود را از بلندی بدون هیچگونه علت خانوادگی پرتاب کنند بیانگرآن است که این نوجوانان اسیر تصمیمات جنون آمیز دوران نوجوانی و جوانی و خودنمایی شدهاند که باید به طور گستردهای دولت و خانواده به این مسأله توجه نماید چرا که ممکن است باز هم شاهد چنین فجایایی در سطح جامعه باشیم. متأسفانه کمرنگ شدن ارزشهای انسانی، باورهای معنوی و فاصله گرفتن خانوادهها و فرزندان از روابط عاطفی و کاهش روابط گفتاری در خانوادهها پایههای اساسی انحرافات نوجوانان و جوانان را به سمت خودکشی تشکیل میدهد. بی تردید یکی از مهمترین مسایلی که میتواند مانع خودکشی شود پر رنگ نمودن باورهای دینی و معنوی و جلوگیری از انحراف از سبک زندگی اسلامی است.
دکتر مجید ابهری با اشاره به اینکه دوران نوجوانی زمان افزایش هیجان است خانوادهها را به آموزش مدیریت هیجانات فرا خوانده در این باره اظهار میدارد: با توجه به اینکه نوجوانان نسبت به بزرگترها بیشتر دچار هیجان میشوند ورود در شبکههای اجتماعی و دنیای مجازی میتواند بر آنها اثر فوری و هیجانی تری به جای بگذارد از سوی دیگر رو دربایستیهای بین دوستان که به لحاظ عاطفی با هم ارتباط ویژه ای دارند از جمله مواردی است که ممکن است منجر به ایجاد تصمیم گیریهای غلطی شود مثلا یک دوست از دوست دیگرش میخواهد با هم خودکشی کنند تا در آن دنیا هم با هم باشند و دوست دیگری براثر عدم شناخت به کنترل و مدیریت هیجانها براساس رابطه عاطفی و عقب نماندن از دوستش این مسأله را پذیرفته و به زندگیاش خاتمه میدهد.
نظر شما