به گزارش قدس آنلاین،شاید در این بین دانستن نحوه ی تاسیس نخستین کتابخانه در دوره ی تاریخ معاصر ایران، آن هم با همان سبک و سیاق که امروزه کتابخانه های سرتاسر کشور عزیزمان دایر است جالب توجه باشد.

اولین کتابخانه و قرائت خانه به مفهوم امروزی برای اولین بار در ایران توسط محمدعلی خان تربیت در تبریز بنیان گذاشته شد. خلیل محمدزاده می نویسد: این کتابخانه در سال 1300 هـ .ش رسماً گشایش یافت که تعداد کتابها در بدو تأسیس تنها دویست نسخه بود. مرحوم تربیت در گردآوری کتاب اهتمام کامل داشت بطوری که اشخاص را با گفتار و نامه تشویق می کرد که به کتابخانه کتاب اهدا کنند.

سعی و تلاش آن مرحوم نتیجه خوبی داد، بطوری که هنوز یکسال از تاریخ افتتاح کتابخانه نگذشته بود که تعداد کتابهای کتابخانه به دو هزار نسخه افزایش یافت.

 این کتابخانه و قرائت خانه از بدو تأسیس تا سالها پس از آن به نام کتابخانه و قرائت خانه عمومیِ معارف خانه تربیت نامگذاری شد و بدین ترتیب با همت و تلاش محمد علی خان تربیت نخستین کتابخانه برای اولین بار در تبریز بنیان گذاشته شد و این مجمع فرهنگی در حال حاضر یکی از معتبرترین و مهمترین کتابخانه های ایران به شمار می رود.