قانون حذف کنکور سال 85، توسط مجلس شورای اسلامی مطرح و تصویب شد؛ اما وزارت علوم، تحقیقات و فناوری، وزارت آموزش و پرورش و مجلس شورای اسلامی در آن زمان موفق به ایجاد هماهنگی برای اجرای مقدمات حذف کنکور نشدند، برهمین اساس کامران دانشجو وزیرعلوم، در آبان سال 88 پیشنهاد به تعویق افتادن سه ساله اجرای قانون حذف کنکور را ارایه داد و همچنین پیشنهاد کرد که تا زمان حذف کامل، کنکور به صورت فصلی برگزار شود.کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی با بررسی پیشنهاد وزیر علوم، برگزاری کنکور به صورت فصلی را رد کرد و با قاطعیت زمان حذف کنکور را سالهای 91 تا 93 عنوان کرد، با وجود اعلام مجلس شورای اسلامی هنوزهم درخصوص زمان و چگونگی حذف کنکور ابهام هایی وجود دارد، در این راستا با محمدحسین سرور الدین رئیس سازمان سنجش آموزش کشور گفتگویی انجام داده ایم.
* آقای دکتر آخرین تصمیمات کارگروه ماده 4 قانون حذف کنکور در سال جاری چه بود؟
** کارگروه ماده 4 قانون حذف کنکور تصمیم گرفت در کنکور امسال، 25 درصد سوابق داوطلبان را تاثیر دهد و این قدم خیلی موثری بود برای داوطلبان درس خوان، زیرا فقط تاثیر مثبت داشت.در این روش، نمره آزمون داوطلب را استخراج کرده و آن را کنار سوابق وی می گذاریم، اگر سوابق به نفع وی بود، آن را محاسبه می کنیم و اگر تاثیر سوابق به نفع داوطلب نبود، آن را محاسبه نمی کنیم.به نظر من، این همان ایده اصلی حذف کنکور است، یعنی نگرانی که وجود داشت این بود که یک داوطلب سوابق تحصیلی خوبی داشته باشد اما در یک جلسه آزمون نتواند خوب جواب گیرد و مشکلات دیگر ایجاد شود، در صورتی که با این تصمیم کارگروه ماده 4 قانون حذف کنکور حق داوطلبانی که در دبیرستان خوب عمل کرده اند محفوظ است و کسانی هم که خوب عمل نکردند و بعدها متوجه شدند که باید درس بخوانند، چوب گذشته را نمی خورند، چون سوابق برای این داوطلبان محاسبه نمی شود.
* آیا آموزش و پرورش تمام سوابق داوطلبان را به سازمان سنجش ارایه داده است؟
** گرچه آموزش و پرورش طی چند سال گذشته تلاش زیادی برای دسترسی به سوابق داوطلبان انجام داده، اما هنوز هم مواردی ممکن است باشد که داوطلب ثبت نام کرده ولی سابقه ای در سازمان سنجش ندارد و یا مواردی نیز وجود دارد حتی ممکن است در آموزش و پرورش سوابقی داشته باشند اما دسترسی به سوابق در فرصتی که ما داریم وجود نداشته باشد. با این تصمیمی که گرفته شده داوطلبان می توانند بدون نگرانی آزمون دهند، چون داوطلبانی که سوابق خوبی دارند در نمره آزمون آنها تاثیر خواهد داشت و داوطلبانی هم که سوابقی ندارند، فرصتی می دهیم تا سوابق خود را از آموزش و پرورش منطقه خود دریافت کرده و در موعد مقرر به سازمان سنجش ارایه دهند.
* چرا کارگروه ماده 4 قانون حذف کنکور وضعیت سال آینده را به داوطلبان اعلام نمی کند تا آنان برای سال آینده برنامه ریزی کنند؟
** برای این وضعیت سال آینده اعلام نمی شود، چون اطلاعاتی که لازم است وجود ندارد یعنی کارگروه ماده 4 قانون حذف کنکور براساس اطلاعات و وضعیت و شرایط حاکم تصمیم می گیرد.
اکنون دغدغه کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس و کارگروه ماده 4 قانون حذف کنکور این است که چه سیستمی را برای حذف کنکور باید جایگزین کند و اینکه سال دیگر چه می شود؟ قطعا اگر بدانند که سال دیگر چه می شود آن را اعلام می کنند.
اکنون نمی دانیم سال دیگر چه سیستمی را برای حذف کنکور باید جایگزین کنیم ، بعضی از کارشناسان و دست اندرکاران در سازمان سنجش بسته ای را آماده کردند که در آن تصویر کلی مشخص شده که آن را به کارگروه ماده 4 قانون حذف کنکور ارایه خواهد داد .
در این بسته پیشنهادی، رشته های دانشگاهی بررسی شده است، اکنون 250 رشته تحصیلی داریم که داوطلبان درآزمون آن شرکت می کنند، این رشته ها با هم یکی نیستند، کلاس برخی از این رشته ها پر نمی شود، به طوری که سال گذشته اعلام کردیم کسانی که در آزمون قبول نشدند می توانند در کاردانی پیوسته غیرانتفاعی شرکت کنند، چون کلاس غیرانتفاعی ها پر نمی شد ، پس نمی توان برای تمام رشته ها یک تصمیم گرفت؛ برهمین اساس رشته ها را به سه قسمت تقسیم می کنیم، یک قسمت رشته های پرمشتری هستند که نزدیک به 50 تا 60 رشته است که علاوه بر آزمون به سوابق هم نیاز دارند، 50 تا 100 رشته هم هستند که متقاضی متوسطی دارند که نیازمند آزمون نیستند و تنها می توان با احتساب سوابق آنان را پذیرش کرد،100 رشته هم رشته هم جزو رشته های کم مشتری است که می توانیم از همین اکنون آزمون را برای آنان حذف کنیم.
* آیا آزمونی که وزارت آموزش و پرورش برگزار می کند مورد تایید سازمان است.اصلاً چه تضمینی وجود دارد که سؤالات از امنیت بالایی برخوردار بوده و از آن سوء استفاده نشود؟
** مجلس مصوب کرده که کنکور حذف شود، آموزش و پرورش تاکنون در این ارتباط با این موضوع حرکت نکرده که ما بتوانیم براساس نمره داوطلب وی را برای دانشگاه انتخاب کنیم.
سیستم امتحانات آموزش و پرورش برای این کار ساخته نشده است، اما آموزش و پرورش می خواهد از این به بعد این کار را انجام دهد، بنابراین باید همگی کمک کنیم تا این کار انجام شود، البته ما نمی گوییم که قبل از این آزمون های آموزش و پرورش استاندارد نبوده، بلکه برای قبولی دانش آموز و ثبت نمرات وی در کارنامه بوده و کاربرد دیگر نداشته است، اما اکنون با یک نمره زیستی خوب داوطلب می تواند به پزشکی راه پیداکند .در اینجاست که این سؤال مطرح می شود که چه باید کرد که سوء استفاده ای صورت نگیرد، زیرا هر قدر جاذبه بالا رود، فساد نیز بیشتر می شود اکنون دغدغه کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس و کارگروه ماده 4 قانون حذف کنکور این است که این آزمون ها چگونه برگزار شود که از امنیت بالایی برخوردار باشد ؟ تا امتحانات آموزش و پرورش استاندارد نشود و کارگروه ماده 4 مطمئن از این موضوع نباشد، این مساله اتفاق نخواهد افتاد، حذف کنکور به شرطی خواهد بود که سوابق با همان اطمینان و صحت آزمون سراسری انجام شود.
* آقای دکتر درباره حذف کنکور سوالات زیادی مطرح است، برخی عنوان کرده اند با حذف کنکور اضطراب خانواده ها از یک سال به 4 سال افزایش پیدا می کند، نظر شما چیست؟
** نه اینطور نیست، اضطراب زمانی به وجود می آید که داوطلب در یک آزمون تمام زحمات خود را بدست آورده یا از دست بدهد، به عنوان مثال وقتی شما در آزمون سراسری شرکت می کنید و حساب می کنید تمام سرنوشت شما در آنجا تعیین می شود در این زمان است که اضطراب شدید می شود، در صورتی که وقتی مقایسه می کنید با تاثیر سوابق در کنکور، متوجه می شوید که اضطراب آن کم تر است.بدین صورت که شما باید 10 درس را به صورت سراسری آزمون دهید و این 10 درس سرنوشت شما را تعیین می کند، اگر یکی از آزمون ها را خراب کردید، با خود می گویید خب آزمون دیگری هست و این به کاهش اضطراب داوطلب کمک می کند و قانون حذف کنکور دنبال این مساله است که امکان جبران نمره باشد وقتی امکان جبران نمره است، دیگر اضطراب نمی ماند، به عنوان مثال داوطلب اگر نمره کم بگیرد، می تواند جبران کند. کسانی که به این مساله خرده می گیرند، به امکان جبران نمره توجه نکرده اند.
*خب در نظر بگیرید که 500 دانش آموز هستند که معدل همه آنها 20 است و همه می خواهند در دانشگاه صنعتی شریف شرکت کنند آن وقت وضعیت چگونه است؟
** این سؤال درستی نیست ما با معدل کار نمی کنیم؛ معدل برای آن دوسال قبل بود که آموزش و پرورش نمی توانست سوابق را ارایه دهد، امسال معدل را کنار گذاشتیم و از سوابق استفاده می کنیم، 10 درس سراسری است که فکر نمی کنم همه در آن 20 بگیرند و اگر بر فرض محال هم 20 هم بگیرند، راهکارهای دیگری را پیشنهاد خواهیم کرد.
* تکلیف دیپلم های نظام قدیم در طرح حذف کنکور چه خواهد بود؟
** برای دیپلمه هایی که از سال 84 به بعد بوده اند، سوابق لحاظ می شود و دیپلمه هایی که قبل از سال 84 بوده اند، برای آنها تبصره گذاشته و سوابق تاثیر نخواهد داشت.
* نقص هایی که شیوه کنکور فعلی دارد و بعد از اجرای طرح حذف کنکور از بین می رود به نظر شما چیست؟
** هر سیستمی معایب و مزایایی دارد، در کشورهای مختلف برای گزینش دانشجو شیوه های مختلفی وجود دارد، قبل از سال 48 کنکور وجود نداشت، در سال 48 به این نتیجه رسیدند که کنکور باید باشد. که این سیستم ضمن مزایا، معایبی هم دارد ، یکی از این معایب همین فشار اضطراب به داوطلب است و راه خوبی برای گزینش داوطلب باسواد نیست که وقتی احتساب سوابق تحصیلی لحاظ شود مشکلات آن کمتر می گردد .
* سرانجام براساس نظر کارگروه ماده 4 کنکور چه زمانی حذف می شود؟
**آنچه مد نظر است و تاکنون انجام شده است، تاثیر تدریجی سوابق است، امسال 25 درصد سال دیگر 40 تا 45 درصد تا سال 92 که باید آخرین آزمون باشد.
*آیا سال 93 قانون حذف کنکور کامل اجرا می شود؟
**بله . طبق برنامه ریزی ها، سال 92 باید آخرین آزمون باشد و سال 93 آزمون برگزار نمی شود، اما ممکن است کارگروه پیشنهاد دهد قانون حذف کنکور اصلاح شود، یعنی به نتایجی برسد که در بخشی آزمون باشد و بخشی بدون آزمون برگزار شود.