سید محمد بهشتی شیرازی، زاده 1330 در شهر تهران است. وی که دارای مدرک کارشناسی ارشد مهندسی معماری از دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه شهید بهشتی است، پیش از این رییس سازمان میراث فرهنگی، مدیر جشنواره فجر و مدیر عامل بنیاد سینمایی فارابی و مشاور ارشد سازمان میراث فرهنگی بوده‌ است. در کارنامهٔ فعالیت‌های اجرایی او معاونت فرهنگ و ارشاد اسلامی نیز قرار دارد.  بهشتی هم اکنون ریاست پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری را عهده دار است.

متن پیش رو، حاصل ساعتی مصاحبت خبرنگار خانه ملت با رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی  درباره گذشته و حال این پژوهشگاه در اتاقی است که در دولت قبل اتاق حمیدرضا بقایی بوده است و امروز دوباره هویت فرهنگی خود را از دل آشوب های سیاسی آن دوران بیرون کشیده است.

 خسارات انتقال پژوهشگاه میراث فرهنگی به شیراز در دولت قبل فاجعه بود

سید محمد بهشتی، رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی در گفت و گو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری خانه ملت در ارزیابی کلی از سیاست های دولت نهم و دهم در سازمان میراث فرهنگی و گردشگری گفت: متأسفانه در دولت قبل خسارت های بسیار زیادی به این نهاد وارد آمد که عملا موجب تضعیف آن شد.

وی ادامه داد: یکی از این رفتارها انتقال پژوهشگاه به شیراز بود که به موجب آن، صدمه سختی به نیروی انسانی، تجهیزات و امکانات این سازمان وارد شد همچنین یکی از مهم ترین ظرفیت هایی که در پژوهشگاه داشتیم مرکز اسناد و کتابخانه غنی آن بود که حاصل همه فعالیت های پژوهشی و گزارش های پژوهشگران این سازمان محسوب می شد که همه اینها تحت شرایط بسیار بدی به شیراز فرستاده و تلنبار شد.

وی در تشریح وضعیت پژوهشگاه در شیراز گفت: در شیراز هیچ امکانات و شرایط مناسبی برای پژوهشگران وجود نداشت و آنها مجبور بودند در هتل مستقر شوند از این رو این قضیه عملا باعث شد پژوهشگاه بخشی از نیروی انسانی ارزشمند خود را از دست بدهد، عده ای زودهنگام خود را بازنشسته یا پژوهشگاه را ترک کردند و به دستگاه های دیگر رفتند. بخشی هم که باقی ماندند دچار صدمات روحی فوق العاده زیادی شدند و در نهایت در اواخر دولت قبل این پژوهشگاه دوباره به تهران بازگردانده شد.

سازمان میراث فرهنگی در دولت قبل شبیه گربه در گونی گردان شده بود

بهشتی در پاسخ به این سوال که هدف از اجرای سیاست انتقال پژوهشگاه به شیراز چه بود، گفت: مطمئن هستم که آن ها به هیچ وجه قصد موفقیت نداشتند.

وی ادامه داد: من همان سال ها یادداشتی برای یکی از روزنامه ها نوشتم که اتفاقاتی که این روزها در سازمان میراث فرهنگی افتاده مثل این است که گربه ای را در گونی بگذارید و دور سر خود آنقدر بچرخانید که وقتی از گونی بیرونش می آورید دیگر راه خانه خودش را هم بلد نباشد و گربه ای که می توانست روی لبه باریک راه برود، اکنون روی زمین صاف هم تعادل نداشته باشد.

میراث فرهنگی حیاط خلوت خوبی برای سیاسی کاری نزدیکان رییس جمهور سابق بود

بهشتی هم چنین با اشاره به سوء استفاده از سازمان میراث فرهنگی در دولت قبل گفت: این سازمان از نظر آنها باید چنین وضعی پیدا می کرد تا می توانست حیاط خلوت خوبی برایشان شود و صدایی از کسی در سازمان بیرون نیاید و زمانی هم که مجددا این معاونت ها و پژوهشگاه به تهران بازگشت چیزی از آن باقی نمانده بود.

بهشتی هم چنین تصریح کرد: این سازمان بنا بر صفاتش مثل یک بار شیشه بود که بعد از این صدمات به مشتی خورده شیشه تبدیل شده است که ابتدا باید به حالت اول دربیاید سپس مسیر پیشرفت را طی کند.

سازمان میراث فرهنگی در نقل و انتقالات به شیراز در دولت قبل پژوهشگران برجسته خود را از دست داد

بهشتی در تشریح خسارات های این اقدام گفت: همانطور که می دانید هر سه اسباب کشی منازل مسکونی به اندازه یک آتش سوزی صدمه وارد می کند حالا در نقل و انتقال یک پژوهشگاه به خاطر حساسیت های موجود می‌توان فرض کرد که به اندازه یک آتش سوزی خسارت وارد می شود. از این رو بسیاری از فعالیت های این پژوهشگاه در آن زمان متوقف شد و در شرایط سختی مستقر گرفت.

رییس پژوهشگاه میراث فرهنگی و گردشگری تصریح کرد: اکنون حدود یک سال است در تلاش هستیم این پژوهشگاه تیمار شده و مجددا به وضعیت قبل برگردد. در شرایط فعلی هنوز با آن پژوهشگاهی که به دولت قبل تحویل داده بودیم خیلی فاصله داریم و امیدواریم رفته رفته بتوانیم حداقل شرایط قبل را بازیابی کنیم.

بهشتی هم چنین تاکید کرد: روزگاری ساختمان مرکزی سازمان میراث، همین ساختمان و بخشی در خیابان لارستان و چند ساختمان دیگر در اختیار پژوهشگاه بود اما حالا همه پژوهشگاه در این ساختمان کوچک جمع شده و این از جمله نشانه‌های صدمات بسیاری است که به بدنه پژوهشگاه وارد شد و لذا بازگشت به شرایط نرمال آن هم با صدماتی که به این پژوهشگاه وارد شد، نیازمند گذر زمان است.

رفتار سیاسی دولت قبل در قبال میراث فرهنگی باید آیینه عبرت دولت های بعد باشد/ نقدهای مجلس به مدیریت سیاسی میراث فرهنگی  در دولت نهم و دهم صحیح بود

بهشتی در ادامه با اشاره به آنچه در 8 سال دولت نهم و دهم به سازمان میراث فرهنگی روا داشته شد، گفت: در دولت قبل وجود و حضور افراد سیاسی باعث شد ضربات سنگینی به سازمان میراث فرهنگی وارد شود تا جایی که برخی نمایندگان مجلس عنوان کردند سازمان میراث فرهنگی تبدیل به خانه جریان انحرافی شده است.

وی ادامه داد: اگر ارزیابی از اتفاقاتی که در هشت سال دولت قبل در این سازمان افتاد داشته باشیم متوجه می شویم جای عبرت آموزی بسیاری دارد تا مراقب باشیم با دستگاهی که مأموریت هایی مثل سازمان میراث فرهنگی و صنایع دستی و گردشگری دارد رفتار سیاسی نداشته باشیم. چرا که وقتی اینگونه سازمان‌ها وارد سیاسی کاری می شوند ضایعات فراوانی در سطح ملی بر جا می ماند.

استفاده ابزاری از ماموریت های فرهنگی سازمان برای سیاسی کاری/ یک میکروبیولوژیست را رییس موزه ملی کرده بودند

بهشتی در خصوص این موضوع تاکید کرد: لازم به ذکر است، قضیه تنها این نبود که آدم های سیاسی وارد این سازمان شدند بلکه متأسفانه سازمان را سیاسی کردند و استفاده ابزاری از موضوعات ماموریت آن شد.

وی ادامه داد: همچنین مشکل آنان فقط این نبود که تخصص نداشتند بلکه برای تخصص نیز بهایی قائل نبودند. مدیر موزه ملی که یکی از 5 موزه مهم دنیاست یک میکروبیولوژیست بود که تخصصی در زمینه میراث فرهنگی نداشت. لذا می بینید تا کجای کار خطا صورت گرفته بود. از این جهت کاملا با نظر نمایندگان مجلس که مطرح می کنند 8 سال گذشته میراث فرهنگی حیات خلوت سیاسی کاری شده بود موافقم؛ چه بسا بیشتر از آن.

بهشتی با تاکید بر لزوم مرمت این سازمان گفت:این اتفاق تنها از سوی خود این سازمان میسر نمی شود بلکه مجلس شورای اسلامی، دولت و دستگاه های دیگر باید کمک کنند تا این احیا صورت گیرد چرا که یقینا اگر این دستگاه سرحال نشود و توانمند نباشد خسارات هنگفتی به کشور وارد خواهد آمد که این خسارت صرفا شامل حال این دستگاه نیست .

از نظر دولت قبل پژوهشگاه میراث فرهنگی تنها یک ساختمان بود/ پژوهشگاه را به شیراز بردند تا از ساختمان آن در تهران برای جلسات ویژه استفاده کنند

بهشتی با اشاره به انتقال پژوهشگاه میراث فرهنگی در دولت قبل به شیراز گفت: پژوهشگاه چیزی که به درد آنها بخورد نداشت فقط مکان و ساختمان داشت و این تنها چیز به درد بخور از نظر آنها بود.

وی ادامه داد: فکر می کنید برای چه پژوهشگاه را به شیراز منتقل کردند، چون به محل آن نیاز داشتند. این اتاقی که ما در آن نشسته ایم، یک زمانی اتاق آقای بقایی بوده است.

رییس پژوهشگاه سازمان میراث فرهنگی گفت: یک ساختمان بزرگی بود که در آن مستقر بودند آن را تخلیه می کنند و می آیند این ساختمان را اشغال می کنند و وقتی نگاه می کنید می بینید در نهایت بد با این مجموعه برخورد شده است.

بهشتی با اشاره به جلسات برگزار شده در ساختمان میراث فرهنگی تصریح کرد: در واقع با چند جابجایی و تخلیه ساختمان اصلی و پراکنده کردن افراد، ساختمان را خلوت کردند که بتوانند جلسات خود را بدون حضور افراد مزاحم برگزار کنند.