یاسوج در ارتفاع بیش از ۱۸۰۰ متری از سطح دریا و در دامنه دنای شرقی قرار دارد. این شهر چندین رودخانه کوچک و بزرگ و چشمه پرآب را در اطراف خود پذیراست.
«بشار» بزرگترین رود در این شهر است که از میانه آن میگذرد تا خارج از استان و با پیوستن به رودخانه های دیگر، کارون را تشکیل می دهند و رود مهریان نیز در شمال این شهر از دنای شرقی سرچشمه میگیرد و به «بشار» میریزد. همچنین چندان رودخانه کوچک دیگر هم در اطراف این شهر وجود دارد و برای مصارف کشاورزی استفاده میشود.
با همه اینها این شهر در تابستان گذشته تا مرز بحران آب، پیش رفت و اگرچه در وضعیت تنش آبی باقی ماند و سوغات قطعی آب را به همراه آورد، اما با چهار ماه از تابستان و بارش ۲۶۷ میلیمتر باران در سال زراعی جاری هنوز قطعی آب میهمان خانه شهروندان یاسوجی است. آب شرب ساکنان برخی نقاط شهر یاسوج هر شب از ساعت 23 شب تا پنج صبح قطع است.
قطع آب برای پرشدن مخازن
این در حالی است که مسؤولان آب و فاضلاب شهری میگویند باوجود بارشها هنوز کم آبی در این شهر وجود دارد و ادامه این وضعیت در بهار و تابستان آینده بحرانی جدی است.
مدیر اتفاقات آبفای یاسوج در این خصوص میگوید: هر شب مخازن آب شهر بسته میشوند تا آب به مقدار کافی ذخیره شده و مردم در طول روز با مشکل کم آبی مواجه نشوند.
احمد اندیشه میافزاید: همچنین شکستگی های نهانی در خطوط انتقال آب شهر وجود دارد که برای کاهش هدرروی، آب شهر قطع میشود.
وی بیان میکند: اگر در شب اقدام به بستن این مخازن نکنیم، در طول روز با مشکل کم آبی مواجه خواهیم شد.
اندیشه، با بیان اینکه بارشهای سال جاری هنوز کمبود منابع آبی را جبران نکرده است، میافزاید: آبدهی چاههای تامین آب شرب این شهر به زیر ۵۰ درصد رسیده است.
مدیر اتفاقات آبفای یاسوج تصریح میکند: اگر این وضعیت ادامه یابد، آینده سال بحران آبی در یاسوج روبهرو شویم.
وی ادامه میدهد: آب شهر یاسوج از طریق ۲۱ حلقه چاه عمیق و سه دهنه چشمه تامین میشود که این منابع در تابستان با مشکل مواجه شده و نیازمند همکاری ومشارکت مردم بیش از هرزمان دیگر هستیم.
حفر چاه جواب نمیدهد
براساس آخرین آمار هواشناسی استان، میزان بارش در شهر یاسوج ۱۰۰ میلیمتر نسبت به مدت مشابه سال گذشته کاهش داشته و از طرفی سطح آبهای زیر زمینی نیز کاهش یافته است.
مدیرعامل شرکت آبفای کهگیلویه و بویراحمد میگوید: ۹۰درصد آب شهر یاسوج از چاهها تامین میشود و این چاهها در تابستان دچار کم آبی هستند.
سید علی لدنی نژاد این چاهها را چم گنجشکی، تنگ کناره و مهریان عنوان میکند و میافزاید: تنها کمتر از ۱۰درصد آب این شهر از دو چشمه آبشار یاسوج و آب نهر تامین میشود.
وی تصریح میکند: حفر چاه، در شهر یاسوج جواب نمیدهد و باید به دنبال تامین آب شهر در بلند مدت از طریق احداث سد تنگ سرخ بود.
هر سال 5 چاه از مدار خارج میشود
این مسؤول یادآور میشود: هر سال پنج چاه تامین آب شرب شهری و روستایی در این استان به دلیل افت فشار از مدار خارج میشود.
لدنی نژاد به وجود دو رودخانه بشار و مهریان در کنار شهر یاسوج اشاره میکند و بیان میدارد: در میان مدت میتوان بخشی از آب مورد نیاز شهر را از طریق این دو رودخانه تامین کرد، اما برای این کار نیاز به ایجاد تصفیه خانه است که هزینه بالایی نیاز دارد.
وی ادامه میدهد: برداشت آب از رودخانه مهریان در دستور کار قرار گرفته است، اما تحقق این مهم نیازمند تخصیص آب از سوی آب منطقه ای و اجرای سامانه تصفیه و انتقال است که این موضوع مستلزم تامین اعتبار لازم است.
مدیرعامل آب و فاضلاب شهری کهگیلویه و بویراحمد نگاه سنتی به موضوع آب را یکی از مشکلات موجود در این استان میداند و میگوید: این نگاه موجب استفاده بی رویه و هدرروی آب شده است.
هدرروی آب بیشتر از متوسط کشوری
لدنی نژاد میافزاید: سرانه مصرف آب در این استان بیش از ۱۸۰ لیتر است که این میزان ۲۵درصد بیشتر از میانگین کشوری است.
وی بیان میکند: یکی از مشکلاتی که در حوزه آب شرب به وضوح به چشم میخورد وجود انشعابهای غیرمجاز در شهرهای کهگیلویه و بویراحمد بویژه یاسوج است.
وی ادامه میدهد: در برخی محلات شهر یاسوج بیش از ۵۰ درصد انشعابها، غیرمجاز و پشت کنتوری هستند.
لدنی نژاد همچنین فرسوده بودن ۳۰درصد شبکه توزیع آب را از دیگر مشکلات در استان عنوان میکند و میگوید: اصلاح و بهسازی این شبکه ها نیازمند تامین اعتبار لازم است.
یاسوج شهری که در دهه چهل تنها ۱۰هزار نفر جمعیت و یک خیابان اصلی داشت و آب آن از طریق چشمه آبشار یاسوج تأمین میشد، اکنون جمعیتش به ۱۲۰هزار نفر و وسعتش به ۱۸ کیلومتر رسیده و در غفلت مسؤولان هر روز بر آن افزوده میشود.
آنچه معلوم است، منابع آبی کنونی یاسوج دیگر پاسخگوی رشد جمعیت آن نیست و از طرفی هدرروی آب ناشی از مصرف بیش از حد مردم و فرسوده بودن شبکه توزیع این زخم را کاری تر کرده است تا جایی که امکان بحران آب در یاسوج با همه این داشته ها هم وجود دارد.
با این حال سد "تنگ سرخ" که عملیات اجرایی آن با هدف تامین آب شرب دراز مدت شهر یاسوج و روستاهای اطراف، در سال ۹۰ آغاز شد، به بهانههای مختلف و با اعتبار قطره چکانی حتی نتوانسته زمینهای مورد نیاز را تملک کند و معلوم نیست با این اعتبار اندک، کی به پایان برسد.
نظر شما