سلمان ، شاه پیر ولی جدید سعودی با آن که بتازگی تغییراتی در دولت به وجود آورده، اما ادامه دهنده راه ملک عبدا... است و نباید انتظار تغییرات بنیادین و گسترده‌ای را  در این کشور داشت.

سیاست خارجی شاه بی تجربه سعودی

در واقع  وی نیز مانند سلف خود، متعهد به عقاید و سنن قبیله‌ای و بشدت تحت تأثیر مفتی‌های وهابی  است، اما در این بین آنچه اهمیت دارد، روابط و مناسبات خارجی عربستان است که در این شرایط و با توجه به همه اتفاقات اخیر، حساسیت خاصی یافته و نقشی تعیین کننده دارد.

روابط ایران و عربستان پس از انقلاب اسلامی همواره دچار نوسانات زیادی بوده است، چنانکه در دوران جنگ تحمیلی، به دلیل اینکه عربستان از حامیان «صدام» بود روابطش را با تهران بشدت تیره کرد. پس از آن در مقطعی مناسبات دو کشور‌اندکی بهبود یافت، اما با شروع خیزشهای اسلامی منطقه و سقوط همپیمانان عربستان، روابط ریاض – تهران رو به سردی گذشت.

 ایران و عربستان در عراق، سوریه، یمن، لبنان و حتی فلسطین دچار اختلاف منافع هستند که به عقیده صاحبنظران، حضور عناصر تندرو در دستگاه سیاست خارجی عربستان و قطع نسبی روابط، راه‌های احتمالی حل این اختلافات را بسته است.

سلمان، بشدت شیفته غرب بوده و این علاقه در رویکرد او در همین مدت کوتاه در سیاست خارجی اش آشکار شده است. وی با انتخاب محمد بن نایف، به عنوان جانشین ولیعهد که بشدت به مذاق آمریکایی‌ها خوش آمده، می‌تواند منافع واشنگتن را در عربستان تأمین کند.

از سویی دیگر این انتصاب  می‌تواند ورق را به نفع قطر در ریاض برگرداند و حضور محمد بن نایف حامی در قدرت می‌تواند به نفع دوحه باشد و به بهبود روابط دو کشور کمک شایانی کند.

در زمینه روابط با  امارات نیز که  در زمان شاه قبلی سعودی بشدت گرم و صمیمی  بود، پیش‌بینی  می‌شود که تغییراتی اتفاق بیفتد، زیرا انتخاب جدید، اصلاً به مذاق اماراتی‌ها خوش نیامده است امارات بشدت با محمد بن نایف و حتی پدرش که قبلاً ولیعهد بود، مشکل داشته است.

اما در بحرین قضیه به‌گونه دیگری است، زیرا این جزیره برای عربستان موقعیتی راهبردی دارد و «حمد بن عیسی آل خلیفه» در زمان ملک عبدا... از بیشترین حمایتهای ریاض، برخوردار بود، به طوری که بارزترین آنها را می‌توان در اعزام نیروهای سعودی به بحرین برای سرکوب انقلاب این کشور بیان کرد.

در طول چند دهه گذشته، یمن همواره حیاط خلوت سعودی‌ها بوده است، اما پس از بیداری اسلامی و رفتن «علی عبدا... صالح»، اوضاع به ضرر آنها تمام شد، و اوضاع کاملاً به ضرر عربستان تغییر پیدا کرده است.

با این حال، ملک سلمان خواهان آن است که  همچون گذشتگان به سیاستهایش در قبال یمن ادامه دهد، اما یمن، دیگر جایی برای عربستان  نیست و شکست در پرونده وی ثبت خواهد شد.

 در روابط با ترکیه نیز سعودی‌ها همواره با مسایل مختلفی روبرو بوده‌اند، هرچند در حمایت از داعش هر دو کنار یکدیگر قرار گرفتند، اما حمایت ترکیه از اخوان المسلمین نقطه مقابل سیاستها و منافع عربستان قرار دارد.

با این وجود در زمان ملک سلمان، با حضور محمدبن نایف احتمالاً روابط بین این دو کشور بهتر خواهد شد.

در هر حال، به نظر می‌رسد که سیاستهای کلی عربستان در دوره ملک سلمان دستخوش تغییرات بسیاری نشود، اما باید منتظر بود و دید آیا مثلث قدرت جدید عربستان در منطقه چه مسیری را طی خواهد کرد.

برچسب‌ها

پخش زنده

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.