حضور داعش در منطقه که با خشونت‌های غیر قابل توجیهی همراه بود و مخالفت تاکتیکی داعش با سیاست‌های القاعده نشان داد که این دو جریان بر سر نفوذ سیاسی خود در خاورمیانه دچار اختلاف شدید شده‌اند.
ایمن الظواهری در آغاز بحران سوریه موضعی کاملاً غیر شفاف در خصوص دو جریان تروریستی داعش و جبهه النصره اتخاذ کرد. با گذشت زمان و گسترش حوزه نفوذی داعش در خاورمیانه و شمال آفریقا القاعده با این تلقی که گروهک تروریستی داعش جایگاه ویژه‌ای در سطح منطقه پیدا کرده از این وضعیت ابراز نگرانی کرد؛ به همین دلیل بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای بحرانهای خاورمیانه تلاش کردند تا راهکار جدیدی برای تقابل جریان‌های تروریستی ایجاد کنند.
از آنجایی که القاعده به لحاظ شرایط نظامی و سیاسی وضع بهتری در مقایسه با داعش دارد، از این رو، ایمن الظواهری، رهبر القاعده با اشاره قدرتهای فرامنطقه‌ای تلاش کرد تا حوزه نفوذی داعش را کاهش دهد.
در طول چهار سال اخیر القاعده نیروهای خود را برای تقابل احتمالی با داعش در حالت آماده باش پیوسته قرار داد تا در موقعیت مناسب علیه داعش وارد عمل شود.
به لحاظ نظامی داعش در طول سالهای اخیر نتوانست یک پایگاه قابل قبول چه به لحاظ اجتماعی و چه به لحاظ نظامی در سطح منطقه کسب کند، از این رو، خشونت‌های غیر قابل توجیه داعش به افزایش نفرت عمومی نسبت به این گروهک منجر شد.
به همین دلیل در چنین روندی دو جریان تروریستی در آستانه تقابل خونینی قرار دارند، زیرا به نظر می‌رسد مأموریت داعش و تاریخ مصرف این گروه به دلیل رخدادهای اخیر جهانی به پایان رسیده است.
موج مهاجرت آوارگان جنگی سوریه، عراق و یمن به سمت کشورهای اتحادیه اروپا و تحریک افکار عمومی علیه این پدیده به تغییر سیاست‌های آمریکا و غرب نسبت به بحرانهای منطقه منجر شده‌است. قطعاً در آینده آمریکا و کشورهای اروپایی از القاعده برای سرکوب گروهک تروریستی داعش استفاده خواهند کرد تا این دو جریان یکدیگر را به شدت تضعیف کنند.
غرب به این باور رسیده است که القاعده اکنون نیروی تعدیل شده و رامتر است که بهتر می‌توان آن را مدیریت کرد و یک القاعده ضعیف پس از جنگ با داعش بهتر از وجود داعشی سرکش در خاورمیانه است.
آمریکا و کشورهای اروپایی که در بحرانهای منطقه نقش کاملاً پر رنگی ایفا کرده‌اند، اکنون به این نتیجه رسیده‌اند که بحرانهای منطقه‌ای باید سریعاً مهار شوند و در منطقه خاورمیانه بمانند، از اینرو از القاعده که از سال 2011 تا‌کنون به تجدید ساختار نظامی خود مشغول بوده خواسته‌اند که با استفاده از تجربه میدانی خود گروهک تروریستی داعش را سرکوب کند.
طبیعی است که پس از سرکوب داعش توسط القاعده موضوع جبهه النصره در دستور کار قدرتهای فرامنطقه‌ای قرار خواهد گرفت. جبهه النصره نیز طی سالهای اخیر که با کمک عربستان و ترکیه و قطر شکل گرفته است، طی ماه‌های گذشته به ارتکاب جنایات غیر قابل توجیهی روی آورده که این مسأله نیز به افزایش موج مهاجران جنگی سوریه منجر شده است.
فضای خاورمیانه و حوادث دردناکی که اخیراً برای مهاجران و آوارگان جنگی سوریه رقم خورده کشورهای غربی را به اتخاذ سازو کارهای جدیدی برای حل بحران سوریه مجبور ساخته است. از آنجایی که آمریکا و غرب قصد ندارند، برای حل بحران پیچیده سوریه هزینه‌های سیاسی و مالی بیشتری بپردازند، از این رو، استفاده ابزاری از القاعده برای سرکوب داعش را بهترین شیوه در راستای حل بحران سوریه تشخیص داده‌اند، به همین دلیل به نظر می‌رسد که در روزهای آینده، منطقه شاهد درگیری‌های شدیدی میان این دو گروه تروریستی خواهد بود و به طور قطع و یقین داعش بازنده این درگیری خونین خواهد بود.
نظر شما