گردشگری زمستانی نیز به یک صنعت پولساز برای کشورهایی تبدیل شده است که دارای نقاط برفگیر و یا زمستانی هستند و به عنوان نمونه کشور سوئیس در ماه گذشته میلادی حدود سه میلیون اقامت گردشگران و مسافران زمستانی را به ثبت رسانده است.
افزون بر اهمیت این بخش مهم و بسیار سودآور، کشورهایی مانند ایران نیز در این حوزه دارای ظرفیتهای مطلوب و گسترده هستند که هنوز در کشور ما از این مزیت و حوزه ارزآور بدرستی استفاده نشده و گردشگری زمستانی همچنان مهجور و مغفول باقی مانده است.
به گفته کارشناسان حوزه گردشگری تا زمانی که بسترها و زیرساختهای این حوزه - که دارای اهرم محرک اقتصادی است- فراهم نشود، نمیتوانیم حرفی برای گفتن داشته باشیم و کشورهای دیگر با «سرقت موقعیت» از ایران همچنان به درآمدزایی خود در این حوزه ارزآور ادامه خواهند داد.
گروه جامعه در زمینه چرایی مغفول ماندن حوزه گردشگری زمستانی و همچنین راهکارهای رسیدن به جایگاه مطلوب ایران در این زمینه گفتوگویی را با دکتر ناصر رضایی عضو هیأت علمی پژوهشکده گردشگری کشور انجام داده که از نظر میگذرد:
آقای دکتر! برای رونق گردشگری زمستانی در کشور چه کارهایی باید انجام داد؟
- در وهله نخست برای جذب گردشگر و سرمایهگذار باید زمینه، بسترها و زیرساختهای گردشگری زمستانی فراهم شود. از سویی کار تحقیق و شناسایی نقاط بکر و دارای ظرفیت بالا برای این کار باید صورت گیرد و سپس در این خصوص فعالیتهای تبلیغاتی و بازاریابی وسیعی انجام شود تا متقاضی، مخاطب یا سرمایهگذار از جزئیات کار آگاه شده و به این سمت بیاید. بنابراین با یک نیازسنجی گسترده و همچنین شناسایی گروههای هدف، مشاغل گوناگون یا بخشبندی و موقعیت اجتماعی افراد و نیازسنجی فردی و گروهی و همچنین مطالعات دقیق علمی در این خصوص میتوان به گردشگری زمستانی به عنوان یک حوزه ارزآور نگاه جدی داشت.
چقدر در این زمینه موفق بودهایم؟
- ما تاکنون از ظرفیتهای گردشگری زمستانی یا ورزشهای زمستانی به طور مطلوب استفاده نکردهایم. به عنوان مثال اکنون در شمال تهران یا برخی شهرها پیستهایی برای اسکی ایجاد شده اما همه کار به این مسأله خلاصه نمیشود. ورزشهای مختلف مانند هاکی روی یخ، پاتیناژ، اسکی مارپیچ یا سرعت و سایر ورزشها در این حوزه گسترده و متنوع است که این مسأله میتواند گردشگر بالایی را در ایام زمستان جذب کند.
از طرفی برخی گردشگران به دنبال محیطهای طبیعی گردشگری هستند و به عنوان نمونه آنها سفر به مناطق سردسیر و یا یخچالهای طبیعی و سفر ماجراجویان در نقاط زمستانی را اولویت خود میدانند که با توجه به ظرفیتهای جغرافیایی و محیطی کشور و تقسیم بندی مناطق آب و هوایی این مسأله برای ما یک ظرفیت ارزشمند است.
در برخی مناطق ایران ما میبینیم که در یک منطقه با طول و عرض جغرافیایی محدود تنوع آب و هوایی وجود دارد. همین کوههای زاگرس، البرز، سلسله کوههای بینالود در خراسان رضوی و مناطق غربی و مرکزی کشور همه از استعدادهای طبیعی زیبا و بسیار جذاب محسوب میشوند که در کنار همه این موارد باید به فکر ساخت و توسعه زیرساختها مانند جاده، فرودگاه، مکانهای اقامتی، تجاری و خدماتی باشیم که این کار سرمایهگذاری عظیمی را میطلبد که به نظر من هنوز هیچ کاری در این خصوص صورت نگرفته است.
پس ابتدا باید به فکر جذب سرمایه و سرمایه گذار باشیم.؟
- بله، ورود حجم گسترده سرمایه به این بخش با توجه به ظرفیتهای طبیعی ایران میتواند، در ارزآوری و درآمدزایی ارزی در حوزه گردشگری حرف اول را بزند و ایران میتواند در این زمینه به یکی از قطب های گردشگری زمستانی تبدیل شود.
از سوی میتوانیم از سرمایهگذاران در جهت رشد و توسعه این حوزه پردرآمد نهایت استفاده را ببریم و با گرفتن اطلاعات از آنها و ایجاد فضای مناسب سرمایهگذاری و دارای امنیت کافی افزون بر توسعه این حوزه به بومی سازی زیرساختهای گردشگری زمستانی بپردازیم.
اما متأسفانه گردشگری در کشور ما به عنوان یک اولویت مطرح نبوده و ما هر جا و در هر بخشی که کم آوردهایم، از پول نفت به عنوان یک تأمین کننده و محرک استفاده کردهایم و به دنبال ارزآوری در این حوزهها نرفتهایم؛ در حالی که درآمدهای گردشگری و ارزآوری حاصل از آن اقتصاد بسیاری از کشورها را متحول و یا از رکود خارج کرده و به عنوان یک دنده کمکی قوی اقتصادی عمل کرده است. این درحالی است که نفت برای نسل بعد ماست و باید غیر این صنعت به دنبال ارزآوری و درآمدزایی برای کشور باشیم که گردشگری زمستانی یکی از ظرفیتهای مطلوب در این خصوص است. همچنین ایجاد یک سامانه اطلاعاتی از درآمد این حوزه، جذب گردشگر و حتی ریز دقیق تبادلات مالی از عمده و خرده میتواند، به جذب گردشگر کمک کند. اما متأسفانه در حال حاضر آمارهای صحیحی از گردشگری و حسابهای مالی در این حوزه وجود ندارد، بنابراین در این خصوص اکنون ما در طرح جامع گردشگری، روشهایی مانند «TSA» یا حسابهای اقماری گردشگری را در دست بررسی و انجام داریم.
سهم ایران در بحث گردشگری زمستانی در منطقه یا جهان را چگونه ارزیابی میکنید؟
- گردشگری زمستانی در کشور ما هنوز جایگاهی ندارد، زیرا برخی مسایل فصلی و یا زیرساختی آماده نیست و به عنوان مثال در یک بارش باران در تهران یا برخی شهرهای پربارش شاهد آبگرفتگی و یا به همریختگی میشویم، یا پس از بارش یک برف تمام نقاط کوهستانی در یک منطقه مسدود میشوند و خدمات رسانی با مشکلات مواجه میشود در حالی که گردشگر همه این موارد را میبیند و نسبت به سفر و یا ورود به منطقه گردشگری اقدام میکند.
البته رویکرد دولت این است که گردشگری را در سبد خانوار جا بیندازد و موجب رونق اقتصادی آن شود، از طرفی برنامهریزی برای این حوزه نیز بسیار مهم است، زیرا برخی مواقع میبینیم که یک پیست اسکی یا یک نقطه گردشگری زمستانی به دلایلی تعطیل و فعالیت در آن لغو میشود.
همچنین در مقایسه با دیگر کشورها میتوان مشاهده کرد برنامه مشخصی برای ارایه به گردشگر زمستانی نداریم، در حالی که در کشوری مانند سوئیس تمام امکانات رفاهی برنامههای تفریحی و گردشگری یا وسایل ارتباطی (مانند تلهکابین، جاده و سایر موارد) تدارک دیده شده و زمانبندی مشخصی برای آن تعریف شده است.
بنابراین باید گفت در اصل بخش خانواده گردشگری در کشور ما مهجور واقع شده است در حالی که در جهان، گردشگری پس از نفت و برخی مزیتهای اقتصادی دیگر رتبه چهارم ارزآوری را به خود اختصاص داده است.
وضعیت اشتغال را در این حوزه (گردشگری زمستانی) چگونه میبینید؟
این حوزه ظرفیت اشتغالزایی بالایی دارد و گردش مالی بالای اقتصادی در این بخش میتواند، موجب ایجاد اشتغال گسترده و رونق اقتصادی شود.
فردی که میخواهد، در این حوزه سرمایهگذاری کند، باید سرمایه و سودش تضمین شود که دولت و بخش خصوصی قوی باید این تضمینها را ارایه دهند، اما متأسفانه این تضمینها در گذشته به سرمایهگذار ارایه نشده و از سویی تبلیغات منفی علیه ایران نیز بر این روند تأثیرگذار بوده است.
این درحالی است که کشورهایی مانند امارات که اصلاً زمستان ندارند، سالنهایی مخصوص ورزشهای زمستانی یا فضاهای مصنوعی گردشگری زمستانی ایجاد کردهاند تا از این طریق گردشگر و مخاطب جذب کنند که شرط تضمین سرمایهگذاری، علت این مسأله بوده است. بنابراین باید با جدیت در این حوزه درآمدزا وارد شد و زیرساختهای مطلوب در حوزه گردشگری زمستانی را با مطالعات دقیق علمی ایجاد کرد تا بتوانیم از ظرفیتهای گسترده خود در این حوزه نهایت استفاده را ببریم.
۱۱ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۳:۱۰
کد خبر: 344666
قدس/ جامعه/ مهدیشهرآبادی : امروزه گردشگری به عنوان یک حوزه پر درآمد و ارزآور در جهان به شمار میرود.
نظر شما